12 QUỐC TẾ n Thứ Ba n Ngày 4/2/2025 Sau cuộc trao đổi với ngoại trưởng Mỹ ở thành phố Panama, ông Mulino gửi tín hiệu sẽ đánh giá lại những thỏa thuận liên quan đến Trung Quốc và các doanh nghiệp Trung Quốc. Ông cũng khẳng định sẽ hợp tác với Mỹ nhiều hơn nữa về vấn đề kiểm soát nhập cư, nhưng nhắc lại rằng chủ quyền của Panama với tuyến đường thủy nhộn nhịp thứ hai thế giới không phải là chuyện để mang ra bàn bạc. Ông Rubio truyền tải thông điệp của Tổng thống Trump, rằng sự hiện diện của Trung Quốc - thông qua công ty có trụ sở tại Hong Kong để vận hành 2 cảng gần lối vào kênh đào - gây ra mối đe dọa đối với kênh đào và vi phạm hiệp ước giữa Mỹ và Panama, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce tuyên bố. “Ngoại trưởng Rubio khẳng định tình trạng hiện nay là không thể chấp nhận được và nếu không có thay đổi ngay lập tức, Mỹ sẽ phải có biện pháp cần thiết để bảo vệ các quyền của mình theo hiệp ước”, bà Bruce cho biết. Ngoại trưởng Rubio không nói cụ thể Panama cần thực hiện những bước đi gì và Mỹ có thể đáp trả như thế nào. Trước khi nhậm chức, ông Trump dọa sẽ giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama, tuyến đường thủy mà Mỹ xây dựng từ đầu thế kỷ 20 và trao cho Panama năm 1999, với lý do Bắc Kinh đang vận hành kênh đào này. Ông không loại trừ khả năng sử dụng sức mạnh quân sự để giành lại kênh đào Panama, bất chấp chỉ trích từ các quốc gia Mỹ Latin. LO BẮC KINH CHẶN KÊNH ĐÀO Ngày 2/2, Tổng thống Trump nói rằng ông không nghĩ cần sử dụng quân đội, nhưng Panama đã vi phạm thỏa thuận và Mỹ sẽ giành lại kênh đào này. “Trung Quốc đang vận hành kênh đào. Nó không được trao cho Trung Quốc mà được trao cho Panama, nhưng họ vi phạm thỏa thuận, và chúng ta sẽ lấy lại nó, hoặc điều gì đó rất mạnh mẽ sẽ xảy ra”, ông Trump nói với báo chí. Ông Rubio, người có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc từ hồi còn làm ở Thượng viện Mỹ, tuần trước nói rằng Trung Quốc có thể dùng các cảng để chặn kênh đào đóng vai trò quan trọng đối với Mỹ, trong trường hợp xảy ra xung đột giữa Bắc Kinh và Washington. Tổng thống Mulino cho biết cuộc gặp của ông với Ngoại trưởng Rubio diễn ra với sự tôn trọng và thân thiện. Ông đã bày tỏ thiện chí sẽ xem xét lại hoạt động của một số doanh nghiệp Trung Quốc tại Panama, bao gồm thỏa thuận kéo dài 25 năm với công ty CK Hutchison Holdings có trụ sở tại Hong Kong. Các nghị sĩ và Chính phủ Mỹ coi hợp đồng này là ví dụ cho sự bành trướng của Trung Quốc ở Panama. Chính phủ Panama và một số chuyên gia bác bỏ lý lẽ đó, khẳng định các cảng cho thuê không ảnh hưởng đến hoạt động của kênh đào, mà do Cơ quan quản lý kênh đào Panama điều hành. Đây là cơ quan tự trị mà Chính phủ Panama giám sát. Ông Mulino cho biết, thỏa thuận giữa Panama và Trung Quốc theo sáng kiến Vành đai - Con đường của Bắc Kinh để cường quốc châu Á này mở rộng đầu tư vào Panama sẽ không được gia hạn. “Chúng tôi sẽ nghiên cứu khả năng chấm dứt sớm. Tôi không cảm thấy có