TRANG 5 Sinh trắc học khi mua vé, lên tàu bay TRANG 2 THÔNG TIN CỦA TTXVN PHẢI KHÁCH QUAN, NHÂN VĂN, HỮU ÍCH THỨ HAI 15/9/2025 SÕ 258 0977.456.112 Chủ nhà trọ đua tăng giá Một chiếc cột điện ở Phùng Khoang được dán chi chít tờ rơi quảng cáo cho thuê phòng trọ nhưng khi phóng viên gọi vào các sÕ máy này trong ngày 11/9 đều được báo đã hết sạch phòng TRANG 11 HÀ NỘI BÓC GỠ ĐƯỜNG DÂY MUA THẬN NGƯỜI CHUYỆN HÔM NAY Bảo vệ vốn quý quốc gia XEM TIẾP TRANG 14 n NGUYỄN TUẤN Một văn kiện vừa được Bộ Chính trị ban hành đã lập tức thu hút sự quan tâm rộng rãi của dư luận: Nghị quyết 72-NQ/ TW về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. TRANG 8 + 9 Em xinh say hi cạnh tranh với anh trai CUỘC CHIẾN Những phòng trọ chật hẹp nhưng giá không hề rẻ ẢNH: PV TRANG 4 THIẾT KẾ LUẬT PHẢI THEO HƯỚNG TĂNG HẬU KIỂM, GIẢM TIỀN KIỂM TRANG 11 Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại hội nghị ẢNH: TTXVN TRANG 12 Người trẻ Nepal dùng ứng dụng Mỹ chọn thủ tướng tìm nhà trọ sinh viên TRANG 15 Chính phủ phê duyệt đề án nâng hạng thị trường chứng khoán
2 nThứ Hai n Ngày 15/9/2025 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TPHCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG DUÕNG n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, P.Xuanâ Hoa-ø TPHCM. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 339 Leâ Thanh Nghò, P.Hoaø Cöônø g; 19 Ngoâ Gia Tö,ï P.Haiû Chauâ , TP Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, P.Thanø h Vinh, tænh Ngheä An. ÑT: (0238)8602345; Email: baotienphongbactrungbo@gmail.com. n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , P.Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ - Nam Trung Bo:ä 52 Tranà Nhatä Duatä , P.Buonâ Ma Thuotä , Ñaké Laké , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com; 1018, ñöônø g 2/4, P. Bacé Nha Trang, tænh Khanù h Hoaø . SÑT: 0258.6500.155. Email: tienphongnhatrang@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 64 ñöônø g Ly ù Tö ï Tronï g, P.Yenâ Baiù , tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä So á 18 Le â Thanh Nghò, P.Haï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông, P.Hai Baø Tröng vaø D29 Phaïm Vaên Baïch, P.Caàu Giaáy, Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227525 E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñaé êkê Laké , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM Sáng 14/9, tại Hà Nội, Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) tổ chức trọng thể Lễ đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh (lần thứ 3) và Kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Thông tấn xã Việt Nam (15/9/1945 - 15/9/2025). “Cách đây 80 năm, ngày 15/9/1945, Việt Nam Thông tấn xã, danh xưng do chính Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt, đã tự hào phát đi toàn văn bản Tuyên ngôn Độc lập và danh sách Chính phủ lâm thời bằng 3 thứ tiếng: tiếng Việt, tiếng Anh và tiếng Pháp, thông báo với toàn thế giới về sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Từ mốc son lịch sử đó, TTXVN đã mang trên mình sứ mệnh cao cả là cơ quan cung cấp thông tin nguồn chính thức của Đảng và Nhà nước tới các cơ quan báo chí và công chúng trong và ngoài nước; thực hiện nhiệm vụ chiến lược cung cấp thông tin tới lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các cơ quan hoạch định chính sách”, Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại buổi lễ. Từ ngày đầu thành lập đến nay, TTXVN đóng vai trò chủ công về thông tin đối ngoại. Từ những bản tin đối ngoại bằng tiếng nước ngoài, đến nay TTXVN đã có 3 sản phẩm thông tin đối ngoại chủ lực quốc gia cùng nhiều sản phẩm thông tin đối ngoại khác, góp phần đưa đường lối, chính sách và hình ảnh Việt Nam hòa bình, năng động, đổi mới, sáng tạo với khát vọng vươn lên mạnh mẽ tới cộng đồng bạn bè quốc tế. CẦN GIỮ VỮNG ĐẠO ĐỨC, SỰ LIÊM CHÍNH VÀ TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI CỦA NGƯỜI LÀM BÁO Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, chúng ta đang bước vào giai đoạn phát triển mới của dân tộc. Kỷ nguyên mới đang mở ra chân trời phát triển mới, đồng thời cũng đặt ra những yêu cầu cách mạng mới với quyết tâm cao, khát vọng lớn xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, nhân dân tự do, ấm no, hạnh phúc. Trong bối cảnh tình hình mới, TTXVN cần không ngừng tự đổi mới để phát triển tương xứng với tầm vóc thời đại, với sự phát triển của đất nước, tiếp tục khẳng định vai trò là cơ quan thông tin chiến lược, tin cậy của Đảng và Nhà nước; là nguồn thông tin chính thống, dòng chủ lưu thông tin tích cực trên mặt trận báo chí, tư tưởng. “Các đồng chí cần bám sát, nắm chắc diễn biến tình hình trong nước và những biến động của tình hình quốc tế; chủ động thu thập, tổng hợp các nguồn thông tin; phân tích toàn diện, đánh giá và dự báo tình hình một cách chính xác, kịp thời; cung cấp các bản tin báo cáo có giá trị, thậm chí tham mưu, đề xuất, kiến nghị để lãnh đạo Đảng, Nhà nước đưa ra các quyết sách phù hợp, không để bị động, bất ngờ. Thông tin của TTXVN cần phải chuẩn xác, khách quan, nhân văn và hữu ích cho đất nước, cho nhân dân”, Tổng Bí thư nhấn mạnh. Về một số nhiệm vụ cụ thể, Tổng Bí thư lưu ý, người làm báo TTXVN cần không ngừng rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành với lý tưởng cách mạng, khẳng định vai trò là những chiến sĩ tiên phong, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước giao, thông tin sâu rộng đường lối, chính sách, pháp luật và thành tựu phát triển của Việt Nam, góp phần bồi đắp niềm tin và sự đồng thuận trong xã hội; truyền cảm hứng và khơi dậy khát vọng cống hiến của cả xã hội cho sự nghiệp phát triển