TIỀN CÔNG ĐỨC ĐƯỢC QUẢN LÝ CHẶT CHẼ HƠN Thời điểm đầu năm mới Ất Tỵ, rất nhiều gia đình, công ty, doanh nghiệp tại Hà Nội tranh thủ đến các đền, chùa trên địa bàn thành phố để cúng dường, cầu phước cho một năm mới bình an, mọi sự hanh thông. Các ngôi chùa nổi tiếng như chùa Phúc Khánh (Thịnh Quang, Đống Đa) và chùa Quán Sứ (Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm) luôn tấp nập người ra vào ngay cả trong giờ hành chính. Theo ghi nhận của PV Tiền Phong, nhìn chung, các cơ sở tôn giáo đều đang thực hiện đúng theo hướng dẫn tại Thông tư 04/2023/ TT-BTC của Bộ Tài chính về việc quản lý tiền công đức. Tại chùa Phúc Khánh, ngôi chùa nằm trên phố Tây Sơn (quận Đống Đa, Hà Nội) nổi tiếng nhiều năm qua với việc kín người chen nhau cầu bình an, năm nay người dân đi chùa hầu như đều bỏ tiền giọt dầu vào các hòm công đức. Nhà chùa cũng bố trí nhân viên ngồi tại các bàn để hướng dẫn người dân bỏ tiền công đức vào hòm. Chỉ còn một số ít người dân vẫn giữ thói quen đặt tiền công đức lên các mâm lễ, ban thờ…. Ban quản lý chùa cũng cử các nhân viên thường xuyên đi thu gom tiền giọt dầu, bỏ lại vào hòm công đức để quản lý hiệu quả và minh bạch khoản tiền này hơn. “Trước kia, tôi thường đặt tiền công đức lên mâm lễ, kệ thờ theo thói quen, nhưng năm nay bắt đầu bỏ vào hòm công đức. Tôi nghĩ làm như vậy là văn minh hơn vì sẽ tránh gây tình trạng người dân chen lấn, xáo trộn hoặc để tiền rơi bừa bãi, nhìn phản cảm”, chị Nguyễn Thị Hường (40 tuổi, thường trú tại quận Thanh Xuân) chia sẻ. Tương tự, tại chùa Quán Sứ, người đi lễ năm nay cũng chủ yếu bỏ tiền công đức vào hòm theo hướng dẫn của đội ngũ nhân viên. Họ cũng thường xuyên thu gom tiền công đức trên các mâm lễ, ban thờ để bỏ lại vào hòm. Tại Khu di tích Đền Chợ Củi (Nghi Xuân, Hà Tĩnh), việc tiếp nhận và quản lý tiền công đức cũng có nhiều cải thiện. Theo ông Trần Minh Đức, Trưởng Ban Quản lý Di tích Quốc gia Đền Chợ Củi, năm nay ban quản lý (BQL) di tích bố trí 3 hòm công đức, có cả mã QR để người dân đóng góp công đức được thuận tiện hơn. Việc quản lý tiền công đức nhìn chung đang tiến triển khá thuận lợi theo hướng dẫn của Thông tư 04. “Năm 2024, tổng số tiền công đức tại Di tích Đền Chợ Củi đạt 25 tỷ đồng. Trước kia, khi Di tích Đền Chợ Củi được giao khoán tiền công đức cho tư nhân quản lý, tiền công đức nộp về ngân sách Nhà nước mỗi năm chỉ 2,5 tỷ đồng”, ông Đức cho biết. Điều này cho thấy sau khi việc tiếp nhận, quản lý và sử dụng tiền công đức tại Di tích Đền Chợ Củi được UBND tỉnh Hà Tĩnh giao hoàn toàn cho BQL Di tích Quốc gia Đền Chợ Củi, những bất cập về tiền công đức đang dần được khắc phục. Theo Quyết định số 2245 năm 2012 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, mỗi di tích được đặt không quá 3 hòm công đức, và 10 n Thứ Năm n Ngày 6/2/2025 THỜI SỰ Trong mùa lễ hội năm 2025, tại nhiều đền, chùa, người dân đang dần có thói quen bỏ tiền công đức vào hòm hoặc quét mã QR Code để ủng hộ, thay cho việc đặt tiền lên ban thờ, đồ lễ. Trao đổi với PV Tiền Phong, đại diện Bộ Tài chính cho biết, sẽ lắng nghe, tháo gỡ khó khăn cho địa phương, tạo thuận lợi trong kiểm kê, quản lý tiền công đức. Người dân bỏ tiền công đức vào hòm khi đi lễ tại chùa Quán Sứ (quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội) MÙA LỄ HỘI 2025: Minh bạch