bất kỳ mối đe dọa thực sự nào vào thời điểm này đối với hiệp ước, tính hợp lệ của hiệp ước, và càng không có mối đe dọa nào để sử dụng vũ lực quân sự”, ông Mulino khẳng định và nói rằng đàm phán trực tiếp với Tổng thống Trump là việc rất quan trọng. BÌNH GIANG (theo Reuters, AP) Tại đảo Guam - phần lãnh thổ Mỹ dễ bị tấn công bằng tên lửa nhất - công việc đang được tiến hành để thiết lập hệ thống phòng thủ tên lửa nhiều lớp. Theo các chuyên gia, ngay cả hệ thống quy mô nhỏ hơn rất nhiều như vậy cũng phải đối mặt với những thách thức lớn. “Không có giải pháp nhanh chóng hay toàn diện nào, và quyết định được đưa ra vào thời điểm rất muộn, dù các nhà lãnh đạo quân sự và chính trị nhìn xa trông rộng đã nhận thấy điều này từ những năm 1990”, ông Carl Schuster, cựu chỉ huy chiến dịch của Trung tâm Tình báo phối hợp thuộc Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ, nhận xét. Đảo Guam rộng hơn 540 km2, là nơi sinh sống của gần 175.000 người. Hòn đảo thuộc Thái Bình Dương là nơi Mỹ có căn cứ không quân Andersen, để từ đó triển khai các máy bay ném bom của Không quân Mỹ như B-1 và B-52 hay máy bay tàng hình B-2. Hòn đảo này còn có cảng dành cho tàu ngầm tấn công hạt nhân của Mỹ, có thể đóng vai trò quan trọng trong bất kỳ tình huống bất ngờ nào ở khu vực. Hòn đảo này nằm cách Trung Quốc khoảng 3.000 km và cách Triều Tiên hơn 3.300 km, đã xuất hiện trong các video tuyên truyền quân sự của Bắc Kinh và Bình Nhưỡng. Quân đội Mỹ không đứng yên mà vẫn đang nâng cao khả năng phòng thủ để đối phó các mối đe dọa trong khu vực. Tháng 12 năm ngoái, Cơ quan Phòng thủ tên lửa Mỹ (MDA) lần đầu tiên đánh chặn thành công một mục tiêu tên lửa đạn đạo bằng hệ thống Aegis Guam. Trong cuộc thử nghiệm, máy bay C-17 của Không quân Mỹ phóng tên lửa đạn đạo tầm trung ở ngoài khơi bờ biển Guam, sau đó tên lửa đánh chặn được bắn từ hệ thống phòng thủ trên đảo. Cuộc thử nghiệm đánh chặn đã vượt ra ngoài hệ thống Aegis trên bộ, sử dụng các hệ thống có thể cấu thành bộ phận chính của lá chắn phòng thủ mà ông Trump muốn thấy. Nó tương tự hệ thống phòng thủ 4 lớp của Israel, gọi chung bằng tên Vòm sắt. Để tạo nên cấu trúc phòng thủ nhiều lớp tương tự, Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ cho biết, họ dựa vào vụ thử nghiệm đánh chặn vào tháng 12 năm ngoái để kiểm tra khả năng của hệ thống phòng thủ tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) đặt tại Guam. THAAD được thiết kế để ngăn chặn các tên lửa đang bay tới trong giai đoạn cuối, trong khi Aegis đánh chặn ở giai đoạn giữa, trước khi tên lửa lao xuống mục tiêu. Quân đội Mỹ cũng sử dụng các khẩu đội tên lửa Patriot để đánh chặn ở tầm thấp hơn. Cả hệ thống THAAD và Patriot đều đã thể hiện khả năng đáng gờm trong điều kiện chiến tranh. Bộ ba gồm: Aegis, THAAD và Patriot sẽ hình thành nên cái gọi là hệ thống phòng thủ tên lửa và không quân tích hợp nâng cao (EIAMD) trên đảo Guam, có phạm vi bao phủ 360 độ và phòng thủ nhiều lớp chống lại các