đất nước. Để làm tốt được yêu cầu này, theo Tổng Bí thư, cần giữ vững đạo đức, sự liêm chính và trách nhiệm xã hội của người làm báo, vượt lên trên những cám dỗ vật chất để luôn đứng về phía chính nghĩa, dùng ngòi bút để bảo vệ lẽ phải, cái tiến bộ, điều tốt đẹp, diệt trừ cái xấu, cái ác trong xã hội và trong chính bản thân mình. Tổng Bí thư cũng cho rằng, cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức làm báo và chuyển tải thông tin; tiên phong trong ứng dụng công nghệ hiện đại, làm chủ các nền tảng số, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn. Trong tác nghiệp, cần phải luôn nhạy bén với cái mới nhưng cũng cần hết sức thận trọng. Trong xa lộ thông tin, nhiều khi thật và giả lẫn lộn, các nhà báo phải luôn tự trau dồi kiến thức, kỹ năng làm báo để có phản xạ nghề nghiệp chuẩn xác, làm chủ công nghệ để xác định, công bố và xử lý một cách nhanh chóng nhất những thông tin giả, thông tin sai sự thật; đồng thời lựa chọn những vấn đề mới có tính cốt lõi cung cấp kịp thời tới lãnh đạo Đảng, Nhà nước và hệ thống truyền thông. TRƯỜNG PHONG Trong báo cáo kết quả nghiên cứu sơ bộ về Dự án đại lộ - cảnh quan sông Hồng, liên danh Tập đoàn Đèo Cả - Văn Phú Invest cho biết, tuyến đường có tổng chiều dài khoảng 80 km, chủ yếu là đi trên cao (cầu cạn) dọc theo hai bên bờ sông Hồng, từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở. Chiều rộng mặt đường là 6 làn xe cơ giới, trên toàn tuyến có 67 km cầu cạn, 10 km hầm chui. Điểm khác biệt so với báo cáo dự án cách đây 2 tháng, lần này liên danh đề xuất thêm dự án thành phần là xây dựng tuyến đường sắt đô thị 1 ray (monorail) chạy song song trục giao thông cảnh quan. Tổng mức đầu tư dự kiến lần này được nhà đầu tư đưa ra là 300.000 tỷ đồng. Cùng với đó, dự án sẽ khai thác quỹ đất dọc sông Hồng khoảng 3.300ha để phát triển không gian cây xanh, 8 công viên và các khu vực công cộng. Mục tiêu của việc này là biến khu vực ven sông Hồng thành một điểm nhấn cảnh quan phục vụ dịch vụ, du lịch và tạo nên một “Kỳ tích sông Hồng”, từng bước giải quyết thực trạng “thành phố quay lưng vào sông”. Liên danh nhà đầu tư đề xuất điều chỉnh quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng, chia làm ba dự án độc lập gồm: Dự án đầu tư công giải phóng mặt bằng do UBND TP Hà Nội thực hiện; dự án PPP Đại lộ - cảnh quan sông Hồng; dự án PPP Monorail sông Hồng. Như Tiền Phong đã phản ánh, vào tháng 6/2025, liên danh Đèo Cả - Văn Phú đã đề xuất nghiên cứu thực hiện dự án Xây dựng đại lộ và cảnh quan chạy song song hai bên bờ sông Hồng. Trên cơ sở khảo sát thực địa và phân tích hệ thống giao thông, địa hình và sinh thái, liên danh đề xuất một kế hoạch chi tiết và toàn diện cho dự án Xây dựng đại lộ và cảnh quan ven sông Hồng. Theo đề xuất, “trục xương sống” chiến lược quy mô khoảng 7.800ha này sẽ có tổng chiều dài khoảng 40km (mỗi bên bờ sông Hồng dài 20 km) trải dài 13 quận, huyện (cũ) của Thủ đô. Đề xuất sau đó được UBND TP Hà Nội chấp thuận nghiên cứu đề xuất dự án theo phương thức đầu tư đối tác công - tư (PPP), hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT). Vị trí dự kiến xây dựng hai trục đường nằm trọn trong hành lang thoát lũ và hành lang bảo vệ đê điều (sông Hồng). Hơn nữa, ngoài làm hai trục đường, dự án còn khai thác, sử dụng đến các quỹ đất ở hành lang ven sông, ven đê rất lớn, lên đến khoảng 7.800 ha. ANH TRỌNG Tổng Bí thư Tô Lâm nói rằng, TTXVN cần tiếp tục thực hiện sắp xếp các tổ chức bên trong để hoạt động hiệu quả hơn với đãi ngộ tốt hơn cho lực lượng nòng cốt. Đồng thời, TTXVN cũng cần hết sức quan tâm, chú trọng tuyển dụng, đào tạo nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao, có khát vọng, hoài bão và tâm huyết để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, thông tin của TTXVN cần phải chuẩn xác, khách quan, nhân văn và hữu ích cho đất nước, cho nhân dân. Liên danh Đèo Cả - Văn Phú Invest vừa đề xuất thành phố Hà Nội nghiên cứu xây dựng tuyến đường sắt đô thị 1 ray (monorail) dài 84 km chạy dọc trục giao thông cảnh quan sông Hồng. Tổng Bí thư Tô Lâm trao Huân chương Hồ Chí Minh (lần thứ 3) tặng TTXVN do có bề dày truyền thống, công lao to lớn, đặc biệt xuất sắc trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc ẢNH: TTXVN Thiết kế trục giao thông cảnh quan hai bên sông Hồng được liên danh nhà đầu tư đề xuất Thông tin của TTXVN phải khách quan, nhân văn, hữu ích THỜI SỰ Đề xuất tàu điện 1 ray cho trục giao thông cảnh quan sông Hồng
Sáng 14/9, tại Hà Nội, Bộ Tư lệnh (BTL) Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh tổ chức gặp mặt kỷ niệm 50 năm ngày truyền thống, với sự tham dự của các thế hệ cán bộ, nhân viên, chiến sĩ, người lao động đã và đang công tác tại đơn vị qua các thời kỳ. Thiếu tướng Phạm Văn Hiếu, Bí thư Đảng ủy Đoàn 969, Chính ủy BTL Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, cho biết, trải qua 56 năm giữ gìn thi hài Bác, 50 năm quản lý vận hành công trình Lăng và đón tiếp đồng bào, khách quốc tế đến viếng Bác; cán bộ, nhân viên, chiến sĩ, người lao động của đơn vị đã vượt qua biết bao khó khăn thử thách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị đặc biệt. Năm 2019, tại Hội nghị tổng kết 50 năm thực hiện nhiệm vụ giữ gìn thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh, các Hội đồng Khoa học, Y tế cấp nhà nước kết luận: Thi hài Chủ tịch Hồ Chí Minh sau 50 năm đang được giữ gìn rất tốt, chưa phát hiện được sự thay đổi nào so với các số liệu trong biên bản kiểm tra thi hài của các Hội đồng trước đây. Cùng với đó, Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh giữa Quảng trường Ba Đình lịch sử được duy tu, tôn tạo ngày càng khang trang, sạch đẹp; đón tiếp