10 ĐỜI SỐNG n Thứ Hai n Ngày 18/8/2025 Bệnh nhân T.T.B.T (nữ, 21 tuổi, quê Quảng Bình) có bầu khi đang là sinh viên năm thứ 3 tại một trường đại học ở Quảng Bình. Sau đó T tạm nghỉ để lập gia đình và sinh con. Do có thai trong quá trình đang học và chưa cưới nên T khá căng thẳng. T sinh con thuận lợi, được mẹ ruột chăm sóc và kinh tế gia đình ổn định. Tuy nhiên, người bạn trai ít thể hiện quan tâm, không hay chia sẻ và tâm sự với T. ThS.BS Nguyễn Thị Ái Vân - Phòng Điều trị rối loạn cảm xúc, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, sau khi sinh con được 13 ngày, T có biểu hiện đêm ngủ kém, ngủ được tầm 3-4 giờ/đêm, hay thức giấc giữa đêm, sáng dậy sớm. T luôn cảm giác mệt mỏi, thiếu năng lượng, ít nói chuyện với mọi người hơn trước, hay ngồi 1 mình, vẻ mặt buồn rầu, hay khóc lóc. T ăn uống kém ngon miệng, hay suy nghĩ tiêu cực, bi quan cuộc sống. Dấu hiệu trầm trọng hơn là T không để tâm tới việc chăm sóc con, không thể hiện tình cảm với con, cảm giác khó chịu khi nghe tiếng con khóc. “Bệnh nhân có hành vi dùng dao rạch bụng để tự sát, được người nhà phát hiện đưa vào Bệnh viện Cuba Quảng Bình xử trí khâu vết thương sau đó chuyển tới khoa Tâm thần điều trị tiếp”, bác sĩ Vân chia sẻ. Sau quá trình điều trị, bệnh nhân giảm triệu chứng, vui vẻ và hợp tác với người thân hơn. Tuy nhiên, khi về nhà, bệnh nhân lại xuất hiện la hét, cáu gắt với mọi người, chống đối không chịu uống thuốc và được người nhà đưa tới khám và điều trị tại Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai vào ngày 23/5. Tại đây, các bác sĩ kết luận T bị rối loạn hành vi và tâm thần nặng kết hợp với thời kỳ sinh đẻ, có hành vi tự sát. T là một trong các ca được phát hiện và đưa đến cơ sở y tế kịp thời, trong khi có rất nhiều trường hợp không được quan tâm đúng mức dẫn đến hậu quả đau lòng. CÓ THỂ CHỮA KHỎI HOÀN TOÀN PGS.TS Nguyễn Văn Tuấn - Giám đốc Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Trầm cảm sau sinh là tình trạng người phụ nữ bị rối loạn cảm xúc, hay có suy nghĩ tiêu cực, mệt mỏi, buồn chán và lo lắng về nhiều vấn đề trong cuộc sống. Bệnh lý này có thể ở mức nhẹ, vừa hoặc nặng, tự khỏi hoặc thậm chí sẽ không thể tự hết nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời. Ở giai đoạn sớm, phụ nữ trầm cảm sau sinh có khí sắc giảm, cảm xúc thay đổi, buồn rầu, dễ cáu, dễ khóc…; Giảm sở thích hứng thú, giảm các mối quan hệ gia đình; Rối loạn giấc ngủ, rối loạn ăn uống; Giảm tập trung chú ý, trí nhớ; Các triệu chứng cơ thể: đau đầu, đau bụng, ngực... Ở giai đoạn toàn phát, bà mẹ có khí sắc trầm tăng hơn; Mất quan tâm thích thú, bi quan chán nản; Buồn bã, mặc cảm, tự ti, tội lỗi, đau khổ...; Khó khăn trong việc ra quyết định, không muốn giao tiếp với mọi người; Khó khăn trong việc chăm sóc con, tạo