Báo Tiền Phong số 226/2025

NHỮNG NGÀY VỀ ĐÍCH THỨ NĂM 14/8/2025 SÕ 226 0977.456.112 TRANG 11 THÁI KHẮC THÀNH ĐƯỢC TẠI NGOẠI TRANG 12 Lá chắn tên lửa đa tầng bảo vệ nước Mỹ Vụ án Gà lôi trắng CHUYỆN HÔM NAY Ngày bé, tôi từng nghe kể rằng, xưa kia chỉ những bậc vua chúa mới được nuôi gà lôi trắng (một loài chim trĩ quý). Loài chim ấy, lông và đuôi óng ánh như dải mây bạc, đôi mắt đen sâu như hồ thu, bước đi kiêu hãnh mà thanh nhã. XEM TIƒP TRANG 3 n NGUYỄN TUẤN Công nhân thi công tại hiện trường ẢNH. PV TRANG 8 + 9 TRANG 4 TRANG 10 Trọng dụng người tài - Chìa khóa mở tương lai TRANG 3 TRANG 7 Xây dựng lớp thanh niên của kỷ nguyên mới MỆNH LỆNH TỪ TRÁI TIM TỔNG BÍ THƯ DỰ LỄ RA MẮT TỔNG LÃNH SỰ QUÁN VIỆT NAM TẠI BUSAN Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại Lễ kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ hữu nghị hợp tác TPHCM - Busan ẢNH: TTXVN TRANG 2 KHÁNG NGHỊ BẢN ÁN MUA BÁN GÀ LÔI TRẮNG: Tuyến 500kV Lào Cai-Vĩnh Yên Vì sao phải chuyển sang tài khoản giao thông kết nÕi ví điện tử?

2 nThứ Năm n Ngày 14/8/2025 THỜI SỰ QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TPHCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG DUÕNG n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, P.Xuanâ Hoa-ø TPHCM. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 339 Leâ Thanh Nghò, P.Hoaø Cöônø g; 19 Ngoâ Gia Tö,ï P.Haiû Chauâ , TP Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, P.Thanø h Vinh, tænh Ngheä An. ÑT: (0238)8602345; Email: baotienphongbactrungbo@gmail.com. n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , P.Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ - Nam Trung Bo:ä 52 Tranà Nhatä Duatä , P.Buonâ Ma Thuotä , Ñaké Laké , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com; 1018, ñöônø g 2/4, P. Bacé Nha Trang, tænh Khanù h Hoaø . SÑT: 0258.6500.155. Email: tienphongnhatrang@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 64 ñöônø g Ly ù Tö ï Tronï g, P.Yenâ Baiù , tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä So á 18 Le â Thanh Nghò, P.Haï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông, P.Hai Baø Tröng vaø D29 Phaïm Vaên Baïch, P.Caàu Giaáy, Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227525 E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñaé êkê Laké , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM Theo TTXVN, phát biểu tại buổi lễ, Tổng lãnh sự Việt Nam tại Busan Đoàn Phương Lan cho biết, Busan có đông người Việt Nam sinh sống, học tập, cộng đồng người Việt tại đây đang ngày càng hội nhập với sở tại, đóng góp vào sự phát triển của thành phố. Do vậy, việc thành lập Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Busan thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước Việt Nam đối với cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống, học tập và làm việc tại khu vực miền Nam Hàn Quốc. Phát biểu tại sự kiện, Thị trưởng Busan Park Hyeong Jun nhấn mạnh rằng trong bối cảnh quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam - Hàn Quốc đang phát triển mạnh mẽ, việc thành lập Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Busan mang ý nghĩa to lớn, là minh chứng sống động cho mối quan hệ liên kết ngày càng sâu sắc giữa hai quốc gia; là cầu nối vững chắc đưa quan hệ địa phương mở rộng hơn nữa trên nhiều lĩnh vực như kinh tế, văn hóa, giao lưu nhân dân. Nhân dịp này, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trao tặng ông Park Soo Kwan - nguyên Tổng Lãnh sự danh dự Việt Nam tại khu vực Busan - Kỷ niệm chương vì sự nghiệp ngoại giao. Sáng cùng ngày, Tổng Bí thư Tô Lâm và phu nhân Ngô Phương Ly cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam và lãnh đạo TP Busan, đại diện Chính phủ Hàn Quốc dự Lễ kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ hữu nghị hợp tác TPHCM - Busan. Sự kiện do UBND TPHCM và chính quyền TP Busan đồng tổ chức. Phát biểu tại buổi lễ, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định đây là kết quả của hơn 30 năm quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Hàn Quốc - đã được nâng tầm trong khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện. Tổng Bí thư khẳng định vai trò không thể thiếu của hợp tác địa phương trong tổng thể hợp tác thực chất giữa hai quốc gia. Theo Tổng Bí thư, Busan có rất nhiều tiềm năng để tiếp tục phát triển quan hệ với Việt Nam. TPHCM là một đô thị lớn của Việt Nam, quy mô tiềm năng đầy đủ với một tầm nhìn phát triển hiện đại. Busan và TPHCM đều là những trung tâm kinh tế lớn, trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu của Việt Nam và Hàn Quốc; hai bên có nhiều điều kiện để tiếp tục hợp tác cùng phát triển. Tổng Bí thư mong muốn thời gian tới, Busan tiếp tục mở rộng quan hệ hợp tác với nhiều địa phương, nhiều thành phố khác của Việt Nam, các tỉnh ven biển của Việt Nam cũng có nhiều cơ hội mở rộng hợp tác với Busan. BÌNH GIANG Phát biểu tại buổi lễ, ông Đỗ Văn Chiến bày tỏ vui mừng, xúc động khi dự Lễ phát động Chương trình ủng hộ nhân dân Cuba với chủ đề “65 năm nghĩa tình Việt Nam - Cuba” - buổi lễ diễn ra đúng vào kỷ niệm 99 năm ngày sinh lãnh tụ Fidel Castro. “Đây là sự kiện chính trị - xã hội, có ý nghĩa đối ngoại sâu sắc nhân kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và nước Cộng hòa Cuba (2/12/1960 - 2/12/2025), thể hiện tình cảm nhất quán của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam với nhân dân Cuba trên con đường độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội”, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến khẳng định. Ông Đỗ Văn Chiến nêu rõ, trong suốt 65 năm qua, quan hệ Việt Nam - Cuba đã trở thành biểu tượng mẫu mực của tình đoàn kết quốc tế trong sáng, thủy chung và bền chặt. Dù cách xa nhau nửa vòng trái đất, nhân dân hai nước luôn kề vai, sát cánh, hỗ trợ nhau cả khi thuận lợi và nhất là trong những lúc khó khăn, thử thách. Câu nói bất hủ của lãnh tụ Fidel Castro: “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình” không chỉ là lời hứa, mà đã trở thành hiện thực sinh động trong suốt hành trình đấu tranh giành độc lập, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân Việt Nam. Nhân dân Việt Nam luôn khắc ghi và dành cho nhân dân Cuba sự quan tâm, sẻ chia và ủng hộ vô điều kiện. Nhắc tới những khó khăn của đất nước Cuba trong thời gian qua, ông Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh, việc tổ chức Chương trình vận động ủng hộ nhân dân Cuba mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Đây là hành động thể hiện truyền thống nhân ái của dân tộc Việt Nam; là minh chứng sống động cho mối quan hệ thủy chung, trong sáng, gắn bó keo sơn giữa hai dân tộc Việt Nam - Cuba. Chương trình không chỉ hướng đến hỗ trợ vật chất, giúp đất nước Cuba khắc phục khó khăn trước mắt, mà còn lan tỏa thông điệp mạnh mẽ về sự chia sẻ, đồng cảm và đoàn kết quốc tế, khẳng định rằng trong bất cứ hoàn cảnh nào, nhân dân Việt Nam cũng luôn kề vai sát cánh với nhân dân Cuba. Đây là sự tiếp nối truyền thống 65 năm nghĩa tình, nơi tình cảm anh em đã vượt qua mọi khoảng cách địa lý và điều kiện kinh tế để trở thành một giá trị tinh thần bền vững. “Chúng ta cũng hy vọng chương trình sẽ trở thành một hoạt động giáo dục sâu sắc trong cộng đồng, đặc biệt là với thế hệ trẻ - đây là cơ hội để học tập, thấm nhuần giá trị cao đẹp của tình bạn quốc tế mãi trường tồn trong một thế giới đầy biến động, để những giá trị ấy được nối tiếp, lan tỏa cho đến mai sau”, ông Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh. Ông Nguyễn Hải Anh, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam cho biết, chương trình vận động được tổ chức trong 65 ngày, bắt đầu từ ngày 13/8 đến hết ngày 16/10/2025, với mục tiêu vận động tối thiểu 65 tỷ đồng hỗ trợ nhân dân Cuba về lương thực, nhu yếu phẩm và các hoạt động nhân đạo bền vững. TRƯỜNG PHONG Vận động 65 tỷ đồng ủng hộ nhân dân Cuba Thông tin tiếp nhận ủng hộ của chương trình: - Tên đơn vị: TW HOI CHU THAP DO VIET NAM - Số tài khoản: 2022 - Ngân hàng: Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội (MBBank) - Nội dung chuyển khoản: CUBA Thời gian tiếp nhận: Từ ngày 13/8/2025 – 16/10/2025. Tổng Bí thư dự lễ ra mắt Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Busan Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước tới Hàn Quốc, trưa 13/8, Tổng Bí thư Tô Lâm và phu nhân Ngô Phương Ly cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam dự lễ ra mắt Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại TP Busan, lễ kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ hữu nghị hợp tác TPHCM - Busan. Sáng 13/8, tại Hà Nội, ông Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam dự và phát biểu tại Lễ phát động cấp quốc gia Chương trình vận động ủng hộ nhân dân Cuba với chủ đề “65 năm nghĩa tình Việt Nam - Cuba”. Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến và các đại biểu thực hiện nghi thức phát động chương trình ẢNH: MINH HIỂN Miền Bắc đón mưa lớn, Thuỷ điện Hoà Bình liên tiếp mở cửa xả đáy Theo Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), 8h ngày 13/8, mực nước thượng lưu hồ Hòa Bình ở cao trình 104,78m, mực nước hạ lưu 13,08m, lưu lượng về hồ 5.250 m3/s, tổng lưu lượng về hạ du 3.925 m3/s. Thực hiện Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường lệnh Giám đốc Công ty Thủy điện Hòa Bình mở tiếp một cửa xả đáy hồ thủy điện Hòa Bình vào hồi 20 ngày 13/8, đồng thời theo dõi chặt chẽ diễn biến mưa lũ, an toàn công trình, lưu lượng đến hồ, mực nước thượng, hạ lưu hồ chứa. Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia, hôm nay (14/8), miền Bắc tiếp tục có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có mưa vừa đến mưa to. Từ chiều tối 15/8 đến ngày 18/8, khu vực Đông Bắc Bộ sẽ có mưa, mưa vừa và rải rác có dông, cục bộ có nơi mưa to đến rất to. Dự báo từ đêm 15 đến ngày 17/8, toàn bộ dải ven biển miền Trung, khu vực cao nguyên Trung và Nam Bộ sẽ có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có mưa to đến rất to. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. NGUYỄN HOÀI Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại Lễ kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ hữu nghị hợp tác TPHCM - Busan ẢNH: TTXVN

3 THỜI SỰ Thứ Năm n Ngày 14/8/2025 Sáng 13/8, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị toàn quốc tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 và định hướng nội dung giai đoạn 2026-2030. Hội nghị được tổ chức trực tiếp tại trụ sở Chính phủ, trực tuyến với 34 tỉnh, thành phố trong cả nước. Đồng chủ trì hội nghị có Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến; Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình; Phó Thủ tướng Mai Văn Chính; Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh. PHẢI CÓ CÁCH TIẾP CẬN TOÀN DÂN, TOÀN DIỆN Phát biểu khai mạc hội nghị, trong không khí cả nước đang có nhiều hoạt động sôi nổi kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ là trách nhiệm, nghĩa vụ, mà còn là tình cảm sâu sắc, mệnh lệnh từ trái tim, mang tính nhân văn cao cả đối với đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi - nơi còn nhiều khó khăn về hạ tầng cả về giao thông, giáo dục, y tế, vệ sinh môi trường, sinh kế của người dân còn nhiều khó