QUỐC TẾ 15 n Thứ Năm n Ngày 23/1/2025 Việt Nam Trong tuyên bố đưa ra ngày 21/1, Tổng thống Trump không đề cập đến thông tin chi tiết về các lệnh trừng phạt bổ sung mà Washington có thể áp đặt. Mỹ đã trừng phạt Nga rất nặng nề kể từ khi xung đột Nga - Ukraine bùng phát tháng 2/2022. Tổng thống Trump cho biết, chính quyền của ông cũng đang xem xét vấn đề gửi vũ khí cho Ukraine, nhấn mạnh quan điểm của ông rằng Liên minh châu Âu nên làm nhiều hơn nữa để hỗ trợ Kiev. “Chúng tôi đang nói chuyện với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Chúng tôi sẽ sớm trao đổi với Tổng thống Putin”, ông Trump nói. “Chúng tôi sẽ xem xét vấn đề này”. Theo Tổng thống Mỹ, ông đã thúc giục Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình can thiệp để chấm dứt xung đột Ukraine. “Ông ấy rất có tầm ảnh hưởng, giống như chúng tôi. Tôi đã nói rằng ông ấy nên tham gia giải quyết vấn đề này”. Phát biểu trước đó cùng ngày, tân Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết Tổng thống Trump sẽ “gần như ngay lập tức” bắt đầu xây dựng một thỏa thuận ngừng bắn cho Ukraine. Ông Rubio là thành viên nội các cấp cao đầu tiên của chính quyền Donald Trump được Thượng viện phê chuẩn sau lễ nhậm chức của tổng thống. Phát biểu với các nhà báo sau đó, ông Rubio cho biết Ukraine sẽ là “ưu tiên hàng đầu” đối với Tổng thống Trump, và những nỗ lực đạt được lệnh ngừng bắn sẽ bắt đầu ngay lập tức, nhưng ông không đưa ra khung thời gian cụ thể. Một số công việc chuẩn bị đã “được vạch ra”, ông Rubio nói, cho rằng đây sẽ là một quá trình phức tạp. “Ý tôi là, đây là một cuộc xung đột phức tạp, và nó cần phải chấm dứt”, CNN trích lời ông Rubio. Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh cả Ukraine và Nga sẽ phải nhượng bộ “một điều gì đó” như một phần của bất kỳ thỏa thuận nào. Khi được hỏi về thông tin chi tiết, ông Rubio cho biết các cuộc đàm phán có mức độ rủi ro cao như vậy “tốt nhất nên tiến hành thông qua ngoại giao”, thay vì diễn đàn công khai. Trong chiến dịch tranh cử tổng thống, ông Trump đã nhiều lần hứa sẽ giải quyết xung đột Ukraine trong vòng “24 giờ” nếu trở lại Nhà Trắng. Khi được hỏi sau lễ nhậm chức rằng liệu ông có giữ lời hứa đó không, tổng thống nói đùa rằng ông “còn nửa ngày nữa”. Ông Trump cũng nhắc lại mong muốn gặp người đồng cấp Nga Vladimir Putin để tìm giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng, nói rằng ông muốn giải quyết vấn đề này “càng nhanh càng tốt” và rằng cuộc xung đột “không bao giờ nên bắt đầu”. CNN đưa tin hồi đầu tuần rằng ông Trump đã chỉ thị cho các trợ lý sắp xếp một cuộc điện đàm với Tổng thống Putin trong những ngày đầu tiên của nhiệm kỳ. Cuộc gọi này dự kiến sẽ đặt nền tảng cho các cuộc họp nhằm chấm dứt xung đột trong những tháng tới. Trước thông tin này, trợ lý chính sách đối ngoại của Tổng thống Putin, ông Yuri Ushakov nói rằng, Nhà Trắng vẫn chưa liên lạc với Mátxcơva. MINH HẠNH (theo Reuters, RT) khu vực và giảm khả năng chuẩn bị toàn cầu trước các đại dịch, nhiều nhà phân tích nhận định. NHẬP CƯ VÀ QUYỀN CÔNG DÂN THEO NƠI SINH Sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump nhằm cấm quyền tị nạn đối với những người mới đến biên giới phía nam và chấm dứt quyền công dân theo nơi sinh (sinh ra ở Mỹ là công dân Mỹ) đối với con cái của những người nhập cư không có giấy tờ. Mặc dù những chính sách này chủ yếu mang tính