tiền công đức Thưa ông, một số BQL di tích đã có báo cáo về tiền công đức hằng năm với Bộ Tài chính. Ông đánh giá thế nào về tác động của Thông tư 04 đối với quản lý, thu chi tài chính công đức ở các di tích, lễ hội? Thông tư 04/2023/TT-BTC đã tạo ra một bước tiến quan trọng trong việc quản lý, thu chi tài chính liên quan đến tiền công đức và tài trợ tại các di tích, lễ hội. Tôi nhận thấy, với quy định mới, việc tiếp nhận, quản lý tiền công đức đã được cụ thể hóa hơn, từ việc mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước hoặc ngân hàng thương mại, cho đến quy trình kiểm đếm, ghi chép, báo cáo. Những điều này giúp tăng tính minh bạch, giảm thiểu rủi ro thất thoát hoặc sử dụng sai mục đích. Tuy nhiên, việc triển khai Thông tư 04 trong thực tế sẽ gặp không ít khó khăn, nhất là khi số lượng di tích và lễ hội trên cả nước rất lớn, mỗi nơi lại có điều kiện quản lý khác nhau. Điều quan trọng là các cơ quan chức năng cần có biện pháp hướng dẫn, kiểm tra thường xuyên để đảm bảo quy định được thực hiện nghiêm túc và đúng tinh thần. Con số BQL di tích công khai khoản tiền công đức này còn khiêm tốn với hàng nghìn di tích, lễ hội hằng năm. Theo ông, đâu là những rào cản khiến cho việc công khai, minh bạch tiền công đức tại các di tích, cơ sở tín ngưỡng tôn giáo chưa thể thực hiện được một cách toàn diện? Dù Thông tư 04/2023/TT-BTC đã đặt ra khung pháp lý rõ ràng, nhưng thực tế việc công khai, minh bạch tiền công đức tại các di tích và cơ sở tín ngưỡng vẫn còn nhiều hạn chế. Một trong những khó khăn lớn nhất đến từ tâm lý và thói quen quản lý. Từ trước đến nay, việc thu chi tiền công đức vốn do BQL di tích hoặc các cá nhân phụ trách tại cơ sở tín ngưỡng tự điều hành, ít bị giám sát chặt chẽ. Nhiều nơi vẫn giữ cách quản lý truyền thống, dựa nhiều vào niềm tin của cộng đồng hơn là các quy trình minh bạch. Cơ sở vật chất và công nghệ quản lý cũng là một rào cản. Một vấn đề nữa là cơ chế giám sát và thực thi. Dù quy định đã có, nhưng việc kiểm tra, đánh giá việc thực hiện tại từng di tích vẫn còn phụ thuộc vào các cấp quản lý địa phương. Nếu không có sự theo dõi sát sao và Đền Chợ Củi (Hà Tĩnh) nộp 25 tỷ đồng tiền công đức ẢNH: PHẠM TRƯỜNG PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội nhận định, chỉ khi nào minh bạch tài chính trở thành điều hiển nhiên mới thực sự tạo chuyển biến bền vững trong quản lý tiền công đức. Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh “Tôi nghĩ rằng, các cơ quan chức năng cần phối hợp với các tổ chức tôn giáo, nhà nghiên cứu văn hóa để có những phương pháp truyền thông phù hợp, giúp các bên liên quan hiểu rằng, minh bạch tài chính không phải là kiểm soát hay can thiệp vào hoạt động tín ngưỡng, mà là để bảo vệ chính những giá trị thiêng liêng mà cộng đồng đang cùng nhau gìn giữ”. PGS.TS. BÙI HOÀI SƠN “Thông tư 04 là quy định pháp lý đầu tiên về quản lý tiền công đức nên có thể chưa bao quát được hết tình hình thực tế. Thời gian tới, chúng tôi ưu tiên việc lắng nghe, thu thập kiến nghị của các địa phương về thông tư này. Sau khi đã nhận được những kiến nghị, nếu cần thiết, chúng tôi sẽ sửa đổi thông tư để giúp các địa phương tháo gỡ vướng mắc, khó khăn”. Lãnh đạo VỤ TÀI CHÍNH HÀNH CHÍNH SỰ NGHIỆP cho biết
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==