mối đe dọa từ tên lửa đạn đạo, tên lửa siêu vượt âm và tên lửa hành trình. Hệ thống đó cũng sẽ dựa vào dữ liệu từ các vệ tinh và cảm biến trên không gian của Mỹ, tạo nên lá chắn gần với tầm nhìn mà Tổng thống Trump đưa ra. Tuy nhiên, hệ thống phòng thủ tên lửa toàn diện ở Guam dự kiến mất ít nhất một thập kỷ để hoàn thành, cho thấy những thách thức mà Mỹ phải đối mặt khi xây dựng bất kỳ hệ thống phòng thủ nào để đối phó tên lửa đạn đạo và tên lửa siêu vượt âm. Và khái niệm của ông Trump về hệ thống phòng thủ tên lửa thế hệ mới cho nước Mỹ chắc chắn sẽ mất nhiều thời gian hơn so với hệ thống nhỏ hơn để bảo vệ Guam. Sắc lệnh của ông Trump không đưa ra bất kỳ ước tính nào về chi phí để phát triển một hệ thống như vậy, nhưng các chuyên gia cho rằng nó sẽ tiêu tốn ít nhất vài trăm tỷ đô la. THU LOAN (theo CNN) NẾU PANAMA KHÔNG CHẤM DỨT ẢNH HƯỞNG CỦA TRUNG QUỐC: Mỹ sẽ đáp trả Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cảnh báo Tổng thống Panama Jose Raul Mulino rằng, Washington sẽ thực hiện “những biện pháp cần thiết” nếu Panama không ngay lập tức triển khai các bước để chấm dứt tình trạng mà Tổng thống Mỹ Donald Trump coi là sự ảnh hưởng và kiểm soát của Trung Quốc ở kênh đào Panama. Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio (giữa) thăm kênh đào Panama ngày 2/2 ẢNH: REUTERS Triều Tiên chỉ trích ngoại trưởng Mỹ Triều Tiên chỉ trích Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio vì gọi nước này là “quốc gia thù địch” khi trả lời phỏng vấn báo chí, cho rằng phát biểu này không có lợi cho lợi ích của Mỹ, hãng thông tấn KCNA đưa tin. Bộ Ngoại giao Triều Tiên tuyên bố nước này sẽ phản ứng mạnh mẽ trước những hành động khiêu khích thù địch của Mỹ. Đây là lần đầu tiên Triều Tiên chỉ trích chính quyền mới của Mỹ kể từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng vào ngày 20/1. Bình Nhưỡng cũng lên án kế hoạch thiết lập lá chắn phòng thủ tên lửa mới của Mỹ, cho biết bước đi này khiến Triều Tiên phải tăng cường sức mạnh quân sự của chính mình, bản tin của KCNA cho biết. Tuần trước, ông Trump ký sắc lệnh yêu cầu triển khai quy trình phát triển lá chắn “Vòm sắt Mỹ” để chống lại tên lửa và các hình thức không kích khác. “Môi trường an ninh toàn cầu ngày càng khắc nghiệt đòi hỏi chúng tôi phải liên tục phát triển năng lực tự vệ dựa trên khả năng răn đe hạt nhân”, Bộ Ngoại giao Triều Tiên tuyên bố. THIẾT LẬP LÁ CHẮN PHÒNG THỦ VÒM SẮT MỸ: Sẽ mất hàng chục năm, hàng trăm tỷ đô Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh thiết lập lá chắn phòng thủ tên lửa thế hệ mới để bảo vệ nước Mỹ, tương tự hệ thống phòng thủ của Israel. Mái vòm phòng thủ cho Mỹ - quốc gia lớn gấp hàng trăm lần Israel - sẽ đòi hỏi hệ thống quy mô lớn, và gần như chắc chắn sẽ mất hàng thập kỷ để hoàn thành. Một tên lửa đánh chặn được phóng từ căn cứ không quân Anderson trên đảo Guam, Mỹ trong cuộc thử nghiệm vào tháng 12/2024 ẢNH: BQP MỸ
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==