Báo Tiền Phong số 239/2025

12 QUỐC TẾ n Thứ Tư n Ngày 27/8/2025 Tổng thống Nga Vladimir Putin cùng các nhà lãnh đạo khác từ Trung Á, Trung Đông, Nam Á và Đông Nam Á sẽ dự hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) tại thành phố cảng Thiên Tân, từ ngày 31/8 - 1/9. Hội nghị sẽ đánh dấu lần đầu tiên Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi thăm Trung Quốc sau hơn 7 năm, trong bối cảnh hai cường quốc châu Á đang nỗ lực xoa dịu căng thẳng sau các cuộc đụng độ biên giới đẫm máu năm 2020. Lần gần đây nhất mà Thủ tướng Modi xuất hiện trên sân khấu cùng Chủ tịch Tập và Tổng thống Putin là Hội nghị thượng đỉnh BRICS năm 2024 ở Kazan, Nga. Tuần trước, các quan chức Đại sứ quán Nga tại New Delhi cho biết Mátxcơva hy vọng các cuộc gặp ba bên với Trung Quốc và Ấn Độ sẽ sớm diễn ra. “Ông Tập sẽ muốn tận dụng hội nghị để cho thấy trật tự quốc tế qua giai đoạn Mỹ dẫn đầu sẽ trông như thế nào, cũng như để chứng minh mọi nỗ lực của Nhà Trắng kể từ đầu năm nay nhằm chống lại Trung Quốc, Iran, Nga và giờ là Ấn Độ đều không đạt được hiệu quả mong muốn”, Eric Olander, tổng biên tập của tổ chức nghiên cứu mang tên Dự án Trung Quốc - Phương Nam toàn cầu, đánh giá. MỞ RỘNG PHẠM VI HOẠT ĐỘNG Khởi đầu là một nhóm gồm 6 quốc gia Á-Âu tập trung vào an ninh, SCO nay được mở rộng để bao gồm 10 thành viên thường trực và 16 quốc gia đối thoại và quan sát viên. Phạm vi hoạt động của khối cũng được mở rộng từ an ninh và chống khủng bố sang hợp tác kinh tế và quân sự. Vẫn còn bất đồng giữa các thành viên cốt lõi là Ấn Độ và Pakistan. Cuộc họp của các bộ trưởng quốc phòng SCO vào tháng 6 năm nay không thể thông qua tuyên bố chung vì Ấn Độ phản đối, muốn tuyên bố đề cập vụ tấn công chết người ngày 22/4 ở Kashmir. New Delhi cũng từ chối cùng SCO lên án các cuộc tấn công của Israel vào Iran hồi đầu tháng 6. Tuy nhiên, sự hòa hoãn gần đây giữa Ấn Độ và Trung Quốc sau 5 năm căng thẳng biên giới cũng như việc chính quyền Tổng thống Trump gây áp lực thuế quan mới với New Delhi đang thúc đẩy kỳ vọng sẽ có một cuộc gặp mang lại nhiều kết quả giữa Chủ tịch Tập và Thủ tướng Modi bên lề hội nghị. “Nhiều khả năng (New Delhi) sẽ gạt bỏ lòng tự ái và gác lại những vấn đề mâu thuẫn để hòa hoãn với Trung Quốc”, ông Olander nhận định. Giới phân tích dự đoán hai bên sẽ công bố thêm các biện pháp giảm nhiệt biên giới như tiếp tục rút quân, nới lỏng hạn chế thương mại và thị thực, hợp tác trong các lĩnh vực mới như khí hậu, tăng cường giao lưu giữa chính phủ và người dân. Dù dự kiến sẽ không có thông báo chính sách quan trọng nào được đưa ra tại hội nghị sắp tới, các chuyên gia nhắc nhở rằng không nên đánh giá thấp sức hấp dẫn của SCO đối với các nước Nam bán cầu. “Hội nghị thượng đỉnh này là nhằm thể hiện hình ảnh, hình ảnh thực sự mạnh mẽ”, ông Olander nói thêm. Thủ tướng Modi dự kiến sẽ rời Trung Quốc sau hội nghị thượng đỉnh, còn Tổng thống Putin sẽ ở lại dự lễ duyệt binh tại Bắc Kinh ngày 3/9. BÌNH GIANG (theo Reuters) Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ đón hơn 20 nhà lãnh đạo thế giới đến dự một diễn đàn an ninh khu vực vào tuần tới. Đây được coi là màn thể hiện mạnh mẽ sự đoàn kết của các nước phương Nam trong bối cảnh toàn cầu đang có những xáo trộn mạnh vì chính sách của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại thượng đỉnh BRICS, tháng 10/2024 ẢNH: REUTERS Trung Quốc sắp đón hơn 20 lãnh đạo thế giới Tuần trước, một quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, hội nghị thượng đỉnh năm nay có quy mô lớn nhất kể từ khi SCO được thành lập năm 2001. Quan chức này gọi đây là “lực lượng quan trọng nhằm xây dựng một kiểu quan hệ quốc tế mới”. Tuy nhiên, Tổng thống Lee cho biết cuộc gặp của ông với Tổng thống Trump diễn ra “vượt ngoài mong đợi của tôi”. Khi phát biểu tại một tổ chức nghiên cứu ở Washington ngày 25/8, nhà lãnh đạo Hàn Quốc cho biết ông đã hiểu rõ hơn về ông Trump, nhận được sự khích lệ và cuộc gặp của họ đã diễn ra lâu hơn thời gian dự kiến. Tân Tổng thống