9 n Thứ Hai n Ngày 15/9/2025 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ phế. Năm 1994, sư thầy Thích Chí Trung, khi ấy rất trẻ, được bổ nhiệm trụ trì. Không điện, không nước, đường vào chỉ là lối mòn. Thầy cùng Phật tử mở lối, gùi gạch, gùi ngói, sửa từng mái, dựng từng cột. Có thời điểm vận động được một bao xi măng hay vài thanh gỗ cũng đã là mừng. Những nỗ lực bền bỉ suốt nhiều năm đưa chùa thoát khỏi cảnh điêu tàn, nhưng điều quan trọng hơn là giữ được hồn cổ của di tích. Theo thầy Chí Trung, nhà Tổ, nhà tăng, khu bia ký, khu khách đều được sắp đặt giữ đúng chừng mực để cảnh quan núi rừng không bị phá vỡ. Bao quanh chùa là rừng phong và rừng dẻ cổ thụ. Mùa xuân, hoa dẻ trắng bồng bềnh như mây. Mùa thu, lá phong đỏ vàng cam nhuộm rực cả sườn núi, tạo nên một không gian vừa thiêng vừa nên thơ. Hằng năm, từ mùng Một đến mùng Ba tháng Ba âm lịch, lễ hội chùa Thanh Mai diễn ra trùng ngày giỗ Đức Pháp Loa. Tiếng mõ, tiếng chuông hòa vào tiếng gió thổi qua rừng, gợi cảm giác trang nghiêm mà gần gũi. Với người dân Chí Linh, lễ hội không chỉ để tri ân vị Tổ của Thiền phái Trúc Lâm, đó còn là lời nhắc nhở về nếp sống thanh thiện và sự hòa hợp với thiên nhiên. Một điểm đến đẹp luôn chịu áp lực của đám đông. Khi rừng phong vào mùa rực rỡ, lượng khách tăng nhanh. Nếu không chuẩn bị, cái đẹp có thể bị chính sự hâm mộ vội vã làm tổn thương. Bởi vậy, công tác quản trị di sản ở Thanh Mai đặt trọng tâm vào giữ tĩnh lặng và giữ trật tự. Lối đi một chiều qua những khu vực nhạy cảm giúp giảm va chạm. Khu nội tự khuyến nghị nói khẽ và hạn chế chụp ảnh để giữ sự trang nghiêm. Các bảng thông tin được thiết kế ngắn, rõ, đủ dùng. Những nhóm tình nguyện viên của địa phương, học sinh, Phật tử cùng hỗ trợ khách tham quan, nhắc nhở mềm mại, kể chuyện rừng và hướng dẫn cách cư xử phù hợp. Những nguyên tắc tưởng nhỏ nhưng lại thấm sâu vào trải nghiệm của từng người. Giữ đường cho lá, nghĩa là không giẫm lên chồi non và không bẻ cành. Giữ im cho rừng, nghĩa là không dùng loa kéo và không gọi to. Giữ sạch cho suối, nghĩa là không vứt rác bừa bãi và dâng cúng đúng nơi quy định. Giữ chỗ cho người yếu thế, nghĩa là nhường lối ở đoạn dốc, chủ động hỗ trợ người già và trẻ nhỏ, đặt các điểm nghỉ và nước uống hợp lý. Khi mỗi cá nhân sẵn lòng bớt đi một chút tiện lợi, cộng đồng sẽ nhận lại một không gian chung ổn định và thiêng liêng. Câu chuyện Thanh Mai vì thế không dừng ở một ngôi chùa. Khi Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử, Vĩnh Nghiêm, Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO ghi danh, Thanh Mai trở thành một điểm trong hành trình liên vùng. Hành trình ấy cần sự kết nối mạch lạc về thông tin, về cách đón tiếp và đặc biệt là về chuẩn mực ứng xử. Từ chữ nghĩa trên bia, từ nề nếp ở thư tịch, từ hàng cây phong kiên nhẫn trước gió, người ta nhìn ra triết lý của Trúc Lâm. Triết lý ấy không phải là những khẩu hiệu lớn, mà là nhịp sống đều đặn và những việc nhỏ làm đúng cách. Chiều xuống, thung lũng bảng lảng sương. Từng lớp lá phong rụng nhẹ trên lối gạch, bước chân chạm vào phát ra âm thanh mộc mạc. Mái chùa nép dưới tầng