Báo Tiền Phong số 224/2025

13 TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG Thứ Ba n Ngày 12/8/2025 LAMÂ CHUÃ ÀÖNÌ G TIÏNÌ Cuối tháng 7, đầu tháng 8/2025, mưa lớn kéo dài gây ra lũ ống, lũ quét và sạt lở đất tại nhiều tỉnh miền núi và trung du Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, đặc biệt là các tỉnh: Điện Biên, Sơn La và Nghệ An… Thiên tai đã gây thiệt hại nghiêm trọng về người, tài sản, cơ sở hạ tầng, ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất và đời sống người dân. Nghệ An: Toàn tỉnh có 7.088 nhà bị sập, vùi lấp, cuốn trôi hoàn toàn, bị hư hỏng. Trong đó, 418 nhà bị sập, vùi lấp hoặc cuốn trôi hoàn toàn chủ yếu tại các xã Mỹ Lý (214 nhà), xã Nhôn Mai (67 nhà), xã Tương Dương (51 nhà)… Ngoài ra, 5.430 căn nhà bị ngập sâu, tài sản trôi nổi, hư hỏng nặng sau khi nước rút; 1.240 nhà bị tốc mái, hư hỏng, trong đó có 97 căn thiệt hại trên 70%. Mưa lũ khiến 38 điểm trường tại 18 xã bị thiệt hại, nhiều điểm bị ngập sâu, cuốn trôi trang thiết bị, 7 trung tâm y tế bị ngập, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động khám chữa bệnh. Ngoài ra, hàng trăm điểm sạt lở đường, hệ thống điện, hệ thống thông tin liên lạc bị gián đoạn. Trước tình hình đó, Công đoàn NHCSXH đã trao 200 triệu đồng thông qua Ban vận động Quỹ vì người nghèo và cứu trợ tỉnh Nghệ An, nhằm kịp thời sẻ chia khó khăn với đồng bào vùng lũ, góp phần giúp người dân sớm ổn định cuộc sống. Điện Biên: Mưa lớn kéo dài gây lũ quét, sạt lở đất tại 15/45 xã thuộc tỉnh Điện Biên như Xa Dung, Tìa Dình, Mường Luân, Pú Nhi, Tuần Giáo, Phình Giàng, Mường Phăng, Tủa Chùa, phường Điện Biên Phủ… Thiên tai khiến 10 người thiệt mạng, 12 người bị thương; hơn 550 ngôi nhà bị hư hại; gần 3.000m đường giao thông cùng nhiều công trình thủy điện, thủy lợi, hệ thống điện, trạm phát sóng bị phá hủy. Trước tình hình đó, Công đoàn cơ sở NHCSXH tỉnh Điện Biên đã trao 100 triệu đồng ủng hộ thông qua Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh để hỗ trợ các gia đình bị ảnh hưởng. Ngoài ra, Công đoàn cơ sở cũng chỉ đạo các công đoàn bộ phận phối hợp với chính quyền địa phương rà soát thiệt hại và triển khai hỗ trợ kịp thời. Tiêu biểu, Công đoàn bộ phận NHCSXH huyện Điện Biên Đông đã trực tiếp xuống các điểm chịu thiệt hại nặng, tổ chức hỗ trợ người dân với tổng số tiền hơn 179 triệu đồng. Công đoàn bộ phận NHCSXH huyện Điện Biên Đông trực tiếp xuống các điểm chịu thiệt hại nặng để hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai Sơn La: Liên tục hứng chịu 5 đợt mưa lớn diện rộng, trong đó có 3 đợt gây thiệt hại nặng nề tại 14 xã. Mưa lớn làm nước sông Mã dâng cao, gây ngập úng trên diện rộng, nhiều bản làng bị cô lập. Riêng tại các xã Mường Lạn, Sông Mã, Púng Bánh, Chiềng Sơ, Bó Sinh, Mường Lầm, Sốp Cộp, Chiềng Khoong…, đã có 4 ngôi nhà bị cuốn trôi, hàng chục nhà khác hư hỏng nặng, nhiều diện tích lúa và hoa màu bị phá hủy. Hệ thống điện, liên lạc, giao thông cũng bị gián đoạn nghiêm trọng. Chung tay cùng bà con vượt qua khó khăn, Công đoàn cơ sở NHCSXH tỉnh Sơn La đã tổ chức các