Báo Tiền Phong số 259/2025

12 QUỐC TẾ n Thứ Ba n Ngày 16/9/2025 Vụ việc xảy ra vài ngày sau khi Ba Lan tuyên bố bắn hạ các UAV của Nga vi phạm không phận nước này khi tấn công Ukraine. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskay cho rằng Mátxcơva “thử thách” Romania và muốn “mang chiến tranh” đến Ba Lan và vùng Baltic. Ngày 14/9, Romania, thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), tuyên bố diễn biến này gây ra “thách thức mới” đối với an ninh Biển Đen. Ngoại trưởng Romania Oana Toiu thông báo rằng Đại sứ Nga tại Bucharest Vladimir Lipaev sẽ được triệu tập đến Bộ Ngoại giao về vụ vi phạm xảy ra hôm 13/9. Bộ Quốc phòng Romania cho biết đã điều động 2 máy bay chiến đấu F-16 sau khi “phát hiện một UAV trong không phận quốc gia”, và theo dõi cho đến khi nó biến mất khỏi radar. Theo tuyên bố của Bộ Quốc phòng Romania, chiếc UAV vi phạm không phận nước này là Geran, đã bay qua các khu vực đông dân cư nhưng không gây ra mối đe dọa trực tiếp đến sự an toàn của người dân. Ngoại trưởng Romania cho biết trong bài đăng trên mạng xã hội X, rằng bà sẽ nêu vụ việc này trong kỳ họp của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc sắp tới. Tháng 2 năm nay, Quốc hội Romania thông qua luật cho phép nước này bắn hạ UAV xâm phạm không phận quốc gia. Nga chưa đưa ra phát biểu về sự việc ở Romania, nhưng bác bỏ cáo buộc về một “cuộc tấn công” cố ý vào Ba Lan. Mátxcơva tuyên bố rằng, những phát biểu của Warsaw thiếu bằng chứng và bị “phe chủ chiến châu Âu” khuếch đại. Bộ Quốc phòng Nga khẳng định tất cả các hoạt động UAV gần đây của họ chỉ nhằm vào các mục tiêu quân sự của Ukraine chứ không phải Ba Lan. Chính phủ Ba Lan báo cáo 19 vụ UAV vi phạm không phận, gọi đây là điều “chưa từng có tiền lệ” và yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc họp khẩn cấp. Theo bài viết trên các báo Politico và Kurier, vụ việc ở Ba Lan chứng minh rằng NATO dễ bị tổn thương khi đương đầu với một cuộc tấn công bằng UAV quy mô lớn thực sự. Politico đưa tin, lực lượng NATO được nói là đã điều động máy bay chiến đấu F-35 của Hà Lan, cùng với một máy bay do thám của Ý và hệ thống phòng không Patriot của Đức để theo dõi và đánh chặn các UAV. Kurier nhấn mạnh rằng UAV có giá chỉ hơn 11.000 USD, trong khi tên lửa không đối không trị giá 400.000 USD mỗi chiếc. Tờ báo đưa tin, 7 trong số 19 UAV bị đánh chặn. Tuy nhiên, chính quyền Ba Lan thông báo, chỉ có 3 hoặc 4 chiếc thực sự bị bắn hạ, trong khi số còn lại không gây đe dọa. Vụ việc đã được thảo luận trong cuộc họp giữa Tổng Thư ký NATO Mark Rutte và các đại sứ Liên minh châu Âu tại Brussels ngày 11/9. Theo Politico, nhiều người tham dự thừa nhận khối này chưa sẵn sàng trước những cuộc tấn công như vậy. Nga đã nhiều lần bác bỏ cáo buộc họ có kế hoạch tấn công NATO, gọi những đồn đoán đó là “vô nghĩa”. Tổng thống Nga Vladimir Putin cáo buộc các chính phủ phương Tây lừa dối người dân của họ để