5 ĐIỂM YẾU Ông đánh giá thế nào về những vướng mắc cũng như các điểm mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp hiện nay? Nhìn chung, các khó khăn, vướng mắc hiện nay của doanh nghiệp chủ yếu liên quan đến chi phí sản xuất, kinh doanh cao làm giảm sức cạnh tranh, ảnh hưởng trực tiếp đến “sức khỏe” của doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Những khó khăn, vướng mắc này liên quan đến vấn đề như: chất lượng cơ sở hạ tầng mặc dù không ngừng được cải thiện nhưng hiện vẫn chưa theo kịp nhu cầu phát triển kinh tế; chi phí sản xuất, kinh doanh cao, bao gồm các chi phí có liên quan đến lao động, chi phí tài chính (ngoài thuế), chi phí vốn, chi phí vận tải, logistics… Trong hoạt động sản xuất công nghiệp, lực lượng doanh nghiệp trong nước của chúng ta phát triển còn hạn chế, chưa tạo lập được năng lực cạnh tranh tốt và thương hiệu mạnh với các chủ doanh nghiệp là các tập đoàn công nghiệp lớn. Một yếu tố nữa là ngành công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn do các doanh nghiệp, doanh nhân nước ngoài chi phối. Các doanh nghiệp trong nước chỉ tập trung ở một số công đoạn sử dụng nhiều lao động, công nghệ trung bình trong chuỗi giá trị của các ngành công nghiệp như: gia công (dệt may, da giày, chế biến gỗ), lắp ráp (điện tử, ô tô, xe gắn máy...) với quy mô nhỏ, trình độ công nghệ, trình độ quản trị, năng lực tài chính, chất lượng sản phẩm và sức cạnh tranh thấp. Khó khăn, vướng mắc khác của doanh nghiệp liên quan đến tiếp cận nguồn vốn tín dụng để đáp ứng nhu cầu sản xuất, kinh doanh. Nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận nguồn vốn, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước cắt giảm lãi suất và có các chính sách ưu tiên cho các doanh nghiệp. Mặc dù lãi suất cho vay đã hạ thấp, nhưng thực tế còn khá nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, vẫn gặp không ít khó khăn trong việc tiếp cận vốn vay, nhất là việc tiếp cận được khoản vay trung và dài hạn còn rất hạn chế. Phát triển thương mại điện tử (TMĐT), vấn đề hàng giả, hàng nhái trên thị trường cũng là yếu tố đang khiến doanh nghiệp gặp khó khăn hiện nay. Liên quan đến vấn đề này, thời gian qua, Bộ Công Thương đã tích cực triển khai hiệu quả các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc chống hàng giả, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, trước hết là tập trung nghiên cứu hoàn thiện hạ tầng pháp lý về TMĐT. Bộ Công Thương sẽ tiếp tục trình Chính phủ sửa đổi bổ sung các quy định pháp lý để kiểm soát chặt chẽ hoạt động TMĐT và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, đồng thời khuyến khích TMĐT Việt Nam phát triển theo hướng bền vững. Khó khăn thứ tư với các doanh nghiệp chính là liên quan đến mở rộng thị trường tiêu thụ và đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng cao của các thị trường xuất khẩu. Thực tế cho thấy, quá trình hội nhập của nước ta với việc tham gia ký kết nhiều FTA đã mang đến nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, đến nay các doanh nghiệp vẫn chưa khai thác hiệu quả từ quá trình này và gặp nhiều khó khăn, thách thức khi phải trực tiếp cạnh tranh với sản phẩm hàng hóa của các quốc gia khác trong bối cảnh phần lớn doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu ở nước ta hiện nay có quy mô nhỏ, năng lực cạnh tranh thấp và chưa có thương hiệu toàn cầu (các thương hiệu xuất khẩu lớn hiện nay vẫn thuộc về các tập đoàn nước ngoài). Một khó khăn nữa chính là sự thiếu chủ động của doanh nghiệp để thích ứng với bối cảnh mới. Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng chiến lược sản xuất, kinh doanh bài bản để đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của thị trường, nhất là những yêu cầu về phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh, kinh tế bền vững… Do vậy, nhiều doanh nghiệp đã không thể tiếp tục duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh, tỷ lệ doanh nghiệp giải thể và ngừng hoạt động tăng cao so với cùng kỳ năm trước. Đây là những vấn đề đã được Bộ Công Thương xác định và tích cực triển khai thực hiện các giải pháp nhằm tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tạo môi trường sản xuất, kinh doanh bình đẳng, thuận lợi cho các doanh nghiệp trong thời gian qua và tiếp tục tháo gỡ trong năm 2025 này. TẬN DỤNG CÁC FTA Ông có thể chia sẻ thêm những đầu việc mà bộ đã và sẽ làm để hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp bán lẻ, dệt may, da giày, cơ khí… đẩy mạnh xuất khẩu, cũng như tận dụng được các lợi thế từ các FTA mà Việt Nam đã ký kết? Để hỗ trợ doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp bán lẻ, dệt may, da giày, cơ khí… đẩy mạnh xuất khẩu, thời gian qua, Bộ Công Thương đã tích cực triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp khai thác, tận dụng tối đa các cơ hội từ các