trong cả hành trình Em xinh say hi. Nhưng cũng có những người ghi nhận sự nỗ lực của LyHan, Lamoon: “Họ là những tân binh và việc đạt được sự công nhận như hiện tại đã là thành công lớn rồi”. Fan của LyHan không phủ nhận đóng góp của fandom trong chiến thắng của thần tượng: “Đây là món quà siêu to khổng lồ của fandom dành tặng LyHan”. Việc đổ tiền bình chọn cho thần tượng chẳng còn là chuyện lạ ở ta cũng như nước ngoài. Một khán giả lên tiếng: “Đừng thắc mắc xứng đáng hay không. Họ xứng đáng vì fan họ… chịu chi”. FC Cam (hội những người yêu Orange) không phải không mạnh tay chi cho thần tượng. Một tài khoản phàn nàn: “FC Cam cũng đập hơn 16 triệu đồng mà chẳng được á quân. Hơi tức!”. Có người cho rằng, nên có thêm hội đồng chuyên môn, ngoài phần bình chọn của khán giả. Nhưng nếu vậy có khác gì cuộc thi như Sao Mai điểm hẹn ngày xưa? Năm 2004, Tùng Dương giành giải thưởng do Hội đồng nghệ thuật bình chọn. Kasim Hoàng Vũ giành giải thưởng do khán giả bình chọn Đã đến lúc khán giả và cả nghệ sĩ trẻ nên thay đổi quan niệm về giải thưởng gameshow hay cuộc thi ca nhạc. Đó chỉ là bước đệm, không phải bệ phóng như lâu nay người ta vẫn nghĩ. Một bước thành sao nhờ chiến thắng gameshow có vẻ quá dễ dàng. “Đường xa mới biết ngựa hay”. Mộng Cam, Bích Phương, 52Hz… vẫn còn chặng đường dài phía trước để chinh phục thêm khán giả. Dù vẫn còn lời ra tiếng vào quanh kết quả Em xinh say hi, song nếu so với Chị đẹp đạp gió rẽ sóng, Em xinh say hi tạo dư chấn mạnh hơn. Từng biểu cảm của các em xinh trong đêm chung kết, công bố và trao giải, đều bị “soi” và bình luận từ giọt nước mắt của Lamoon hay khoảnh khắc vô cảm của LyHan… Nhiều khán giả hụt hẫng khi Em xinh say hi khép lại, họ không còn được chờ đợi đến 20 giờ mỗi tối thứ 7 để xem Em xinh say hi, dù Em xinh say hi khá... có hại cho sức khỏe khi mỗi tập kéo dài nhiều tiếng. ĐÀO NGUYÊN Đứng ở vị trí thứ 3, bò nhúng giấm (Beef in vinegar hot pot) khiến du khách quốc tế thích thú bởi phong cách ẩm thực cộng đồng đặc trưng của Việt Nam. Món lẩu truyền thống này hòa quyện giữa nước dùng pha giấm thanh dịu, đôi khi có thêm nước cốt dừa béo ngậy, sả thơm, hành tây và đủ loại rau tươi mát. Ăn bò nhúng giấm ngoài thưởng thức hương vị, còn là trải nghiệm cảm giác quây quần bên nhau, những điều thường bị xem nhẹ trong thời đại mọi thứ đều kết nối bằng công nghệ số. Thịt kho tàu, món ăn thân thuộc trong mọi căn bếp Việt, ghi dấu ấn nhờ sự hòa quyện của những nguyên liệu tưởng chừng đơn giản. Từng miếng thịt ba chỉ mềm thơm, bóng bẩy, thấm đẫm vị nước mắm, đường, nước dừa và hành tỏi. Trong mâm cơm người Việt, thịt kho tàu còn gắn liền với ký ức về những ngày Tết đoàn viên, những bữa cơm nhà giản dị nhưng ấm cúng. Với du khách, thịt kho tàu mở ra một câu chuyện về tình thân và những giá trị gia đình trong văn hóa Việt. Trong khi đó, bò lúc lắc (Vietnamese shaking beef) được đặt tên từ động tác đảo thịt nhanh tay trong chảo nóng, bò lúc lắc đem đến vị đậm đà của thịt bò áp chảo, hòa quyện cùng cà chua, ớt ngọt và nước sốt đặc trưng. Từng là món ăn hiếm thấy trong những bữa tiệc sang trọng, nay bò lúc lắc đã trở thành một phần quen