13 nThứ Tư n Ngày 3/9/2025 KINH TẾ Theo số liệu thống kê sơ bộ Cục Hải quan vừa công bố, tính từ đầu năm đến ngày 15/8, nhập khẩu rau quả của Việt Nam đạt khoảng 1,5 tỷ USD, giảm gần 18% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức sụt giảm hiếm có đối với các sản phẩm rau quả ngoại, vốn được người tiêu dùng Việt ưa chuộng trong nhiều năm trở lại đây. Lý giải về điều này, Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho rằng, có thể do tác động từ nguồn cung nội địa năm nay khá dồi dào. Vụ mùa năm 2025, nhiều loại trái cây nhiệt đới như sầu riêng, xoài, thanh long, nhãn… đều được mùa, giá tốt. Khi thị trường tràn ngập trái cây trong nước, các nhà nhập khẩu có xu hướng giảm mạnh đơn hàng nhập ngoại. Bên cạnh đó, yếu tố chi phí logistics và biến động tỷ giá cũng tác động đến việc nhập khẩu. Đồng USD mạnh lên so với VND khiến hàng nhập khẩu trở nên đắt đỏ hơn, trong khi phí vận chuyển quốc tế chưa hạ nhiều so với giai đoạn cao điểm 20222023. Đây là rào cản trực tiếp làm giảm sức mua của doanh nghiệp nhập khẩu. Trong số các thị trường rau quả mà Việt Nam nhập khẩu, Trung Quốc tiếp tục là thị trường lớn nhất, chiếm gần 1/3 tổng kim ngạch. Tuy nhiên, trị giá nhập khẩu rau quả từ thị trường này lại suy giảm, khi trong 7 tháng đầu năm nay đạt khoảng 490 triệu USD, giảm 0,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Cùng với đó, rau quả nhập khẩu từ Brazil cũng ghi nhận mức giảm mạnh khi chỉ đạt 3,8 triệu USD, giảm khoảng 33%. Trái ngược với 2 thị trường này, Mỹ và Chile lại nổi lên là thị trường cung cấp rau quả đầy tiềm năng cho Việt Nam. Trong 7 tháng qua, cả nước đã chi tới 353,1 triệu USD để nhập khẩu rau quả Mỹ, tăng tới 47% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là sự bứt phá ấn tượng đưa rau quả nhập từ Mỹ ngày càng tiệm cận Trung Quốc về quy mô. Đại diện một doanh nghiệp chuyên phân phối trái cây nhập khẩu cho rằng, nhu cầu nhập khẩu các loại quả tươi, đặc biệt là nho, táo, cherry, cam từ Mỹ ngày càng cao do đáp ứng được yêu cầu khắt khe về chất lượng, an toàn thực phẩm. Đặc biệt, đầu năm nay, Bộ Tài chính đã giảm thuế nhập khẩu một số mặt hàng, trong đó có nhiều sản phẩm nông sản có lợi thế của Mỹ như: hạt dẻ cười, hạnh nhân, táo tươi, cherry, nho khô… “Việc cắt giảm một số rào cản kỹ thuật và giảm thuế quan đã tạo điều kiện thuận lợi cho trái cây Mỹ vào Việt Nam ngày càng nhiều, với đa dạng các mặt hàng trên thị trường”, đại diện doanh nghiệp cho hay. Với rau quả nhập từ Chile, trong 7 tháng qua, Việt Nam chi tới 27,2 triệu USD để nhập khẩu các sản phẩm từ thị trường này, tăng gấp 3 lần năm ngoái. Việc nhập khẩu rau quả từ Chile tăng mạnh do Việt Nam giảm thuế nhập khẩu rau quả, nhu cầu tiêu dùng nội địa tăng cao, Chilê có lợi thế về sản xuất quanh năm, đa dạng sản phẩm đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng Việt. Cùng với đó, Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Chile (VCTA) tạo điều kiện thuận lợi, sự cạnh tranh của các nhà xuất khẩu Chile trên thị trường quốc tế cũng góp phần đẩy mạnh xuất khẩu sang Việt Nam. Bên cạnh 2 thị trường này, nhiều thị trường khác cũng tăng trưởng mạnh, trong đó phải kể đến như Ấn Độ đạt hơn 43 triệu USD, tăng 22%, Canada đạt 7 triệu USD tăng 29%... XUÂN PHONG Rau quả Mỹ về Việt Nam bất ngờ tăng mạnh ÁP LỰC VỚI DOANH NGHIỆP Sở Công Thương tỉnh Vĩnh Long cho biết, trong 7 tháng năm nay, kim ngạch xuất khẩu của tỉnh (sau sáp nhập) sang thị Mỹ tiếp tục tăng, ước đạt 660 triệu USD, tăng khoảng 25% so với cùng kỳ năm trước. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực gồm sữa dừa, nước cốt dừa, nước dừa, dừa tươi, thủy hải sản, dệt may, trái cây… Tuy nhiên, từ ngày 1/8, Mỹ áp dụng mức thuế đối ứng 20% đối với hàng hóa Việt Nam, gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp (DN) xuất khẩu của tỉnh Vĩnh Long. Chi phí xuất khẩu tăng cao khiến giá bán tại thị trường Mỹ kém cạnh tranh hơn so với hàng hóa từ các quốc gia khác. Lợi nhuận giảm mạnh khi DN buộc phải hạ giá bán để giữ khách, thậm chí đối mặt nguy cơ thua lỗ. Một số đối tác nhập khẩu tại Mỹ tạm dừng hoặc hủy đơn hàng, dẫn đến tồn kho, chi phí phát sinh. Riêng mặt hàng tôm đông lạnh đang chịu cạnh tranh gay gắt từ Ấn Độ, Ecuador, Indonesia... còn có nguy cơ bị áp thêm các biện pháp phòng vệ thương mại. Trước thực tế trên, cộng đồng DN kiến nghị Nhà nước một số giải pháp hỗ trợ tín dụng ưu đãi, giãn/hoãn thuế và bảo hiểm xã hội. Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường thay thế như EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Đông. Hỗ trợ đổi mới công nghệ, cải tiến sản phẩm nhằm đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật cao. Kiến nghị Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan sớm đàm phán với phía Mỹ để xem xét lại mức thuế đối ứng. UBND tỉnh Vĩnh Long cho biết, nửa đầu năm nay, tỉnh có hơn 1.000 DN đăng ký thành lập mới, giải thể 195 DN; thành lập mới 21 hợp tác xã, giải thể 15 hợp tác xã. Sản xuất nông nghiệp còn chịu nhiều tác động bất thường của thời tiết, một số sản phẩm chủ lực chậm phục hồi. CHỦ ĐỘNG THÍCH ỨNG Đại diện một DN xuất khẩu thủy sản ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) cho biết, tuy sản lượng xuất khẩu sang Mỹ của DN không nhiều (khoảng 1012%), nhưng thị trường này rất tiềm năng, ổn định trong nhiều năm qua (kể cả giai đoạn dịch COVID-19). Nhờ đó, giúp DN tạo công ăn việc làm cho người lao động và tăng doanh số. Tuy nhiên, với chính sách thuế của Mỹ, DN cũng chủ động tinh gọn quy trình sản xuất để giảm chi phí, đặt hàng nguyên phụ liệu ở mức vừa phải để không ảnh hưởng đến nguồn vốn. Đặc biệt, nỗ lực giữ vững và tăng doanh số ở các thị trường truyền thống như châu Âu, Trung Mỹ và một số quốc gia Đông Nam Á. Một sản phẩm xuất khẩu chủ lực của ĐBSCL là cá tra, dù ít đối thủ cạnh tranh, nhưng tại Mỹ, mặt hàng này vừa chịu thuế đối ứng, vừa chịu thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp. Các DN xuất khẩu cá tra cho rằng, không thể đợi chính sách thuế của Mỹ thay đổi, DN phải chủ động, linh hoạt trước, trong đó việc đa dạng hóa, mở rộng thị trường là vấn đề được các DN lưu tâm. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu cá tra sang Mỹ 7 tháng đầu năm nay đạt 206 triệu USD, tăng 8% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, chính sách thuế quan mới của Mỹ đang tạo ra “dấu hỏi lớn” cho triển vọng những tháng cuối năm. Mặt hàng này sẽ chịu tác động đáng kể về chi phí và giá thành, đặc biệt thị trường Trung Quốc chững lại, buộc DN phải mở rộng xuất khẩu sang ASEAN, Nam Mỹ và Trung Đông. “Thuế đối ứng của Mỹ là lời cảnh báo về rủi ro khi tập trung quá nhiều vào một thị trường, nhưng nếu DN có chiến lược chủ động, đàm phán có kết quả tích cực, cá tra vẫn có cơ hội duy trì đà tăng trưởng và hoàn thành mục tiêu xuất khẩu năm 2025”, VASEP nhận định. Ông Hà Vũ Sơn - Giám đốc Sở Công Thương Cần Thơ - cho biết, số lượng DN tại địa phương xuất khẩu sang Mỹ không nhiều nên việc áp thuế của Mỹ cũng không ảnh hưởng lớn đến tình hình xuất khẩu chung của địa phương. Tuy nhiên, ngành chức năng cũng khuyến cáo các DN cần chủ động các giải pháp, trong đó việc chuyển hướng, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu… CẢNH KỲ Cộng đồng doanh nghiệp kiến nghị Bộ Công Thương và các cơ quan liên quan sớm đàm phán với Mỹ giảm mức thuế đối ứng (hiện mức 20%). Hỗ trợ tín dụng ưu đãi, giãn/hoãn nghĩa vụ thuế và bảo hiểm xã hội, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở thị trường thay thế. Dù nhập khẩu rau quả của Việt Nam từ đầu năm đến nay có sự suy giảm đáng kể, song các loại trái cây từ Mỹ và Chile về nước ta lại bất ngờ tăng đột biến. Theo đại diện VCCI chi nhánh ĐBSCL, bên cạnh thuế đối ứng của Mỹ, hàng Việt còn đối mặt rào cản kỹ thuật liên quan đến nguồn gốc, xuất xứ. Các chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển khoa học công nghệ là vấn đề DN cần quan tâm. Doanh nghiệp thủy sản nêu loạt kiến nghị Khó dự báo xuất khẩu cá tra những tháng cuối năm ẢNH: CK Cherry Mỹ ngày càng xuất hiện nhiều trên các kệ hàng siêu thị tại Việt Nam
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==