Báo Tiền Phong số 219/2025

MÔ HÌNH ƯƠM TẠO BÀI BẢN Vườn ươm khởi nghiệp quốc gia - một mô hình ươm tạo quy mô quốc gia đầu tiên vừa ra mắt cộng đồng khởi nghiệp tạo sự hứng khởi đầy hy vọng cho bạn trẻ. Vườn ươm (do HUB Network, Mạng lưới các CLB khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số khởi xướng, do Bộ Khoa học và Công nghệ giao nhiệm vụ) được thiết kế theo hướng hệ sinh thái liên ngành và liên kết đa tầng, tập trung hỗ trợ các dự án khởi nghiệp công nghệ có tiềm năng tạo tác động bền vững. Anh Trần Quang Hưng, Chủ tịch HUB Network chia sẻ, để đi từ ý tưởng đến thành công là một chặng đường dài với vô vàn rào cản: thiếu kiến thức, thiếu nguồn lực, thiếu kết nối và định hướng dài hạn. Vườn ươm khởi nghiệp quốc gia ra đời từ chính nhu cầu thực tiễn đó, trở thành “bệ phóng” chuyên biệt cho thế hệ thanh thiếu niên đam mê đổi mới sáng tạo. Anh Hưng cho biết, không đơn thuần là một nơi hỗ trợ không gian làm việc hay huấn luyện kỹ năng, Vườn ươm khởi nghiệp quốc gia được định vị là trung tâm đổi mới sáng tạo, tập trung vào các lĩnh vực dữ liệu thiết yếu của nền kinh tế - xã hội. Dựa trên nền tảng cộng đồng gần 10.000 thành viên khởi nghiệp trẻ, Vườn ươm đặt mục tiêu thúc đẩy sự ra đời của các startup công nghệ có khả năng tạo tác động bền vững. Một trong những mục tiêu đáng chú ý là đến năm 2035, Vườn ươm hướng tới trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu Đông Nam Á, đứng trong Top 3 vườn ươm châu Á dành cho thanh thiếu niên, đồng thời, xây dựng mạng lưới các quỹ đầu tư mạo hiểm, trở thành điểm kết nối giữa startup Việt với các mạng lưới khởi nghiệp toàn cầu. Mục tiêu cụ thể là xây dựng và vận hành được mô hình “Vườn ươm khởi nghiệp quốc gia” quy mô đào tạo 5.000 thanh thiếu niên có kỹ năng, tư duy khởi nghiệp; ươm tạo được 200 dự án/ý tưởng tiềm năng, gọi vốn thành công cho 5 doanh nghiệp được ươm tạo; kết nối được tối thiểu 50 đối tác chiến lược trong nước, quốc tế; xây dựng mạng lưới kết nối 5.000 chuyên gia ở các lĩnh vực trọng điểm; hình thành cơ sở dữ liệu tập trung toàn quốc về hệ sinh thái khởi nghiệp. Với mô hình phát triển toàn diện, Vườn ươm triển khai một chu trình ươm tạo bài bản gồm 4 giai đoạn: từ tiền ươm tạo, đào tạo, phát triển doanh nghiệp đến sau ươm tạo. Mỗi giai đoạn đều có chương trình huấn luyện, cố vấn và hỗ trợ chuyên sâu. Đặc biệt, Vườn ươm tổ chức chiến dịch HUB Challenge toàn cầu để tuyển chọn các ý tưởng đột phá và xây dựng hành lang pháp lý - tài chính giúp startup đi đường dài. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ BỨC THIẾT CỦA THỊ TRƯỜNG Với vốn điều lệ 250 tỷ đồng, sở hữu trọn vẹn hạ tầng công nghệ từ văn phòng, máy chủ, dịch vụ đám mây đến mạng lưới viễn thông, Công ty TNHH Công nghệ 44+ (CEO - Lê Bắc Nam) là một trong những hạt nhân quan trọng trong Vườn ươm khởi nghiệp Quốc gia. Công ty 44+ sẵn sàng đồng hành hỗ trợ nhiều startup trẻ hiện thực Tiếp sức cho startup Việt 6 n Thứ Năm n Ngày 7/8/2025 GIỚI TRẺ THU HÚT 529 TRIỆU USD VỐN ĐẦU TƯ MẠO HIỂM Những năm gần đây, khởi nghiệp không chỉ dừng lại ở những cuộc thi ý tưởng hay câu chuyện truyền cảm hứng trên mạng xã hội, mà đã trở thành lựa chọn nghiêm túc của nhiều bạn trẻ. Từ sinh viên còn ngồi trên ghế giảng đường đến những người vừa rời công việc ổn định, ngày càng nhiều người tìm cách tạo dựng doanh nghiệp của riêng mình. Năm 2024, Hệ sinh thái Khởi nghiệp thanh niên Việt Nam thu hút 529 triệu USD vốn đầu tư mạo hiểm vào startup, đưa Việt Nam vào nhóm dẫn đầu Đông Nam Á về số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp. Tuy nhiên, đằng sau những con số đầy hứa hẹn là nhiều thách thức thực tế. Khoảng 