BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Nhòn ra thïë giúái Chuã nhêåt 17/8/2025 13 Anh Stewart, hiïån 30 tuöíi, khi múái 23 tuöíi vaâ laâ sinh viïn taåi Àaåi hoåc Cöng nghïå Jamaica anh naãy ra yá tûúãng vïì Xermosol, mö hònh tay nùæm cûãa tûå khûã truâng bùçng tia cûåc tñm, maâ anh cho biïët coá thïí tiïu diïåt 99,9% mêìm bïånh nhûng an toaân cho ngûúâi vaâ àöång vêåt. Kïí tûâ àoá, anh àaä nöî lûåc àûa saãn phêím naây ra thõ trûúâng, vaâ giaânh àûúåc Giaãi thûúãng Thanh niïn Quöëc gia cuãa Thuã tûúáng Jamaica vaâ Giaãi thûúãng Àöíi múái Y tïë Khöëi thõnh vûúång chung. Anh Stewart lúán lïn trong möåt gia àònh ngheâo vúái baâ ngoaåi, taåi cöång àöìng nöng nghiïåp nöng thön Mount Prospect. “Mùåc duâ thúâi thïë khoá khùn, chuáng töi chûa bao giúâ thûåc sûå lo lùæng vïì àiïìu àoá. Chuáng töi biïët rùçng gia àònh mònh coá thïí vûúåt qua moåi thûá cuâng nhau”, anh noái. Anh Stewart vaâ anh hoå cuãa mònh laâ nhûäng ngûúâi àêìu tiïn trong gia àònh ài hoåc àaåi hoåc. Khi bùtæ àêuì lamâ tònh nguyïnå viïn taiå mötå bïnå h viïnå , niïmì àam mï cuaã anh chuyïní sang mong muönë giaiã quyïtë mötå vênë àï ì va â Xermosol ra àúiâ . Tiïnë sô Camille-Ann ThomsRodriguez, mötå nha â vi sinh vêtå hocå tû vênë taiå Àaiå hocå West Indies, cho biïtë , mùcå du â phatá minh nayâ khöng thay thïë àûúcå cacá hûúná g dênî vï å sinh cuaã Tö í chûcá Y tï ë Thï ë giúiá taiå cacá bïnå h viïnå , nhûng tay nùmæ cûaã tû å khû ã trunâ g thöng minh cuaã Stewart laâ mötå cöng cuå saná g taoå co á thï í àûúcå sû ã dunå g cunâ g vúiá cacá cöng cu å khacá àï í kiïmí soatá nhiïmî trunâ g. Öng Kirk-Anthony Hamilton, àöìng saáng lêåp Tech-Beach Retreat, möåt nïìn taãng cöng nghïå Caribe giuáp kïët nöëi caác nhaâ àöíi múái, doanh nhên vaâ nhaâ àêìu tû, cho biïët, khu vûåc naây ngaây caâng coá nhu cêìu thûåc hiïån caác dûå aán cöng nghïå àêìy tham voång. “Giúâ àêy, chuáng töi hiïíu rùçng coá möåt khöng gian hoaåt àöång röång lúán, mang àïën cho baån nhiïìu cú höåi vaâ khaã nùng tiïëp cêån, vaâ baån coá thïí giaãi quyïët caác vêën àïì vûúåt ra ngoaâi ranh giúái àõa lyá cuãa mònh bùçng caách sûã duång cöng nghïå”, öng noái. Àöëi vúái anh Stewart, sûå àöíi múái vaâ gia tùng nhên taâi kyä thuêåt söë àang “thaách thûác quan niïåm sai lêìm rùçng khöng coá cöng nghïå tuyïåt vúâi, caãi thiïån cuöåc söëng úã vuâng Caribe”. n Khi sinh viïn ngûúiâ Jamaica Rayvon Stewart phatá minh ra tay nùmæ cûaã co á thï í tûå khû ã trunâ g sau möiî lênì chamå , àêy àûúcå coi la â mötå bûúcá ngoùtå