tận tình, chu đáo đồng bào và khách quốc tế đến viếng Bác, thể hiện tình cảm sâu nặng, đời đời biết ơn công lao trời, biển của Người đối với dân, với nước. Theo Thiếu tướng Phạm Văn Hiếu, quá trình xây dựng và trưởng thành của đơn vị là quá trình phấn đấu kiên trì, bền bỉ, vượt qua nhiều khó khăn thách thức. Cùng với nhiệm vụ y tế, đơn vị đã chú trọng vươn lên từng bước làm chủ hoàn toàn hệ thống thiết bị kỹ thuật của công trình Lăng và các công trình có liên quan. Được sự đầu tư của Nhà nước, đơn vị đã triển khai lắp đặt các hệ thống quan sát, nghe nhìn, soi chiếu, phân tích hiện đại, kịp thời phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm an ninh khu vực, bảo đảm an toàn tuyệt đối cho công trình, các buổi lễ viếng Bác, tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ và các sự kiện trọng đại của đất nước diễn ra trên khu vực Lăng và Quảng trường Ba Đình. HƠN 70 TRIỆU LƯỢT NGƯỜI VÀO LĂNG VIẾNG BÁC BTL Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trong Cụm Di tích lịch sử văn hóa Ba Đình và các lực lượng liên quan, tổ chức đón tiếp tận tình, chu đáo nhân dân và khách quốc tế đến viếng Bác, tham quan khu vực. Số lượng người đến viếng Bác ngày càng đông, năm sau cao hơn năm trước và có ngày lên tới trên 3 vạn người nhưng đều được đón tiếp an toàn, tận tình, chu đáo… Từ ngày mở cửa Lăng đến nay, đơn vị đã đón tiếp hơn 70 triệu lượt người vào Lăng viếng Bác, trong đó có hơn 10 triệu lượt khách nước ngoài; đón tiếp phục vụ hơn 3.500 buổi sinh hoạt chính trị, văn hoá tại Lăng Bác. Đặc biệt từ năm 2003 đến nay, đơn vị đã chủ động phối hợp với các địa phương, các cơ quan ban, bộ, ngành Trung ương và Hà Nội tổ chức đón tiếp nhiều đoàn Bà mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình có công với cách mạng, gia đình chính sách ở các tỉnh phía Nam, vùng sâu, vùng xa về viếng Bác. Tại khu Di tích K9 - Đá Chông, trong những năm vừa qua, đơn vị đã đón tiếp hàng trăm nghìn lượt người về tưởng niệm Bác và tham quan khu Di tích, góp phần vào công tác giáo dục tuyên truyền thực hiện tốt việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức phong cách Hồ Chí Minh. Với những thành tích đã đạt được trong 50 năm qua, BTL Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng nhiều phần thưởng và danh hiệu cao quý như: Huân chương Độc lập, Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Lao động, Huân chương Quân công, Huân chương Bảo vệ Tổ quốc và danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Mới đây, ngày 15/8/2025, BTL Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh long trọng tổ chức Lễ mít tinh kỷ niệm 50 năm Ngày truyền thống (29/8/1975 - 29/8/2025) và đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất. NGUYỄN MINH Thiếu tướng Phạm Văn Hiếu, Bí thư Đảng ủy Đoàn 969, Chính ủy Bộ Tư lệnh Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, khẳng định toàn đơn vị tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp, ra sức phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cao cả mà Đảng, Nhà nước, Quân đội và Nhân dân tin tưởng giao phó, để thi hài của Chủ tịch Hồ Chí Minh và công trình Lăng của Người mãi mãi trường tồn cùng dân tộc Việt Nam. 3 n Thứ Hai n Ngày 15/9/2025 THỜI SỰ Gìn giữ thi hài Bác Hồ - nhiệm vụ chính trị đặc biệt Theo Bộ Xây dựng, năm 2018 Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) đã phê duyệt quy hoạch Cảng Hàng không quốc tế (HKQT) Vân Đồn với cấp sân bay 4E, đặt mục tiêu đến năm 2020 đạt công suất 2-5 triệu khách/năm và khai thác 5 triệu khách/năm khi bước sang năm 2030. Tháng 6/2023, Thủ tướng phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không toàn quốc giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, trong đó sân bay Vân Đồn được xác định đạt công suất 5 triệu khách/năm vào 2030 và lên 20 triệu khách/năm vào 2050. Vì vậy, việc lập quy hoạch chi tiết cho sân bay Vân Đồn trở nên cấp thiết, nhằm đảm bảo sự đồng bộ và phát huy tối đa tiềm năng của đặc khu Vân Đồn. Theo hồ sơ đang được lấy ý kiến, trong giai đoạn 2021 - 2030 Vân Đồn vẫn duy trì cấp sân bay 4E và quân sự cấp II, với công suất 5 triệu khách/năm và 25.000 tấn hàng hóa/năm. Đồng thời giữ nguyên đường băng hiện hữu 3.600 x 45m, có thể khai thác các dòng máy bay như Airbus A350, A321, Boeing B747, B777 và tương đương. Giai đoạn này, Cảng HKQT Vân Đồn duy trì ga hành khách T1 với công suất 2,5 triệu khách/năm, xây mới ga T2 ở phía nam có thể phục vụ 2,5 triệu khách/năm và ga hàng hóa phía đông bắc, đạt công suất 25.000 tấn/năm. Ngoài ra sẽ bố trí khu sửa chữa, bảo dưỡng với sức chứa 4 máy bay thân rộng và 2 máy bay thân hẹp; với nhu cầu đất hơn 389 ha. Quy hoạch đặt mục tiêu đến năm 2050, Cảng HKQT Vân Đồn đạt công suất 20 triệu khách/năm và 200.000 tấn hàng hóa/năm. Thời kỳ này sẽ xây mới đường băng số 2 (3.000 x 45m), cách đường băng hiện hữu 215m về phía Tây. Mặt khác, sẽ giữ nguyên nhà ga T1; mở rộng nhà ga T2 để đạt công suất 5 triệu khách/năm; xây mới nhà ga T3 với công suất 12,5 triệu khách/năm. Ngoài ra, nhà ga hàng hóa của Cảng HKQT Vân Đồn sẽ được mở rộng để đáp ứng công suất 200.000 tấn/năm; song song đó, nhà chứa máy bay sẽ được mở rộng sức chứa lên 6 máy bay thân rộng và 3 máy bay thân hẹp. Vì vậy, nhu cầu đất tăng lên gần 488 ha. Theo Công ty CP Tư vấn xây dựng và Dịch vụ hàng không (AEC), tổng vốn đầu tư để hoàn thiện Cảng HKQT Vân Đồn theo quy hoạch đến 2050 vào khoảng hơn 46.000 tỷ đồng. Trong đó, giai đoạn 2021 - 2030 cần hơn 11.000 tỷ đồng, còn lại 35.000 tỷ đồng được huy động sau năm 2030. LỘC LIÊN Đại biểu vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh, sáng 14/9/2025 Đề xuất tăng 8 lần công suất sân bay Vân