36% startup trẻ chưa đăng ký kinh doanh, chỉ 26,7% báo cáo hoạt động hiệu quả và tỷ lệ khởi nghiệp thành công chỉ dao động từ 3-5%. Khó khăn tiếp cận vốn, thiếu kỹ năng thực chiến, thủ tục hành chính phức tạp và khoảng cách lớn giữa thành thị và nông thôn đang là những rào cản đáng kể. Một khảo sát quốc tế của GEM (Global Entrepreneurship Monitor) cũng chỉ ra, gần một nửa (49%) số người trưởng thành nhìn thấy cơ hội nhưng không dám khởi nghiệp vì sợ thất bại, xu hướng này gia tăng sau đại dịch. So với Mỹ, nơi nhóm tuổi 18-24 có tỷ lệ khởi nghiệp cao nhất (24% đang điều hành doanh nghiệp, 21% có ý định khởi nghiệp), Việt Nam vẫn còn khoảng cách đáng kể. Ở nhiều nền kinh tế phát triển, giới trẻ không chỉ khởi nghiệp sớm mà còn hướng đến các mô hình có tác động xã hội, môi trường rõ rệt. Tại Việt Nam, phần lớn startup trẻ vẫn tập trung vào dịch vụ tiêu dùng, thương mại điện tử, công nghệ ứng dụng, hiếm có dự án hướng tới phát triển bền vững hoặc tầm nhìn toàn cầu. VỪA ĐI VỪA DÒ ĐƯỜNG Người trẻ Việt giàu nhiệt huyết và khát vọng khởi nghiệp, với nhiều ý tưởng sáng tạo, ý nghĩa. Tuy nhiên, hầu hết bạn trẻ khi bắt tay vào khởi nghiệp đều loay hoay, gặp khó đủ đường. Khi đang là sinh viên năm 4 ngành Khoa học máy tính, ĐH Bách khoa Hà Nội, Trần Văn Lực đã làm Giám đốc Cty Cổ phần Awake Drive - doanh nghiệp phát triển hệ thống giám sát và duy trì độ tỉnh táo của tài xế bằng công nghệ sóng não. Dự án Awake Drive của Lực và cộng sự luôn nhận được sự đánh giá cao của ban giám khảo tại cuộc thi khởi nghiệp vì sự thiết thực, khả thi nhờ đưa ra giải pháp công nghệ giúp tài xế tỉnh táo trong suốt hành trình lái xe nhằm hạn chế tai nạn giao thông. Dù ý tưởng hay là vậy nhưng để trở thành CEO của một doanh nghiệp khi còn ngồi trên ghế giảng đường là một hành trình đầy gian nan, vượt qua giới hạn bản thân và không thể thiếu các “bệ đỡ”. Lực và nhóm bạn đối diện với rất nhiều khó khăn, thách thức. “Chúng tôi phải làm rất nhiều việc không thuộc chuyên môn, từ pháp lý, tài chính, vận hành doanh nghiệp đến xây dựng hồ sơ gọi vốn. Trong khi đó, chưa thành viên nào trong nhóm có kinh nghiệm. Mỗi bước đi là một lần dò đường”, Lực chia sẻ. Điều may mắn, Lực và các thành viên nhóm khởi nghiệp không phải tự “bơi” một mình trong muôn vàn thử thách ấy. Trong giai đoạn quyết định, Trung tâm Sáng tạo và Khởi nghiệp Sinh viên của ĐH Bách khoa Hà Nội đã đồng hành sát cánh với nhóm. “Các thầy cô trong trung tâm sát cánh cùng chúng tôi như cùng khám phá một hành trình mới. Chúng tôi thiếu gì, trung tâm kết nối người có chuyên môn hỗ trợ ngay lúc đó”, Lực kể. Vườn ươm khởi nghiệp Quốc gia ra đời không chỉ là nơi tăng tốc ý tưởng mà còn trở thành nền tảng kết nối nguồn lực đầu tư, cố vấn, thị trường trong và ngoài nước, thúc đẩy doanh nghiệp trẻ phát triển bền vững. Khởi nghiệp trở thành lựa chọn nghề nghiệp và khát vọng tự thân của nhiều bạn trẻ ẢNH: DƯƠNG TRIỀU “Nếu không có sự đồng hành của các vườn ươm, các thầy cô và chuyên gia, chúng tôi sẽ phải loay hoay rất lâu, thậm chí mắc những sai lầm không đáng có, vừa mất thời gian, vừa trả giá bằng tiền bạc, và cả những rủi ro pháp lý”. TRẦN VĂN LỰC, Giám đốc Cty cổ phần Awake Drive BỆ PHÓNG CHO Đầy chông gai Khởi nghiệp đã trở thành một xu hướng mạnh mẽ trong giới trẻ Việt Nam, nhưng con đường để biến ý tưởng thành doanh nghiệp thành công vẫn đầy chông gai. So sánh với thế giới cho thấy, Việt Nam có nhiều tiềm năng song vẫn thiếu những bệ đỡ vững chắc, đòi hỏi sự đầu tư đồng bộ từ giáo dục đến chính sách. Trần Văn Lực (ngoài cùng, bên trái) giới thiệu về ứng dụng Awake Drive

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==