biện minh cho việc tăng ngân sách quân sự và đánh lạc hướng dư luận khỏi những khó khăn kinh tế trong nước. BÌNH GIANG (theo Reuters, RT) Romania triệu Đại sứ Nga tại nước này để phản đối vụ một máy bay không người lái (UAV) của Nga bị cáo buộc vi phạm không phận Romania trong khi tấn công nước láng giềng Ukraine. NATO lộ điểm yếu sau vụ UAV bay vào Ba Lan, Romania Mỹ đưa hệ thống tên lửa Typhon đến Nhật tập trận Hệ thống Typhon, có khả năng phóng tên lửa hành trình Tomahawk, sẽ tham gia cuộc tập trận thường niên Resolute Dragon. Cuộc tập trận kéo dài 2 tuần có sự tham gia của 20.000 binh lính Nhật Bản và Mỹ, cùng các tàu chiến và dàn tên lửa. “Việc sử dụng nhiều hệ thống và loại tên lửa khác nhau có thể gây khó khăn cho đối phương. Tốc độ triển khai cho phép chúng tôi nhanh chóng huy động nó khi cần thiết”, Đại tá Wade Germann, chỉ huy lực lượng đặc nhiệm vận hành hệ thống tên lửa, phát biểu tại Căn cứ Không quân Thủy quân Lục chiến Iwakuni. Ông cho biết, Typhon sẽ được đưa ra khỏi Nhật Bản sau khi Resolute Dragon kết thúc. Ông từ chối cho biết hệ thống này sẽ được đưa đi đâu tiếp theo hay nó có quay lại Nhật Bản hay không. Trước đó, Mỹ đã đưa hệ thống Typhone đến Philippines tập trận vào tháng 4/2024. Trung Quốc phản ứng mạnh mẽ, cáo buộc Mỹ thúc đẩy chạy đua vũ trang. Đại tá Germann từ chối cho biết liệu hệ thống Typhon được đưa tới Nhật Bản có phải là hệ thống đã được đưa tới Philippines hay không. Theo các nhà phân tích quân sự, sự hiện diện của hệ thống này ở một quốc gia nằm ngay gần Trung Quốc như Nhật Bản có thể khiến Bắc Kinh phản ứng gay gắt hơn. Bộ Ngoại giao Trung Quốc chưa phản hồi đề nghị cho biết quan điểm về hoạt động này. “Trước đây, việc triển khai hệ thống như vậy đã bị các quan chức ở Washington D.C. và Tokyo bác bỏ vì lo ngại phản ứng của Trung Quốc. Có thể thấy vấn đề này không còn nghiêm trọng như 5 năm trước”, ông Grant Newsham, đại tá Thủy quân Lục chiến Mỹ đã nghỉ hưu và từng làm việc cùng quân đội Nhật Bản, cho biết. Typhon cũng có thể phóng tên lửa SM-6 để tấn công tàu hoặc máy bay ở tầm bắn hơn 200 km. Washington đang tìm cách triển khai hàng loạt vũ khí chống hạm như vậy trên khắp châu Á, trong nỗ lực đối phó với kho vũ khí tên lửa ngày càng nhiều và lợi hại của Trung Quốc. Typhon sử dụng các vũ khí dễ sản xuất hàng loạt. Các nhà hoạch định quân sự cho rằng đặc điểm này giúp Mỹ và các đồng minh dễ dàng bắt kịp Trung Quốc. Nhật Bản cũng đang đẩy mạnh chi tiêu quân sự. Tokyo lên kế hoạch mua vài trăm tên lửa Tomahawk để trang bị cho tàu chiến và tự phát triển tên lửa tầm trung, theo kế hoạch mở rộng quân sự quy mô lớn nhất của nước này kể từ Thế chiến 2. BÌNH GIANG (theo Reuters) Hệ thống tên lửa Typhon được đưa đến căn cứ Iwakuni của Nhật Bản để tập trận ẢNH: REUTERS Triển lãm các UAV Nga bị bắn hạ được tổ chức tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia Ukraine ở Kiev ngày 27/6/2025 ẢNH: GETTY IMAGES