Báo Tiền Phong số 237/2025

7 GIỚI TRẺ Thứ Hai n Ngày 25/8/2025 GEN Z HIẾN KẾ Sau hơn một tháng tham gia Chương trình Đào tạo Lãnh đạo trẻ Hội An, 50 bạn trẻ đã phát triển 14 dự án đổi mới sáng tạo để bảo tồn di sản, giữ gìn và phát triển bền vững làng nghề, văn hóa, nghệ thuật truyền thống. Các ý tưởng từ tổ chức tua trải nghiệm, workshop đến phát triển các trò chơi sáng tạo, quà lưu niệm “cộp mác” Hội An được xây dựng bài bản, chuyên nghiệp. Nhiều ý tưởng độc đáo và có tính ứng dụng được đại diện các doanh nghiệp du lịch trên địa bàn đánh giá cao và mong muốn kết nối để phát triển sản phẩm. Bên cạnh các kiến thức, kỹ năng để phát triển tư duy, quản lý dự án, các bạn trẻ được trải nghiệm văn hóa bản địa qua các chuyến thực địa tại Làng mộc Kim Bồng, gặp gỡ các nghệ nhân, các gia đình còn giữ nghề truyền thống… Cùng với sự hỗ trợ của Trung tâm Bảo tồn di sản văn hóa thế giới Hội An, 50 học viên được tiếp cận với các nguồn tư liệu chính thống về văn hóa, làng nghề Hội An. Với mong muốn phát triển du lịch cộng đồng ở làng mộc Kim Bồng, nhóm dự án Kim Bồng Du Ca đã xây dựng tua kết nối các làng nghề truyền thống tại xã Cẩm Kim (TP Hội An cũ) như làm mộc, dệt chiếu, làm bánh, đan lát, đóng ghe bầu… Nhóm bạn trẻ xây dựng khung chương trình chi tiết cho tua Kim Bồng Du Ca 2 ngày 1 đêm, định hướng hình thành các trạm checkin dọc hành trình và “số hóa” công tác thuyết minh, hướng dẫn bằng mã QR… Theo bạn Phương Linh (thành viên nhóm), lựa chọn mô hình du lịch cộng đồng, nhóm mong muốn lấy người dân và tài nguyên bản địa làm trung tâm để phát triển bền vững, tạo sinh kế cho các nghệ nhân địa phương vẫn theo nghề truyền thống. “Nhóm cũng chú trọng ứng dụng các hình thức truyền thông hiện đại, ứng dụng công nghệ để quảng bá và giới thiệu về làng nghề. Dự án dễ dàng triển khai thực tế nếu có sự đầu tư của các tổ chức, doanh nghiệp”, Linh nói. Kỳ vọng tiếp tục lan tỏa bài chòi - nghệ thuật truyền thống xứ Quảng, nhóm Neo Chòi đem đến ý tưởng tái hiện bài chòi dưới hình thức hiện đại để tiếp cận giới trẻ. Các bạn trẻ nghiên cứu đổi mới các câu thai (câu hát bài chòi), thổi hồn ngôn ngữ Gen Z vào để thu hút các bạn trẻ nhưng vẫn giữ được cái hay, cái duyên của bài chòi. Theo bạn Nguyễn Đặng Thùy Dung (thành viên nhóm), dự án mong muốn triển khai website Neo Chòi để lưu trữ các bản dịch cách tân từ câu thai bài chòi cổ gồm: phiên bản gốc, lời diễn giải ngắn gọn và phiên bản gen Z. “Ngoài ra, nhóm dự định phát triển các sản phẩm lưu niệm như card Neo Chòi, móc khóa Neo Chòi... để phục vụ du khách; thông qua các workshop, triển lãm, sự kiện trải nghiệm để đưa bài chòi đến với các không gian cộng đồng”, Dung cho hay. TRAO QUYỀN CHO THẾ HỆ TRẺ Chương trình đào tạo Lãnh đạo trẻ Hội An là hoạt động trọng điểm thuộc dự án “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo cho thanh niên và cộng đồng” do UN-Habitat (Chương trình Định cư Con người của Liên Hợp Quốc) và Quỹ từ thiện Fondation Botnar phối hợp với các cơ quan, đơn vị của TP Hội An (cũ) tổ chức. Chương trình kéo dài từ cuối tháng 6/2025 đến đầu tháng 8/2025 với sự tham gia của 50 học viên là các em học sinh THPT tại TP Hội An (cũ). Với 12 buổi đào tạo, thực tế, các bạn trẻ được cung cấp kiến thức, kỹ năng và trải nghiệm thực tế để có thể xây dựng, phát triển các dự án giữ gìn, bảo tồn văn hóa, làng nghề truyền thống địa phương. Các dự án được thực hiện với chủ đề đa dạng, gồm: Bài chòi, Múa thiên cẩu, Mặt nạ giấy bồi, Quà lưu niệm đặc trưng Hội An, Làng gốm Thanh Hà, Làng mộc Kim Bồng, nghề Đông y…; thể hiện tâm huyết của những người trẻ phố cổ để kiến tạo và định hình văn hóa, bản sắc Hội An. Sau chương trình, các bạn học viên có cơ hội tham gia CLB Thanh niên đổi mới sáng tạo Hội An để tiếp tục phát triển các dự án tiềm năng trở thành sản phẩm mẫu, đồng hành cùng các tổ chức, doanh nghiệp địa phương thực hiện các dự án đổi mới sáng tạo tại khu vực Hội An nói riêng, TP Đà Nẵng nói chung. Theo ông Lê Quốc Việt, Phó Giám đốc Hợp tác xã du lịch làng chài Tân Thành, Chủ nhiệm CLB Điểm đến Quảng Nam, các ý tưởng đều được trình bày chỉn chu, mạch lạc, vượt quá kỳ vọng ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Ông Việt đánh giá nhiều dự án có triển vọng và các nguồn lực doanh nghiệp, nhà đầu tư sẵn sàng đồng hành cùng phát triển những ý tưởng đổi mới sáng tạo của thanh niên trở thành mô hình kinh doanh thực sự. GIANG THANH Một nghiên cứu của Hiệp hội chuyên gia thẩm định rủi ro Hoa Kỳ (SOA) cho thấy, có tới 68% học sinh, sinh viên Việt Nam bày tỏ sự quan tâm đến các ngành nghề mang lại đóng góp tích cực cho xã hội. Khoảng cách lớn giữa mong muốn và hành động này xuất phát từ việc các bạn trẻ chưa có một lộ trình phát triển cá nhân cụ thể. Sự kiện Aptech Talk: “Vươn cao Việt Nam trong kỷ nguyên AI” mang đến không gian đối thoại cởi mở và thực chất dành cho những người trẻ đang loay hoay trước nhiều áp lực: chưa xác định được hướng sự nghiệp rõ ràng, thiếu động lực làm việc, dễ dàng bỏ cuộc, lo lắng về nguy cơ thất nghiệp hoặc bị đào thải, hay khát khao thay đổi bản thân nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu. Tham gia chương trình có nhiều tấm gương truyền cảm hứng, từ nhiều lĩnh vực khác nhau như: Anh Nguyễn Phúc Long - Cơ thủ Huy chương Vàng đơn nam 9 bi tại SEA Games 25, gương mặt thế hệ đầu tiên của Billiards Việt Nam; anh Hoàng Hoa Trung - Chủ nhiệm Hệ sinh thái “Nuôi em”, gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu trong lĩnh vực hoạt động xã hội; chị Nguyễn Khánh Linh - Chuyên gia Google Developer Expert (GDE), nhà sáng lập tổ chức Beautiful Mind Việt Nam. Họ từng bắt đầu từ con số không, từng trải qua thử thách nhưng đã bền bỉ vươn lên để khẳng định dấu ấn Việt Nam trên bản đồ thế giới. Câu chuyện của họ không chỉ dừng lại ở khát vọng cá nhân, mà còn gợi mở cho Gen Z cách tìm lời giải cho những băn khoăn lớn nhất: “Bạn là ai? Làm sao để vượt qua sự trì hoãn? Cần làm gì hôm nay để tốt hơn ngày hôm qua? Và bằng cách nào biến năng lực cá nhân thành giá trị đóng góp cho cộng đồng, đất nước?”