thuộc của các nhà hàng, vừa giữ nét tinh tế, vừa mang lại sự gần gũi trong trải nghiệm thưởng thức. Không thể không nhắc tới bò sốt vang, món bò hầm thơm ngậy, mềm tơi, được ướp cùng quế, sả, ớt, tiêu và hầm nhừ trong nước sốt đậm đà. Bò sốt vang có thể ăn kèm bánh mì, phở, hoặc mì trứng, khiến du khách quốc tế thích thú bởi sự biến tấu linh hoạt. Cái đặc biệt của bò sốt vang còn nằm ở cách người Việt đã “bản địa hóa” món ăn vốn chịu ảnh hưởng từ ẩm thực Pháp, tạo nên một phiên bản rất riêng, vừa quen vừa lạ. Trong danh sách của TasteAtlas, bún chả Hà Nội tiếp tục khẳng định vị thế của mình như một biểu tượng ẩm thực Việt. Hình ảnh cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama cùng đầu bếp Anthony Bourdain thưởng thức bún chả tại Hà Nội năm 2016 đã từng khiến thế giới chú ý, và đến nay, bún chả vẫn là cái tên khiến du khách tìm đến thủ đô. Thịt lợn nướng trên than hoa thơm lừng, chấm trong bát nước mắm pha vừa miệng, ăn kèm bún trắng mềm và đủ loại rau sống, tạo nên sự cân bằng tinh tế giữa mặn, ngọt, chua, cay. Nhiều du khách nhận xét, bún chả là “tấm danh thiếp” giới thiệu Hà Nội với thế giới. Danh sách còn ghi nhận sự xuất hiện của chả bò cuốn lá lốt, món ăn dân dã nhưng tinh tế. Thịt bò xay nhuyễn, tẩm ướp gia vị vừa vặn, được cuộn trong lá lốt rồi nướng trên than hồng, tỏa ra mùi thơm đặc trưng quyến rũ mọi giác quan. Ăn kèm với bún, bánh tráng, rau sống và nước chấm, món ăn này khiến du khách không chỉ thưởng thức bằng vị giác mà còn trải nghiệm một bản giao hưởng hương vị đậm chất Việt. Bò né của Nha Trang cũng gây ấn tượng với khách quốc tế nhờ phong cách phục vụ đặc biệt: Thịt bò ướp đậm đà được dọn trên đĩa gang nóng rực, kèm trứng chiên, pate, rau củ và bánh mì. HẠ ĐAN 9 n Thứ Hai n Ngày 25/8/2025 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ Việt Nam một lần nữa khẳng định sức hút ẩm thực trên bản đồ thế giới khi nền tảng du lịch và ẩm thực danh tiếng TasteAtlas công bố Top 100 món thịt ngon nhất Đông Nam Á. Hàng loạt món ăn Việt góp mặt, từ những món quen thuộc trong mâm cơm gia đình đến những món đường phố dân dã đã làm say lòng du khách quốc tế như: Bò nhúng giấm, bún chả, thịt kho tàu, bò sốt vang, bò lúc lắc… ngăn chuột phá hoại. Thế nhưng, chúng chỉ hiệu quả trong thời gian ngắn. Chỉ sau vài tháng, bạt xuống cấp, chuột dễ dàng cắn thủng, chui vào vườn. Không chỉ các công ty bị ảnh hưởng mà nhiều hộ dân trồng sâm nhỏ lẻ cũng lao đao vì mất trắng. Tại xã Măng Ri, vườn sâm của chị Y Phượng (làng Ko Sia 2) vừa bị chuột phá hoại khiến khoảng 3.000 cây giống bị hỏng, ước tính thiệt hại gần 300 triệu đồng. “Chuột nó cắn gãy cả thân, có cây bị moi cả rễ lên, không cứu được nữa. Trước giờ trồng sâm là giữ từng li từng tí, chăm như con nhỏ, giờ nhìn cả vườn tan nát mà đứt ruột”, chị Phượng nghẹn ngào. Ở thôn Long Hy, anh A Miên cũng trong tình cảnh tương tự. Vườn sâm hơn 2 năm tuổi của anh bị chuột đào xới tan hoang chỉ sau vài đêm. TRỘM RÌNH RẬP Nếu chuột gây thiệt hại từng ngày, thì trộm sâm gieo nỗi bất an triền miên. Chỉ cần sơ hở vài tiếng hoặc vắng nhà qua đêm, người trồng sâm có thể mất trắng cả vườn. Tại xã Măng