tiïmì nùng cho cacá bïnå h viïnå , khacá h sanå vaâ doanh nghiïpå . Tòm kiïëm nhûäng böå phim quöëc tïë coá thïí hêëp dêîn thõ trûúâng Myä laâ nhiïåm vuå cuãa XYZ Films. Öng Maxime Cottray, giaám àöëc àiïìu haânh cuãa haäng phim àöåc lêåp naây, cho biïët thõ trûúâng Myä luön khoá tñnh àöëi vúái phim tiïëng nûúác ngoaâi. “Phim nghïå thuêåt chó giúái haån úã khaán giaã vuâng ven biïín New York”, öng noái. Möåt phêìn laâ do vêën àïì ngön ngûä. “Myä khöng phaãi laâ möåt nïìn vùn hoáa phaát triïín vúái phuå àïì hoùåc löìng tiïëng nhû chêu Êu”, öng noái. Tuy nhiïn, raâo caãn ngön ngûä àoá coá thïí dïî daâng àûúåc xoáa boã vúái hïå thöëng löìng tiïëng múái do trñ tuïå nhên taåo (AI) àiïìu khiïín. Böå phim khoa hoåc viïîn tûúãng “Watch the Skies” cuãa Thuåy Àiïín gêìn àêy àûúåc àûa vaâo möåt cöng cuå kyä thuêåt söë coá tïn laâ DeepEditor. Cöng cuå naây xûã lyá hònh aãnh vaâ êm thanh àïí laâm cho nhû thïí caác diïîn viïn thûåc sûå noái möåt ngön ngûä khaác. “Lêìn àêìu töi thêëy kïët quaã cuãa cöng nghïå naây hai nùm trûúác, töi àaä nghô noá töët röìi, nhûng giúâ khi xem baãn dûång múái nhêët, noá thêåt tuyïåt vúâi. Töi tin rùçng nïëu möåt ngûúâi bònh thûúâng xem noá, hoå seä khöng nhêån ra - hoå seä nghô rùçng caác diïîn viïn àang noái ngön ngûä àoá”, öng Cottray noái. Phiïn banã tiïnë g Anh cuaã “Watch The Skies” àaä àûúcå phatá hanâ h taiå 110 rapå AMC trïn khùpæ nûúcá My ä vaoâ thaná g 5. “Nïuë bö å phim khöng àûúcå lönì g tiïnë g Anh, thò ngay tûâ àêuì noá àa ä khöng bao giúâ àûúcå chiïuë taiå cacá rapå chiïuë phim ú ã My”ä , öng Cottray noiá . “Khaná gia ã My ä àa ä co á thï í xem mötå bö å phim àöcå lêpå cuaã Thuyå Àiïní , ma â nïuë khöng àûúcå lönì g tiïnë g thò chó co á mötå nhomá khaná gia ã rêtë nho ã múiá quan têm”. Öng cho biïtë AMC dûå àõnh phatá hanâ h thïm nhiïuì phim nhû thï ë nayâ . DeepEditor àûúcå phatá triïní búiã Flawless, coá tru å sú ã chñnh taiå London. Biïn kõch kiïm àaoå diïnî Scott Mann thanâ h lêpå cöng ty vaoâ nùm 2020, sau khi tham gia thûcå hiïnå cacá bö å phim nhû “Heist”, “The Tournament”, “Final Score”… Öng camã thêyë ky ä thuêtå lönì g tiïnë g truyïnì thönë g cho cacá phiïn banã quöcë tï ë cuaã phim mònh khöng thûcå sû å phu â húpå vúiá banã göcë . “Töi thûcå hiïnå “Heist” vaoâ nùm 2014, vúiá danâ diïnî viïn xuêtë sùcæ bao gömì Robert De Niro, vaâ sau ào á töi thêyë bö å phim àûúcå dõch sang mötå ngön ngûä khacá , ào á la â lucá töi lênì àêuì tiïn nhênå ra rùnç g khöng coá gò la å khi phim àiïnå anã h va â truyïnì hònh khöng àûúcå àoná nhênå rönå g raiä , búiã vò nghïå thuêtå lönì g tiïnë g cu ä àa ä thay àöií moiå thûá vï ì bö å phim”, öng Mann chia se.