khăn, còn nhiều tập quán lạc hậu… Bày tỏ trăn trở về cách tổ chức thực hiện thời gian qua, Thủ tướng cho rằng việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia còn manh mún, chia cắt, thiếu đồng bộ, gắn kết, trọng tâm, trọng điểm. Do đó, Thủ tướng yêu cầu hội nghị tập trung thảo luận đánh giá khách quan những kết quả đạt được, những hạn chế, khó khăn; đặc biệt nêu ra bài học kinh nghiệm, đề xuất giải pháp để việc thực hiện Chương trình thời gian tới hiệu quả hơn. Thủ tướng nhấn mạnh, việc phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi phải có cách tiếp cận toàn dân, toàn diện, cả hệ thống chính trị phải vào cuộc. Thủ tướng gợi mở cần đổi mới tư duy, cách nghĩ, cách làm; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi và thiết kế công cụ, tăng cường giám sát, kiểm tra; hoàn thiện thể chế để phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; ưu tiên nguồn lực, tài chính có trọng tâm, trọng điểm; đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực; quy hoạch phát triển, sản xuất, các sản phẩm đặc trưng… nhằm mang lại lợi ích cho cộng đồng, nâng mức hưởng thụ cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi… Thủ tướng cho rằng, đối với địa phương có các sản phẩm tiêu biểu (OCOP), cần phải xây dựng thương hiệu, quy hoạch vùng trồng nguyên liệu bài bản; ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; liên kết với doanh nghiệp để cung ứng hàng hoá, vật tư phục vụ sản xuất, tiêu thụ sản phẩm; huy động ngân hàng hỗ trợ vốn; đẩy mạnh liên kết giữa các hộ gia đình, hợp tác xã; phát triển hộ kinh doanh thành doanh nghiệp, doanh nghiệp nhỏ thành doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp lớn thành doanh nghiệp đa quốc gia, tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. TRÊN 137.000 TỶ ĐỒNG THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH GIAI ĐOẠN 2021-2025 Theo Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia, nước ta có 53 dân tộc thiểu số với dân số trên 14,4 triệu người, cư trú trên địa bàn chiếm khoảng 3/4 diện tích tự nhiên của cả nước. Sau sắp xếp địa giới hành chính và tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp, cả nước có khoảng 1.516 xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn 32 tỉnh, thành phố. Tiếp nối các chính sách, chương trình trước đó của Đảng, Nhà nước, năm 2019 và 2020, Quốc hội có các nghị quyết phê duyệt Đề án tổng thể và Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. Ngay sau đó, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ năm 2021 đến năm 2025. Theo các nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ, tổng mức vốn để thực hiện Chương trình giai đoạn 2021-2025 là trên 137.000 tỷ đồng. Chương trình của Chính phủ gồm 10 dự án về: Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết; phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững; phát triển kinh tế - xã hội mô hình bộ đội gắn với dân; đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống; phát triển giáo dục đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp; chăm sóc sức khỏe nhân dân; thực hiện bình đẳng giới và các vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em; đầu tư phát triển nhóm dân tộc thiểu số rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn; truyền thông, tuyên truyền, vận động trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. TRƯỜNG PHONG Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ là trách nhiệm, nghĩa vụ, mà còn là tình cảm sâu sắc, mệnh lệnh từ trái tim, mang tính nhân văn cao cả đối với đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi... PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI VÙNG ĐỒNG BÀO DÂN TỘC THIỂU SỐ VÀ MIỀN NÚI: Mệnh lệnh từ trái tim Sáng 13/8, nhân dịp Hội nghị toàn quốc Tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã gặp, động viên Trưởng bản Mùa A Thi - người đã cứu 90 người dân bản Háng Pu Xi, xã Xa Dung, tỉnh Điện Biên, khỏi thảm họa lũ quét, sạt lở đất vừa qua. Thu nhập bình quân đạt 43,4 triệu đồng/ người Sau 5 năm thực hiện chương trình, có 6 nhóm nhiệm vụ cơ bản đạt hoặc vượt kế hoạch đề ra. Trong đó, mục tiêu về tỉ lệ giảm nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số đạt bình quân 3,4%, vượt dự kiến chương trình là 3,2%; thu nhập bình quân đạt 43,4 triệu đồng, tăng 3,1 lần so với năm 2020; nhóm mục tiêu về giáo dục, lao động trong độ tuổi được đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu, điều kiện đạt bình quân 54,8, vượt mục tiêu chương trình là 50%; bảo tồn và phát triển các giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc; tăng cường công tác y tế để đồng bào được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hiện đại, tiếp tục khống chế, tiến tới loại bỏ dịch bệnh… Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính động viên Trưởng bản Mùa A Thi tại hội nghị ẢNH: TTXVN CHUYỆN HÔM NAY Nó là linh hồn của núi rừng, là hồn vía của những cánh rừng già chưa từng biết đến tiếng cưa, tiếng máy xúc. Dưới tán rừng xanh, nơi sương bạc buổi sớm vắt qua vai núi, một cánh trắng khẽ rung lên. Và những chú gà lôi khoác lên mình bộ lông như tấm lụa trắng dệt từ ánh trăng, xen những nét đen như bút họa của người xưa. Mắt nó đỏ thẫm, chân đỏ tía, dáng đi khoan thai như biết mình là báu vật của rừng. Chúng sống thành đàn nhỏ, ẩn mình nơi rừng gỗ pha tre nứa, trên độ cao từ 300 đến 1.800 mét, nơi chỉ có tiếng gió, tiếng suối và tiếng chim đáp lời nhau. Loài chim ấy nằm trong Sách Đỏ, từng đứng bên bờ tuyệt chủng. Giữa vẻ đẹp mong manh ấy, vụ án “Gà lôi trắng” của Thái Khắc Thành bỗng khiến dư luận xôn xao. Thành – một người yêu chim