Đồn Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến các bộ, ngành liên quan về hồ sơ quy hoạch Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, Quảng Ninh giai đoạn đến 2030, tầm nhìn đến 2050. Theo phương án quy hoạch, sân bay Vân Đồn sẽ đạt công suất 20 triệu khách/năm vào năm 2050 - gấp 8 lần công suất hiện tại. Nhà ga hành khách sân bay Vân Đồn ẢNH: HOÀNG DƯƠNG Bày tỏ sự biết ơn các thế hệ cha anh đi trước đã không quản khó khăn, gian khổ xây đắp lên truyền thống “Trung hiếu vẹn toàn, đoàn kết hiệp đồng, tự lực tự cường, chủ động sáng tạo” của Bộ đội Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Thiếu tướng Phạm Văn Hiếu khẳng định, toàn đơn vị sẽ tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp, ra sức phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cao cả mà Đảng, Nhà nước, Quân đội và Nhân dân tin tưởng giao phó, để thi hài của Chủ tịch Hồ Chí Minh và công trình Lăng của Người mãi mãi trường tồn cùng dân tộc Việt Nam. Với quy mô công suất gấp nhiều lần hiện tại, Cảng HKQT Vân Đồn được kỳ vọng trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội cho Quảng Ninh và vùng Đông Bắc, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế, nhất là trong bối cảnh Vân Đồn đang hướng tới xây dựng mô hình đặc khu kinh tế hiện đại. Ngày 23/6/2025, Bộ Quốc phòng ban hành Thông tư số 51 Quy định về tổ chức Nghi lễ thượng cờ, hạ cờ quốc gia trên Quảng trường Ba Đình. Đây là hoạt động có ý nghĩa chính trị, văn hóa sâu sắc góp phần giáo dục niềm tự hào, tự tôn dân tộc, trách nhiệm của mỗi công dân đối với Tổ quốc, với Bác Hồ kính yêu, gắn kết trang trọng biểu tượng thiêng liêng của Tổ quốc với lãnh tụ, đồng thời thể hiện sự chính quy, hùng mạnh của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Cuộc chiến tìm nhà trọ sinh viên TRẢ “HỌC PHÍ” VÌ THIẾU KINH NGHIỆM Cuối tháng 8, gia đình anh Nguyễn Văn Linh (Hà Tĩnh) vỡ òa trong niềm vui khi con trai đầu lòng Nguyễn Hùng, đỗ vào Học viện Tài chính. Muốn con sớm ổn định chỗ ở, ngay trong ngày biết tin vui, anh Linh lập tức cùng con trai bắt xe ra Hà Nội tìm phòng trọ. Dù đã tham khảo trước trên mạng, hai bố con vẫn mất gần ba ngày rong ruổi khắp nơi mới tìm được căn hộ nhỏ xinh ưng ý ở phố Trần Cung (Cầu Giấy, Hà Nội). Nhà mới xây, khép kín, rộng 20 m2, có đầy đủ điều hòa, nóng lạnh, tủ lạnh, bếp từ, giường tủ. Giá thuê 6 triệu đồng/tháng, chưa kể điện, nước, phí dịch vụ internet, vệ sinh môi trường, gửi xe. Chủ nhà cho biết, đây là căn phòng trống cuối cùng trong tổng số 22 căn của tòa chung cư mini, Hùng liền đặt cọc ngay 6 triệu đồng. Theo dự tính, Hùng sẽ ở chung với người bạn cùng quê tên Lộc để giảm chi phí. Hùng nghe Lộc báo đỗ vào Trường Đại học Giao thông Vận tải ở Cầu Giấy, nên hai bạn có thể tiện đường xe buýt. Thế nhưng, khi về quê, gia đình mới ngã ngửa khi biết Hùng đã nhầm lẫn. Lộc không phải đỗ vào Đại học Giao thông Vận tải ở Cầu Giấy, mà là Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải, cơ sở ở Triều Khúc (Thanh Xuân). Nếu giữ chỗ trọ Trần Cung, Hùng đi học thuận tiện, nhưng Lộc sẽ phải di chuyển xa, lại không tiện tuyến xe buýt. Sau khi đắn đo, cuối cùng anh Linh lại phải cùng con ra Hà Nội thêm một chuyến, tìm phòng mới ở khu Mỹ Đình, giá 5,5 triệu đồng/tháng, có vị trí thuận lợi hơn cho cả hai. “Tôi gọi điện, rồi đến gặp trực tiếp chủ nhà cũ ở phố Trần Cung năn nỉ xin lại một phần cọc nhưng họ nhất quyết không trả. Mất trắng 6 triệu đồng tiền cọc, tôi vừa tiếc, vừa thấy có lỗi với bố mẹ, vì sự vội vàng, không cẩn trọng, không tìm hiểu thông tin kỹ để mất tiền oan. Bố mẹ động viên coi đó như khoản học phí đầu đời khi ra Thủ đô nhập học”, nam sinh Nguyễn Hùng chia sẻ. Dù đã có phòng trọ mới, chi phí sinh hoạt mỗi tháng của hai bạn trẻ tăng lên đáng kể. Ngoài tiền phòng trọ, tiền điện nước, internet, gửi xe… cũng ngốn thêm khoảng 1,5 triệu đồng/tháng. Để tiết kiệm và giảm bớt chi phí, bố mẹ Hùng và Lộc luân phiên nhau gửi gạo, thức ăn ra cho con tự nấu ăn. “Tôi nấu ăn còn vụng về, chủ yếu ăn cơm với rau luộc, trứng rán nhưng giờ phải học hỏi nấu ăn phong phú hơn, chi tiêu tiết kiệm và sớm tự lập, quen với cuộc sống xa nhà”, Hùng nói. Nguyễn Đức Long, sinh viên năm nhất Trường Đại học Công nghệ - ĐHQG Hà Nội từng rơi vào cảnh bị lừa tiền đặt cọc. Long tìm phòng qua mạng, thấy một chỗ khá rẻ nên liên hệ. Chủ nhà gửi hình ảnh phòng trọ qua Zalo cho xem và yêu cầu phải đặt cọc trước 1 triệu đồng mới giữ phòng. “Tôi chưa kịp đến xem thì đã chuyển khoản vì sợ mất chỗ. Hôm sau, tôi gọi lại để đi nhận phòng thì số điện thoại kia tắt máy, Zalo bị chặn. Mất tiền, tiếc của, sợ bố mẹ buồn nên tôi đành giấu kín, tiết kiệm chi tiêu đề bù đắp khoản tiền bị lừa mất”, Long nói. GÁNH NẶNG CHI PHÍ Với nhiều bạn trẻ xa quê, khoản chi tiêu lớn nhất trong tháng chính là tiền thuê nhà. Nếu trước đây, một phòng trọ 1,5-2 triệu đồng/tháng được coi là hợp lý, thì nay mức giá này rất hiếm, nếu có thì phòng cũ kỹ, ở xa, ngõ sâu và không có đầy đủ nội thất. Nguyễn Thu Huệ (quê Phú Thọ), tân sinh viên Đại học Kinh tế Quốc dân cho biết, cô phải ra Hà Nội từ ngày 23/8 ngay khi biết kết quả đỗ đại học để đi tìm phòng trọ, vì sợ để muộn sẽ không còn phòng tốt. “Nhưng đi xem gần chục chỗ, chỗ thì quá xa trường, chỗ thì giá cao, chỗ thì vệ sinh tồi tàn. Cuối cùng, tôi đành chấp nhận ở một căn phòng 12m2 với giá 2,8 triệu đồng/tháng, chưa kể điện nước”, Huệ nói. Ngay sau 1 ngày nhập học, Huệ đã kiếm việc làm thêm tại quán cà phê. “Tôi làm thêm phục vụ quán cà phê buổi tối để trang trải tiền trọ. Nhiều hôm cũng mệt, nhưng đành cố gắng, vì bố mẹ em đều là nông dân, nuôi hai chị em ăn học rất vất vả”, Huệ chia sẻ. Câu chuyện của Huệ không phải cá biệt. Năm nay, theo