ã “Moiå thû á àïuì khöng àönì g bö å va â bõ lamâ khacá ài. Va â tû â gocá nhòn cuaã mötå nha â lamâ phim, khaná gia ã quöcë tï ë àang xem mötå sanã phêmí co á chêtë lûúnå g thêpë hún rêtë nhiïuì ”. GIAÃM CHI PHÑ, THÚÂI GIAN Flawless àaä phatá triïní cöng nghïå riïng àïí nhênå danå g va â chónh sûaã khuön mùtå , dûaå trïn mötå phûúng phapá xuêtë hiïnå lênì àêuì tiïn trong mötå baiâ baoá nghiïn cûuá nùm 2018. “DeepEditor kïtë húpå phatá hiïnå khuön mùtå , nhênå danå g khuön mùtå , phatá hiïnå cacá àùcå àiïmí khuön mùtå va â theo doiä khuön mùtå 3D àï í hiïuí àûúcå ngoaiå hònh, hanâ h àönå g vaâ diïnî xuêtë cuaã diïnî viïn trong möiî canã h quay”, öng Mann noiá . Öng cho biïtë cöng nghïå nayâ co á thï í lûu giû ä diïnî xuêtë göcë cuaã diïnî viïn trïn nhiïuì ngön ngûä khacá nhau maâ khöng cênì ghi hònh laiå , giupá giamã chi phñ vaâ thúiâ gian. Theo öng, “Watch the Skies” laâ bö å phim truyïnå àêuì tiïn trïn thïë giúiá àûúcå lönì g tiïnë g hoanâ toanâ bùnç g hònh anã h. Ngoaiâ viïcå giupá diïnî viïn tröng nhû àang noiá mötå ngön ngûä khacá , DeepEditor conâ co á thï í chuyïní àöií diïnî xuêtë tû â lênì quay nayâ sang lênì quay khacá , hoùcå hoaná àöií mötå cêu thoaiå múiá , àönì g thúiâ vênî giûä nguyïn nöiå dung camã xucá . Öng Mann khöng tiïtë lö å chi phñ cöng nghïå nayâ la â bao nhiïu, nhûng öng cho biïtë no á thay àöií tuyâ theo tûnâ g dû å aná . “No á chó tönë khoanã g 1/10 chi phñ quay phim hoùcå nhûnä g phûúng phapá thay àöií khacá ”. Khacá h hanâ g cuaã öng bao gömì “hêuì hïtë cacá dõch vuå phatá trûcå tuyïnë lúná ”. Öng Mann tin rùnç g cöng nghïå nayâ se ä cho phepá thïm nhiïuì khaná gia ã tiïpë cênå cacá bö å phim. “Coá rêtë nhiïuì phim àiïnå anã h va â truyïnì hònh tuyïtå vúiâ ma â ngûúiâ noiá tiïnë g Anh chûa tûnâ g xem, búiã vò nhiïuì ngûúiâ khöng muönë xem chuná g vúiá banã lönì g tiïnë g hay phuå àï”ì , öng Mann noiá . Cöng nghïå naây khöng nhùçm muåc àñch thay thïë diïîn viïn, öng Mann nhêën maånh, vaâ öng cho biïët thïm rùçng diïîn viïn löìng tiïëng seä àûúåc têån duång thay vò bõ thay thïë bùçng gioång noái töíng húåp. “Àiïìu chuáng töi nhêån thêëy laâ nïëu baån taåo ra caác cöng cuå daânh cho nhûäng ngûúâi saáng taåo vaâ nghïå sô, thò àoá laâ caách laâm àuáng àùæn... Hoå coá àûúåc nhûäng cöng cuå maånh meä àïí taåo ra nghïå thuêåt. Àiïìu naây traái ngûúåc vúái nhiïìu caách tiïëp