9 n Thứ Năm n Ngày 25/9/2025 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ của người M’Nông ở xã Nâm Nung (tỉnh Lâm Đồng) cũng được ghi danh Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Lễ hội thường được tổ chức 3-5 năm một lần vào mùa khô (tháng 1-3 hằng năm), quy tụ đông đảo bon (buôn) làng tham gia. Đây là dịp cộng đồng nghỉ ngơi sau mùa rẫy, cùng nhau vui chơi, tạ ơn thần linh, cầu mong sức khỏe, mùa màng bội thu, bon làng bình an. Lễ hội mang đậm bản sắc của dân tộc M’Nông, không chỉ lưu giữ truyền thống lâu đời mà còn tạo nên không gian văn hóa gắn kết, nơi cộng đồng gặp gỡ, chia sẻ và thắt chặt tình đoàn kết. Qua đó, cầu mong cho bon khỏe mạnh, bình an trong cuộc sống cũng như thuận lợi trong sản xuất nông nghiệp. KỲ VỌNG BỨT PHÁ DU LỊCH VĂN HOÁ Tại lễ công nhận ba di sản cấp quốc gia, ông Nguyễn Văn Lộc Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Lâm Đồng, nhấn mạnh: “Việc cùng lúc ba di sản được vinh danh không chỉ ghi nhận giá trị đặc biệt về khảo cổ, địa chất, văn hóa mà còn đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của địa phương. Đây sẽ là nền tảng để Lâm Đồng mở ra nhiều cơ hội phát triển kinh tế-xã hội bền vững, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch văn hoá”. Ông Lộc cho hay, thời gian tới Sở sẽ tham mưu UBND tỉnh triển khai nhiều giải pháp cụ thể: tăng cường tuyên truyền, quảng bá di sản; xây dựng tua du lịch văn hoá, trải nghiệm gắn với bảo vật, danh thắng; tổ chức triển lãm, sự kiện chuyên đề; đồng thời kết hợp phát triển dịch vụ lưu trú, ẩm thực để thu hút khách trong và ngoài nước. Đàn đá Đắk Sơn có thể trở thành linh hồn của các chương trình biểu diễn nghệ thuật, gắn với du lịch trải nghiệm tại bảo tàng. Lễ hội Tăm Blang M’prang Bon sẽ được tổ chức thường niên, mở ra cơ hội để du khách hoà mình vào đời sống cộng đồng M’Nông. Hệ thống hang động núi lửa C3-C4, C7, C8 sẽ là tuyến du lịch khám phá chuyên biệt, bổ sung vào bản đồ du lịch sinh thái mạo hiểm. “Chúng tôi cam kết gìn giữ, lan tỏa giá trị di sản để trở thành tài sản chung của cộng đồng, đồng thời góp phần phát triển du lịch và quảng bá hình ảnh tỉnh nhà”, ông Lộc khẳng định. Trong khi đó, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Đinh Văn Tuấn nhận định, với vị trí chiến lược kết nối Tây Nguyên, Duyên hải Nam Trung Bộ và Đông Nam Bộ cùng địa hình đa dạng từ cao nguyên xuống biển, Lâm Đồng có nền tảng vững chắc để phát triển kinh tế đa ngành, bền vững và giàu bản sắc. “Trong giai đoạn mới, tỉnh xác định ba trụ cột văn hoá, du lịch và thương mại vừa là ngành kinh tế mũi nhọn, vừa là không gian hội tụ trí tuệ, bản sắc và công nghệ, mở ra bước đột phá để Lâm Đồng hội tụ và toả sáng. Cùng với sự quan tâm của Trung ương, tỉnh đã đẩy mạnh gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá vật thể và phi vật thể”, ông Tuấn nói. THÁI LÂM độc. Từ tình cảm, hài cho đến kinh dị, các dự án Việt bắt tay ngoại quốc vẫn thường vấp phải kịch bản lỏng lẻo, marketing thiếu sức nặng và