cảnh – nuôi và nhân giống 13 cá thể gà lôi trắng, rồi rao bán trên mạng. Pháp luật xác định đây là hành vi vi phạm, bởi loài này thuộc danh mục động vật nguy cấp, quý, hiếm cần được bảo vệ. Nhưng ở ranh giới pháp lý, câu chuyện không chỉ có trắng và đen: khác biệt giữa một kẻ đặt bẫy giết chim vì lợi và một người mày mò nhân giống vì đam mê là rất lớn. Ngày 8/8/2025, Tòa án nhân dân khu vực 5 – Hưng Yên tuyên Thành 6 năm tù giam và 30 triệu đồng tiền phạt. Bản án lập tức gây tranh luận gay gắt, nhất là khi Thông tư 27/2025/ TT-BNNMT (có hiệu lực từ 1/7/2025) đã điều chỉnh phân loại gà lôi trắng từ nhóm IB xuống nhóm IIB, tức mức bảo vệ nhẹ hơn. Vậy mà cấp sơ thẩm không áp dụng chính sách mới này. Ngày 12/8, Chánh án TAND tỉnh Hưng Yên Đỗ Mạnh Tăng đã kiến nghị Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm, yêu cầu xem xét lại vụ án. Ông nhấn mạnh: Quyết định tuyên phạt theo nhóm IB là không còn phù hợp với pháp luật hiện hành. Chỉ một ngày sau, Viện kiểm sát đã chính thức kháng nghị, đề nghị hủy bản án để điều tra lại; thay đổi biện pháp ngăn chặn từ tạm giam sang cấm đi khỏi nơi cư trú. Thành được tại ngoại về với mẹ già và đàn con nhỏ. Pháp luật cần nghiêm, nhưng cũng cần công bằng và nhân văn. Nếu Thành là người đã được cảnh báo mà vẫn cố tình vi phạm, hoặc nuôi để bán cho quán nhậu, ắt khó bào chữa. Nhưng nếu đây là câu chuyện của một nông dân yêu chim, thiếu hiểu biết pháp luật, thì tuyên truyền và hướng dẫn mới là lối đi đúng. Thay vì đóng sập mọi cánh cửa, sao không biến kinh nghiệm nuôi, nhân giống loài quý này thành đóng góp cho các chương trình bảo tồn? Mấy tháng bị bắt giam, ba đứa trẻ và một cụ già vẫn từng ngày ngóng chờ Thành về, không chỉ như trụ cột gia đình mà còn là người đã trả xong “món nợ” pháp lý và học được bài học đắt giá nhất. Bảo vệ gà lôi trắng không chỉ là giữ lại những cánh lông bạc trong rừng, mà còn là giữ lại trong xã hội những bàn tay biết chăm sóc, gìn giữ cái đẹp. Cuộc sống hiện đại, lòng nhân từ vẫn là thứ cần được bảo tồn như chính những loài chim quý kia. Nếu ta nhìn một con gà lôi trắng mà rung động, thì cũng hãy nhìn một con người đang lỡ bước mà mở cho họ lối quay về nẻo thiện. Bởi suy cho cùng, cứu một loài chim, cũng chính là cứu phần nhân tính trong mỗi chúng ta. N.T Vụ án Gà lôi trắng TIẾP THEO TRANG 1

4 n Thứ Năm n Ngày 14/8/2025 TÀI XẾ THUẬN TIỆN HƠN Theo Cục Đường Bộ Việt Nam (ĐBVN), cả nước có 6,3 triệu xe ô tô sử dụng dịch vụ thu phí không dừng (ETC) thông qua ứng dụng VETC, chiếm gần 100% tổng số ôtô cả nước. Nhưng đến nay còn khoảng 4 triệu chủ xe (khoảng 70% số xe sử dụng dịch vụ ETC) chưa chuyển sang tài khoản giao thông. Theo Nghị định 119/2024 của Chính phủ, từ ngày 1/10/2025, chủ ô tô phải chuyển đổi tài khoản thu phí hiện tại sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Nếu không thực hiện, ô tô không thể lưu thông qua các trạm thu phí ETC. Việc này đã gây nên nhiều luồng ý kiến khác nhau vài ngày qua, vì nhiều người cho rằng việc này là không cần thiết. Trao đổi với PV Tiền Phong, đại diện Cục ĐBVN cho biết, việc chuyển đổi tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông giúp tài xế thanh toán đơn giản, thuận tiện hơn nhờ không dùng tiền mặt. Việc này còn hỗ trợ công tác quản lý Nhà nước về thu phí được công khai và minh bạch hơn. Thông tin thêm về quy định chuyển đổi tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông, Cục ĐBVN cho hay, trong quá trình Xây dựng Nghị định 119/2024, Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) nhận định việc thu phí để phục vụ hoạt động trả phí đường bộ, nhưng Bộ lại không phải đơn vị có chuyên môn về quản lý tiền trong tài khoản thu phí. Bộ Giao thông vận tải đã thống nhất với Ngân hàng Nhà nước về việc tách tài khoản thu phí thành tài khoản giao thông kết nối với ví điện tử, tài khoản hoặc thẻ tín dụng ngân hàng. Theo đó, tài xế có quyền lựa chọn phương tiện thanh toán để kết nối tài khoản giao thông. CÁCH CHUYỂN ĐỔI NHANH CHÓNG Để chuyển đổi từ tài khoản thu phí không dừng như VETC hay ePass sang tài khoản giao thông, chủ xe cần chuẩn bị căn cước công dân và tài khoản ngân hàng. Đối với ứng dụng VETC, chủ xe nhấn vào mục “Thiết lập ví” ở màn hình chính. Sau đó, quét và chụp căn cước gắn chip, khuôn mặt theo hướng dẫn trên màn hình. Khi thành công, hệ thống sẽ gửi bản mềm hợp đồng để chủ xe đọc, kiểm tra thông tin và xác nhận. Sau đó, chủ xe liên kết với tài khoản ngân hàng theo hướng dẫn trên màn hình. Cuối cùng, chủ xe cần nạp tiền vào tài khoản giao thông. Nếu chủ xe sử dụng ứng dụng ePass thì cần tìm thông báo liên kết thanh toán trong ứng dụng ở mục “Thông báo”. Tiếp theo, chủ xe cần chọn nền tảng thanh toán là Viettel Money hoặc thẻ tín dụng (thẻ tín dụng sẽ tính thêm phí 2%). Sau cùng, tài xế chỉ cần hoàn thành các bước xác thực như hướng dẫn trên màn hình. Quá trình thực hiện việc chuyển đổi sang tài khoản giao thông chỉ mất vài phút, nên tài xế sẽ không bị ảnh hưởng thời gian làm việc. Đại diện Công ty TNHH thu phí tự động VETC cho biết, với các tài khoản thu phí đang còn tiền, sau khi nâng cấp lên ví (ví VETC và tài khoản giao thông), khi qua trạm thu phí hệ thống sẽ trừ tự động với tài khoản thu phí (cũ) cho đến khi hết tiền. Ngoài ra, chủ xe VETC có thể chuyển từ tài khoản thu phí cũ sang tài khoản giao thông (với các tài khoản còn dưới 50.000 đồng). VETC lưu ý, một số tài xế không thể qua trạm khi tài khoản VETC hết tiền, nhưng cũng không có tiền trong tài khoản mà chỉ có tiền mặt. Khi ấy, tài xế phải nhờ nhân viên thu phí hoặc người đi đường nạp hộ, và có mất trên dưới 10% phí dịch vụ này. Khoản phí dịch vụ này