cêån cuãa caác cöng ty cöng nghïå khaác”. NGUY CÚ BAÂO MOÂN TÑNH ÀÙÅC THU VA KÏËT CÊËU CUÃA NGÖN NGÛÄ, VÙN HOÁA Tuy nhiïn, baâ Neta Alexander, phoá giaoá sû phim vaâ truyïnì thöng taiå Àaiå hocå Yale (My)ä , cho biïtë mùcå du â tiïmì nùng phên phöië rönå g raiä hún rêtë hêpë dênî , nhûng viïcå sû ã dunå g AI àï í àõnh hònh laiå cacá bö å phim cho thõ trûúnâ g nûúcá ngoaiâ co á nguy cú lamâ xoiá monâ tñnh àùcå thu â va â kïtë cêuë cuaã ngön ngû,ä vùn hoaá va â cû ã chó. “Nïëu têët caã phim nûúác ngoaâi àïìu àûúåc chuyïín thïí theo hònh aãnh vaâ êm thanh tiïëng Anh, möëi quan hïå cuãa khaán giaã vúái phim nûúác ngoaâi seä ngaây caâng trúã nïn giaán tiïëp vaâ vö höìn”, baâ noái. “Àiïìu naây coá thïí laâm giaãm khaã nùng hiïíu biïët àa vùn hoáa vaâ laâm giaãm caác buöíi chiïëu phim coá phuå àïì hoùåc phim göëc”. Baâ cho rùçng, viïåc thay thïë phuå àïì, möåt cöng cuå quan troång cho ngûúâi hoåc ngön ngûä, ngûúâi nhêåp cû, ngûúâi xem khiïëm thñnh vaâ khoá nghe cuâng nhiïìu àöëi tûúång khaác, laâm dêëy lïn lo ngaåi vïì khaã nùng tiïëp cêån. “Phuå àïì khöng chó laâ möåt giaãi phaáp taåm thúâi; àoá laâ möåt phûúng phaáp baão töìn tñnh toaân veån cuãa caã hònh aãnh vaâ êm thanh cho nhiïìu àöëi tûúång khaán giaã khaác nhau”, Giaáo sû Alexander noái. Viïcå thay thïë àiïuì nayâ bùnç g sû å tû å àönå g hoaá cho thêyë mötå sû å chuyïní hûúná g àaná g lo ngaiå sang vùn hoaá phim anã h àún ngûä va â thûúng maiå hoaá , ba â noiá . “Thay vò hoiã lamâ thïë naoâ àï í phim nûúcá ngoaiâ dï î tiïpë cênå hún vúiá khaná gia ã noiá tiïnë g Anh, tötë hún chuná g ta nïn hoiã lamâ thï ë naoâ àï í xêy dûnå g nhûnä g khaná gia ã sùné sanâ g àoná nhênå àiïnå anã h àa danå g theo cacá h riïng cuaã ho”å . n Cöng nghïå múiá hûaá henå seä lönì g tiïnë g cho phim truyïnå , phim truyïnì hònh vúiá nhiïuì ngön ngûä khacá nhau maâ khöng lamâ giamã chêtë lûúnå g. AI löìng tiïëng cho phim DeepEditor coá thï í dõch mötå bö å phim sang mötå ngön ngûä khacá Tay nùmæ cûaã tû å khû ã trunâ g do anh Rayvon Stewart phatá minh Anh Rayvon Stewart Sinh viïn phatá minh tay nùmæ cûaã tû å khû ã trunâ g Theo baoá caoá cuaã Business Research Insights, nhúâ sûå bunâ g nö í cuaã cacá nïnì tanã g phatá trûcå tuyïnë nhû Netflix va â Apple, thõ trûúnâ g lönì g tiïnë g phim toanâ cêuì dûå kiïnë tùng tûâ 4 ty ã USD vaoâ nùm 2024 lïn 7,6 tyã USD vaoâ nùm 2033. [ HA  MY ] (theo bbc.com, 15/8/2025) [ NGOCÅ DIÏPÅ ] (theo theguardian.com, ngayâ 12/8/2025)
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==