Báo Tiền Phong số 261/2025

12 QUỐC TẾ n Thứ Năm n Ngày 18/9/2025 Sự kỳ lạ diễn ra ngay trước khi cuộc họp của Fed bắt đầu. Tối 15/9, Thống đốc Fed Lisa Cook nhận được phán quyết từ tòa phúc thẩm liên bang cho phép tham dự cuộc họp, sau khi Tổng thống Donald Trump tìm cách sa thải bà vì cáo buộc phát biểu sai về tiền gửi. Ông Stephen Miran, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn kinh tế của Nhà Trắng, tuyên thệ nhậm chức thành viên ban thống đốc Fed vào sáng 16/9, sau khi được Thượng viện phê chuẩn. Lễ tuyên thệ do thẩm phán Elizabeth Branch từ Atlanta chủ trì, thay vì ông Powell hay một thống đốc Fed khác như thông lệ. Các nhà phân tích nhận định ông Powell sẽ vấp phải những quan điểm bất đồng về việc cắt giảm 0,25 điểm lãi suất từ cả hai phía: Các quan chức được Tổng thống Trump bổ nhiệm, trong đó có ông Miran, với quan điểm cho rằng chính sách thắt chặt lãi suất làm chậm nền kinh tế một cách không cần thiết; và từ các chủ tịch ngân hàng Fed khu vực, những người không muốn kích thích nền kinh tế khi lạm phát đã chững lại hơn mục tiêu mà Fed đề ra. Kể từ khi trở thành chủ tịch Fed năm 2018, ông Powell chỉ mới 1 lần đối mặt với 3 ý kiến phản đối tại một cuộc họp chính sách. Năm 2019, các quan chức Fed không tìm được quan điểm chung về việc có nên hỗ trợ nền kinh tế trước những tác động phụ có thể xảy ra từ cuộc chiến thương mại với Trung Quốc mà ông Trump khởi xướng hay không. Tại cuộc họp vào tháng 9 năm đó, 2 chủ tịch Fed đã bỏ phiếu phản đối cắt giảm lãi suất, trong khi 1 người khác phản đối việc giảm lãi suất thêm nửa điểm. Ông Trump liên tục kêu gọi Fed giảm lãi suất đáng kể và để hội đồng thống đốc "tiếp quản quyền kiểm soát" từ ông Powell. Dù Fed được “tự đưa ra lựa chọn” về lãi suất, “họ nên lắng nghe những người thông minh như tôi”, ông Trump nói với các phóng viên ngày 16/9. Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đã có danh sách 11 ứng viên tiềm năng để kế nhiệm ông Powell vào tháng 5 năm sau, bao gồm 4 người sẽ tham dự cuộc họp tuần này. Cuộc đua giành vị trí lãnh đạo có thể gây phức tạp cho việc diễn giải bất kỳ tín hiệu chính sách nào xuất hiện từ cuộc họp. Các nhà phân tích Phố Wall dự đoán ông Miran và 2 thống đốc Fed khác do Tổng thống Trump bổ nhiệm sẽ phản đối quan điểm của ông Powell. Khi có ít nhất 3 người trong hội đồng thống đốc phản đối, điều đó thể hiện sự nghi ngại sâu sắc với ban lãnh đạo ngân hàng trung ương Mỹ. Nhưng tại cuộc họp lần này, nó có thể phản ánh những cạnh tranh chính trị gay gắt liên quan đến cuộc đua giành vị trí kế nhiệm. “Đây không phải là khoảnh khắc bình thường, bởi vì ông Trump đang có một cuộc thi cho vị trí chủ tịch Fed”, chuyên gia kinh tế Kenneth Rogoff, từng là nhà kinh tế trưởng tại Quỹ Tiền tệ quốc tế, đánh giá. Một số cựu quan chức Fed nhận định, sắp tới sẽ là một kỷ nguyên mới. “Tùy thuộc vào thành phần của Fed trong năm tới, chúng ta có thể phải làm quen với tình trạng sẽ có nhiều bất đồng hơn”, cựu Chủ tịch Fed Dallas Robert Kaplan nói. BÌNH GIANG (theo WSJ) Việc Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) dự kiến cắt giảm lãi suất vào ngày 17/9 vốn là vấn đề khá đơn giản, nhưng Chủ tịch Fed Jerome Powell đang phải đối mặt nhiều tranh cãi về chính sách, trong khi có những đồn đoán về người sẽ lên kế nhiệm khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5 năm sau. Cuộc họp kỳ lạ nhất của Fed Nhận hối lộ, cựu đô đốc Mỹ bị kết án 6 năm tù Cựu đô đốc bốn sao Mỹ Robert P. Burke ngày 16/9 bị kết án 6 năm tù giam vì lợi dụng chức vụ trong Hải quân để trao hợp đồng cho các công ty, đổi lấy một công việc béo bở khi về hưu. Theo các công tố viên, ông Burke (63 tuổi, đến từ bang Florida) đã ra lệnh cho cấp dưới trao một hợp đồng trị giá 355.000 USD cho Next Jump, một công ty đào tạo nhân lực và công nghệ có trụ sở tại New York. Ông cũng đã cố gắng thuyết phục một đô đốc cấp cao khác làm điều tương tự. Đổi lại, Next Jump đề nghị trao cho ông Burke một vị trí với mức lương cơ bản 500.000 USD/ năm và cổ phiếu khi ông nghỉ hưu, các công tố viên tiết lộ. Ông Burke và hai đồng giám đốc điều hành của Next Jump, Yongchul Kim và Meghan Messenger, đã bị bắt vào tháng 5/2024. Năm nay, ông