lá. Tấm bia già đứng lặng. Khói trầm mỏng bay ngang sân như một đường chỉ khâu nối giữa quá khứ và hiện tại. Ở khoảnh khắc ấy, người ta hiểu vì sao Thanh Mai luôn được nhắc tới cùng hai chữ bền bỉ. Bền bỉ của thiên nhiên. Bền bỉ của nề nếp. Bền bỉ của tấm lòng giữ chùa và giữ rừng. (còn nữa) H.D “Ngày đó vận động được mỗi bao xi măng hay vài thanh gỗ là mừng rơi nước mắt. Mưa nắng không nản, chúng tôi dựng lại tiền đường, làm nhà Tổ, nhà khách, mở đường dài 2 km vào chùa. Đến nay, công trình đã khang trang, nhưng cái quý nhất là giữ được hồn cổ của di tích”. Sư thầy THÍCH CHÍ TRUNG, Trụ trì chùa Thanh Mai “Phù thủy” sân khấu, “phù thủy” âm thanh, ánh sáng, “phù thủy” âm nhạc… Đạo diễn sân khấu Em xinh là Vương Khang, người đứng đằng sau Anh trai say hi và những chương trình hút khán giả trẻ như Sóng, Rap Việt…Giám đốc âm nhạc Em xinh say hi là Jessica Thanh Tú, nghệ danh mới của JustaTee, từng thành công với Rap Việt, Anh trai say hi. Cuộc đua concert hôm nay ở Việt Nam còn là cuộc đua của công nghệ sân khấu. Sân khấu Em xinh say hi được đánh giá hiện đại, bắt nhịp với thế giới khi sử dụng hệ thống bàn nâng lập trình DMX Lift Table từng được áp dụng trên sân khấu của sao quốc tế Taylor Swift, Beyoncé hay nhóm BTS. Công nghệ sân khấu giúp tối ưu trải nghiệm concert của khán giả. Mãn nhãn, mãn nhĩ, chân thực, sống động… vô vàn những lời khen dành tặng sân khấu Em xinh say hi. Tuy nhiên, khán giả cũng trừ điểm sân khấu Em xinh đêm đầu tiên ở sự cố cháy giàn giáo ngay sau màn bắn pháo hoa tầm thấp khép lại tiết mục Việt Nam hơn từng ngày. Ngọn lửa nhanh chóng được dập tắt, không ảnh hưởng đến chương trình. Vẻ ngoài của 30 cô gái xứng với tên concert: Em xinh say hi. Diện mạo hút hồn và biến đổi như tắc kè hoa của các cô là điểm cộng, đáp ứng nhu cầu nhìn của khán giả Gen Z. Đó là công của “phù thủy” trang điểm và phục trang. Trong suốt chương trình Em xinh hay concert Em xinh đêm đầu tiên, không có cảnh fan của các nghệ sĩ tấn công nhau chỉ vì idol này được ưu ái hơn idol khác ở phần trang phục. Em xinh say hi phá chuẩn đẹp theo quan niệm truyền thống. Biết đâu Phương Mỹ Chi sẽ tạo nên cơn sốt về vẻ ngoài tự nhiên và xu hướng “không cao nhưng khiến người khác phải ngước nhìn”? ĐÀO NGUYÊN Bia Thanh Mai Viên Thông Tháp bi dựng năm 1362 còn nguyên thần sắc Chùa Thanh Mai nằm cheo leo, lưng tựa núi, mặt hướng thung lũng Tọa đàm “Hồi ức Quảng Trị - Ký ức người trong cuộc” do NXB Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp tổ chức nhân lần thứ ba xuất bản Hồi ức Quảng Trị. Cuốn sách do nhà thơ, nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Thụy Kha sưu tầm, biên soạn. Ông Nguyễn Thái Bình, Phó Giám đốc NXB Chính trị quốc gia Sự thật cho biết, cùng với dư âm Mưa đỏ, nhiều độc giả tha thiết được sở hữu cuốn Hồi ức Quảng Trị. Đó là nguồn động lực để NXB xuất bản lần thứ ba cuốn sách này. Cuộc tọa đàm, giao lưu quy tụ những nhân chứng giúp độc giả tiếp cận sâu sắc hơn với những ký ức lịch sử quý giá không thể lãng quên. “Hồi ức Quảng Trị mang đến cảm nhận vô cùng chân thật. Những người lính viết ra những gì họ suy nghĩ, cảm nhận