Giới chức phương Tây ủng hộ sáng kiến “Sky Shield” (Lá chắn bầu trời) của Ukraine, kêu gọi châu Âu chặn UAV và tên lửa của Nga trên bầu trời miền tây Ukraine, xLe Monde đưa tin. Sau sự cố UAV ở Ba Lan, châu Âu không thể dựa vào chiến lược phòng thủ chỉ giới hạn ở việc bắn hạ UAV trên lãnh thổ của mình, báo Pháp nhận định. Trong bài phát biểu tối 14/9, ông Zelensky trích dẫn lời chỉ huy cấp cao của Ukraine nói rằng, lực lượng Nga đã chịu tổn thất đáng kể ở các khu vực Donetsk và Kharkiv dọc theo tiền tuyến dài 1.000 km. “Đã có những kết quả tốt ở các khu vực biên giới của tỉnh Sumy”, ông nói, trích lời Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Oleksandr Syrskyi. “Các đơn vị của chúng ta đang tiếp tục tiến về phía biên giới Ukraine”. Từ khi đẩy lùi lực lượng Ukraine khỏi tỉnh Kursk vào đầu năm nay, quân đội Nga đã cố gắng thiết lập cái mà Điện Kremlin gọi là vùng đệm ở Sumy. Ở chiến trường Donbass, Nga tuyên bố giành thêm các địa bàn mới gần như hằng ngày. Tuy nhiên, theo ông Zelensky, quân đội Ukraine đang “tiếp tục hoạt động theo hướng Dobropillia - thị trấn gần Pokrovsk, một trong những trọng điểm trong chiến dịch quân sự kéo dài của Nga tại Donetsk”. “Điều quan trọng là các cuộc tấn công của Nga đang bị quân ta đẩy lùi”, ông Zelensky nói. Đáp lại, lãnh đạo Cộng hòa Nhân dân Donetsk (tự xưng) do Nga chỉ định, ông Denis Pushilin, nói trong một video được đăng tải trực tuyến, rằng lực lượng Nga đang áp sát với thế gọng kìm gần các ngôi làng xung quanh Pokrovsk. Ông Zelensky tuyên bố, lực lượng Nga đã chịu tổn thất đáng kể gần Kupiansk, một khu vực ở đông bắc vùng Kharkiv chịu áp lực liên tục của Nga trong nhiều tháng. Nhưng theo người đứng đầu Cơ quan Quản lý Quân sự - Dân sự Kharkiv, ông Vitaly Ganchev, lực lượng vũ trang Ukraine trên thực tế đã rút khỏi thành phố Kupiansk, chỉ còn lại một số nhóm nhỏ ở lại các vị trí được phòng thủ kiên cố. “Các đội tấn công của chúng tôi đã có mặt tại thành phố. Họ thực tế đã ở ngay trung tâm Kupiansk. Điều này cho thấy các nhóm vũ trang Ukraine đã rời khỏi thành phố, chỉ ở lại các khu vực được phòng thủ kiên cố và đang tích cực rút lui khỏi các vị trí tiền tuyến. Họ nhận ra rằng việc ở lại Kupiansk sẽ là một bản án tử hình đối với họ”, ông Ganchev nói với kênh truyền hình Soloviev Live. MINH HẠNH (theo Tass, Pravda) Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố, quân đội nước này đã tiến vào các huyện biên giới phía bắc tỉnh Sumy, khu vực mà quân đội Nga nỗ lực thiết lập chỗ đứng trong nhiều tháng qua. Nga-Ukraine tuyên bố trái ngược về tình hình chiến trường Tỉnh Sumy của Ukraine giáp tỉnh Kursk của Nga BẢN ĐỒ: SKY NEWS Ngày 15/9, Mỹ lần đầu tiên giới thiệu hệ thống tên lửa tầm trung Typhon tại Nhật Bản, nhấn mạnh mức độ sẵn sàng của Washington và Tokyo trong việc triển khai các loại vũ khí mà Trung Quốc chỉ trích là gây bất ổn.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==