ghi nhận từ nhiều hội nhóm sinh viên, giá phòng trọ quanh các trường đại học đều tăng trung bình 300.000-500.000 đồng, so với năm ngoái, thậm chí tăng thêm cả triệu đồng tùy vị trí. Nguyên nhân được cho là do giá vật liệu xây dựng, chi phí điện nước và nhu cầu cao sau kỳ nghỉ hè. Nguyễn Đăng Quang, sinh viên năm 3, Đại học Bách khoa Hà Nội than thở: “Năm thứ nhất, tôi thuê phòng 1,8 triệu/tháng, có gác xép, nấu ăn được. Giờ chủ nhà báo tăng lên 2,7 triệu đồng vì chủ nhà mới sửa chữa lại, lắp thêm nóng lạnh, điều hòa. Đầu tháng 9, tôi tìm phòng gọi gần chục số điện thoại đều báo đã hết, có chỗ thì báo hết tháng 9 mới có phòng. Sau khi tìm hiểu giá cả quanh đây thấy phòng nào cũng tăng nên thôi đành ở lại chỗ cũ, tính đi làm thêm trang trải chi phí”, Quang cho biết. Một nhóm sinh viên trường Đại học Bách khoa Hà Nội không tìm được phòng trọ gần trường quyết định thuê một căn hộ chung cư mini xa hơn. Ban đầu, hợp đồng ghi rõ giá 4 triệu đồng/tháng, nhưng sau vài tháng, chủ nhà vin lý do giá điện tăng, phí vệ sinh, phí giữ xe… rồi nâng tổng chi phí lên gần 6 triệu đồng/tháng. Một bạn trong nhóm bức xúc: “Chúng em mới đi học, chưa có thu nhập, phụ thuộc gia đình. Mỗi lần báo về tăng tiền, bố mẹ lại lo lắng. Thực sự rất áp lực”. LƯU TRINH Vừa bước vào mùa tựu trường ít ngày, hàng vạn sinh viên lại bước vào “cuộc chiến” tìm nhà trọ, chuyển chỗ ở. Giá cả leo thang, nhu cầu tăng cao khiến nhiều bạn trẻ chịu áp lực lớn, thậm chí rơi vào những tình huống dở khóc, dở cười. Thực tế cho thấy, chi phí sinh hoạt của sinh viên ngày càng tăng, trong đó tiền thuê nhà chiếm tỷ trọng lớn. Theo tính toán sơ bộ, trung bình mỗi sinh viên phải chi khoảng 3-4 triệu đồng/tháng cho tiền trọ, điện nước, internet. Với những bạn học ở các thành phố lớn, con số này có thể gấp đôi nếu tính thêm chi phí ăn uống, đi lại, tài liệu học tập. Áp lực này không chỉ ảnh hưởng đến túi tiền mà còn tác động đến tinh thần và việc học tập. Nhiều sinh viên buộc phải đi làm thêm để bù đắp chi phí, dẫn đến quỹ thời gian học bị ảnh hưởng. Những phòng trọ chật hẹp nhưng giá không hề rẻ ẢNH: PV Anh Lê Đăng Tĩnh (phường Hoàng Liệt, Hà Nội) có gần 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cho thuê trọ. Anh quản lý hơn 100 phòng, được thuê lại từ các chủ nhà, sau đó đầu tư, nâng cấp rồi cho người khác thuê. Anh Tĩnh cho biết, tháng 8 và 9 luôn là cao điểm của thị trường cho thuê phòng trọ, bởi đây là thời gian tân sinh viên nhập học nên nhu cầu tăng vọt. Những khu vực tập trung đông sinh viên như quanh Trường Đại học Ngoại thương, Đại học Quốc gia (Chùa Láng), Bách khoa, Kinh tế Quốc dân, khu vực Ngã Tư Sở, Phùng Khoang… thường rơi vào tình trạng “cháy” phòng đầu năm học. “Ở phố Doãn Kế Thiện, Cầu Giấy chẳng hạn, có lần tôi cho thuê hết 15 phòng chỉ trong ba ngày, nhiều khách chưa kịp đến xem đã có người khác đặt trước,” anh kể. Cũng vì nhu cầu cao nên nhiều chủ nhà trọ thường tranh thủ tăng giá. Anh Tĩnh muốn giữ khách thuê lâu dài nên hạn chế tăng, song anh vẫn chịu áp lực vì chủ nhà liên tục nâng giá cho thuê. “Nếu không tăng giá theo, tôi buộc phải chấp nhận giảm lợi nhuận,” anh chia sẻ. Theo anh Tĩnh, mức giá phổ biến cho phòng 12-15 m2, có sẵn điều hòa, giường, tủ quần áo, bình nóng lạnh dao động 3-3,5 triệu đồng/tháng. Phòng trong ngõ sâu, thiết kế cũ giá khoảng 2,8 triệu. Ngoài tiền thuê, khách còn phải trả thêm điện, nước, internet, vệ sinh, rác thải; một số tòa có máy giặt hoặc thang máy sẽ thu thêm phụ phí. Anh Tĩnh cho biết thêm, nếu trước đây sinh viên hay người lao động thuê phòng một mình khá phổ biến thì nay xu hướng ở ghép ngày càng nhiều để tiết kiệm chi phí. Kinh tế khó khăn cũng khiến không ít người chậm trễ trong việc đóng tiền phòng. LƯU TRINH Chủ nhà trọ đua tăng giá Một chiếc cột điện ở Phùng Khoang được dán chi chít tờ rơi quảng cáo cho thuê phòng trọ nhưng khi phóng viên gọi vào các số máy này trong ngày 11/9 đều được báo đã hết sạch phòng “Cao điểm thị trường luôn rơi vào cuối tháng 8, đầu tháng 9, khi tân sinh viên nhập học. Đây cũng là giai đoạn dễ phát sinh lừa đảo. Nhiều em ham phòng rẻ, thiếu kinh nghiệm, vội đặt cọc qua trung gian rồi bị mất tiền oan. Lời khuyên là phải đến tận nơi xem trực tiếp, và chỉ đặt cọc khi có hợp đồng, giấy tờ đầy đủ” Anh LÊ ĐĂNG TĨNH (phường Hoàng Liệt, Hà Nội), kinh doanh cho thuê trọ chia sẻ 4 n Thứ Hai n Ngày 15/9/2025 XÃ HỘI
MỞ RỘNG TẠI CÁC NHÀ GA ĐƯỜNG SẮT ĐÔ THỊ Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Chỉ thị số 24 ngày 13/9 về việc thúc đẩy triển khai các giải pháp công nghệ phục vụ người dân và doanh nghiệp gắn với dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử. Để việc triển khai các giải pháp công nghệ phục vụ người dân và doanh nghiệp, Thủ tướng yêu cầu áp dụng việc ứng dụng công nghệ sinh trắc học trong quy trình thủ tục giao thông. Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, UBND các tỉnh, thành phố triển khai ứng dụng công nghệ sinh trắc học trên hệ thống định danh và xác thực điện tử VNeID, thực hiện toàn trình tại 100% các cảng hàng không trên toàn quốc, hoàn thành trong tháng 10/2025; tại nhà ga đường sắt đô thị, ga Hà Nội và các bãi đỗ phương tiện trên địa bàn thành phố Hà Nội, TPHCM, hoàn thành trong năm 2025. Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam phối hợp với các hãng hàng không (Vietnam Airlines, Vietjet… ) hướng dẫn tất cả hành khách sử dụng căn cước, căn cước công dân hoặc tài khoản định danh điện tử VNeID thực hiện thu nhận sinh trắc học tại quầy làm thủ tục hoặc trên ứng dụng VNeID để đi qua cửa kiểm soát an ninh, cửa lên tàu bay để đi nội địa. Qua đó, từ ngày 1/12, chỉ làm thủ tục tại quầy đối với hành khách có hành lý ký gửi và hành khách đặc biệt. Tất cả hành khách không thuộc diện nêu trên thực hiện thủ tục toàn trình (mua vé, làm thủ tục, kiểm tra an ninh, lên tàu bay) thông qua giải pháp ứng dụng công nghệ sinh trắc học gắn với định danh và xác thực điện tử VNeID hoặc tại hệ thống Kiosk tự phục vụ tại sân bay. Bộ Xây dựng chủ trì rà soát, sửa đổi, ban hành hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật quy định việc ứng dụng sinh trắc học qua hệ thống định danh và xác thực điện tử VNeID khi tham gia giao thông, hoàn thành trong tháng 12/2025. UBND thành phố Hà Nội, TPHCM chủ trì, phối hợp với Bộ Công an, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng bố trí ngân sách bảo đảm hạ tầng, thiết bị cần thiết để triển khai các tiện ích giao thông và ứng dụng công nghệ sinh trắc học trên hệ thống định danh và xác thực điện tử VNeID tại các tuyến nhà ga đường sắt đô thị, ga Hà Nội và bãi đỗ phương tiện trên địa bàn thành phố, hoàn thành trong tháng 12/2025. KHÔNG YÊU CẦU CÔNG DÂN XUẤT TRÌNH GIẤY TỜ ĐÃ ĐƯỢC TÍCH HỢP Đối với triển khai tích hợp giấy tờ trên ứng dụng VNeID, Thủ tướng giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương rà soát, tham mưu Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định số 69/2024 quy định về định danh và xác thực điện tử để đồng bộ, tích hợp giấy tờ điện tử trên VNeID. Bộ Công an chủ trì, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương kết nối Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, cấp tỉnh với hệ thống định danh và xác thực điện tử; hướng dẫn khai thác thông tin người dân, doanh nghiệp trong ứng dụng VNeID phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, hoàn thành trước ngày 20/9. Các bộ, ngành chủ trì, phối hợp với Bộ Công an, Văn phòng Chính phủ công bố hàng tháng danh mục các giấy tờ của công dân, tổ chức thuộc thẩm quyền quản lý đã tích hợp, cập nhật trên tài khoản định danh điện tử trong ứng dụng VNeID để sử dụng thay thế giấy tờ vật lý, bảo đảm đúng, đủ sạch, sống, thống nhất, dùng chung. Thủ tướng giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Văn phòng Chính phủ theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, báo cáo tình hình, kết quả thực hiện Chỉ thị để thực hiện khen thưởng hoặc phê bình, kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu các đơn vị khi để các nhiệm vụ chậm, muộn. LUÂN DŨNG Từ ngày 1/12, hành khách sẽ thực hiện thủ tục toàn trình (mua vé, làm thủ tục, kiểm tra an ninh, lên tàu bay) thông qua giải pháp ứng dụng công nghệ sinh trắc học gắn với định danh và xác thực điện tử VNeID hoặc tại hệ thống Kiosk tự phục vụ tại sân bay. 5 n Thứ Hai n Ngày 15/9/2025 XÃ HỘI Sinh trắc học khi mua vé, lên tàu bay “Các Trung tâm Phục vụ hành chính công các cấp công khai thông tin cho công dân, tổ chức về danh mục giấy tờ trên để sử dụng và không yêu cầu chứng thực, sao y các giấy tờ đã công bố”. Chỉ thị nêu rõ Thủ tướng yêu cầu ứng dụng công nghệ sinh trắc học trong quy trình thủ tục giao thông Sau gần 3 năm kể từ khi có hiệu lực, Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2022 phát sinh bất cập trong khi, tốc độ tăng trưởng của thị trường bảo hiểm - một trong những kênh dẫn vốn của nền kinh tế có dấu hiệu chậm lại (khoảng 10% giai đoạn 2022-2024). Từ thực tế trên, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi Luật kinh doanh bảo hiểm với mục tiêu bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện đầu tư kinh doanh, giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết thủ tục hành chính, 30% chi phí tuân thủ. Sửa đổi này nhằm gỡ vướng, giúp thị trường bảo hiểm tăng trưởng. So với Luật Kinh doanh bảo hiểm hiện hành, dự thảo sửa đổi 27 điều. Trong đó, cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh liên quan cấp phép thành lập, hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm; điều kiện, tiêu chuẩn người quản lý, người kiểm soát; đầu tư ra nước ngoài; hoạt động đại lý bảo hiểm; cấp phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp môi giới bảo hiểm… Cắt, giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đăng ký tách nguồn vốn chủ sở hữu bảo hiểm và nguồn phí bảo hiểm của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, tái bảo hiểm. Tăng cường phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương quản lý chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp. Tháo gỡ khó khăn, vướng về chấp thuận phương pháp, cơ sở tính phí bảo hiểm của bảo hiểm xe cơ giới, quy định thông báo cho Bộ Tài chính sau khi công khai thông tin, chi nhánh và các hình thức tương đương… Trước những sửa đổi trên, các doanh nghiệp cũng đề xuất sửa đổi nhiều quy định còn bất cập. Tiêu biểu, Cty CP Bảo hiểm Nhân thọ Phú Hưng kiến nghị bãi bỏ yêu cầu doanh nghiệp phải hoàn tất toàn bộ điều kiện trước khi chính thức hoạt động, thay vào đó áp dụng cơ chế hậu kiểm qua báo cáo định kỳ. Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ Cathay và Cty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ FWD Việt Nam cùng phản ánh, việc thông báo tới Bộ Tài chính khi thay đổi điều lệ công ty không cần thiết, bởi điều lệ vốn là tài liệu quản trị nội bộ. Trao đổi với PV Tiền Phong, đại diện Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam cho biết, dự thảo sửa đổi Luật Kinh doanh bảo hiểm đã đáp ứng mục tiêu cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục hành chính và tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho hoạt động kinh doanh. Ban soạn thảo đã tiếp thu kiến nghị của doanh nghiệp bảo hiểm và điều chỉnh hợp lý khi xây dựng dự thảo. QUẢN LÝ, GIÁM SÁT BẢO HIỂM NƯỚC NGOÀI Hiện cả nước có 87 doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm (gồm 33 doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, 20 doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ, 2 doanh nghiệp tái bảo hiểm, 32 doanh nghiệp môi giới bảo hiểm và 1 chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài). Một trong những sửa đổi của dự thảo luật là bỏ chức năng thanh tra doanh nghiệp bảo hiểm của Bộ Tài chính, chỉ còn kiểm tra chuyên ngành. Theo đó, Bộ Tài chính phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước về bảo hiểm nước ngoài trong việc quản lý, giám sát, kiểm tra chuyên ngành đối với chi nhánh nước ngoài tại Việt Nam. Bộ Tài chính thiết lập cơ chế chia sẻ thông tin quản lý, giám sát với Ngân hàng Nhà nước. Bộ Tài chính có quyền yêu cầu cổ đông, thành viên góp vốn, người quản lý, người kiểm soát, nhân viên của doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài tại Việt Nam, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm giải thích và cung cấp thông tin, tài liệu, dữ liệu có liên quan đến nội dung kiểm tra chuyên ngành. “Khi cần thiết, để thực hiện kiểm tra chuyên ngành kinh doanh bảo hiểm, cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động kinh doanh bảo hiểm có quyền thuê tổ chức kiểm toán độc lập, công ty tư vấn. Các nội dung đánh giá như: dự phòng nghiệp vụ; khả năng thanh toán; tái bảo hiểm; đầu tư; tách nguồn vốn chủ sở hữu và nguồn phí bảo hiểm, phân chia thặng dư; quy tắc, điều khoản, biểu phí bảo hiểm”, Bộ Tài chính đề xuất. NGỌC LINH Đề xuất bỏ thanh tra, “cởi trói” thị trường bảo hiểm Bộ Tài chính đề xuất cắt giảm nhiều điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực bảo hiểm như: bỏ thanh tra chuyên ngành, cấp phép hoạt động, quản lý nhân sự, đầu tư ra nước ngoài, cung cấp dịch vụ đại lý. Chuyên gia nhận định, đề xuất này góp phần “cởi trói”, thúc đẩy doanh nghiệp mới tham gia và giúp thị trường bảo hiểm tăng trưởng. Khách hàng tới phòng giao dịch của doanh nghiệp bảo hiểm ẢNH MINH HỌA: HHBH
6 n Thứ Hai n Ngày 15/9/2025 KHOA GIÁO KHÁC BIỆT Trao đổi với phóng viên, một chuyên gia chỉ ra những vấn đề gây nên tình trạng méo mó trong xét công nhận chức danh GS, PGS tại Việt Nam hiện nay. Thứ nhất, thông lệ quốc tế, GS, PGS là vị trí việc làm, tương đương với vị trí trưởng bộ môn, giám đốc một viện nghiên cứu hay trưởng khoa. Khi ra khỏi trường, họ chỉ là tiến sĩ (danh vị mà họ phải thi cử, học hành, nghiên cứu mới đạt được). Từ GS trường ĐH tốp thấp, chuyển sang trường ĐH tốp cao hơn, họ phải phấn đấu lại từ đầu, không có chuyện nghiễm nhiên trở thành GS. Tại Việt Nam, GS, PGS do Nhà nước công nhận tiêu chuẩn, các trường ĐH bổ nhiệm. Việc bổ nhiệm của các trường không phụ thuộc vào vị trí việc làm và ai cũng thấy khi được công nhận GS, PGS đều rất “oách”, giống như giám đốc thời bao cấp (vì chỉ có doanh nghiệp quốc doanh). Trong khi ở Pháp, GS ĐH Bách khoa Paris phải khác GS ở một trường ĐH vùng sâu, vùng xa nào đó. GS, PGS của Việt Nam không gắn với thương hiệu trường ĐH mà là chức danh suốt đời do được Hội đồng Nhà nước đã công nhận. Thứ hai, quy trình công nhận của Việt Nam tưởng xuôi, nhưng lại làm ngược với thế giới. Vị chuyên gia nêu ví dụ, tại Pháp, có Hội đồng Giáo sư (HĐGS) Nhà nước giống Việt Nam nhưng chỉ quy định “sàn” chung, trường ĐH, viện nghiên cứu từ sàn này sẽ yêu cầu cụ thể đối với vị trí việc làm của GS, PGS trong cơ sở. Quy trình của Việt Nam từ đề xuất của trường, viện, HĐGS ngành xét, HĐGS Nhà nước công nhận. Mỗi công đoạn có rơi rụng ít nhiều. Quy trình này mới xem tưởng xuôi, nhưng hóa ra ngược. Vì quyết định đạt tiêu chuẩn lại do HĐGS Nhà nước, HĐGS ngành. Với vai trò như thế, trường ĐH, viện nghiên cứu (HĐGS cơ sở) không có lí do mạnh tay loại bỏ ứng viên vì còn 2 cấp xét duyệt cao hơn. Thứ ba, GS, PGS có vai trò trong nghiên cứu khoa học, đào tạo sau đại học. Nhưng ở Việt Nam, GS, PGS thường để “oai, oách”, để quản lí. Trong ngành Y tế sẽ thấy rõ điều này, khi giá khám bệnh của GS cao nhất rồi mới đến các danh xưng khác. Điều này tưởng vô lí nhưng vẫn tồn tại hợp lí trong thực tế. “Đây chính là cái méo mó của GS, PGS tại Việt Nam hiện nay”, vị chuyên gia nói. Tiếp đến, GS, PGS là của trường ĐH nhưng việc công nhận tiêu chuẩn lại do những người không liên quan xét duyệt. Vị chuyên gia lấy ví dụ, công nghệ thông tin là ngành phát triển nhất hiện tại ở Việt Nam, nhưng HĐGS ngành này phần lớn phải lấy những người có chuyên môn gốc từ Toán học. Không những thế, một số người đã 70 - 80 tuổi, độ tuổi không còn thích ứng được với sự phát triển của công nghệ thông tin vẫn ngồi trong hội đồng để xét duyệt những ứng viên trẻ, tiếp cận công nghệ nhanh hơn, công trình nghiên cứu mới hơn. Sự vô lí này vì sao vẫn tồn tại? Cuối cùng, vị chuyên gia nói rằng, các GS, PGS nổi tiếng đang làm việc ở các trường ĐH nước ngoài, nếu về nước, muốn được bổ nhiệm vẫn phải qua quy trình xét duyệt của HĐGS Nhà nước, mỗi năm 1 lần. Với quy trình này, các trường ĐH muốn bổ nhiệm GS, PGS về nước làm việc cũng khó và ứng viên cũng rất “sợ” về. TRÁCH NHIỆM CỦA TRƯỜNG ĐH Trước thực trạng trên, vị chuyên gia đề xuất sớm cho phép các trường ĐH được tự chủ hoàn toàn trong việc xét, công nhận, bổ nhiệm GS, PGS. Việc tự chủ này gắn với nghiên cứu, đào tạo sau ĐH. Từ phòng nghiên cứu, số lượng nghiên cứu sinh, kinh phí nghiên cứu, thu nhập của GS, PGS sẽ quy ra được mỗi cơ sở đào tạo cần có bao nhiêu vị trí việc làm GS, PGS. Nếu muốn nhiều hơn phải tăng các chỉ số trên. Khi đó, sẽ tránh được tình trạng “lạm phát” GS, PGS như nhiều người lo ngại. Đồng thời, GS, PGS là danh xưng gắn với thương hiệu một trường ĐH, không vàng thau lẫn lộn như hiện nay. Vị chuyên gia này cho rằng, khi đó cũng sẽ tháo gỡ được vướng mắc trong thu