bằng chính trái tim mình, bởi vậy cuốn sách chứa đựng những suy tư rất đời”, ông Nguyễn Thái Bình nói. Cuốn sách dày 220 trang có cách tiếp cận nhân văn, tái hiện cuộc chiến qua những dòng nhật ký, hồi ký của những người lính ở hai bên chiến tuyến. Những người lính trẻ đều nhớ da diết gia đình, quê hương và đầy ắp nhiệt huyết, song ở hai bên chiến tuyến nên họ có những mục tiêu hoàn toàn khác biệt. Cựu chiến binh Đào Chí Thành, cựu sinh viên khoa Toán, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội 2, một trong hai nhân vật chính trong cuốn hồi ký hội ngộ với đồng đội từng trực tiếp chiến đấu tại Thành cổ Quảng Trị. Những cựu binh một lần nữa chìm đắm trong ký ức “từ giảng đường ra chiến trường”, vượt qua sông Thạch Hãn, chiến đấu trong Thành cổ và cả ước vọng cháy bỏng mong ngóng ngày hòa bình. Ông Thành nhận được giấy gọi nhập ngũ vào tháng 8/1971 tại nơi sơ tán. Ông là chiến sĩ Đại đội hỏa lực, C14 của Trung đoàn 95, Sư đoàn 325 chiến đấu tại Thành cổ Quảng Trị. Cầm cuốn sách trên tay, một lần nữa ông Thành như được đắm chìm trong dòng chảy sống động tái hiện từng câu chuyện, khoảnh khắc của trận chiến đấu ác liệt. “Khi bước vào quân ngũ, sự tự giác và kỷ luật nghiêm ngặt luôn được đặt lên hàng đầu, trong chiến đấu và cả trong từng sinh hoạt hằng ngày. Những lá thư, lời động viên từ hậu phương đã tiếp thêm sức mạnh giúp chúng tôi vượt qua mọi khó khăn, gian khổ”, ông Đào Chí Thành nói. Mùa hè đỏ lửa ở Quảng Trị năm 1972 sống mãi trong ký ức của những người trở về, không chỉ riêng với ông Thành. “Lần đầu tiên thấy đồng đội ngã xuống ngay bên cạnh, tôi thật sự choáng váng và đau lòng”, ông kể. Chiến trường khi ấy nóng như thiếu đốt, bom đạn không ngớt. “Chính những mất mát ấy lại khiến chúng tôi thấm thía hơn tình đồng chí, quyết tâm hơn giữ vững tinh thần và tiếp tục chiến đấu bảo vệ quê hương”, cựu chiến binh Đào Chí Thành nói. Ông khẳng định, vượt lên trên tất thảy ông càng thấm thía hơn giá trị nhân văn của hòa bình. Hòa bình ấy phải đánh đổi bằng máu xương của biết bao thế hệ thanh xuân. “Khi may mắn bước qua cuộc chiến tranh, được trở về sum họp bên gia đình, tôi muốn thế hệ hôm nay biết được khi xưa chúng tôi đã vào tuyến lửa như thế nào, Thành cổ Quảng Trị những ngày phải chịu pháo kích liên miên ra sao”, ông nói. Ký ức Quảng Trị ấy không riêng của ông Thành, đó là tiếng nói của một thế hệ những người trẻ sẵn sàng xếp bút nghiên lên đường theo tiếng gọi thiêng liêng bảo vệ Tổ quốc. Những nhân chứng lịch sử ước mong Hồi ức Quảng Trị là một trong những cầu nối giúp thế hệ trẻ hiểu, trân trọng lịch sử hơn. NGUYÊN KHÁNH Các Em xinh trình diễn trong sự cổ vũ nồng nhiệt của khán giả trẻ Hồi ức Quảng Trị của người trong cuộc Cựu chiến binh, nhân vật chính “Hồi ức Quảng Trị” giao lưu, ký tặng sách độc giả ẢNH: KỲ SƠN Quảng Trị là một trong những từ khóa được nhắc đến nhiều nhất trong những ngày vừa qua, đặc biệt từ hiệu ứng phim điện ảnh Mưa đỏ. Những nhân chứng lịch sử một lần nữa lại ngồi xuống để nhắc nhớ về những ký ức không thể quên trong mùa hè đỏ lửa năm 1972.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==