6 n Thứ Ba n Ngày 23/9/2025 KHOA GIÁO NHIỀU TRƯỜNG ĐÃ NÓI KHÔNG GS.TSKH Nguyễn Đình Đức, Trường ĐH Công nghệ (ĐH Quốc gia Hà Nội) thẳng thắn nhìn nhận, nhiều năm nay, kết quả đánh giá theo học bạ luôn cao hơn kết quả thi tốt nghiệp THPT. Tình trạng cả nể, dễ dãi trong đánh giá theo học bạ vẫn còn, tỉ lệ giỏi và xuất sắc thường khá cao. Khi đối sánh với kết quả thi tốt nghiệp THPT có sự chênh lệch rất lớn. Có trường hợp đánh giá theo học bạ toàn 9,6; 9,7 nhưng điểm thi THPT lại rất thấp. Nguy hiểm ở chỗ, khi về 1 thang điểm, những trường hợp này lại có điểm quy đổi rất cao. Vì vậy việc kiểm soát để nâng cao chất lượng đầu vào, vai trò quản lí nhà nước của Bộ GD&ĐT là cần thiết và GS Đức ủng hộ bỏ phương thức xét tuyển học bạ từ năm 2026. GS TS. Văn Hữu Quang Nhật, Trưởng phòng Khoa học công nghệ và Hợp tác quốc tế, Trường ĐH Thái Bình Dương đồng tình với phương án bỏ xét tuyển học bạ trong tuyển sinh ĐH từ năm sau. Theo ông, có nhiều phương án phù hợp để xét tuyển ĐH như kết quả kì thi đánh giá năng lực chung, các trường tự tổ chức thi xét tuyển. Do đó bớt đi một phương án cũng không phải là vấn đề khó khăn. TS Nhật phân tích, mặt trái của phương pháp xét tuyển bằng học bạ khiến cho ba mẹ và học sinh tăng bệnh thành tích trong suốt thời gian phổ thông. Đây cũng chính là lí do khiến việc học thêm, chạy điểm, chạy trường trở nên phổ biến, gây tốn kém cho xã hội. “Học bạ chỉ thể hiên tài lực của phụ huynh và mối quan hệ của phụ huynh với thầy cô giảng dạy các môn học ở trường phổ, học bạ không đánh giá đúng năng lực của học sinh”, ông Nhật nói. Năm 2025, nhiều trường ĐH bỏ hẳn xét học bạ THPT, hoặc giảm chỉ tiêu xét tuyển bằng phương thức này. Trường ĐH Sư phạm Hà Nội bỏ hai phương thức là xét học bạ THPT và xét tuyển kết hợp điểm thi năng khiếu với điểm học bạ, điểm thi tốt nghiệp hoặc điểm đánh giá năng lực. Điểm học bạ chỉ còn là điều kiện dự tuyển riêng với các ngành sư phạm vào trường. Trước năm 2022, ĐH Bách khoa Hà Nội dùng điểm học bạ là điều kiện khi xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT và đánh giá tư duy. Tuy nhiên, 3 năm trở lại đây, trường đã bỏ yêu cầu này. ĐH Bách khoa Hà Nội không xét tuyển kết quả học bạ. ĐH Kinh tế Quốc dân cũng bỏ phương thức xét tuyển bằng học bạ. Lý do nhà trường đưa ra là qua nhiều năm, trường nhận thấy hầu hết học sinh giỏi ở các trường chuyên đều có đủ điều kiện xét tuyển bằng chứng chỉ quốc tế hoặc điểm thi riêng. Vì vậy, bỏ xét học bạ sẽ làm giảm tỉ lệ ảo. Ngay từ khi bỏ kì thi 3 chung (năm 2015), Trường ĐH Y Hà Nội đã “nói không” với xét tuyển bằng học bạ bởi lo ngại thiếu công bằng cho các thí sinh (vì quy chuẩn kiểm tra và tính điểm ở mỗi trường THPT là khác nhau). Một số trường ĐH cũng bỏ việc xét học bạ THPT độc lập, thay vào đó, sử dụng kết hợp với các điều kiện, tiêu chí khác để tuyển sinh. PHƯƠNG THỨC GÂY TRANH CÃI Tại hội nghị giáo dục ĐH năm 2025 vừa được Bộ GD&ĐT tổ chức, Vụ Giáo dục ĐH đã gửi phiếu khảo sát về phương thức tuyển sinh ĐH, cao đẳng 2026. Việc lấy ý kiến được thực hiện ở hơn 500 trường ĐH, cao đẳng trên cả nước. Tại phiếu khảo sát, Bộ GD&ĐT xin ý kiến các trường về việc nên bỏ hay giữ phương thức xét tuyển bằng học bạ. GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Vụ trưởng Giáo dục ĐH (Bộ GD&ĐT) cho hay, năm 2025 với 17 phương thức xét tuyển, trong đó, phương thức xét kết quả học bạ chiếm trên 42% thí sinh trúng tuyển (cao nhất), phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp là trên 39%, 15 phương thức còn lại chiếm 18,5%. Bộ GD&ĐT nhận thấy phương thức xét tuyển bằng học bạ không còn phù hợp. Qua tìm hiểu của phóng viên, năm nay là năm đầu tiên, tỉ lệ thí sinh trúng tuyển bằng phương thức học bạ vượt phương thức kết quả thi tốt nghiệp THPT. Năm 2024, xét kết quả thi tốt nghiệp THPT chiếm tỉ lệ trên 52%; xét học bạ chiếm gần 28%. Năm 2023, xét tuyển từ kết quả thi tốt nghiệp THPT chiếm trên 49%. Tiếp theo là phương thức xét học bạ trên 30%. Như vậy, 3 năm trở lại đây, tỉ lệ thí sinh trúng tuyển bằng phương thức học bạ tăng lên. Điều đáng nói, năm nay, khi thực hiện quy đổi về 1 thang điểm trong một cơ sở giáo dục ĐH, sự chênh lệch điểm giữa 2 phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp và học bạ rất rõ. Ví dụ, điểm chuẩn của Trường ĐH Mỏ địa chất đối với phương thức xét học bạ cao hơn phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp từ 1-3 điểm tùy theo ngành. Trường ĐH Tây Bắc, với những ngành ngoài sư phạm, có 6 ngành chênh lệch tới 6 điểm, như ngành Chăn nuôi, ngành Thú y, Lâm nghiệp, Bảo vệ thực vật…, điểm chuẩn xét kết quả tốt nghiệp THPT là 15/30 điểm nhưng điểm chuẩn theo phương thức xét học bạ là 21/30 điểm. Như vậy, dù tỉ lệ dùng phương thức xét học bạ cao, song, đây lại là phương thức gây nhiều tranh cãi. NGHIÊM HUÊ XÉT TUYỂN HỌC BẠ: Bỏ hay giữ? Thí sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2025 ẢNH: NHƯ Ý Bộ GD&ĐT chính thức lấy ý kiến các trường đại học (ĐH) đối với phương thức xét tuyển học bạ. Thời gian qua, phương thức này có nhiều ý kiến trái chiều và các trường ĐH tốp đầu từ chối sử dụng. Mối tương quan giữa kết quả thi tốt nghiệp THPT và điểm học bạ của học sinh trong cả nước do Bộ GD&ĐT công bố cho thấy, điểm trung bình học bạ cao hơn từ 0,12-2,26 điểm so với điểm thi tốt nghiệp THPT 2025. Môn Văn có độ chênh thấp nhất, khoảng 0,12 điểm. Mức chênh lớn nhất ở Công nghệ Công nghiệp là 2,26 điểm. Tiếp đến là môn Toán với mức chênh là 2,25 điểm. Môn tiếng Anh, khi điểm trung bình thi tốt nghiệp THPT thấp hơn 1,57 điểm so với học bạ. Trao đổi với PV báo Tiền Phong, ông Đỗ Đình Đảo, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Hữu Thọ (phường Xóm Chiếu, TPHCM) thông tin, năm học 2025-2026 nhà trường sẽ không thu quỹ cha mẹ học sinh của trường. Việc này được công bố rộng rãi đến phụ huynh trong cuộc họp phụ huynh đầu năm. Nhà trường cũng đề nghị Ban đại diện cha mẹ học sinh các lớp không tự ý triển khai các khoản thu dưới danh nghĩa thu cho lớp, cho trường. Theo ông Đỗ Đình Đảo, các khoản đóng góp phục vụ hoạt động học tập của học sinh trong lớp sẽ được thực hiện hoàn toàn tự nguyện, không ép buộc và không phân biệt mức đóng góp giữa các học sinh. “Tất cả các khoản thu phải được thực hiện theo đúng quy định của Thông tư 55 của Bộ GD&ĐT. Nhà trường yêu cầu giáo viên chủ nhiệm và Ban đại diện cha mẹ học sinh phải thực hiện việc này một cách minh bạch, công khai và đúng quy trình”, ông Đảo nói. Bên cạnh thông báo về việc không thu quỹ cha mẹ học sinh, nhà trường còn cam kết không thu các khoản phí liên quan đến các hoạt động khác, bao gồm bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu, ôn tập cho học sinh lớp 12 để chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2026, các hoạt động phong trào, câu lạc bộ. Ngoài ra, nhà trường cũng sẽ không thu học phí cho các lớp học chính khóa và học phí buổi 2 theo chỉ đạo của ngành giáo dục thành phố. Bên cạnh Trường THPT Nguyễn Hữu Thọ, một trường khác tại TPHCM cũng áp dụng chính sách không thu quỹ phụ huynh từ nhiều năm qua, đó là Trường THCS Nguyễn Văn Luông (phường Bình Phú, TPHCM). Ông Đinh Phú Cường, Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Văn Luông cho biết, từ năm 2018 đến nay, trường đã thông báo với phụ huynh rằng, nhà trường không thu kinh phí cha mẹ học sinh hay vận động tài trợ từ phụ huynh. Thay vào đó, nhà trường đảm bảo các khoản chi phí hoạt động giáo dục được cân đối từ nguồn ngân sách của nhà nước và các nguồn thu hợp pháp khác. Ông Cường giải thích rằng trường luôn có đủ nguồn lực tài chính để tổ chức các hoạt động giáo dục cho học sinh mà không cần phải thu thêm từ phụ huynh. Sau khi chi trả lương cho giáo viên, từ nguồn ngân sách còn lại, nhà trường vẫn dư từ 10% đến 15% để chi cho các hoạt động giáo dục. “Chúng tôi sử dụng chính nguồn ngân sách này để tổ chức các hoạt động cho học sinh và cuối năm, nếu có kết dư, số tiền này sẽ được dùng làm nguồn thu nhập tăng thêm cho giáo viên, nhân viên”, ông Cường bày tỏ. ANH NHÀN Nhiều trường học tại TPHCM không thu quỹ cha mẹ học sinh Học sinh Trường THPT Nguyễn Hữu Thọ (phường Xóm Chiếu, TPHCM) trong lễ tổng kết năm học ẢNH: FANPAGE NHÀ TRƯỜNG Nhiều trường tại TPHCM thực hiện chính sách không thu quỹ cha mẹ học sinh, nhằm giảm gánh nặng tài chính cho phụ huynh trong đầu năm học mới.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==