FTA mà Việt Nam là thành viên để đa dạng hóa sản phẩm, thị trường, chuỗi cung ứng, đẩy mạnh xuất khẩu. Theo đó, Bộ đã chỉ đạo các đơn vị chức năng và hệ thống thương vụ Việt Nam tại các nước tích cực, chủ động theo dõi sát tình hình, cập nhật, tổng hợp thông tin thị trường trong và ngoài nước để tìm kiếm thị trường có tiềm năng xuất khẩu, đồng thời cung cấp cho các địa phương, các hiệp hội ngành hàng để nghiên cứu, phối hợp tổ chức sản xuất, cơ cấu sản phẩm hợp lý, đáp ứng yêu cầu, tiêu chuẩn của thị trường nhập khẩu và tín hiệu của thị trường. Hiện Bộ Công Thương định kỳ đăng tải Bản tin thị trường nông, lâm, thủy sản trên Cổng thông tin điện tử của Bộ; liên tục tuyên truyền, khuyến cáo về sự thay đổi trong thực thi chính sách của một số thị trường lớn như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU… Bộ cũng kịp thời giải đáp các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất nhập khẩu hàng hóa thông qua đường dây nóng, trả lời bằng văn bản, thư điện tử, các nền tảng của Chính phủ điện tử và qua các buổi đào tạo, tập huấn, toạ đàm trực tiếp… Cùng đó, triển khai rà soát, điều chỉnh phù hợp quy trình cấp C/O ưu đãi nhằm cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp xuất khẩu khi làm thủ tục đề nghị cấp C/O. Duy trì vận hành thông suốt hệ thống cấp Giấy chứng nhận xuất xứ qua Internet và cơ chế Tự chứng nhận xuất xứ; áp dụng khai báo C/O điện tử. Để khẳng định vai trò của Việt Nam trong chuỗi sản xuất của các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trên thế giới, Bộ Công Thương đã chỉ đạo, khuyến khích các đơn vị đầu tư tổ chức các sự kiện xúc tiến thương mại quốc tế lớn chuyên ngành dệt may, da giày, cơ khí, tự động hóa, hội nghị quốc tế ngành hàng xuất khẩu tại Việt Nam, tạo điều kiện để doanh nghiệp trong nước tham gia kết nối giao thương với doanh nghiệp quốc tế, tham gia vào chuỗi sản xuất của các hãng toàn cầu, hình thành liên kết xuyên suốt chuỗi giá trị từ sản xuất nguyên, phụ liệu đến sản phẩm cuối cùng. Bộ cũng đã làm việc, khuyến khích các thương hiệu lớn trên thế giới chuyển giao công nghệ, kinh nghiệm quản lý và tham gia vào quá trình phát triển nguồn cung nguyên, phụ liệu hình thành chuỗi cung ứng. Việc thu hút các dự án hỗ trợ để đẩy mạnh chuyển đổi sản xuất theo hướng xanh, giúp hàng hóa Việt Nam đáp ứng được các tiêu chuẩn của các thị trường cao cấp theo xu hướng xanh và bền vững trên thế giới cũng được tích cực thực hiện. Bộ cũng thường xuyên rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc đề nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan nhằm tháo gỡ các vướng mắc tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp. Trong bối cảnh các nước tăng cường sử dụng các biện pháp phòng vệ thương mại đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, Bộ Công Thương luôn bám sát toàn bộ quá trình vụ việc để theo dõi việc tuân thủ cam kết quốc tế của các cơ quan điều tra nước ngoài cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp xử lý vụ việc, giảm tối đa tác động tiêu cực của vụ việc đối với hoạt động xuất khẩu của Việt Nam. Cảm ơn ông. PHẠM TUYÊN (thực hiện) 13 n Thứ Hai n Ngày 3/2/2025 THỜI SỰ Trao đổi với PV Tiền Phong nhân đầu năm mới Ất Tỵ, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên chỉ ra loạt vấn đề đang khiến doanh nghiệp trong nước mắc kẹt trong phát triển, tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu cũng như tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) và những vấn đề cần giải quyết trong năm 2025. Thiếu công nghệ, hàm lượng giá trị gia tăng thấp đang là điểm yếu của nhiều doanh nghiệp Việt ẢNH MINH HỌA: NGUYỄN BẰNG Gỡ 5 điểm nghẽn giúp doanh nghiệp phát triển Sẽ phân quyền quản lý thương mại điện tử cho các địa phương Với TMĐT, Bộ Công Thương đang nghiên cứu đề xuất sửa đổi, bổ sung các khái niệm mới phù hợp với quy định tại Luật Giao dịch điện tử 2023 và Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023; bổ sung quy định kiểm soát hiệu quả người bán trên các website, ứng dụng cung cấp dịch vụ TMĐT; tăng cường trách nhiệm của chủ sở hữu nền tảng số/nền tảng số trung gian, người có ảnh hưởng; trách nhiệm của các đơn vị cung cấp dịch vụ trung gian hỗ trợ hoạt động TMĐT. Bộ cũng đang nghiên cứu về việc phân cấp, phân quyền trong công tác quản lý Nhà nước về TMĐT cho các địa phương trong việc quản lý, giám sát và giải quyết tranh chấp trực tuyến trong hoạt động TMĐT. “Bộ sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp rà soát, trao đổi và cung cấp thông tin, chia sẻ cơ sở dữ liệu với Bộ Công an và Bộ Tài chính về các đối tượng lợi dụng nền tảng TMĐT kinh doanh hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng cấm”, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên nói. ĐẦU TUẦN rò chuyện T
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==