Báo Tiền Phong số 250/2025

Vùn hoáa - Vùn nghïå 11 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Chuã nhêåt 7/9/2025 Hoåa sô, nhaâ vùn Àöî Phêën vûâa cho ra àúâi cuöën saách “Voång êm sùæc maâu”. Vêîn nhû nhiïìu cuöën trûúác cuãa öng, saách do NXB Treã xuêët baãn, in àeåp, bòa trang nhaä, coá gu, hoåa sô Kim Duêín thiïët kïë. Saách àïì thïí loaåi “Taåp ghi myä thuêåt” moãng thöi, gêìn 200 trang, göìm 31 baâi, vêîn laâ têåp húåp tûâ nhûäng baâi àaä in baáo cuãa öng, chia laâm hai phêìn: Luêån vaâ Baân göìm 16 bònh luêån, ghi cheáp, thûúâng thûác myä thuêåt; Nhúá vaâ Ghi laâ 15 chên dung hoåa sô vaâ nhaâ sûu têåp tranh. Nöií lïn trong têpå sacá h laâ nhûnä g cêu chuyïnå àan xen “tam giacá ” hoaå sô - cöng chuná g - nha â sûu têpå tranh. Nhûnä g trang viïtë hoaá giaiã thuêtå ngûä phûcá tapå , àem àïnë mötå hònh dung saná g ro ä vï ì höiå hoaå . Àöî Phênë la â hoaå sô nïn öng “ve”ä cêu chû ä thêtå satá , àuná g, truná g, dï î hiïuí , dï î nhòn theo löië “hiïnå thûcå ”, khöng röië rùmæ mö í xeã ly á luênå khö cûná g. Chu ã trûúng viïtë cho baoá nïn cacá baiâ mang nhiïuì chêtë baoá chñ: thöng tin, dû ä liïuå , ngön ngûä trûcå diïnå , khöng àiïuå àa â “hoa la á canâ h”. Àö î Phênë lamâ ro ä àêu la â ranh giúiá giûaä tacá phêmí höiå hoaå vaâ bûcá tranh thuênì tuyá . Tacá phêmí höiå hoaå cênì mötå quy trònh saná g tacá chuyïn nghiïpå , baiâ banã múiá taoå nïn àu ã àêyì chêtë lûúnå g tranh caã nöiå dung vaâ hònh thûcá . Öng dênî chûná g hai bûcá nöií tiïnë g “Kïtë napå Àanã g trong chiïnë haoâ ” cuaã Nguyïnî Saná g va â “Con ngheá qua ã thûcå ” cuaã Nguyïnî Tû Nghiïm. Ly á giaiã rêtë dï î hiïuí vï ì viïcå ve ä ky á hoaå la â àï í lêyë tû liïuå hay àï í renâ ky ä nùng; viïcå chupå anã h co á àûúcå coi la â lêyë tû liïuå , öng cho rùnç g, nhûnä g bûcá anã h chûa hùnè la â tû liïuå nhûng chuná g gúiå laiå camã xucá khoanã h khùcæ qua á khû,á y hïtå dên baoá khi viïtë laiå mötå butá ky,á hay phoná g sû å vïì nhûnä g ngayâ àa ä qua vênî thûúnâ g xem laiå anã h àï í gúiå camã hûná g. Nhûng theo Àöî Phênë , nhiïuì hoaå sô àa ä “trönë vaoâ anã h”, “dunâ g mayá in laser in têmë anã h lïn vaiã ve ä va â gia cöng thïm mötå sö ë netá butá löng”. Ào á la â mötå thûá “tranh chepá anã h”. Öng cunä g chó ra rùnç g, vúiá nhiïuì bêcå danh hoaå , nhûnä g bûcá ky á hoaå àa ä khöng conâ la â tû liïuå ma â trú ã thanâ h mötå tacá phêmí nghï å thuêtå . Vï ì möië quan hïå giûaä nhiïpë anã h va â höiå hoaå , öng tung chuã àï ì rêtë thu:á “Chupå anã h nhû tranh vaâ ve ä nhû anã h”. Öng “truyïnì thênì ” chên dung mêyë võ ve ä truyïnì thênì khöng thïí chñnh xacá hún: “Cöng viïcå cuaã cacá öng nghòn ngayâ nhû mötå . Ngöiì lim dim trïn chiïcë ghïë àöië diïnå vúiá têmë banã g gö î daná ”. Àö î Phênë phên tñch nhûnä g hanå chï