Burke bị kết án với bốn tội danh, trong đó có tội hối lộ. Bà Jeanine Pirro, quyền công tố viên Mỹ tại Washington, phát biểu trong một tuyên bố rằng “liêm chính - chứ không phải tiền bạc - mới là giá trị của dịch vụ công”. Bà Pirro nói: “Đô đốc Burke đã vươn lên đỉnh cao của Hải quân Mỹ. Nhưng thay vì lãnh đạo bằng tấm gương, ông đã lợi dụng lòng tin, biến bốn ngôi sao trên áo thành đô la và tiền lương của công ty”. Ông Burke dự định kháng cáo. MINH HẠNH (theo New York Times) Mỗi quyết định của Fed thường dựa trên lá phiếu của 12 thành viên có quyền bỏ phiếu, bao gồm 7 thống đốc được chủ tịch bổ nhiệm và 5 trong số 12 chủ tịch ngân hàng dự trữ liên bang bỏ phiếu luân phiên. Trong thông cáo chung vừa đưa ra, hai bên cho biết hiệp ước dự định được ký vào ngày 17/9, nhân dịp kỷ niệm 50 năm PNG độc lập khỏi Úc, nhưng phải hoãn lại để đợi “quy trình của nội các hai nước”. “Chúng tôi sẽ xem xét các quy trình của nội các và dự kiến sẽ hoàn tất việc ký kết hiệp ước trong những tuần tới, với nội dung đã được thống nhất”, Thủ tướng Úc Anthony Albanese phát biểu tại cuộc họp báo ở thủ đô Port Moresby của PNG sau lễ ký thông cáo. “Hiệp ước này sẽ nâng mối quan hệ của chúng ta lên tầm liên minh”, Thủ tướng Albanese nói thêm, đồng thời lưu ý rằng đây sẽ là “liên minh mới đầu tiên của Úc sau hơn 70 năm và là liên minh thứ ba trong toàn bộ lịch sử của chúng tôi”. Úc vốn chỉ có quan hệ đồng minh với New Zealand và Mỹ theo hiệp ước ANZUS. Thủ tướng Albanese hạ thấp tính nghiêm trọng của việc hoãn lễ ký, nói rằng nguyên nhân là do lễ kỷ niệm quốc khánh của PNG. Ông cũng bác bỏ lo ngại rằng thỏa thuận có thể bị trì hoãn vô thời hạn. Trong khi đó, Ngoại trưởng PNG Justin Tkatchenko nói với đài ABC News của Úc rằng, ông “không biết” liệu hiệp ước quốc phòng với Úc có được ký kết hay không. Phát biểu này cho thấy thỏa thuận chưa được nội các PNG phê duyệt. Thủ tướng PNG James Marape cho biết, hiệp ước mang tên Pukpuk (tiếng Papua New Guinea nghĩa là “cá sấu”) là ý tưởng của ông, tin rằng năng lực quân sự của PNG sẽ không đủ để bảo vệ đất nước trong trường hợp bị tấn công, vì vậy việc lập liên minh an ninh với Úc là cần thiết. Đây là lần thứ hai việc ký thỏa thuận bị hoãn, vào thời điểm cạnh tranh địa - chiến lược giữa Trung Quốc với Mỹ và các đồng minh ở khu vực Thái Bình Dương ngày càng gia tăng. Đầu tháng này, nội các Vanuatu tạm dừng chấp thuận thỏa thuận an ninh và phát triển với Úc, vì lo ngại khuôn khổ mang tính bước ngoặt này có thể khiến họ bị hạn chế khi nhận tài trợ vốn phát triển hạ tầng từ các quốc gia khác, đặc biệt là Trung Quốc. Mặc dù chưa có nhiều thông tin về hiệp ước được tiết lộ, tuyên bố chung mà Úc và PNG đưa ra cho thấy ngoài nghĩa vụ phòng thủ chung, hai bên sẽ mở rộng và hiện đại hóa hợp tác quốc phòng song phương. Hiệp ước sẽ cho phép tuyển dụng công dân PNG vào Lực lượng Quốc phòng Úc, giúp Canberra khắc phục các vấn đề tuyển dụng. Hiệp ước cũng tạo khuôn khổ để lực lượng vũ trang hai nước tăng cường năng lực, tương tác và hội nhập. ABC News đưa tin, nội dung này sẽ cho phép quân đội Úc dễ dàng tiếp cận một số địa điểm của PNG. Dù PNG không đối mặt với mối đe dọa tấn công hay xâm lược trực tiếp nào, nhưng quốc gia này nằm ở “chuỗi đảo thứ hai” - trải dài từ Đông Bắc Á xuống Nam Thái Bình Dương, vì thế PNG được coi là một điểm chiến lược quan trọng đối với cả Mỹ và Úc. Điều này giải thích tại sao PNG trở thành trọng tâm của các nỗ lực nhằm đưa họ tham gia cấu trúc an ninh khu vực do phương Tây dẫn dắt, nhất là sau khi Trung Quốc ký hiệp ước an ninh với Quần đảo Solomon năm 2022. BÌNH GIANG (theo Japan Times) Úc vừa phải hoãn ký một hiệp ước phòng thủ chung quan trọng với nước láng giềng Papua New Guinea (PNG). Hiệp ước là một phần trong nỗ lực của Úc nhằm đối phó với ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc ở khu vực Thái Bình Dương. Úc hoãn kế hoạch lập liên minh với láng giềng Tổng thống Mỹ Donald Trump nhiều lần gây sức ép với Chủ tịch Fed Jerome Powell ẢNH: GETTY Cựu đô đốc Robert P. Burke ẢNH: EPA Thủ tướng Úc Anthony Albanese (trái) và Thủ tướng Papua New Guinea James Marape ẢNH: REUTERS

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==