đoàn công tác đến thăm hỏi, động viên và trao quà hỗ trợ người dân tại các xã chịu ảnh hưởng nặng như: Chiềng Sơ, Bó Sinh. Đoàn đã hỗ trợ trực tiếp 6 gia đình có người chết và mất tích (mỗi trường hợp 5 triệu đồng) và 21 hộ gia đình bị sập, trôi nhà (mỗi hộ 3 triệu đồng). Dù giá trị vật chất không lớn, nhưng đây là nghĩa cử ấm áp, thể hiện tinh thần đồng hành của cán bộ NHCSXH với bà con vùng thiên tai, góp phần giúp người dân sớm vượt qua giai đoạn khó khăn. PV San sẻ yêu thương, vượt qua bão lũ NGUYÊN TẮC “CHIA BA” Đối với sinh viên, nguồn thu nhập thường đến từ ba kênh chính: tiền hỗ trợ từ gia đình, học bổng hoặc trợ cấp, và thu nhập thêm từ công việc bán thời gian. Lan, sinh viên năm nhất Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, mỗi tháng nhận 3 triệu đồng từ gia đình và 1,5 triệu đồng từ việc làm gia sư. Con số 4,5 triệu đồng tưởng như đủ cho một tháng sinh hoạt, nhưng chỉ nửa tháng là Lan đã gần cạn ví. Nguyên nhân không nằm ở thu nhập thấp mà ở cách chi tiêu tùy hứng, không ghi chép và không phân biệt rõ giữa nhu cầu thiết yếu và mong muốn nhất thời. Theo tác giả Ramit Sethi trong cuốn sách Tôi sẽ dạy bạn cách làm giàu (I Will Teach You to Be Rich), một nguyên tắc quan trọng của quản lý tài chính là “tự động hóa” ngay khi vừa nhận được thu nhập. Với sinh viên, nguyên tắc này có thể áp dụng đơn giản bằng cách chia tiền thành ba phần rõ ràng. Phần lớn nhất dành cho các chi phí thiết yếu như tiền thuê trọ, ăn uống, điện nước, đi lại. Phần thứ hai dành cho tiết kiệm và dự phòng, nên được gửi ngay vào tài khoản ngân hàng để phòng khi khẩn cấp hoặc phục vụ các mục tiêu dài hạn như mua máy tính xách tay hay tham gia khóa học. Phần còn lại dành cho chi tiêu tự do như cà phê với bạn bè, xem phim, mua sách hay đi du lịch ngắn ngày. Điều quan trọng là mỗi khoản thu chi đều cần được ghi chép, dù chỉ bằng một cuốn sổ tay nhỏ hay qua các ứng dụng miễn phí. Chỉ sau một hoặc hai tháng theo dõi, sinh viên sẽ dễ dàng nhận ra khoản nào đang “đội” lên bất thường để kịp thời điều chỉnh. Cách làm này cũng giúp tránh rơi vào “chi phí nhỏ giọt” - những khoản tiêu vặt tưởng chừng vô hại nhưng cộng dồn lại thành số tiền đáng kể. Một ly trà sữa 50.000 đồng mỗi tuần nghe có vẻ không đáng lo, nhưng nếu uống ba lần một tuần, mỗi tháng sẽ mất tới 600.000 đồng, tương đương gần nửa tiền điện nước. Lan, sau khi nhận ra mình liên tục rơi vào cảnh hết tiền giữa tháng, đã áp dụng nguyên tắc chia thu nhập thành ba phần. Cô dành 2,6 triệu đồng cho chi phí thiết yếu gồm 1,5 triệu đồng tiền trọ, 700.000 đồng cho ăn uống tại nhà và 400.000 đồng cho điện, nước, internet cùng xăng xe. Khoảng 1,2 triệu đồng được gửi ngay vào ngân hàng để tiết kiệm, còn lại 700.000 đồng dành cho các hoạt động giải trí, mua sách và giao lưu bạn bè. Chỉ sau sáu tháng, Lan đã tích lũy được hơn bảy triệu đồng - đủ để mua một chiếc điện thoại mới phục vụ việc học mà vẫn không cần vay mượn ai. TÌM CÁCH GIA TĂNG THU NHẬP Quản lý chi tiêu không dừng ở việc tiết kiệm. Bên cạnh cắt giảm chi phí, mỗi người cần tìm cách gia tăng thu