Ri, nhiều vụ trộm đã xảy ra từ đầu năm. Gia đình anh Nguyễn Hữu Nam mất 100 cây sâm 7-8 năm tuổi, anh Quách Văn Nghi mất 178 cây, trong đó có 80 cây gần đến kỳ thu hoạch. Tất cả số sâm này đều có chỉ dẫn địa lý, nhưng việc truy tìm thủ phạm vẫn bế tắc. Các công ty trồng sâm lớn ít bị mất nhờ hệ thống hàng rào kiên cố, khóa cổng và lực lượng bảo vệ trực 24/24. Ngược lại, các hộ nhỏ lẻ thường ở sâu trong núi, điều kiện bảo vệ hạn chế, dễ trở thành mục tiêu. Dịp Tết hoặc mùa mưa, khi chủ vườn phải rời đi, nguy cơ mất sâm càng cao. Một cán bộ xã Măng Ri kể lại: Cách đây chừng 2 năm, 1 cán bộ xã Măng Ri hùn vốn trồng sâm Ngọc Linh với 2 người. Sau Tết Nguyên đán trở lại vườn, đã thấy sâm Ngọc Linh trồng bị kẻ xấu nhổ sạch. Đó là chưa kể, có trường hợp chỉ rời nhà một ngày đã mất sạch cả vườn. Trước đây, kẻ gian thường bán sâm trộm ngay trong vùng, nên vẫn có cơ hội lần ra dấu vết. Nay, sâm bị đưa sang các địa phương khác tiêu thụ, khiến việc truy tìm gần như không thể. GIẢI PHÁP NÀO CHO “QUỐC BẢO”? Sâm Ngọc Linh là loài thảo dược được mệnh danh “quốc bảo” của Việt Nam, phải mất hàng chục năm mới tới kỳ thu hoạch, với giá trị có thể lên tới hàng trăm triệu đồng mỗi kg. Điều kiện tự nhiên khắc nghiệt và vùng trồng giới hạn khiến mỗi cây sâm bị mất hay phá hoại đều là thiệt hại lớn, khó có thể bù đắp. Theo thống kê của UBND xã Măng Ri, từ đầu năm đến nay, toàn xã có 190 hộ trồng sâm bị thiệt hại bởi chuột và trộm. Ông Phạm Xuân Quang - Chủ tịch UBND xã, cho biết công an xã đang điều tra các vụ trộm và sẽ triển khai nhiều biện pháp phòng ngừa. Tuy nhiên, các giải pháp hiện tại vẫn mang tính ứng phó tạm thời. Về lâu dài, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, lực lượng bảo vệ rừng và các đơn vị chuyên môn để xây dựng phương án tổng thể, từ kiểm soát chuột hại bằng biện pháp sinh học, đặt bẫy thông minh, đến tăng cường an ninh với hệ thống cảnh báo sớm và cơ chế truy xuất nguồn gốc nghiêm ngặt để hạn chế tiêu thụ sâm trộm. Giữa núi rừng Ngọc Linh, những gốc sâm quý vẫn âm thầm vươn lên từ lớp đất ẩm mát, chắt lọc tinh túy trời đất. Nhưng nếu “cuộc chiến” với chuột và trộm cứ kéo dài, thiệt hại không chỉ dừng lại ở con số hàng tỷ đồng, mà còn đe dọa cả nỗ lực bảo tồn, phát triển giống sâm quý hiếm này. N.N Hàng loạt món đường phố vào Top 100 Mặc dù người dân đã làm tất cả mọi biện pháp, nhưng vẫn không thể tiêu diệt được loài chuột chuyên ăn sâm Ngọc Linh Những hạt sâm Ngọc Linh dù được bảo vệ nhưng vẫn bị chuột tấn công ẢNH: NGUYỄN NGỌC Chính quyền khuyến khích người dân liên kết thành nhóm 5-7 hộ để thay phiên nhau canh giữ. Xã cũng tiến hành kiểm kê số lượng sâm từng hộ, nhằm dễ dàng xác minh nguồn gốc khi phát hiện sâm nghi bị trộm mang đi bán. Ngoài ra, việc lắp đặt camera giám sát đang được đẩy mạnh. “Xã hiện có 4 camera, sắp hỗ trợ công an lắp thêm 5 chiếc nữa. Chúng tôi cũng vận động người dân tự trang bị để bảo vệ vườn sâm của mình,” ông Phạm Xuân Quang nói ẨM THỰC VIỆT “GHI ĐIỂM” QUỐC TẾ: Quán quân Em xinh say hi Phương Mỹ Chi Bò nhúng giấm lọt top 3 món thịt ngon nhất Đông Nam Á
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==