đặc biệt là sự “lệch nhịp” giữa thị hiếu khán giả trong nước và công thức sản xuất của đối tác. Nhà phê bình Thảo Đan chia sẻ: “Bài học lặp đi lặp lại chỉ ra rằng, việc hợp tác quốc tế không thể chỉ dừng lại ở sự góp vốn hay mời vài gương mặt ngoại, mà cần một kịch bản đủ mạnh và chiến lược phát hành chặt chẽ mới có thể biến kỳ vọng thành thành công thực sự”. Chị nhấn mạnh, khán giả ngày nay không còn dễ bị thuyết phục bởi những cái tên ngôi sao hay chiêu trò quảng bá. Họ đến rạp vì muốn được trải nghiệm một câu chuyện hấp dẫn, có nhịp kể cuốn hút, đồng thời phản ánh được tinh thần văn hóa bản địa. Khi kịch bản yếu, mọi yếu tố ngoại nhập chỉ làm lộ rõ sự lỏng lẻo trong cách kể và khiến phim nhanh chóng rơi vào quên lãng. Theo nhà phê bình Thảo Đan, chiến lược phát hành cũng quan trọng không kém, cần được tính toán kỹ lưỡng từ khâu chọn thời điểm công chiếu, kế hoạch truyền thông cho đến việc mở rộng mạng lưới phát hành ra thị trường quốc tế. Nếu thiếu một trong những yếu tố này, ngay cả dự án có sự góp mặt của đối tác lớn cũng khó tạo nên sức bật. HẠNH ĐỖ Hang 7 vừa được công nhận là di tích cấp quốc gia danh lam thắng cảnh Toàn tỉnh Lâm Đồng hiện có 144 di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh được Nhà nước xếp hạng; 3 bảo vật quốc gia; 10 di sản văn hoá phi vật thể được công nhận là di sản cấp quốc gia và 7 di sản được UNESCO ghi danh. TS. Nguyễn Văn Tình, nguyên Cục trưởng Cục hợp tác quốc tế, Bộ VHTTDL, người rất có kinh nghiệm trong việc kết nối các hợp đồng làm phim đa quốc gia cũng nhận định: “Hợp tác quốc tế không phải thuốc tiên, nó khuếch đại lợi thế (mạng lưới phát hành, nhân lực, kỹ thuật) nhưng cũng phơi bày điểm yếu (kịch bản, bản sắc, quản trị sản xuất). Khi câu chuyện, nhịp kể và căn tính văn hóa được đặt ở trung tâm, cùng một đường băng chính sách đủ dài và sự phối hợp đồng bộ giữa các bên, mô hình hợp tác quốc tế mới thực sự trở thành đòn bẩy để điện ảnh Việt hội nhập, góp phần định vị thương hiệu quốc gia trên bản đồ văn hóa toàn cầu”. Dù vừa trải qua đột quỵ, sức khỏe còn yếu nhưng nhà thơ Nguyễn Duy vẫn dành thời gian xem màn trình diễn bùng nổ của Đức Phúc trên sân khấu Intervision 2025. Phù Đổng Thiên Vương trích nguyên đoạn thơ đầu trong bài Tre Việt Nam của thi sĩ xứ Thanh: “Tre xanh/ Xanh tự bao giờ/ Chuyện ngày xưa… đã có bờ tre xanh/ Thân gầy guộc, lá mong manh/Mà sao nên lũy nên thành, tre ơi?”. Nguyễn Duy cho biết, Hồ Hoài Anh lấy cảm hứng từ bài thơ song không xin phép tác giả, ông không biết gì cho đến khi Đức Phúc giành chiến thắng lịch sử và phần trình diễn lan tỏa mạnh mẽ. Nhưng ông không trách ê-kíp: “Riêng với thơ của tôi, các bạn trẻ không cần xin phép, muốn làm gì cứ làm”. Ông tiết lộ: “Thơ của tôi vào nhạc khá nhiều nhưng không hay, vì thơ tôi khó phổ. Riêng trường hợp Phù Đổng Thiên Vương, các bạn trẻ làm tốt khi kết hợp giữa dân tộc và hiện đại. Giới trẻ hôm nay rất giỏi”. Nhà phê bình văn học Ngô Thảo đánh giá: “Bài thơ Tre Việt Nam của nhà thơ Nguyễn Duy