hút GS, PGS nước ngoài về nước làm việc. “Trong hệ thống giáo dục đại học ở nhiều quốc gia phát triển, chức danh GS, PGS không mang tính “chứng nhận vĩnh viễn” mà là kết quả của một quy trình tuyển chọn khắt khe tại từng cơ sở”, ông nói. Thực tế, HĐGS cơ sở như hiện nay dù là đơn vị trực tiếp sử dụng và trả lương cho giảng viên, nhưng lại không có toàn quyền quyết định trong việc xét công nhận chức danh GS, PGS. Khả năng tiêu cực trong quá trình các cơ sở giáo dục ĐH xét công nhận, bổ nhiệm chức danh GS, PGS có thể xảy ra, tuy nhiên, trong bối cảnh thực hiện tự chủ ĐH, các cơ sở đào tạo phải cạnh tranh để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Mọi biểu hiện của sự cản trở, can thiệp thiếu khách quan đối với đội ngũ chuyên môn đều tiềm ẩn những rủi ro nghiêm trọng. Đó là sự mạo hiểm không chỉ đối với uy tín học thuật của nhà trường, mà còn đối với năng lực giữ chân và thu hút nhân tài. Đặc biệt trong một hệ sinh thái giáo dục ngày càng rộng mở, các giảng viên và nhà khoa học có nhiều sự lựa chọn, khi những cơ sở đại học khác xây dựng môi trường làm việc minh bạch, đề cao giá trị chuyên môn hơn và sẵn sàng bổ nhiệm, kèm theo chế độ đãi ngộ tốt. Thực tiễn từ thị trường lao động hàn lâm, ở học vị tiến sĩ đã cho thấy rõ xu hướng này. Việc để xảy ra tình trạng nhiều tiến sĩ cùng rời khỏi một cơ sở giáo dục trong thời gian ngắn sẽ là tín hiệu đáng lưu tâm, buộc lãnh đạo nhà trường phải xem xét lại định hướng phát triển nguồn nhân lực và chiến lược quản trị học thuật của mình một cách nghiêm túc và minh bạch. GS. TS Chử Đức Trình, Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghệ (ĐH Quốc gia Hà Nội) đồng tình với quan điểm xét công nhận chức danh GS, PGS phải gắn với thông lệ thế giới phổ biến. GS là vị trí làm việc, vị trí công tác. Khi hết việc, không cần vị trí GS nữa thì người đó sẽ ra khỏi trường. Nhưng trong bối cảnh của Việt Nam hiện nay, GS Chử Đức Trình cho rằng, phân quyền như thế nào là bài toán khó. Ông đề xuất nên có một bộ tiêu chuẩn chung, thậm chí Bộ GD&ĐT nên có cổng thông tin để ứng viên khai, có sự xác nhận của thủ trưởng các đơn vị. Hệ thống đó có tác dụng phân loại về bài báo khoa học dựa trên những tiêu chí đã được đưa ra. Từ đó các trường tham chiếu, đưa ra tiêu chuẩn công nhận, bổ nhiệm và không thấp hơn chuẩn của cả nước. Khi đó, Nhà nước giữ vai trò ban hành khung và giám sát nhằm nâng cao hiệu quả và tính thống nhất trong công nhận chức danh học thuật. NGHIÊM HUÊ Thay đổi cách xét công nhận GS, PGS GS, PGS phải gắn với công việc nghiên cứu ẢNH: HOA BAN Nghị quyết 71 đã phát những tín hiệu đầu tiên về việc thay đổi lại cách xét công nhận tiêu chuẩn chức danh Giáo sư, Phó giáo sư (GS, PGS) hiện nay. Thời gian tới, trường ĐH, viện nghiên cứu sẽ có vai trò quan trọng trong việc định hình chất lượng đội ngũ GS, PGS trên cả nước. Hà Nội đã rất nỗ lực khi trong một năm học đã xây mới 43 trường, tuy nhiên chỉ có vẻn vẹn 3 trường THPT gồm: THPT Đỗ Mười, THPT Phúc Thịnh, THPT ở Cầu Giấy (chưa hoạt động), số còn lại vẫn chủ yếu ở bậc mầm non và tiểu học. Các chuyên gia cho rằng, giải pháp hiện nay là thành phố cần đầu tư xây dựng trường công lập ở bậc THPT để gia tăng chỗ học, giải toả sức ép cho học sinh. Hiện nay, khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, một số cơ quan phường, xã bỏ không, thành phố có thể sửa chữa, cải tạo, chuyển đổi chức năng thành trường học sẽ giải pháp tốt. Theo Sở GD&ĐT Hà Nội, Nghị quyết HĐND thành phố năm 2022, đối với các trường trực thuộc Sở GD&ĐT có 139 dự án được sửa chữa, xây mới, sau đó quyết định giảm 9 dự án các cấp nhưng chủ yếu ở bậc THPT. Về tiến độ, đến nay Hà Nội đã phê duyệt chủ trương đầu tư 90 dự án. Trong đó, đã khởi công 63/90 dự án; đã hoàn thành 11/90 dự án. Chưa phê duyệt chủ trương đầu tư đối với 3 dự án… Sở GD&ĐT cho biết, năm học 2025-2026, với sự nỗ lực rất lớn, ngành mới tăng được 3% chỉ tiêu tuyển sinh trường công lập với khoảng 5.000 học sinh, trong đó đa số là sửa chữa, xây thêm đơn nguyên để tăng số phòng học. HÀ LINH Hà Nội rà soát quy hoạch mạng lưới trường học Năm học 2025-2026, Hà Nội có 2.954 trường học các cấp; ở bậc THPT, chỉ có hơn 200 trường công lập lẫn tư thục. Lãnh đạo UBND Thành phố đề nghị Sở GD&ĐT, UBND các xã, phường rà soát lại quy hoạch mạng lưới trường học các cấp phù hợp mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và phù hợp thực tiễn. Quy trình xét duyệt qua 3 vòng hiện nay ngoài những bất cập đã nêu còn có một số hạn chế khác như: thời gian dài, gây chậm trễ trong bố trí, bổ nhiệm nhân sự; thiếu minh bạch và khó dự đoán kết quả xét duyệt khi ứng viên đạt đủ tiêu chuẩn vẫn có thể không được công nhận chỉ vì không đủ phiếu tín nhiệm; nguy cơ tồn tại những yếu tố thiên kiến cá nhân hoặc cạnh tranh không lành mạnh trong quá trình bỏ phiếu. Do vậy, việc Nhà nước quy định khung tiêu chuẩn, còn các cơ sở giáo dục ĐH thực hiện quyền xem xét, công nhận và bổ nhiệm chức danh GS, PGS là xu hướng phù hợp với thông lệ quốc tế. Nghị quyết 71 nêu rõ: Bảo đảm quyền tự chủ đầy đủ, toàn diện cho các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp không phụ thuộc vào mức độ tự chủ tài chính. Hoàn thiện các quy định về biên chế, tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình tuyển dụng, bổ nhiệm đối với GS, PGS và các chức danh giảng viên khác phù hợp với thông lệ quốc tế và thực tiễn Việt Nam, trên cơ sở đó giao các cơ sở giáo dục ĐH, giáo dục nghề nghiệp tự quyết định và thực hiện phù hợp với điều kiện của nhà trường, quyết định tuyển dụng, thuê giảng viên, bổ nhiệm chức danh lãnh đạo, quản lí đối với người giỏi từ nước ngoài.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==