. Các diễn giả trẻ truyền thông điệp xuyên suốt của sự kiện là sự kết hợp giữa khát vọng lớn và hành động nhỏ, giữa tư duy cá nhân và trách nhiệm cộng đồng. Đó cũng là lời nhắc nhở dành cho thế hệ trẻ Việt Nam, muốn vươn cao trong kỷ nguyên AI, không chỉ cần tri thức, kỹ năng và công nghệ, mà còn phải bắt đầu từ nền tảng làm người - bền bỉ, nhân văn và giàu khát vọng. Trong phần chia sẻ, cơ thủ Nguyễn Phúc Long - người từng làm rạng danh thể thao Việt Nam nhấn mạnh, đây là thời khắc của công nghệ và các bạn trẻ cần suy nghĩ thật kỹ về thuật ngữ này. Muốn mở rộng tư duy, phải có ước mơ lớn và tầm nhìn rộng, nhưng mọi thành công đều bắt đầu từ những bước đi nhỏ. Cơ hội nhiều nhưng khó khăn cũng tiềm ẩn phía sau. Trước khi trở thành một lập trình viên giỏi hay một chuyên gia công nghệ, điều quan trọng là phải trở thành một con người tốt, khỏe mạnh, ham học hỏi, kiên trì và bền bỉ, không bỏ cuộc. “Nếu thiếu những căn nguyên đó, chúng ta rất dễ đi lệch hướng. Mỗi người cần học hỏi, trang bị kỹ năng và kiến thức để làm chủ công nghệ, bởi công nghệ không còn là lựa chọn, mà đã trở thành điều bắt buộc đối với con người trong thời đại hôm nay”, cơ thủ Phúc Long nói. Anh nhắn nhủ bạn trẻ cần duy trì thói quen đọc sách mỗi ngày để trang bị kiến thức cho mình, hạn chế tối đa tiêu khiển thời gian vô bổ trên mạng xã hội. LƯU TRINH Với kho tàng các nghề truyền thống Hội An, các bạn trẻ đã xây dựng những dự án độc đáo để giữ nghề xưa và phát triển du lịch bền vững. Các dự án tiềm năng sẽ được các tổ chức, doanh nghiệp địa phương đồng hành để hiện thực hóa. Theo khảo sát từ nhiều trường đại học uy tín trong nước, hơn 50% sinh viên hiện nay thừa nhận họ thường xuyên rơi vào trạng thái trì hoãn, thiếu định hướng và động lực rõ ràng trong học tập và công việc. Các bạn trẻ Hội An tìm hiểu nghề truyền thống ẢNH: G.T Ông Chu Tuấn Anh - Giám đốc Hệ thống Đào tạo lập trình viên quốc tế Aptech cho rằng, thay vì lo sợ, e ngại AI sẽ thay thế con người, người trẻ cần chủ động học hỏi để biến thành trợ thủ đắc lực. Ông nhấn mạnh 3 yếu tố cốt lõi để người trẻ học và ứng dụng AI, gồm: động lực; kiến thức và kỹ năng cơ bản được trang bị bài bản; thói quen ứng dụng thường xuyên. Người trẻ thắp lửa nghề truyền thống Cơ thủ Nguyễn Phúc Long chia sẻ tại sự kiện “Ban tổ chức và 50 học viên đã nỗ lực để cùng đem đến những dự án có tính chuyên môn và thực tiễn cao, góp phần xây dựng mô hình hợp tác công tư, hướng đến phát triển nguồn nhân lực để Hội An tiếp tục là nơi hội tụ của sáng tạo, đổi mới và giao thoa văn hóa toàn cầu”. Bà TRƯƠNG THỊ NGỌC CẨM - Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Bảo tồn di sản văn hóa thế giới Hội An Lời giải cho sự “thiếu định hướng” của Gen Z

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==