ë trong thõ trûúnâ g tranh phaoá : ngûúiâ co á tiïnì nhiïuì khi apá àùtå sû å “tû å tin” dênî dùtæ thõ trûúnâ g, trong khi lúpá cöng chuná g khacá laiå la â “nhûnä g ngûúiâ chó biïtë quan satá nghïå thuêtå bùnç g… tai”, nghôa laâ ho å thao tuná g thõ trûúnâ g khöng bùnç g sû å hiïuí biïtë nghï å thuêtå ma â bùnç g nhûnä g möië quan hïå möi giúiá mua baná . Àöî Phêën lêåt xúái hai mùåt cuãa àúâi söëng vaâ lyá thuyïët höåi hoåa àïí àùåt nhûäng cêu hoãi vaâ röìi cúãi tung nuát thùæt bùçng minh chûáng roä neát, nhû viïåc àïì cao sûå saáng taåo chûá khöng phaãi söë lûúång tranh; chêët lûúång tranh nhiïìu khi khöng nùçm úã kñch thûúác, coá bûác sún maâi nhoã nhû “Giao thûâa bïn Höì Gûúm” cuãa Nguyïîn Tû Nghiïm chó 70,3x160,5cm laåi laâ möåt baão vêåt quöëc gia. Löìng vaâo chuyïån thûåc tïë, Àöî Phêën kïí vïì nhûäng sinh hoaåt nghïå thuêåt xûa: Cheâo Khuöëc Thaái Bònh, Xoan Phuá Thoå, Quan hoå Bùæc Ninh, Vñ Giùåm Nghïå Tônh, Xêím Haâ Nöåi…, nhùæc laåi àïí “caãnh baáo” nghïå thuêåt àûúâng phöë àûúng àaåi ài ngûúåc nhûäng giaá trõ nghïå thuêåt àïí bûúác vaâo thûá trònh diïîn tuâ muâ… Cuöën saách mang tñnh thûúãng thûác cao, àoåc “Voång êm sùæc maâu”, vúä ra àûúåc nhiïìu “thêm cung”, biïët thïm nhiïìu chuyïån “bïëp nuác” laâng höåi hoåa nhû cêu chuyïån vïì xûúãng veä cuãa hoåa sô Nguyïîn Gia Trñ trûúác 1945; hiïíu röång hún cöng viïåc hoåa sô laâ khöng chó veä tranh maâ coân töí chûác trònh diïîn nghïå thuêåt, thiïët kïë bòa saách, minh hoåa baáo… Riïng viïåc minh hoåa baáo, öng coá hùèn hai baâi heá múã thuá võ vïì caác “phong caách” minh hoåa: “Khoãe khoùæn möåc maåc nhû Buâi Xuên Phaái. Thú möång, sang troång nhû Vùn Cao. Neát buát taâi hoa, bay bûúám nhû Sô Ngoåc…”, trong àoá öng nhêån àõnh: “Vùn Cao laâ ngûúâi veä minh hoåa thaânh cöng nhêët khöng phaãi búãi tay nghïì maâ chñnh vò àùåc thuâ bay böíng laäng maån vaâ caách böë cuåc maãng miïëng àen trùæng taåo myä caãm rêët riïng biïåt”. Àoåc saách dïî nhêån thêëy, caác baâi viïët àïìu coá àñch àïën roä raâng khi taác giaã àûa ra chñnh kiïën duâ chó vúái vaâi tûâ goån, sùæc. Nùång loâng vúái nghïì chúi tranh àaä mai möåt hay chñnh thõ hiïëu nghïå thuêåt sau nhiïìu nùm, duâ kinh tïë coá khêëm khaá lïn vêîn “dêîm chên taåi chöî”, keáo theo caã viïåc “baão thuã” phûúng phaáp saáng taác chó hêìu nhû duy nhêët “Hiïån thûåc xaä höåi chuã nghôa”, öng chöët vïì cêu chuyïån naây thêåt hònh aãnh: “Coá àïën haâng chuåc phûúng phaáp nhûng vò sao laåi chó choån möåt? Duâng con dao rûåa vûâa caåo rêu vûâa thaái thõt vûâa chùåt xûúng thò chùèng ai khen laâ gioãi caã!”