Báo Tiền Phong số 291-292/2025

18-19/10/2025 www.tienphong.vn NHÌN RA THẾ GIỚI 15 Anh Antony Njoroge đi lại tới lui, tay cầm máy ảnh, trong khi mọi người dồn dập đặt câu hỏi. “Chúng ta phải làm gì với cái này đây? Tôi nên để nó ở đâu? Ánh sáng ở đây tốt hơn! Tony, một giây thôi”. Nhà làm phim và đồng sản xuất Sally Ngoiri đang hoàn thiện những khâu cuối cùng cho một sự kiện mà họ chưa bao giờ nghĩ sẽ trở thành hiện thực: buổi trình diễn thời trang đầu tiên được tổ chức tại Gikomba, chợ quần áo cũ lớn nhất Đông Phi. Buổi trình diễn thời trang Gikomba sẽ được giới thiệu trong Wasteland (Bãi phế liệu), một bộ phim tài liệu về vấn đề nhập khẩu hàng loạt quần áo cũ cũng như cách nhà thiết kế địa phương đang tái chế, tái sử dụng chúng. Kenya nhập khẩu hơn 185.000 tấn quần áo cũ mỗi năm – nhưng có tới 40% không thể mặc được và bị vứt vào bãi rác. “Ý tưởng này xuất phát từ kinh nghiệm cá nhân của tôi, khi chứng kiến ​khu phố của mình ngày càng bẩn thỉu. Tôi đã chứng kiến ​sông Nairobi thường xuyên bị tắc nghẽn bởi quần áo bỏ đi và rác thải nhựa”, cô Ngoiri nói. “Tôi chọn kể câu chuyện này ở Gikomba vì đây là nơi xuất hiện rất nhiều rác quần áo, nhưng cũng để người dân địa phương hiểu rằng vẫn còn nhiều cách giải quyết vấn đề”. Câu chuyện của Wasteland xoay quanh cô Luca Wakarindi, một doanh nhân trẻ sở hữu một cửa hàng đồ cũ ở Gikomba. Cô chia sẻ hành trình trở thành nhà sản xuất và stylist thời trang, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc mang lại sức sống mới cho quần áo. “Tôi muốn mọi người thấy được rằng những bộ quần áo này không hề tệ. Chúng tôi không thể – và chúng tôi cũng không muốn – xóa bỏ việc mua sắm đồ cũ, vì vậy chúng tôi tái sử dụng chúng, chúng tôi thiết kế lại chúng”. Tuy nhiên, cô Wakarindi giải thích, mục tiêu chính của dự án vẫn là nêu bật nhu cầu cấp thiết của việc quản lý. “Khi bạn quyên góp quần áo không còn sử dụng được, bạn đã tự gây bất lợi cho chính mình. Nếu trong số năm bộ quần áo, tôi chỉ có thể sử dụng hai bộ và phải vứt bỏ số còn lại, thì chúng ta cần một hệ thống mới để kiểm soát những gì đang được nhập khẩu vào đất nước”, cô nói. Để đạt được điều này, anh Njoroge và cô Ngoiri quyết định tổ chức một sàn diễn thời trang ngay tại trung tâm khu chợ và mời nhiều bên liên quan – bao gồm Đại sứ quán Pháp, chương trình môi trường Alliance Française của Liên Hợp Quốc, UNICEF ​và Cơ quan Quản lý Môi trường Quốc gia – đến tận mắt chứng kiến ​mức độ nghiêm trọng của vấn đề. “Chúng tôi muốn thách thức họ hành động”, cô Ngoiri nói. Tuy nhiên, cô Ngoiri cho biết thay đổi không chỉ nằm ở các cơ quan chức năng. “Khi tôi nghiên cứu cho bộ phim, tôi rất ngạc nhiên khi thấy mọi người không biết rằng họ có thể tái chế và nâng cấp quần áo. Với Wasteland, chúng tôi mong mọi người đều có thể sáng tạo”. Anh David Kimani, giám đốc sáng tạo và stylist làm việc tại Lucarindii – cửa hàng của cô Wakarindi, – cho biết lợi ích của việc mua sắm đồ cũ có thể tăng lên gấp bội khi đi đôi với sự sáng tạo. “Tôi bắt đầu tự tạo kiểu cho mình, sau đó là tạo kiểu cho bạn bè, và giờ tôi tạo kiểu cho các nghệ sĩ và người mẫu. Chúng tôi đang biến rác thải thành thời trang”. HOÀI VY (theo dawn.com, ngày 14/10/2025) ĐỐI MẶT HÀNG TẤN RÁC QUẦN ÁO TỪ PHƯƠNG TÂY, MỘT BUỔI TRÌNH DIỄN THỜI TRANG TẠI THỦ ĐÔ NAIROBI (KENYA) CỐ GẮNG LÀM NỔI BẬT TÁC ĐỘNG CỦA VIỆC NHẬP KHẨU QUẦN ÁO HÀNG LOẠT. Thời trang rác tại thủ đô Kenya Sàn diễn thời trang tại chợ Gikomba, gần trung