12 n Thứ Hai n Ngày 13/10/2025 QUỐC TẾ Starlink thiết lập mạng lưới gồm hàng ngàn vệ tinh nhỏ trên quỹ đạo thấp của Trái đất để cung cấp dịch vụ internet trên toàn thế giới. Công nghệ này giúp cung cấp tín hiệu cho người dân ở những nơi khó tiếp cận bằng công nghệ phát sóng mặt đất. Tuy nhiên, phương pháp này có điều gì đó không ổn, khi có tới 4 vệ tinh được ghi nhận rơi trở lại Trái đất mỗi ngày. Các mảnh vỡ đã được phát hiện rơi xuống bang California (Mỹ). Điều này làm gia tăng nỗi lo về rủi ro an toàn khi các vệ tinh rời khỏi quỹ đạo. Một số người lo ngại lý thuyết hội chứng Kessler sẽ trở thành hiện thực, từ đó có thể gây ra thảm họa cho con người. Năm 1978, hai nhà khoa học NASA Donald Kessler và Burton Cour-Palais đưa ra giả thuyết về hội chứng Kessler, cho rằng những vật thể quay quanh Trái đất ở khoảng cách gần sẽ trở nên quá đông đúc đến mức có thể gây ra va chạm dây chuyền, khiến các vệ tinh bị phá huỷ và ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc cung cấp dịch vụ, từ sản xuất nông nghiệp, kết nối internet, du lịch quốc tế đến tín hiệu điện thoại. Trong trường hợp xấu nhất, khu vực không gian được gọi là quỹ đạo thấp của Trái đất sẽ không còn chỗ cho những vệ tinh mới, vì rất nhiều mảnh vỡ bay vèo vèo xung quanh hành tinh của con người. Đến thời điểm hiện tại, ước tính có 8.475 vệ tinh Starlink đang quay quanh Trái đất, chiếm một tỷ lệ rất lớn trong tổng số khoảng 12.000 vệ tinh đang hoạt động trên quỹ đạo và khoảng 20.000 vật thể không gian khác. Tỷ phú Elon Musk cho biết kế hoạch của ông là tăng số lượng vệ tinh Starlink lên 40.000, tức là gấp hơn 4 lần số lượng hiện tại. Đến nay đã có hàng chục ngàn mảnh vỡ trôi nổi trong không gian. Với khoảng 4 vệ tinh bắt đầu rời khỏi quỹ đạo mỗi ngày, rất có thể số lượng mảnh vỡ sẽ tăng lên và lượng rác vũ trụ ngày càng nhiều. Các vệ tinh Starlink được thiết kế để hoạt động trong khoảng 5 năm và được cho là sẽ bốc cháy khi quay trở lại bầu khí quyển Trái đất, nhưng chỉ có thời gian mới có thể trả lời liệu quá trình này có xảy ra sự cố gì hay không. BÌNH GIANG (theo Ladbible) Các vệ tinh Starlink của tỷ phú Mỹ Elon Musk liên tục rơi từ bầu trời xuống Trái đất, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ xảy ra hiện tượng gọi là hội chứng Kessler. Hai cửa khẩu lớn nhất, Torkham ở tỉnh Khyber Pakhtunkhwa (phía tây bắc) và Chaman ở tỉnh Balochistan (phía tây nam), đã bị đóng hoàn toàn, trong khi quân đội Pakistan triển khai thêm lực lượng bán vũ trang và sơ tán toàn bộ nhân viên dân sự khỏi khu vực để tránh thương vong. Theo báo chí Pakistan, lực lượng vũ trang nước này đã chiếm được ít nhất 19 đồn biên phòng của Afghanistan, sử dụng pháo hạng nặng, xe tăng, máy bay chiến đấu và cả máy bay không người lái. Trong khi đó, phía chính quyền Taliban ở Afghanistan tuyên bố, họ đã chiếm giữ 25 đồn của quân đội Pakistan, hạ gục 58 binh sĩ và làm 30 người khác bị thương. Những thông tin này hiện chưa được Islamabad xác nhận. Ngày 12/10, dù các trận đánh lớn đã tạm ngưng, tiếng súng lẻ tẻ vẫn vang lên tại khu vực Kurram. Kênh TOLOnews của Afghanistan đưa tin, Bộ Quốc phòng