giống như nạp tiền qua “đại lý” và không phải là chính sách của VETC. LỘC LIÊN Từ ngày 1/10 tới, chủ ô tô sử dụng ứng dụng thu phí không dừng như VETC và ePass phải bắt buộc chuyển đổi sang tài khoản giao thông kết nối với ví điện tử, tài khoản hoặc thẻ tín dụng ngân hàng khi qua các trạm thu phí. Việc chuyển đổi sang tài khoản giao thông chỉ mất vài phút, tài xế sẽ không bị ảnh hưởng thời gian làm việc ẢNH: XDCS Để tránh việc phải mất phí dịch vụ, VETC khuyến nghị tài xế cần chủ động nạp tiền vào các ứng dụng thu phí không dừng, hoặc tài khoản cá nhân luôn có tiền để phòng ngừa rủi ro quên không nạp. Vì sao phải chuyển sang tài khoản giao thông kết nối ví điện tử? Ngày 13/8, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM cho biết, vừa cứu sống hai bệnh nhân trẻ tuổi mắc sốt xuất huyết Dengue nặng. Cả hai đều nhập viện trong tình trạng suy đa cơ quan, được hồi sức tích cực bằng thở máy, lọc máu liên tục, truyền dịch, truyền máu và thuốc vận mạch để duy trì sự sống. Trường hợp thứ nhất là chị M.T.N.Q (33 tuổi, công nhân), khởi phát sốt cao, đau mỏi người nhưng tự điều trị tại nhà. Khi nhập viện, bệnh đã biến chứng sốc, tổn thương gan, thận nặng, tràn dịch màng phổi và suy hô hấp cấp. Sau hơn 3 tuần điều trị tích cực, vượt qua nhiều đợt nhiễm trùng dai dẳng, chị mới được cai máy thở sức khỏe bình Bệnh nhân thứ hai là chị H.T.M (21 tuổi) nhập viện trong tình trạng nguy kịch, vừa sốc sốt xuất huyết, vừa thoát huyết tương ồ ạt, xuất huyết sau phúc mạc, rối loạn đông máu nặng. Các bác sĩ phải chạy đua thời gian, vừa hồi sức chống sốc, vừa truyền lượng lớn chế phẩm máu và lọc máu liên tục để giành lại sự sống. BS-CKII Trương Ngọc Trung, Trưởng khoa Cấp cứu - Hồi sức tích cực - Chống độc Người lớn, cho biết: “Người trẻ khỏe vẫn có thể diễn tiến nặng, thậm chí tử vong. Hệ miễn dịch quá mạnh đôi khi tạo ra ‘cơn bão cytokine’ gây tổn thương thành mạch, thoát huyết tương, sốc và suy đa cơ quan”. Ông cảnh báo, giai đoạn nguy hiểm thường từ ngày thứ 3 đến 7, khi bệnh nhân đã hạ sốt, khiến nhiều người chủ quan. Một trường hợp khác lâm vào nguy kịch cũng đã được cứu sống tại Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố. Bệnh nhân là nam sinh N.L.M.T (14 tuổi, ngụ tại Tây Ninh) được chẩn đoán vừa mắc sốt xuất huyết Dengue ngày thứ 3 có dấu hiệu cảnh báo, vừa bị viêm ruột thừa cấp. Do rối loạn đông máu, các bác sĩ quyết định điều trị nội khoa bằng kháng sinh và truyền dịch thay vì mổ ngay. Sau một tuần theo dõi và điều trị, ruột thừa tình trạng sức khỏe bệnh nhân đã dần ổn định. NHIỀU Ổ DỊCH MỚI, SỐ CA MẮC TĂNG GẦN GẤP ĐÔI ThS.BS Lương Chấn Quang, Phó trưởng khoa Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh tật - Viện Pasteur TP.HCM cho biết, tính đến tuần 31 (ngày 3/8), khu vực phía Nam ghi nhận 44.417 ca mắc sốt xuất huyết và 11 ca tử vong, tăng 97,6% số ca so với cùng kỳ năm 2024. Nhiều ổ dịch mới hình thành, lan từ TP.HCM sang Tây Ninh, và từ Đồng Nai lên Bình Phước, Lâm Đồng. Tỷ lệ ca nặng ở mức 2,3%, tử vong 0,027% ở người lớn và 0,021% ở trẻ em. Đáng chú ý, 70% ca tử vong là người lớn, một nửa trong số này nhập viện chỉ sau 1-2 ngày khởi bệnh, cho thấy việc nhận diện sớm dấu hiệu nguy hiểm vẫn còn hạn chế. Các chuyên gia khuyến cáo, khi có dấu hiệu cảnh báo như mệt mỏi, li bì, đau bụng, nôn ói nhiều hoặc xuất huyết (chảy máu cam, chân răng, nôn ra máu, đi tiêu phân đen), người bệnh cần nhập viện ngay. Tuyệt đối không tự truyền dịch tại nhà vì có thể làm bệnh nặng hơn. VÂN SƠN TPHCM và nhiều tỉnh phía Nam đang bước vào cao điểm dịch sốt xuất huyết Dengue với số ca mắc tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái. Nhiều bệnh nhân trẻ rơi vào tình trạng “thập tử nhất sinh”. Bệnh nhân sốc sốt xuất huyết rơi vào nguy kịch được điều trị thành công tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới Sốt xuất huyết tăng nhanh, nhiều người bệnh trẻ nguy kịch XÃ HỘI Các chuyên gia khuyến cáo người dân cần diệt muỗi, diệt lăng quăng, loại bỏ nơi đọng nước quanh nhà, ngủ màn kể cả ban ngày, mặc quần áo dài tay. Duy trì vệ sinh môi trường, sắp xếp đồ đạc gọn gàng để hạn chế nơi muỗi trú ngụ. Doanh nghiệp chi gần 2 tỷ đồng thưởng công nhân dịp 2/9 Sáng 13/8, Công đoàn, Đoàn thanh niên Công ty TNHH Kỹ nghệ Cửa Ý Á Châu (doanh nghiệp vốn đầu tư Đài Loan - Trung Quốc, nhà máy đặt tại phường Tân Hiệp, TPHCM), tổ chức lễ chào cờ hướng đến kỷ niệm 80 năm ngày Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9. Hơn 1.300 người lao động cùng ban giám đốc công ty trong màu áo đặc biệt đến nhà máy. Hầu hết công nhân mặc trên mình áo đỏ, các bộ phận khác mặc áo xanh của đoàn thanh niên, dân quân, nữ du kích, chiến sĩ cách mạng và áo trắng quàng khăn đỏ của thiếu nhi. Bà Lê Thị Hương - Chủ tịch Công đoàn cơ sở Công ty TNHH Kỹ nghệ Cửa Ý Á Châu, cho biết công ty thường xuyên hưởng ứng thực hiện các phong trào của chính quyền địa phương phát động. Công ty đã sắp xếp hoạt động sản xuất, thời gian nghỉ lễ cho người lao động. “Mong muốn tất cả công nhân lao động hiểu được những giai đoạn lịch sử đất nước Việt Nam đã đi qua và những hy sinh của ông cha, cho chúng ta được hưởng những ngày hòa bình” - bà Hương nói. Tại lễ chào cờ đặc biệt này, ông Hsieh Mao Shan - Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Kỹ nghệ Cửa Ý Á Châu cho biết, để động viên toàn thể người lao động, dịp này công ty quyết định tặng thưởng cho mỗi công nhân là 700.000 đồng; cán bộ kỹ thuật 1,2 triệu đồng/người; tổ trưởng 1,6 triệu đồng/người; nhân viên văn phòng 1,8 triệu đồng; ước tính kinh phí gần 2 tỷ đồng. HƯƠNG CHI