. Phêìn chên dung nghïå sô, Àöî Phêën khiïm töën nhêån laâ “Nhúá vaâ Ghi” nghôa laâ giúái haån baâi viïët cuãa mònh trong caái sûå nhúá, nhúá àïën àêu thò biïn ra àïën àoá, nhûng àoåc thêëy öng kyä caâng lùæm, tûâng chi tiïët vïì nhên vêåt khöng chïåch ài àêu àûúåc. Nhûäng nhêån àõnh vïì nhên vêåt àïìu àûúåc löìng vaâo nhûäng caãnh huöëng chên thûåc. Nhiïìu chi tiïët quyá mang tñnh tû liïåu vïì caác hoåa sô maâ nhiïìu ngûúâi trong chuáng ta chó gùåp qua saách baáo; khöng nhiïìu ngûúâi àûúåc muåc súã thõ nhên vêåt vaâ taác phêím nhû Nguyïîn Àûác Nuâng, Nguyïîn Tû Nghiïm, Vùn Cao, Buâi Xuên Phaái, Taå Tyå… Möîi nhên vêåt möåt caá tñnh nghïå thuêåt vaâ khöng thiïëu nhûäng chuyïån sinh hoaåt àúâi thûúâng khiïën caác chên dung gêìn guäi, cêån kïì, khöng hïì “kñnh nhi viïîn chi” úã àêíu àêu xa laå… Suöët haânh trònh saáng taåo daâi, Àöî Phêën àaä tung àûúåc nhiïìu chûúãng lûåc àaáng kïí. Ngoaâi taác phêím höåi hoåa, àûúng nhiïn, öng viïët vùn, laâm thú, vaâ coân caã phï bònh nghïå thuêåt, höåi hoåa. Nhûng töi khöng goåi öng laâ nhaâ phï bònh, maâ vêîn luön laâ hoåa sô - nhaâ vùn viïët, duâ nhiïìu baâi coá vïët dêëu cuãa möåt cêy phï bònh gioãi naáu mònh. Chñnh àiïìu àoá khiïën caác baâi thêåt xinh goån dïî àoåc nhûng khöng dïî daäi; àoåc nhanh nhûng khöng húâi húåt, vêîn cung cêëp cho ngûúâi àoåc nhûäng haâm lûúång kiïën thûác khöng nhoã. Vaâ trïn hïët àöëi vúái öng, viïåc “truy luâng caái Àeåp luön laâ têm niïåm… Caái Àeåp chó coá möåt àiïím àïën duy nhêët laâ laâm lay àöång loâng ngûúâi”. Vúái “Voång êm sùæc maâu”, Àöî Phêën àaä chaåm àûúåc àïën têm niïåm chñnh mònh vaâ möåt lûúång lúán ngûúâi àoåc. n Khöng gêy khoá hiïuí , phênì lúná cacá baiâ viïtë àïuì co á tñt dung dõ nhû: “Thêyë gò ú ã my ä thuêtå höm nay?”, “Tranh vaâ Tacá phêmí höiå hoaå ”, “Hanâ g hoaá nghïå thuêtå ”… Goiå la â “tapå ghi my ä thuêtå ” ma â khöng tapå búiã dï î thêyë mötå hïå thönë g trònh bayâ lúpá lang baiâ banã . Nhûnä g chuyïnå ngú ä “tapå ”, nho ã laiå nêng àú ä ca ã nhûnä g vênë àï ì lúná cuaã my ä thuêtå àûúng àaiå , thêtå tinh nhuyïnî giûaä hocå thuêtå va â chi tiïtë àúiâ sönë g. [ TRÊNÌ NHÊTÅ MINH ] “Voång êm sùcæ mauâ ” Àöî Phêën Lùng kñnh Vï ì àêu giêcë mú phim nganâ ty?ã Khöng phuã nhênå Trênë Thanâ h matá tay khi lamâ phim. Hiïnå thûcå hoa á giêcë mú phim doanh thu nganâ ty ã àönì g la â “àónh nuiá ” thacá h thûcá Trênë Thanâ h cunä g nhû cacá nha â lamâ phim Viïtå . Àaoå diïnî sinh nùm 1987 àaä khai mayá dû å aná phim tïtë 2026, mang tïn Tho ã úi. Conâ vaiâ thaná g nûaä muaâ xuên múiá túiá nhûng nhiïuì ngûúiâ dû å àoaná tñn hiïuå trêmì cuaã dû å aná Tho ã úi. Búiã nhûnä g önì aoâ vûaâ qua cuaã MC, àaoå diïnî co á nguy cú tacá àönå g xêuë túiá “àûaá con tinh thênì ” cuaã anh. (Chûa kï,í phim tïtë 2025 cuaã Trênë Thanâ h, Bö å tû á baoá thu,ã àa ä bùtæ àêuì cho thêyë sû å giamã nhiïtå , gêy tranh luênå vï ì chêtë lûúnå g). Nam nghïå sô coá lûúå ng theo doä i lúá n trïn Facebook (nùm 2023, anh laâ nghïå sô coá