nước này đang điều xe tăng, vũ khí hạng nặng đến các khu vực giáp biên, đặc biệt là tỉnh Kunar. Căng thẳng quân sự đi kèm với những lời lẽ gay gắt từ hai phía. Bộ trưởng Nội vụ Pakistan Mohsin Naqvi cáo buộc Afghanistan “nổ súng vô cớ vào dân thường”, gọi đó là sự vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế, đồng thời cảnh báo “sẽ có phản ứng thích đáng, như từng dành cho Ấn Độ”. Thủ tướng Pakistan Shehbaz Sharif cũng tuyên bố “không có sự thỏa hiệp nào đối với an ninh quốc gia”, khẳng định Pakistan sẽ đáp trả mạnh mẽ mọi hành động khiêu khích. Trong khi đó, phía Taliban khẳng định các lực lượng của họ “hoàn toàn kiểm soát biên giới” và “sẵn sàng bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ Afghanistan”. Tình hình càng trở nên nhạy cảm khi Ngoại trưởng Afghanistan Amir Khan Muttaqi đang có chuyến thăm Ấn Độ, nơi ông vừa được phía New Delhi khẳng định “ủng hộ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ Afghanistan”. Các quan chức Islamabad coi đây là “hành động đáng tiếc”, cho rằng việc Kabul tấn công trong lúc ở New Delhi lại xuất hiện tuyên bố chống Pakistan là “động thái đầy toan tính”. NGUYÊN NHÂN XUNG ĐỘT Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến đụng độ cuối tuần là hành động trả đũa lẫn nhau. Phía Taliban thừa nhận quân đội Afghanistan đã nổ súng trước vào các đồn của Pakistan để đáp trả các cuộc không kích mà Islamabad tiến hành vài ngày trước đó trên lãnh thổ Afghanistan. Pakistan khẳng định các cuộc tấn công này nhằm tiêu diệt các căn cứ của Tehreek-e-Taliban Pakistan (TTP) - nhóm phiến quân Taliban Pakistan vừa nhận trách nhiệm về hàng loạt vụ tấn công khiến ít nhất 20 binh sĩ và 3 dân thường thiệt mạng tại tỉnh Khyber Pakhtunkhwa. Pakistan lâu nay cáo buộc chính quyền Taliban ở Kabul bao che và hỗ trợ TTP, vốn có hệ tư tưởng Hồi giáo cực đoan. Phía Afghanistan phủ nhận, song thực tế nhiều tay súng TTP đã lợi dụng tình trạng quản lý biên giới lỏng lẻo để ẩn náu và hoạt động qua lại. Những vụ khủng bố gần đây, đặc biệt là vụ đánh bom liều chết vào trường huấn luyện cảnh sát, được coi là giọt nước tràn ly, buộc Pakistan phải phản ứng quân sự mạnh tay. Tuy nhiên, đằng sau các vụ đấu súng và không kích là những mâu thuẫn lịch sử sâu xa. Biên giới dài hơn 2.600 km giữa hai nước, được gọi là Đường Durand, do nước Anh vạch ra thời thuộc địa và chưa bao giờ được Afghanistan công nhận. Vấn đề này không chỉ là tranh chấp lãnh thổ mà còn liên quan đến cộng đồng người Pashtun sinh sống hai bên biên giới, vốn có mối quan hệ thân tộc chặt chẽ. Đối với Pakistan, đây là tuyến phòng thủ quốc gia; còn với Afghanistan, đó là biểu tượng của sự chia cắt áp đặt từ bên ngoài. Căng thẳng hiện nay phản ánh một vòng luẩn quẩn giữa an ninh, chính trị và lịch sử: Pakistan lo ngại khủng bố xuyên biên giới, còn Afghanistan cảm thấy chủ quyền bị xâm phạm. Thêm vào đó là các toan tính khu vực, từ vai trò của Ấn Độ đến ảnh hưởng của Ảrập Xêút và Qatar, khiến tình hình càng trở nên phức tạp. Nếu không có một cơ chế phối hợp tình báo và kiểm soát biên giới hiệu quả, những vụ giao tranh như hiện nay có thể tái