mối quan hệ mẹ - con, xa lánh người thân...; Lo lắng quá mức tới sức khỏe của con. Sản phụ cũng gặp các triệu chứng cơ thể, rối loạn thần kinh thực vật hoặc rối loạn hành vi: Bồn chồn, bất an, ý tưởng hành vi tự sát. Theo các chuyên gia, người phụ nữ sau sinh cần học cách thư giãn, giải tỏa căng thẳng mệt mỏi. Người mẹ không nên áp đặt bản thân làm những việc quá sức, không nên quá kỳ vọng để trở thành người mẹ hoàn hảo, cố gắng ngủ đủ giấc, tranh thủ nghỉ ngơi khi con đang ngủ, dành thời gian chăm sóc bản thân, gặp gỡ bạn bè người thân. Khi có dấu hiệu trầm cảm cần được khám sớm tại chuyên khoa tâm thần, tránh để đến khi tình trạng bệnh quá nặng gây khó khăn trong điều trị. TS. BS Vũ Thy Cầm - Trưởng Phòng Tâm lý lâm sàng, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Hiện nay, việc điều trị trầm cảm sau sinh có thể sử dụng liệu pháp tâm lý, điều trị bằng nội tiết tố, liệu pháp sốc điện (cho những trường hợp không đáp ứng với thuốc chống trầm cảm, có nguy cơ tự tử hoặc hại trẻ sơ sinh, trầm cảm nặng có triệu chứng loạn thần) hoặc liệu pháp hóa dược (sử dụng thuốc chống trầm cảm, thuốc giải lo âu). “80% phụ nữ bị trầm cảm sau sinh sẽ hồi phục hoàn toàn nếu được quan tâm đúng mức. Sự đồng hành của gia đình với phụ nữ sau sinh rất quan trọng để hỗ trợ về mặt tâm lý kịp thời. Gia đình nên dành thời gian quan tâm chăm sóc người phụ nữ sau sinh, đặc biệt là người chồng cần phải luôn luôn lắng nghe cảm thông và tạo điều kiện cho người vợ có thời gian thư giãn, nghỉ ngơi, chế độ dinh dưỡng hợp lý”, TS. BS Vũ Thy Cầm cho biết. KIM LONG Theo các nghiên cứu, 80% phụ nữ bị trầm cảm sau sinh sẽ hồi phục hoàn toàn nếu được quan tâm đúng mức nhưng hiện nay rất nhiều trường hợp phụ nữ sau sinh chưa được phát hiện và điều trị kịp thời, dẫn đến những hậu quả nặng nề về thể chất và tinh thần. 80% phụ nữ bị trầm cảm sau sinh sẽ hồi phục hoàn toàn nếu được quan tâm đúng mức (Ảnh minh họa) Trầm cảm sau sinh hủy hoại tinh thần người mẹ Em Nguyễn Thị Khánh Ly, học sinh Trường Tiểu học Hợp Đức (xã Phúc Hòa, tỉnh Bắc Ninh) là một trong nhiều trường hợp được thụ hưởng từ mô hình Anh nuôi là cán bộ Đoàn của Ban Thanh niên Công an tỉnh Bắc Ninh. Em có hoàn cảnh rất khó khăn. Em mồ côi cả cha lẫn mẹ từ nhỏ. Hiện em ở với bà ngoại hơn 70 tuổi. Sức khỏe của bà em ngày một yếu, thần kinh bị ảnh hưởng, không có khả năng lao động. Toàn bộ chi phí sinh hoạt của gia đình em phụ thuộc vào các khoản trợ cấp, ủng hộ ít ỏi. Thấy được hoàn cảnh éo le của Lý, đoàn viên, thanh niên Công an tỉnh Bắc Ninh đã vận động, quyên góp tiền để hỗ trợ em kinh phí học tập. Từ tháng 3/2022 , em nhận khoản tiền 300 nghìn đồng đỡ đầu/tháng. Đối với em, đây là số tiền rất có ý nghĩa, tiếp thêm động lực yên tâm học tập, mua sắm đồ dùng học tập. Nguồn hỗ trợ này là tia sáng giúp em vượt khó vươn lên. Em Hoàng Khánh Ly, học sinh Trường Tiểu học Đồng Lạc (xã Yên Thế) cũng là một trường hợp đặc biệt. Em sống với mẹ trong căn nhà tình nghĩa nhỏ. Mẹ em bị di chứng của chất độc màu da cam, sức khỏe yếu không làm được việc nặng nhọc. Hằng ngày, mẹ em chỉ có thể nhận những công việc nhẹ nhàng làm tại nhà với mức thu nhập thấp. Mọi sinh hoạt của gia đình em chỉ trông chờ vào tiền trợ cấp chất độc màu da cam của mẹ. Thêm vào đó, mấy năm trước, mẹ em bị ốm nằm liệt tại chỗ, gia đình phải đưa đi chạy chữa khắp các bệnh viện lớn nhỏ. Sau trận ốm, mẹ em sức khỏe ngày càng giảm, gia đình gánh trên vai các khoản nợ viện phí, thuốc men. Em cũng được nhận 300 nghìn đồng/tháng tiền hỗ trợ của đoàn viên, thanh niên Công an tỉnh Bắc Ninh. Theo Ban Thanh niên Công an tỉnh Bắc Ninh, mô hình “Anh nuôi là cán bộ Đoàn Công an” được triển khai từ tháng 3/2022 (thời điểm đó là Công an tỉnh Bắc Giang). Đến nay, tuổi trẻ Công an tỉnh Bắc Ninh đã nhận đỡ đầu 11 em học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Em nhỏ tuổi nhất nhận đỡ đầu từ khi học lớp 3, em nhiều tuổi nhất học lớp 10. Hằng tháng, các em học sinh này được nhận 300 nghìn đồng để trang trải cho việc học tập. Các em được nhận đỡ đầu cho đến hết năm học lớp 12. Để có nguồn tiền hỗ trợ, Ban Thanh niên Công an tỉnh Bắc Ninh đã phát động đoàn viên, thanh niên quyên góp, ủng hộ và được xã hội hoá từ các nhà hảo tâm. Lãnh đạo Tỉnh Đoàn Bắc Ninh đánh giá, mô hình “Anh nuôi là cán bộ Đoàn Công an” có ý nghĩa rất thiết thực, không chỉ hỗ trợ về vật chất mà còn là điểm tựa tinh thần để động viên các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn vươn lên trong học tập. Nhờ vậy, nhiều em học sinh đã vững bước đến trường. Mô hình cũng tô thắm tinh thần vì dân phục vụ, ghi dấu ấn sâu đậm về sự nhân ái của tuổi trẻ Công an tỉnh Bắc Ninh trong lòng người dân. NGUYỄN THẮNG Nâng bước học sinh nghèo đến trường Mô hình “Anh nuôi là cán bộ Đoàn Công an” của tuổi trẻ Công an tỉnh Bắc Ninh đã tiếp sức cho nhiều học sinh có hoàn cảnh khó khăn đến trường. Tuổi trẻ Công an tỉnh Bắc Ninh trao kinh phí tặng học sinh có hoàn cảnh khó khăn Theo thống kê, tỷ lệ phụ nữ bị trầm cảm sau sinh hiện nay chiếm khoảng 15% trong 3 tháng đầu và 25% trong vòng 12 tháng sau sinh. Đây là chứng bệnh rất phổ biến và nguy hiểm, người bệnh có thể bị trầm cảm nhẹ, vừa hoặc nặng, thoáng qua hoặc kéo dài, dẫn đến những hành động tiêu cực cho bản thân. Đến nay, tuổi trẻ Công an tỉnh Bắc Ninh đã nhận đỡ đầu 11 em học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Em nhỏ tuổi nhất nhận đỡ đầu từ khi học lớp 3, em nhiều tuổi nhất học lớp 10. Hằng tháng, các em học sinh này được nhận 300 nghìn đồng.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==