lûúå ng ngûúâ i theo doä i àöng nhêë t trong showbiz Viïå t). Súã hûä u lûúå ng theo doä i àöng àaã o nhû “dao hai lûúä i”. Súã dô phim cuã a anh luön huá t khaá n giaã cuä ng laâ nhúâ sûå àoá ng goá p khöng nhoã cuã a “kïnh” quaã ng caá o hûä u hiïå u naâ y. Ngûúå c laå i, Trêë n Thaâ nh gùå p baä o töë dû luêå n cuä ng tûâ àêy. Lûúå ng ngûúâ i theo doä i “soi” nhêë t cûã , nhêë t àöå ng cuã a Trêë n Thaâ nh. Vûâ a qua. anh àùng baâ i khen phim Mûa àoã , cöå ng àöì ng maå ng chó trñch caá ch anh duâ ng tûâ “chiïë n tranh Viïå t Nam”: “Àêy laâ böå phim lõch sûã laâ m vïì chiïë n tranh Viïå t Nam maâ Trêë n Thaâ nh tûâ ng xem cho àïë n thúâ i àiïí m naâ y”, anh viïë t. Möå t söë taâ i khoaã n “chónh” Trêë n Thaâ nh: “Àêy laâ cuöå c chaá ng chiïë n chöë ng My ä cûá u nûúá c vô àaå i cuã a dên töå c ta”. Khi nghïå sô àaâ n bêì u Phaå m Àûá c Thaâ nh ra ài, Trêë n Thaâ nh viïë t baâ i gúå i nhûä ng kyã niïå m, nhûä ng êë n tûúå ng àeå p vïì öng khi öng coâ n biïí u diïî n trïn sên khêë u haã i ngoaå i. Anh coâ n “àaá ” thïë hïå sau: “Con chaá u àúâ i sau, liïå u ai coá “chõu tiïë p nöë i” vaâ nïë u coá chõu thò mêë y ai coá àuã baã n lônh àïí khêí y tiïë p nhûä ng tiïë ng àaâ n ai oaá n vaâ da diïë t naâ y”. Cöå ng àöì ng maå ng khöng haâ i loâ ng vúá i thaá i àöå cuã a Trêë n Thaâ nh. Nhiïì u baå n treã àaä vaâ àang hoå c àaâ n bêì u, nhiïì u nghïå sô àaâ n bêì u úã ta vêî n nuöi dûúä ng nghïì , duâ àúâ i söë ng cúm aá o buã a vêy. Trong khöng khñ caã nûúá c hûúá ng vïì àaå i lïî , trïn trang caá nhên, caá c nghïå sô àïì u baâ y toã tònh yïu àêë t nûúá c, coâ n Trêë n Thaâ nh laå i döì n têë t caã tònh yïu vaâ o möå t àöì ng nghiïå p haã i ngoaå i. Coá nhûä ng fan cuã a Trêë n Thaâ nh noá i rùç ng, moå i sùæ c thaá i yïu khöng nhêë t thiïë t phaã i baâ y toã bùç ng lúâ i. Nhûng Trêë n Thaâ nh vöë n khöng coá thoá i quen giûä im lùå ng, anh viïë t têm thû cho vúå , baâ y toã tònh caã m vúá i vúå , baâ y toã loâ ng mïë n möå vúá i nghïå sô àaâ n bêì u öì n aâ o trïn trang caá nhên... Duâ vö tònh hay hûä u yá thò haâ nh xûã cuã a Trêë n Thaâ nh trïn trang caá nhên gêì n àêy àaä khiïë n anh mêë t àiïí m trêì m troå ng trong loâ ng khaá n giaã . Chñnh “thûúå ng àïë ” taå o nïn chöî àûá ng cuã a nghïå sô, taå o nïn nhûä ng “cún söë t” trong nghïå thuêå t. Àaâ m Vônh Hûng àaä trúã laå i sau 9 thaá ng cêë m haá t song sûå àoá n nhêå n cuã a khaá n giaã khöng coâ n nhû xûa. Thúâ i rûå c rúä cuã a Àaâ m Vônh Hûng àaä qua, búã i nhu cêì u giaã i trñ cuã a khaá n giaã àaä thay àöí i vaâ hoå cuä ng àoâ i hoã i úã idol nhiïì u chuêí n mûå c tûâ sên khêë u àïë n àúâ i thûúâ ng. n [ MIU MIU ] Cuönë sacá h múiá cuaã Àö î Phênë Hoaå sy ä - Nha â vùn Àö î Phênë

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==