nhập và tối ưu giá trị từ đồng tiền. Với sinh viên, điều này đồng nghĩa với việc lựa chọn công việc làm thêm có liên quan tới chuyên ngành để vừa kiếm tiền, vừa tích lũy kinh nghiệm; đầu tư thời gian học thêm kỹ năng mới như ngoại ngữ, tin học, thiết kế - những khoản đầu tư mang lại “lãi suất” cao nhất cho tương lai; đồng thời tận dụng triệt để các ưu đãi từ thẻ sinh viên để tiết kiệm chi phí ăn uống, đi lại, mua sách. Một số thói quen nhỏ nhưng hiệu quả có thể giúp sinh viên “sống khỏe” với ngân sách hạn hẹp. Tự nấu ăn tại nhà không chỉ giúp tiết kiệm 30-40% chi phí ăn uống mà còn đảm bảo chất lượng bữa ăn. Mua đồ cũ chất lượng, từ giáo trình, bàn ghế cho tới máy tính, là cách giảm đáng kể chi tiêu mà vẫn đáp ứng nhu cầu học tập. Tham gia các câu lạc bộ hoặc sự kiện miễn phí vừa mở rộng mạng lưới bạn bè, vừa giúp hạn chế chi phí giải trí. Quản lý tài chính cá nhân không phải là việc bó buộc bản thân vào một khuôn khổ khắc khổ, mà là cách để bạn tự do hơn trong dài hạn - tự do khỏi áp lực tiền bạc và tự do theo đuổi những điều mình muốn. Năm học mới là thời điểm hoàn hảo để mỗi sinh viên bắt đầu hành trình đó, bằng một bản kế hoạch chi tiêu rõ ràng, phù hợp với bản thân và bền vững cho tương lai. THẢO AN Phát huy truyền thống tương thân tương ái, Công đoàn NHCSXH và Công đoàn cơ sở NHCSXH các tỉnh đã kịp thời có những hoạt động sẻ chia, hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả đợt mưa lũ kéo dài vừa qua. Công đoàn bộ phận NHCSXH huyện Điện Biên Đông trực tiếp xuống các điểm chịu thiệt hại nặng để hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai Hậu quả do mưa lũ gây ra sẽ cần nhiều thời gian để khắc phục. Tuy nhiên, sự sẻ chia kịp thời từ các tổ chức, cá nhân - trong đó có hệ thống NHCSXH - không chỉ giúp người dân vượt qua giai đoạn khó khăn trước mắt mà còn tiếp thêm nghị lực, niềm tin để họ ổn định cuộc sống, vươn lên sau thiên tai. Bài học đầu năm học mới cho sinh viên Chuẩn bị bắt đầu một năm học mới, một hành trình tự lập của các tân sinh viên bên cạnh sự háo hức sẽ là mối lo về lần đầu tiên phải tự xoay xở với mọi thứ, từ nấu bữa tối, giặt quần áo đến quản lý từng đồng trong ví. Với nhiều bạn, kỹ năng quản lý tài chính cá nhân gần như là “vùng đất lạ” – nhưng lại là yếu tố then chốt quyết định sự ổn định của cuộc sống xa nhà. Với nhiều bạn, kỹ năng quản lý tài chính cá nhân gần như là “vùng đất lạ” ẢNH MINH HỌA Theo một khảo sát của Viện Nghiên cứu Thanh niên năm 2024 trên 1.200 sinh viên tại Hà Nội và TPHCM, có tới 62% thừa nhận mình thường xuyên chi tiêu vượt kế hoạch, trong đó 38% từng phải vay bạn bè hoặc ứng tiền từ gia đình trước khi hết tháng. Chuyên gia tài chính Nguyễn Hoàng Minh cho rằng, nguyên nhân không nằm ở mức thu nhập mà ở thói quen quản lý: “Khi sinh viên không theo dõi dòng tiền hàng tháng, họ sẽ dễ mất kiểm soát trước những khoản chi nhỏ nhưng dồn dập. Ngược lại, chỉ cần áp dụng một hệ thống đơn giản để phân bổ và ghi chép, tình trạng thiếu hụt sẽ giảm rõ rệt sau vài tháng”.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==