diễn, đẩy hai quốc gia Hồi giáo láng giềng vào vòng xoáy bất ổn kéo dài và đe dọa an ninh khu vực Nam Á, giới quan sát nhận định. THÁI AN (theo DW, Al Jazeera, AP) Một người đàn ông ngồi cạnh những chiếc xe tải đỗ tại cửa khẩu Torkham, sau khi Pakistan đóng cửa khẩu biên giới với Afghanistan, sau cuộc đấu súng giữa lực lượng của hai nước, tại Torkham, Pakistan, ngày 12/10/2025 ẢNH: REUTERS Căng thẳng giữa Pakistan và Afghanistan lại bùng nổ dữ dội sau các cuộc đấu pháo xuyên biên giới đêm 11/10 sáng 12/10; Pakistan lập tức phong tỏa toàn bộ các cửa khẩu biên giới với nước láng giềng. Gây lo ngại về hội chứng nguy hiểm Hiện có 8.475 vệ tinh Starlink quay quanh Trái đất Tờ báo dẫn lời các quan chức Ukraine và Mỹ giấu tên nắm được tình hình nói rằng, tình báo Mỹ đã giúp Kiev tấn công nhiều cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng của Nga, trong đó có các nhà máy lọc dầu, nằm cách xa tiền tuyến. Nhà Trắng, Văn phòng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Bộ Ngoại giao Ukraine chưa trả lời đề nghị bình luận về thông tin này. Bộ Ngoại giao Nga cũng chưa đưa ra bình luận. Trong tháng này, Mátxcơva cáo buộc Washington và NATO thường xuyên cung cấp thông tin tình báo cho Kiev để chống lại Nga. “Việc cung cấp và sử dụng toàn bộ cơ sở hạ tầng của NATO và Mỹ để thu thập và chuyển thông tin tình báo cho Ukraine là điều hiển nhiên”, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với báo chí. Theo bài viết của Financial Times, tình báo Mỹ đã giúp Kiev định hình kế hoạch đường bay, độ cao, thời gian và quyết định nhiệm vụ, giúp các máy bay không người lái tấn công tầm xa của Ukraine tránh được hệ thống phòng không Nga. Tờ báo dẫn 3 nguồn tin thân cận với chiến dịch cho biết, Mỹ tham gia chặt chẽ vào tất cả các giai đoạn lập kế hoạch. Một quan chức Mỹ được dẫn lời nói rằng Ukraine đã chọn mục tiêu cho các cuộc tấn công tầm xa, sau đó Washington cung cấp thông tin tình báo về điểm yếu của những vị trí đó. Đầu tháng này, hai quan chức Mỹ nói với Reuters rằng Washington sẽ cung cấp thông tin tình báo cho Ukraine về các mục tiêu hạ tầng năng lượng tầm xa trong lãnh thổ Nga, và cân nhắc vấn đề cung cấp tên lửa cho Kiev để thực hiện những cuộc tấn công như vậy. Cũng theo quan chức này, Mỹ đã đề nghị các đồng minh NATO hỗ trợ tương tự cho Ukraine. BÌNH GIANG (theo FT, Reuters) Pakistan đóng biên sau giao tranh với Afghanistan VỆ TINH STARLINK LIÊN TỤC RỤNG: Mỹ hỗ trợ Ukraine tấn công các cơ sở năng lượng Nga? Ảrập Xêút kêu gọi Pakistan và Afghanistan “kiềm chế và đối thoại”, nhấn mạnh cần tránh leo thang và giữ gìn ổn định khu vực. Dù giao tranh có vẻ đã tạm lắng, việc Pakistan phong tỏa biên giới khiến tình hình kinh tế - thương mại ở khu vực biên giới rơi vào tê liệt, trong khi nguy cơ xung đột tái bùng phát vẫn hiện hữu. Mỹ đã hỗ trợ Ukraine thực hiện tấn công tầm xa vào các cơ sở năng lượng của Nga suốt nhiều tháng qua, trong nỗ lực nhằm làm suy yếu nền kinh tế Nga và buộc Tổng thống Vladimir Putin phải ngồi vào bàn đàm phán, Financial Times đưa tin ngày 12/10.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==