nội địa, nhưng chúng có thể gián tiếp ảnh hưởng đến một số gia đình từ các quốc gia khác, bao gồm Việt Nam, khi Mỹ trở nên ít thân thiện hơn với các cộng đồng nhập cư. Các chính sách tị nạn khắt khe hơn có thể hạn chế con đường tìm kiếm nơi ẩn náu cho người nước ngoài. Các hạn chế mới về tị nạn và yêu cầu người xin tị nạn ở lại Mexico có thể làm giảm cơ hội nhập cư vào Mỹ, đồng thời gây áp lực di cư cho các nước trong khu vực, với Mexico hoặc Guatemala trở thành điểm đến không mong muốn. Trong khi đó, việc Mỹ tái phân bổ nguồn lực cho xây dựng bức tường biên giới có thể làm giảm ngân sách dành cho nhiều sáng kiến toàn cầu khác, ảnh hưởng gián tiếp đến các mối quan hệ đối tác quốc tế. THÁI AN Tổng thống Mỹ dọa trừng phạt Nga nếu không đàm phán về Ukraine Ông chủ Nhà Trắng sẵn sàng để tỷ phú Elon Musk mua TikTok DONALD TRUMP NHỮNG NGÀY ĐẦU NHIỆM KỲ Ứng dụng video ngắn được 170 triệu người Mỹ sử dụng đã tạm bị ngắt trước khi luật cấm có hiệu lực hôm 19/1. Luật mới yêu cầu công ty mẹ ByteDance ở Trung Quốc phải bán TikTok vì lý do an ninh quốc gia, nếu không sẽ bị cấm. Tuần trước, Bloomberg đưa tin các quan chức Trung Quốc đang thảo luận sơ bộ về khả năng bán mảng thị trường Mỹ của TikTok cho tỷ phú Musk, dù công ty của ông bác bỏ thông tin này. Ngày 20/1, ông Trump ký sắc lệnh cho phép hoãn thực hiện lệnh cấm TikTok trong 75 ngày. Các quan chức Mỹ lâu nay cho rằng ứng dụng này có thể giúp ByteDance sử dụng dữ liệu của người dùng sai mục đích. Cho đến chiều 21/1 ở Mỹ, người dùng vẫn chưa thể tải được TikTok trên các thiết bị của Apple và Android. “Tôi sẽ đồng ý, nếu ông ấy muốn mua”, ông Trump nói với báo chí ngày 21/1, khi được hỏi về thông tin tỷ phú Musk có thể mua ứng dụng. “Tôi đã gặp chủ của TikTok, những ông chủ lớn. Vì thế, tôi đang nghĩ về việc bảo ai đó mua nó và chia một nửa cho Mỹ”, Tổng thống Trump nói thêm. Những người ủng hộ tự do ngôn luận phản đối lệnh cấm TikTok mà cựu Tổng thống Joe Biden đã ký và được quốc hội thông qua. ByteDance ra tuyên bố, khẳng định các quan chức Mỹ đã hiểu sai mối quan hệ của họ với Chính phủ Trung Quốc, rằng nội dung và dữ liệu của người dùng ở Mỹ được lưu trong các máy chủ đám mây do hãng Oracle vận hành. Tỷ phú Musk đã chi hơn 250 triệu USD để giúp ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm ngoái. Ông phàn nàn về tình trạng “mất cân bằng” trong môi trường kinh doanh giữa Mỹ và Trung Quốc. “Tôi phản đối lệnh cấm TikTok trong một thời gian dài, vì nó đi ngược lại quyền tự do ngôn luận. Tuy nhiên, tình hình hiện nay là TikTok được phép hoạt động ở Mỹ nhưng mạng xã hội X không được phép hoạt động ở Trung Quốc, một điều mất cân bằng”, tỷ phú Musk phát biểu cuối tuần qua. TÚ LINH (theo Reuters) Hợp tác và cạnh tranh về AI Lãnh đạo 3 công ty công nghệ hàng đầu của Mỹ, OpenAI, SoftBank và Oracle, xuất hiện tại Nhà Trắng chiều 21/1 cùng với Tổng thống Donald Trump để công bố thành lập công ty Stargate mà ông Trump gọi là “dự án cơ sở hạ tầng trí tuệ nhân tạo (AI) lớn nhất trong lịch sử”. Stargate có vốn đầu tư ban đầu 100 tỷ USD và tăng lên 500 tỷ USD trong những năm tới, tạo ra khoảng 100.000 việc làm tại Mỹ. Ông Trump cho biết Stargate sẽ xây dựng “cơ sở hạ tầng vật lý và ảo để cung cấp năng lượng cho thế hệ AI tiếp theo”, bao gồm các trung tâm dữ liệu trên khắp cả nước. Sự phát triển của Stargate sẽ nâng cao vị thế dẫn đầu của