từng được đưa vào sách giáo khoa. Sinh thời, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từng trích dẫn Tre Việt Nam khi nói về ngoại giao cây tre. Gia tài thi ca của Nguyễn Duy rất đồ sộ và gắn bó với âm nhạc. Bài thơ Khúc dân ca từng được nghệ sĩ Thanh Hoài hát trong vở múa đương đại Hạn hán và cơn mưa của nghệ sĩ Thủy Ea Sola, đã đi qua nhiều sân khấu ở nhiều nước trên thế giới. Nguyễn Duy là người làm rất nhiều việc cho thơ và dùng thơ vào nhiều việc. Nhóm Đông Kinh Nghĩa Thục cổ nhạc vẫn trình diễn thơ của ông dưới hình thức tuồng, chèo, ca trù, chầu văn, hát xẩm. Ông làm lịch thơ, làm triển lãm thơ Thiền ở trong nước và ngoài nước. Mừng ngày đất nước thống nhất vừa qua, Nguyễn Duy cũng tổ chức đọc thơ ở khắp nơi nhưng vì sức khỏe gặp trục trặc nên tua đọc thơ của ông vẫn còn vài điểm ở miền Tây chưa thực hiện được”. Nhà phê bình Ngô Thảo lý giải hiện tượng người đọc thường hay quên Nguyễn Duy khi thưởng thức và sử dụng tác phẩm của ông: “Thơ của Nguyễn Duy gần dân gian nên nhiều người tưởng là ca dao, dân ca hoặc khuyết danh”. Các nhà thơ đều mong muốn kéo bạn đọc tới gần thơ ca. Âm nhạc giúp cho thơ ca gần với bạn đọc hơn. Sự phủ sóng của Phù Đổng Thiên Vương khiến nhiều khán giả thích thú tìm lại bài thơ Tre Việt Nam của Nguyễn Duy để đọc lại. Nhiều bài thơ giao hòa với âm nhạc thành ca khúc có sức sống vượt thời gian. Đến nay nhà thơ Tạ Hữu Yên được ghi nhận là nhà thơ có nhiều bài thơ được phổ nhạc nhất nước. Trong số hơn 100 thi phẩm của nhà thơ quân đội được phổ nhạc, bài Đất nước được yêu mến hơn cả: “Đất nước tôi thon thả giọt đàn bầu/Nghe dịu nỗi đau của mẹ…”. Nhạc sĩ chăm chỉ phổ nhạc cho thơ phải kể đến Phú Quang. Đáng nói, Phú Quang đụng đến thi phẩm nào phần nhiều đều biến thành nhạc phẩm được yêu thích: Mùa thu giấu em (thơ: Thanh Tùng); Im lặng đêm Hà Nội (thơ: Phạm Thị Ngọc Liên); Đâu phải bởi mùa thu (thơ: Giáng Vân)… Hồ Hoài Anh cũng là một trong những nhạc sĩ tích cực khai thác kho tàng thi ca Việt Nam khi sáng tác ca khúc. Trước Phù Đổng Thiên Vương, Hồ Hoài Anh viết Bánh trôi nước, lấy cảm hứng từ thơ Hồ Xuân Hương. Đáng mừng, khi mảng thơ ca trung đại (thơ cổ) đang được các nhạc sĩ đương đại mạnh dạn khai thác. DTAP, Hành Or, RTee từng viết Nam Quốc sơn hà, dựa trên bài thơ nổi tiếng trong lịch sử Nam Quốc sơn hà (từng được cho là của Lý Thường Kiệt). Ca khúc khai thác thơ cổ như Bánh trôi nước hay Nam Quốc sơn hà đều gây bão, được sự đón nhận nhiệt tình của giới trẻ. NÔNG HỒNG DIỆU Thơ chắp cánh cho nhạc tạo “bão” Phù Đổng Thiên Vương, sáng tác của nhạc sĩ Hồ Hoài Anh, lấy cảm hứng từ tác phẩm Tre Việt Nam của nhà thơ Nguyễn Duy, qua màn trình diễn thăng hoa của Đức Phúc đã mang về cho Việt Nam chiếc cúp danh giá Intervision 2025. Nhà thơ Nguyễn Duy, cha đẻ thi phẩm Tre Việt Nam chia sẻ, ông rất vui, cảm thấy được vinh dự lây thành công của Đức Phúc. Đức Phúc trình diễn Phù Đổng Thiên Vương trên sân khấu Intervision 2025
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==