5 KINH TẾ Thứ Năm n Ngày 14/8/2025 “BƯỚC VÀO” LUẬT PHÁP Theo ông Nguyễn Văn Phúc, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban kinh tế của Quốc hội (nay là Ủy ban Kinh tế và Tài chính), Đại hội VI quyết định đường lối đổi mới, từ nền kinh tế kế hoạch mệnh lệnh, tập trung, bao cấp sang nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần. Ngay sau đó, việc xây dựng các luật về kinh tế theo tinh thần đường lối đổi mới được các cơ quan bắt tay vào thực hiện. Năm 1987, Quốc hội ban hành Luật Đầu tư nước ngoài, tạo ra nền tảng pháp lý cho việc thu hút vốn nước ngoài, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế trong nước. Tuy nhiên, với khu vực kinh tế tư nhân, đến trước năm 1990 vẫn chưa phát triển do không có luật điều chỉnh. Vì vậy, yêu cầu mà Đảng đề ra phải xây dựng luật về khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân. “Năm 1990 Luật Công ty và Luật Doanh nghiệp tư nhân được Quốc hội ban hành đã đặt dấu ấn đầu tiên, thừa nhận sự tồn tại về mặt pháp lý của khu vực kinh tế tư nhân trong nước”, ông Phúc nói. Luật Doanh nghiệp tư nhân khi đó quy định: Nhà nước công nhận sự tồn tại lâu dài và phát triển của doanh nghiệp tư nhân, thừa nhận sự bình đẳng trước pháp luật của doanh nghiệp tư nhân với các doanh nghiệp khác và tính sinh lợi hợp pháp của việc kinh doanh. Trong khuôn khổ pháp luật, chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền tự do kinh doanh và chủ động trong mọi hoạt động kinh doanh. “Với tư duy kinh tế và tư duy pháp lý đổi mới, Quốc hội đã ban hành các luật kinh tế đầu tiên của nước ta, mở ra thời kỳ quản lý nền kinh tế bằng luật thay vì quản lý chủ yếu bằng chỉ thị, mệnh lệnh”, ông Phúc cho biết. Với sự ra đời của hai luật trên, khu vực kinh tế tư nhân, từ vị trí bên lề, đã được nhìn nhận như một bộ phận cấu thành trong tổng thể nền kinh tế quốc dân. Tới năm 1996 tổng cộng đã có khoảng 21.000 doanh nghiệp tư nhân, 9.000 công ty trách nhiệm hữu hạn, 210 công ty cổ phần được thành lập, một con số rất ấn tượng. Trong khi đó, số hộ kinh doanh gia đình cũng tăng từ 840.000 hộ năm 1990 lên 2,2 triệu hộ vào đầu năm 1996… CỞI TRÓI THỦ TỤC, KHƠI DÒNG KHỞI NGHIỆP Dù vậy, trong giai đoạn đầu những năm sau đổi mới, kinh tế tư nhân vẫn được cho là mang tính bổ sung, phục vụ những phần việc mà khu vực nhà nước chưa thể bao phủ hết, và chưa được xem là một động lực phát triển dài hạn. Là một trong những người tham gia xây dựng dự thảo Luật Doanh nghiệp năm 1999, TS. Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương kể: Luật Công ty và Luật Doanh nghiệp tư nhân có nhiều hạn chế, khiến khu vực kinh tế này phát triển chưa như kỳ vọng. Theo Luật Công ty, muốn thành lập doanh nghiệp tư nhân kinh doanh thì phải được chủ tịch tỉnh ký cho phép và để "an toàn", chủ tịch tỉnh yêu cầu chủ tịch quận, chủ tịch phường, rồi cả tổ dân phố, đoàn thanh niên… phải ký vào hồ sơ xin lập doanh nghiệp... Thành thử, để xin được giấy phép thành lập doanh nghiệp, phải xin tới 35 chữ ký và 32 con dấu, nhiều thời gian chờ đợi. Kết quả, trong 9 năm, chỉ có 43.000 doanh nghiệp tư nhân được cấp phép thành lập. Con số này là một tiến bộ vượt bậc so với trước đó, song lại quá khiêm tốn đối với yêu cầu phát triển kinh tế của đất nước lúc bấy giờ, ông Doanh chia sẻ. Khi nghiên cứu sửa luật, đối chiếu với quy định “công dân được tự do kinh doanh theo pháp luật, trừ những ngành nghề cấm”, Ban soạn thảo dự án Luật Doanh nghiệp đề xuất: công dân có quyền đăng ký kinh doanh, chỉ cần hoàn thiện hồ sơ, không cần chủ tịch tỉnh ký. Tuy nhiên, theo TS Lê Đăng Doanh, đề xuất này khi đưa ra thảo luận tại Quốc hội vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau. Một số lãnh đạo địa phương vẫn muốn giữ quyền phê duyệt. Có chủ tịch tỉnh còn nói: “Tôi ở trong tỉnh nên biết ai tốt, ai xấu; ai tốt thì cho làm, ai xấu thì không”… Sau nhiều tranh luận, Quốc hội đồng ý bỏ quy định chủ tịch tỉnh ký cho phép thành lập, doanh nghiệp được quyền đăng ký theo luật, chỉ cần đáp ứng đủ thông tin và hồ sơ. “Sau khi Luật ra đời, người dân rất phấn khởi, đăng ký kinh doanh nhiều, tạo nên một làn sóng khởi nghiệp mạnh mẽ”, theo TS Lê Đăng Doanh. Dù vậy, quá trình thực thi Luật Doanh nghiệp 1999 cũng không dễ dàng. Để thúc đẩy việc thực hiện luật, Thủ tướng Phan Văn Khải đã thành lập Tổ công tác của Thủ tướng, làm việc với từng bộ, ngành để bãi bỏ các điều kiện kinh doanh không phù hợp. “Khi đi tìm hiểu thực tế, Tổ công tác thấy có khoảng 500 điều kiện kinh doanh bất hợp lý. Ví dụ, tư nhân muốn đóng tàu trên 2.000 tấn phải có số lượng kỹ sư, công nhân nhất định. Doanh nghiệp ở Nam Định nói, chỉ cần trả lương cao hơn là kỹ sư từ xí nghiệp quốc doanh sẵn sàng sang làm việc, nên yêu cầu này là vô lý”, ông Doanh kể. Từ kiến nghị của Tổ công tác, Thủ tướng Phan Văn Khải sau đó đồng ý xóa bỏ hàng loạt các loại giấy phép con, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động. Kết quả, từ năm 2000 trở đi, mỗi năm có từ 20.000 doanh nghiệp, rồi tăng thành 25.000 - 30.000 doanh nghiệp ra đời và dần lên đến khoảng 100.000 doanh nghiệp. Đặc biệt, từ giai đoạn 2016 trở đi, số lượng doanh nghiệp thành lập mới liên tục tăng cao, có năm lên đến 131.100 doanh nghiệp đăng ký thành lập. Qua hoạt động, bước đầu đã dần hình thành ra các tập đoàn lớn, làm thay đổi diện mạo kinh tế đất nước trong một số lĩnh vực như: hàng không, công nghệ thông tin, xây dựng… cũng như hình thành ra các tập đoàn kinh tế tư nhân “tỷ đô” như: Vietjet Air, VinGroup, Trường Hải, Hòa Phát… TIẾN VÀO “CAO TỐC” Với gần một triệu doanh nghiệp, khoảng 5 triệu hộ kinh doanh cá thể, khu vực kinh tế tư nhân giờ đây đã lớn mạnh, đóng góp khoảng 51% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước, tạo