Mỹ trong công nghệ AI. Điều này có thể làm tăng cường cạnh tranh giành vị trí dẫn đầu AI giữa Mỹ và Trung Quốc, qua đó gián tiếp ảnh hưởng đến vị thế của Việt Nam khi hợp tác với Nvidia. Stargate tập trung vào phát triển hạ tầng như trung tâm dữ liệu và chip AI, điều này phù hợp với chuyên môn của Nvidia. Sự hợp tác giữa Việt Nam và Nvidia có thể mở ra cơ hội chuyển giao công nghệ và đầu tư vào hạ tầng nội địa để hỗ trợ triển khai AI. Panama gửi thư lên LHQ để nhắc nhở ông Trump Panama gửi thư lên Liên Hợp Quốc (LHQ) để báo động về phát biểu của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong lễ nhậm chức, khi ông tuyên bố sẽ lấy lại kênh đào Panama. Đại sứ Panama tại LHQ Eloy Alfaro de Alba nhấn mạnh rằng, theo Hiến chương LHQ, các quốc gia phải “kiềm chế đe dọa hoặc sử dụng vũ lực chống lại toàn vẹn lãnh thổ hoặc độc lập chính trị của bất kỳ quốc gia nào”. Nhắc lại quan điểm đưa ra gần đây về việc giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama, trong bài phát biểu ngày 20/1, ông Trump cáo buộc Panama phá vỡ những lời hứa của mình khi được Mỹ chuyển giao tuyến đường thủy có tầm quan trọng chiến lược vào năm 1999 và để Trung Quốc kiểm soát. “Chúng ta không trao nó cho Trung Quốc. Chúng ta trao cho Panama và chúng ta sẽ lấy lại”, ông Trump nhấn mạnh trong bài phát biểu tại Điện Capitol. Tân Tổng thống Mỹ Donald Trump ẢNH: REUTERS Hai ông Donald Trump và Elon Musk đến xem vụ phóng tên lửa của SpaceX ngày 19/11/2024 ẢNH: REUTERS ở Ấn Độ Dương. Các thành viên của Quad nhấn mạnh bản chất ngoại giao và tập trung rộng rãi vào các vấn đề khu vực, bao gồm cơ sở hạ tầng, viện trợ nhân đạo, cứu trợ thiên tai, biến đổi khí hậu và an ninh hàng hải. Dù an ninh chỉ là một khía cạnh hợp tác của nhóm, nhưng đây là yếu tố chính trong chiến lược của Mỹ nhằm chống lại sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc ở khu vực. Trung Quốc cáo buộc 4 quốc gia này đang cố gắng thành lập một “NATO châu Á”. Trong thời gian làm việc ở Thượng viện, ông Rubio là người thường thể hiện quan điểm cứng rắn với Trung Quốc, và ông đã bị Chính phủ Trung Quốc trừng phạt vì những phát biểu liên quan đến vấn đề nhân quyền. Trong phiên điều trần tại Quốc hội Mỹ tuần trước, ông Rubio cảnh báo về rủi ro từ mối quan hệ mất cân bằng giữa Mỹ và Trung Quốc. Sáng sớm 21/1, ông Rubio đến Bộ Ngoại giao với tư cách ngoại trưởng và kêu gọi các nhà ngoại giao nước này bảo vệ và thực hiện mạnh mẽ các chính sách “nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Trump. TÚ LINH (theo Japan Times, AP) Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, ông có thể sẽ áp đặt lệnh trừng phạt đối với Nga nếu Tổng thống Vladimir Putin từ chối đàm phán về việc chấm dứt xung đột ở Ukraine. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gửi lời chúc mừng đến ông Donald Trump, nói rằng ông “hoan nghênh” những bình luận của tân tổng thống Mỹ về mong muốn khôi phục quan hệ với Mátxcơva và “cần phải làm mọi thứ để ngăn chặn Thế chiến III”. Mátxcơva vẫn giữ các nguyên tắc của mình và tin rằng đối thoại phải được xây dựng trên “cơ sở bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau”, ông Putin nói. Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng ông sẵn sàng để tỷ phú Elon Musk mua ứng dụng mạng xã hội TikTok nếu ông chủ Tesla muốn.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==