tâm Nairobi, Kenya Vươn lên từ khu ổ chuột của London thời Victoria, Charlie Chaplin đã trở danh hài vĩ đại đầu tiên của điện ảnh, với The Great Dictator (Kẻ độc tài vĩ đại) và Limelight (Ánh đèn) là hai trong số những kiệt tác của ông. Giờ đây, kịch bản bộ phim cuối cùng còn dang dở của ông sắp được xuất bản, được chắp ghép từ các bản thảo, bảng phân cảnh và phác thảo mà ông đã miệt mài thực hiện trước khi qua đời vào năm 1977, ở tuổi 88. Với tựa đề The Freak (Quái nhân), đây là một câu chuyện kỳ ​ảo về “một sinh vật xinh đẹp có cánh… một loài chim mang thân hình con người”, Chaplin viết. Nhân vật chính là một sinh vật nữ siêu nhiên có tên Sarapha, có khả năng chữa lành bệnh tật và mang lại hòa bình cho thế giới. Những tài liệu còn sót lại cho thấy The Freak chi tiết hơn bất kỳ bộ phim nào khác của Chaplin, đến nỗi phim gần như đã hoàn thành. Trong đó, cảnh quay các hiệu ứng đặc biệt, bao gồm phần cánh cho Sarapha đã được phân tích kỹ càng. Ngoài ra, còn có các dự toán tài chính, biên bản họp kỹ thuật và lịch trình sản xuất. Ông David Robinson, người viết tiểu sử chính thức của Chaplin, nhận định: “Thật đáng tiếc khi bộ phim không được hoàn thành, bởi vì nó có thể đã là một tác phẩm tuyệt vời”. Chaplin chọn con gái tuổi teen của mình là Victoria vào vai Sarapha. Victoria kể lại: “Trong nhiều giờ, nhiều tuần, nhiều tháng, bố tôi đã nghiên cứu chuyển động của những chú chim - cơ chế sống động của đôi cánh. Ông ấy đã xem những bộ phim có đàn ông và phụ nữ bay lượn trên bầu trời. Nhưng những kỹ thuật thời đó không làm ông thỏa mãn. Ông muốn tìm ra một cách riêng để truyền tải cảm giác bay lượn lên màn ảnh. Tôi tin rằng ông ấy sẽ tìm thấy nó. Nhưng thời gian đã cắt mất đôi cánh của bố tôi. Ông đã không bao giờ hiện thực hóa được tầm nhìn của mình”. Cuốn sách “The Freak: Câu chuyện về một bộ phim dang dở” sẽ được xuất bản vào cuối tuần này. Đây là lần đầu tiên kịch bản được xuất bản bằng tiếng Anh, dưới dạng nguyên bản. Trước đó, kịch bản chỉ xuất hiện bằng tiếng Ý vào năm 2020, trong một đợt xuất bản giới hạn của Kho lưu trữ phim Cineteca di Bologna. Bà Cecilia Cenciarelli của Cineteca di Bologna, người đã biên tập cuốn sách sắp ra mắt hợp tác với gia đình Chaplin, cho biết The Freak hầu như không được biết đến ngay cả với những người nghiên cứu về Chaplin. “Bỗng dưng, chúng tôi bắt đầu xử lý hàng trăm trang của một bộ phim mà chúng tôi chưa từng nghe nói đến. Chúng tôi đã tìm đến cuốn ‘Chaplin: Cuộc đời và Nghệ thuật’ của ông David Robinson để làm rõ, nhưng rồi nhận ra rằng The Freak hầu như không được nhắc đến”. Ông Arnold Lozano, nhà quản lý di sản Chaplin, mô tả kịch bản này là “bài thuyết trình toàn diện đầu tiên về dự án phim còn dang dở của Chaplin”. Ông nói thêm: “Được đúc kết từ gần 3.000 trang lời thoại, ảnh chụp và thiết kế của Chaplin, cùng với các bản ghi âm đọc và bản soạn nhạc piano cho nhạc phim, kịch bản này hé lộ The Freak có lẽ là di sản cuối cùng của ông. Ấn phẩm này mang đến cái nhìn hiếm hoi về một trong những dự án ấn tượng nhất trong 63 năm sự nghiệp điện ảnh của ông”. HÀ MY (theo theguardian.com, ngày 11/10/2025) Xuất bản kịch bản phim dang dở của Chaplin KỊCH BẢN GIẢ TƯỞNG VỀ “MỘT SINH VẬT XINH ĐẸP CÓ CÁNH” ĐÃ ĐƯỢC CHAPLIN BIÊN SOẠN VÀO LÚC CUỐI ĐỜI SẼ ĐƯỢC CÔNG BỐ SAU GẦN NỬA THẾ KỶ. Phác thảo nhân vật Sarapha Victoria, con gái của Chaplin, được gắn cánh Các người mẫu trình diễn

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==