ra hơn 40 triệu việc làm, chiếm hơn 82% tổng số lao động trong nền kinh tế, đóng góp gần 60% vốn đầu tư toàn xã hội. Từ bên lề, Văn kiện Đại hội XII của Đảng lần đầu tiên khẳng định: Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế. Tuy vậy, sau gần 40 năm đổi mới, khu vực kinh tế tư nhân vẫn đối mặt với nhiều rào cản kìm hãm sự phát triển, chưa bứt phá về quy mô và năng lực cạnh tranh, chưa đáp ứng được yêu cầu, kỳ vọng là lực lượng nòng cốt của kinh tế đất nước. Hầu hết doanh nghiệp có quy mô siêu nhỏ, nhỏ và vừa; tiềm lực tài chính và trình độ quản trị hạn chế; phần lớn có năng lực công nghệ, đổi mới sáng tạo thấp; năng suất lao động, hiệu quả hoạt động và sức cạnh tranh chưa cao; tư duy kinh doanh thiếu tầm nhìn chiến lược, thiếu kết nối với các doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Với quyết tâm mở “cao tốc” cho kinh tế tư nhân bứt phá, tháng 5/2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 68 về phát triển kinh tế tư nhân. Trong đó, lần đầu tiên kinh tế tư nhân được xác định là “một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế”, là lực lượng tiên phong thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh quốc gia, công nghiệp hoá, hiện đại hoá, tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng xanh, tuần hoàn, bền vững. Mục tiêu đề ra, đến năm 2030, phấn đấu có 2 triệu doanh nghiệp hoạt động trong nền kinh tế, 20 doanh nghiệp lớn tham gia chuỗi giá trị toàn cầu… Theo các chuyên gia, ngay khi được ban hành, Nghị quyết 68 đã “thổi bùng” khát vọng kinh doanh của khu vực kinh tế tư nhân. Doanh nghiệp tư nhân giờ đây không chỉ hiện diện ở các lĩnh vực kinh tế thông thường mà còn chủ động bước vào những ngành đòi hỏi công nghệ cao, vốn lớn như xây dựng sân bay, cảng biển, và đang đề xuất đầu tư làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam hay hệ thống metro. Từ vị thế “bổ sung”, khu vực này đang trở thành “động lực quan trọng” đưa kinh tế Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên mới. VĂN KIÊN Từ chỗ đứng bên lề trong cơ chế bao cấp, khu vực kinh tế tư nhân dần được thừa nhận trong nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần sau đường lối đổi mới của Đại hội VI… Để rồi, sau 40 năm đổi mới, khu vực này không chỉ khẳng định chỗ đứng mà còn vươn lên trở thành một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế. BẢN HÙNG CA 80 NĂM Bài 5: Kinh tế tư nhân bước vào cao tốc Doanh nghiệp tư nhân giờ đây không chỉ hiện diện ở các lĩnh vực kinh tế thông thường mà còn chủ động bước vào những ngành đòi hỏi công nghệ cao, vốn lớn như xây dựng sân bay, cảng biển, thậm chí còn đang đề xuất đầu tư làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam hay hệ thống metro. Tổng Bí thư Tô Lâm tham quan các gian hàng trưng bày sản phẩm của các doanh nghiệp tư nhân ẢNH: NHẬT BẮC Nhiều doanh nghiệp tư nhân lớn Việt Nam đề xuất tham gia làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam ẢNH: AI

PGS.TS Nguyễn Phong Điền, Phó Giám đốc ĐH Bách khoa Hà Nội cho hay, năm nay có 65 cơ sở giáo dục ĐH tham gia nhóm lọc ảo miền Bắc với khoảng trên 3 triệu nguyện vọng đăng kí. Từ 17 - 20/8, hệ thống lọc ảo chung của Bộ GD&ĐT sẽ chạy 6 lần. Theo hướng dẫn của Bộ, các trường đại học trên cả nước sẽ bắt đầu công bố điểm chuẩn trúng tuyển đợt 1 từ 17h ngày 20/8. Hạn cuối để công bố là trước 17h ngày 22/8. Như những năm trước, lọc ảo nhóm trường miền Bắc do ĐH Bách khoa Hà Nội chủ trì. Nhóm trường miền Nam do ĐH Quốc gia TPHCM chủ trì. Trước khi Bộ GD&ĐT tổ chức lọc ảo chung, từ ngày 13/8, ĐH Bách khoa Hà Nội bắt đầu chạy dữ liệu nhóm trường miền Bắc. Điểm mới đáng chú ý trong mùa tuyển sinh năm nay là quy định bắt buộc các trường phải công bố bảng quy đổi điểm trúng tuyển tương đương giữa các phương thức xét tuyển. Điều này nhằm đảm bảo tính thống nhất, khách quan và công bằng cho tất cả các thí sinh. Nếu đơn vị nào chưa công khai bảng quy đổi thì sẽ không thể tải dữ liệu xét tuyển từ hệ thống. Ông Điền cho hay, năm nay lần đầu tiên Bộ GD&ĐT đưa ra yêu cầu này nhưng không ảnh hưởng đến quá trình lọc ảo. Hiện tại, còn một số trường chưa đẩy điểm quy đổi chứng chỉ IELTS lên hệ thống. Ngoài ra, Bộ cũng yêu cầu các trường rà soát tiêu chí phụ, phân tích dữ liệu tuyển sinh các năm trước để xác định tỷ lệ ảo phù hợp, bảo đảm số lượng thí sinh trúng tuyển không vượt quá chỉ tiêu đã được phê duyệt. Ông Điền thông tin, trung bình mỗi thí sinh xét tuyển vào ĐH Bách khoa Hà Nội đăng kí 4 nguyện vọng, thấp hơn so với trung bình của cả nước. Thống kê của Bộ GD&ĐT, năm nay cả nước có gần 850.000 thí sinh đăng kí, với hơn 7 triệu nguyện vọng, trung bình gần 9 nguyện vọng/thí sinh. Năm trước là hơn 4 triệu nguyện vọng, trung bình khoảng gần 6 nguyện vọng/thí sinh. Sở dĩ số lượng nguyện vọng trung bình/thí sinh năm nay tăng, theo ông Điền, nguyên nhân chính do không xét tuyển sớm. Nếu tính cả số lượng nguyện vọng xét tuyển sớm, con số trung bình của năm trước lên đến hơn 10 nguyện vọng/thí sinh. HOA BAN 6 n Thứ Năm n Ngày 14/8/2025 QUANH NĂM ĐI THUÊ Được thành lập từ năm 1993, sau hơn 30 năm hoạt động, đến nay sinh viên của Trường ĐH Mở Hà Nội vẫn chưa có chỗ “an cư”. Theo báo cáo công khai được đăng tải trên website, trường ĐH Mở Hà Nội có trụ sở chính tại Nhà B101 phố Nguyễn Hiền, Hà Nội với diện tích 1.448m2, công năng là nhà hiệu bộ của trường, phục vụ hoạt động của Đảng ủy, Hội đồng trường, Ban Giám hiệu, các phòng ban chức năng, các khoa, trung tâm, viện và các hoạt động khác của nhà trường. Cơ sở tại xã Nghĩa Trụ, tỉnh Hưng Yên với diện tích trên 5,3ha, phục vụ giáo dục thể chất, giáo