Hàn Quốc cho biết ông tự tin khi bước vào cuộc gặp ông Trump rằng ông “sẽ không phải đối mặt với tình huống” giống như ông Zelensky trong chuyến đến Nhà Trắng hồi tháng 2, khi nhà lãnh đạo Ukraine bị ông Trump và Phó Tổng thống JD Vance chỉ trích gay gắt ngay trước hàng loạt ống kính báo chí. “Đó là bởi vì tôi đã đọc cuốn sách ‘Nghệ thuật đàm phán’ của Tổng thống Trump”, Tổng thống Lee phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế. Trước khi đón nhà lãnh đạo Hàn Quốc, ông Trump khiến đồng minh lo ngại với bài đăng trên mạng xã hội ngày 25/8 với câu hỏi: “CÁI GÌ ĐANG DIỄN RA Ở HÀN QUỐC? Có vẻ như một cuộc thanh trừng hoặc cách mạng. Chúng ta không thể để điều đó xảy ra và làm ăn ở đó. Hôm nay tôi sẽ gặp tổng thống mới tại Nhà Trắng. Cảm ơn sự quan tâm của các bạn đối với vấn đề này!!!”. Sau đó, ông nói với báo chí rằng ông đã “nghe những điều không hay” về tình hình chính trị Hàn Quốc. Tuy nhiên, Tổng thống Lee cho biết cuộc hội đàm của ông và nhà lãnh đạo Mỹ đã tập trung vào vấn đề củng cố quan hệ kinh tế Mỹ - Hàn cũng như cách “hiện đại hóa liên minh song phương để có sự tương hỗ và hướng tới tương lai, phù hợp với bối cảnh an ninh đang thay đổi”. Tổng thống Lee không nói rõ về thỏa thuận thương mại mà hai bên đã đạt được vào tháng trước, trong đó Mỹ áp mức thuế 15% với hàng hóa Hàn Quốc để đổi lấy cam kết Seoul đầu tư hơn 350 tỷ USD và chi thêm 100 tỷ USD mua năng lượng. Phát biểu tại Phòng Bầu dục ngày 25/8, ông Trump cho biết phía Hàn Quốc hy vọng sẽ đàm phán lại một số điều khoản của thỏa thuận thương mại, nhưng đến buổi chiều ông lại nói rằng Mỹ sẽ không nhượng bộ. “Họ có một số vấn đề với thỏa thuận này, nhưng chúng tôi vẫn kiên định với lập trường của mình”, ông Trump nói với các phóng viên. NHIỀU KHOẢN ĐẦU TƯ LỚN Nhiều thông tin về khoản đầu tư mà các công ty Hàn Quốc đang thực hiện tại Mỹ được công bố trong dịp này. Amazon thông báo sẽ hợp tác với đối tác Hàn Quốc để hỗ trợ khởi động các lò phản ứng hạt nhân nhỏ trên khắp đất nước cùng với hãng khởi nghiệp X-energy, trong dự án đầu tư trị giá 50 tỷ USD. Boeing và GE Aerospace đã ký một thỏa thuận trị giá 50 tỷ USD với Korean Air để mua 103 máy bay Boeing. Cam kết đầu tư được đưa ra sau chuyến thăm của Tổng thống Lee tới một xưởng đóng tàu ở Philadelphia ngày 26/8, cơ sở đã được một công ty Hàn Quốc mua lại vào tháng 12 năm ngoái. Mỹ đang trông cậy vào đầu tư của Hàn Quốc để hồi sinh ngành công nghiệp đóng tàu đang tụt hậu của mình. “Được trang bị những năng lực mạnh nhất thế giới, ngành công nghiệp đóng tàu Hàn Quốc sẽ tạo nên sự phục hưng cho ngành công nghiệp đóng tàu Mỹ và tạo nên một bước ngoặt lịch sử mới cho sự thịnh vượng chung”, Tổng thống Lee phát biểu tối 25/8. Nhà lãnh đạo này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của liên minh quân sự Mỹ - Hàn nhằm đối phó với sức mạnh hạt nhân ngày càng gia tăng của Triều Tiên. Ông Lee cho biết Seoul không có ý định phát triển năng lực răn đe hạt nhân của riêng mình, nhưng cảnh báo nỗ lực phát triển tên lửa đạn đạo xuyên lục địa mang đầu đạn hạt nhân của Bình Nhưỡng đang gây ra mối đe dọa quốc tế ngày càng nghiêm trọng. Để tránh làm mất lòng nhà lãnh đạo nổi tiếng thất thường, Tổng thống Lee tránh nhắc đến mối quan hệ với Trung Quốc, trong bối cảnh ông đang nỗ lực cân bằng quan hệ giữa các siêu cường. BÌNH GIANG (theo Politico, SCMP) Tổng thống Hàn Quốc thở phào Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung cho biết các trợ lý của ông lo ngại sẽ rơi vào tình huống giống như Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ở Nhà Trắng, sau khi người đồng cấp Mỹ Donald Trump thể hiện hoài nghi về nền dân chủ Hàn Quốc. Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng ngày 25/8 ẢNH: XINHUA Ngày 25/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, ông muốn gặp Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un trong năm nay và sẵn sàng đàm phán thương mại sâu hơn với Hàn Quốc.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==