dục quốc phòng, thư viện, các hoạt động khác của trường. Như vậy, 2 cơ sở của Trường ĐH Mở Hà Nội không phục vụ đào tạo, nghiên cứu khoa học. Các khoa của Trường ĐH Mở Hà Nội được “xé lẻ” đào tạo tại 4 địa điểm thuê khác nhau. Khoa công nghệ thông tin đang thực hiện nhiệm vụ đào tạo, nghiên cứu khoa học tại số 96 phố Định Công, Hà Nội. Khoa du lịch, khoa tiếng Anh, viện công nghệ sinh học và công nghệ thực phẩm đang hoạt động tại tòa nhà 301 đường Nguyễn Trãi, Hà Nội. Khoa tạo dáng công nghiệp, khoa điện - điện tử, khoa tài chính ngân hàng hoạt động tại địa chỉ 422 phố Vĩnh Hưng, Hà Nội. Khoa luật, khoa kinh tế, khoa tiếng Trung hoạt động tại 193 phố Vĩnh Hưng Hà Nội. So với trước đây, các địa điểm thuê đã được thu gọn rất nhiều. Có giai đoạn, sinh viên ngành tài chính - ngân hàng, ngành kiến trúc của trường phải học tại tòa nhà An Huy - Lô GD1- 3, khu công nghiệp Ngọc Hồi, Thanh Trì, Hà Nội; khoa tiếng Trung học tại số 475 Hoàng Quốc Việt, Hà Nội… Anh N.V.S, cựu sinh viên ngành công nghệ thông tin (khóa 2004 - 2008) tỏ ra ngạc nhiên sau 17 năm tốt nghiệp, sinh viên của khoa vẫn học tập ở các giảng đường đi thuê. Anh S cho biết, trong thời gian anh học, sinh viên khoa công nghệ thông tin di chuyển địa điểm học ít nhất 2 nơi trước khi được ổn định học tập tại điểm thuê 96 phố Định Công. Không chỉ Trường ĐH Mở Hà Nội, một trường ĐH trực thuộc ĐH Quốc gia Hà Nội hiện cũng phải đi thuê giảng đường cho sinh viên học tập do không đủ cơ sở vật chất. Tại TPHCM, một số trường ĐH cũng đang phải đi thuê cơ sở vật chất hoặc hợp tác với trường ĐH khác có giảng đường để phục vụ giảng dạy như Trường ĐH Mở TPHCM. Trên website, trường thông tin có tới 5 cơ sở tại TPHCM nhưng theo tìm hiểu của phóng viên, các cơ sở này cơ bản chỉ đáp ứng được nhiệm vụ hành chính, còn học tập, phần lớn sinh viên đang học tại Khu dân cư Nhơn Đức, xã Hiệp Phước (huyện Nhà Bè cũ), TPHCM. Đây là khuôn viên của Trường ĐH Sư phạm Thể dục Thể thao TPHCM. Từ năm học 2023 - 2024, sinh viên của Trường ĐH Mở TPHCM đã về đây học tập do hai trường kí hợp tác. Trường ĐH Mở TPHCM có cơ sở ở Long Bình Tân tỉnh Đồng Nai với diện tích 32,5ha và đến nay chưa thể đưa vào sử dụng vì mới chỉ xong một số hạng mục phục vụ đào tạo. CÓ ĐẤT NHƯNG KHÔNG CÓ TIỀN XÂY Việc các cơ sở giáo dục ĐH hiện nay chưa đảm bảo diện tích đào tạo, thậm chí phải thuê chỗ học cho sinh viên chạy khắp thành phố đã khiến bức tranh giáo dục ĐH trở nên méo mó, biến dạng. Và lỗi này không thuộc về các trường ĐH. Trường ĐH Mở Hà Nội được bàn giao khu đất tại xã Nghĩa Trụ, Hưng Yên từ năm 2015. Tuy nhiên từ đó đến nay, nhà trường không có kinh phí để xây dựng bài bản, quy mô ngay từ đầu. Sau 10 năm, mới chỉ có 1 tòa nhà được xây dựng trên khu đất này và không thể đưa vào khai thác. Xuất phát điểm ban đầu, trường ra đời với hình thức bán công, nên đầu tư của nhà nước hạn chế. Hơn nữa, chức năng là cơ sở nghiên cứu và đào tạo đại học với các loại hình đào tạo tư, đào tạo tại chỗ nhằm đáp ứng các nhu cầu học tập đa dạng của xã hội, không phải đào tạo chính quy. Nhưng sau quá trình phát triển, từ nhiệm vụ đào tạo từ xa là chính, trường chuyển sang đào tạo chính quy, nên tháo gỡ về mặt cơ sở vật chất càng khó khăn. Đi thuê chỗ học trong nhiều năm, trường không có khả năng tích lũy tài chính. Việc xây dựng cơ sở tại Hưng Yên dù có chính sách thông thoáng, vẫn cần nguồn kinh phí từ nhà nước mới có thể triển khai. ĐH Quốc gia Hà Nội cũng được giao xây dựng cơ sở tại Hòa Lạc từ những năm đầu 2000. Nhưng 2 thập kỉ trôi qua, sau nhiều cuộc họp, cũng chỉ xây dựng được một phần rất nhỏ. Những năm gần đây, ĐH này đưa được sinh viên năm thứ nhất của một số trường lên đào tạo, từ năm thứ 2, sinh viên về học tập tại các cơ sở trực thuộc trong nội thành. Việc xây dựng 1 trường ĐH tiêu tốn hàng nghìn tỷ. Các trường công lập không thể có nguồn tài chính lớn như vậy để có thể xây dựng dù được giao quỹ đất sạch, trong khi thực tế, các trường còn phải thực hiện giải phóng mặt bằng. Trao đổi với phóng viên, PGS. TS Nguyễn Phong Điền, Phó Giám đốc ĐH Bách khoa Hà Nội chia sẻ dự kiến năm 2030, ĐH Bách khoa Hà Nội đưa 3 vạn sinh viên về cơ sở Hưng Yên học tập. Trụ sở chính tại số 1 Đại Cồ Việt, Hà Nội trở thành nơi đào tạo sau ĐH, nghiên cứu, phát triển khoa học công nghệ. Ngoài ra, ĐH Bách khoa Hà Nội còn có cơ sở 12ha tại Bắc Ninh sẽ phục vụ đào tạo liên tục (các hệ đào tạo khác như vừa làm vừa học…). Theo ông Điền, giải bài toán tài chính để xây trường không dễ với các cơ sở giáo dục ĐH công lập. Ví dụ, tại cơ sở Hưng Yên, ĐH Bách khoa Hà Nội được địa phương hỗ trợ kinh phí giải phóng mặt bằng, được nhà nước hỗ trợ 1 phần kinh phí xây dựng hạ tầng cơ bản, nhưng nhà trường vẫn phải tìm các nguồn vốn khác để xây dựng. ĐH này dự kiến sẽ vay nguồn vốn từ các ngân hàng và có thể trả trong khoảng thời gian tới 25 năm. NGHIÊM HUÊ Không đủ cơ sở vật chất để đào tạo, một số trường đại học (ĐH), phải thuê giảng đường để sinh viên có chỗ học. Đáng nói là tình trạng “ăn đong” chỗ học kéo dài nhiều năm và chưa có hồi kết. ĐH Bách khoa Hà Nội tiếp tục chủ trì nhóm lọc ảo miền Bắc trong mùa tuyển sinh ĐH năm 2025. Trụ sở Nhà B101 Nguyễn Hiền của Trường ĐH Mở Hà Nội ẢNH: HOA BAN Các trường ĐH thành viên của ĐH Quốc gia Hà Nội đều đã được “phân lô” ở Hòa Lạc. Nhưng kinh phí ở đâu để xây trường thì ĐH quốc gia Hà Nội cũng không trả lời được vì bản thân ĐH này cũng không có kinh phí. Thí sinh tìm hiểu thông tin tuyển sinh năm 2025 ẢNH: NHƯ Ý Lọc ảo hơn 3 triệu nguyện vọng KHOA GIÁO TIẾP BÀI TRƯỜNG ĐẠI HỌC “LAY LẮT”: Hơn 30 năm “ở đậu”

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==