8 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ n Thứ Hai n Ngày 4/8/2025 Hồ Thị Hậu (lớp 12/2, Trường Phổ thông dân tộc nội trú THCS&THPT Nam Trà My, TP Đà Nẵng) vừa đậu vào ngành Sư phạm Ngữ Văn, Trường Đại học Sư phạm - Đại học Đà Nẵng. BĂNG RỪNG ĐI HỌC, GỬI GẠO VỀ NHÀ Nhà Hậu nằm hun hút trong rừng sâu. Ba em mất sớm, một mình mẹ xoay xở đủ cách từ làm rẫy, hái đót, bẻ măng kiếm tiền nuôi ba chị em. Hậu là con giữa, học rất giỏi, nhưng nhà nghèo quá, không ít lần nghĩ đến chuyện bỏ ngang. “Năm lớp 9 em bắt đầu xuống trường nội trú học. Từ nhà em ở thôn 1, xã Trà Tập phải đi bộ đường rừng hết khoảng một tiếng, rồi đi xe thêm một tiếng nữa mới tới trường. Ở nhà không có xe cộ gì cả, mỗi lần đi học mẹ lại phải thuê xe chở em đi, tốn tiền lắm. Nhiều lúc chỉ muốn nghỉ học cho mẹ đỡ khổ”, Hậu nhớ lại. Hậu kể suốt 4 năm đi học nội trú, ăn uống đã có nhà trường lo, mỗi tháng mẹ gom góp cho Hậu khoảng 100.000 đồng để mua đồ con gái. Hậu tằn tiện từng đồng không dám tiêu, nếu dư thì tháng sau không xin mẹ nữa. Vì ngoài lo cho mình, ở nhà còn có em. Nếu gửi cho Hậu nhiều thì có nghĩa là mẹ với em phải chắt bóp, nhịn ăn nhiều hơn nữa. Hậu cũng tính toán rất chi li, vài tháng mới dám về nhà một lần cho đỡ tiền thuê xe. Thấy hoàn cảnh của Hậu, cô giáo chủ nhiệm lúc ấy liên hệ với một chương trình từ thiện có tên “Đi học trên núi” giúp đỡ. Hậu kể hết hoàn cảnh, khát khao con chữ để được làm cô giáo của mình và bất ngờ nhận được hỗ trợ 500.000 đồng mỗi tháng. Vậy là từ lớp 9 đến lớp 12, Hậu vừa đi học, vừa có… lương, có quà mang về cho gia đình. “Lúc đó trường phát cho em 250.000 đồng mỗi tháng, nửa còn lại dùng mua gạo, mắm muối, dầu ăn… Em mang tất cả về nhà cho mẹ, cho em. Những món đồ ấy với bà con vùng cao quý lắm”, Hậu thật thà. Không phụ lòng của các mạnh thường quân, Hậu nỗ lực học tập và đạt học sinh giỏi suốt 12 năm liền. Riêng môn Văn năm lớp 12 đạt 9.2 điểm. Cô Trúc Ly (giáo viên chủ nhiệm lớp 12/2) chia sẻ: Hậu là một trong những học sinh học giỏi, nằm trong top đầu của lớp. Dù gia cảnh khó khăn nhưng vẫn vươn lên trong học tập. Hậu cũng rất năng nổ trong các hoạt động ở trường. 12 năm đèn sách đã xong, Hậu đăng ký nguyện vọng vào ngành Sư phạm Ngữ Văn vì từ nhỏ đã ước mong làm cô giáo, và quan trọng là ngành học này cũng không tốn tiền học phí. Ngày cuối tháng 7, khi dò kết quả theo “Nhà em nghèo, nhưng em thích học lắm. Em ước mong làm cô giáo từ nhỏ, và bây giờ cánh cửa đã mở ra cho em. Hôm báo với mẹ tin đỗ đại học, mẹ mừng mà lo, vì biết lấy gì xuống núi đi học bây giờ…”, Hậu trải lòng. Hậu và em gái đều học rất giỏi dù con đường đến trường lắm gian nan “Đi học trên núi” và giấc mơ của cô bé Xơ Đăng n THANH HIỀN PHÓNG SỰ CHẾ TÀI QUÁ NHẸ Ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Cục PTTH&TTĐT, Bộ VHTTDL) đánh giá: “Mức phạt 70-80 triệu đồng đối với những quảng cáo sai phạm không đủ sức răn đe. Nhiều KOL, KOC có thể thu lợi gấp 10 lần số tiền đó”. Thực tế cho thấy, việc một số KOL, KOC quảng cáo sai sự thật, lách luật hay thậm chí lợi dụng lùm xùm cá nhân để kiếm tiền đã trở thành vấn đề nhức nhối. Vụ việc ầm ĩ nhất gần đây là trường hợp streamer ViruSs thu hút tới 4,8 triệu lượt xem cho một buổi phát trực tiếp về chuyện tình cảm cá nhân. Cục đã phải trực tiếp yêu cầu dừng phát sóng, bởi mức độ lan tỏa quá lớn có thể gây tác động tiêu cực đến trật tự mạng xã hội. Theo báo cáo tại Hội nghị giao ban ngày 30/7, trong 6 tháng đầu năm, Cục PTTH&TTĐT đã xử phạt ba trường hợp KOL hoặc người nổi tiếng quảng cáo sai sự thật, với tổng mức phạt 215 triệu đồng, nhắc nhở 2 trường hợp khác có vi phạm nhẹ hơn. Các vi phạm liên quan chủ yếu đến quảng cáo các sản phẩm như thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, thuốc, hàng giả hoặc hàng không đảm bảo chất lượng mà KOL/KOC không kiểm chứng tính xác thực, gây nhầm lẫn và thiệt hại cho người tiêu dùng. Theo ông Lê Quang Tự Do, ngoài việc xử phạt hành chính, các nền tảng như Facebook, YouTube, TikTok cần dừng hợp tác với KOL, KOC vi phạm trong thời gian từ 3 đến 6 tháng tùy mức độ, đồng thời áp dụng bộ lọc kỹ thuật để chủ động rà soát, chặn gỡ nội dung vi phạm và tắt tính năng kiếm tiền cho các tài khoản sai phạm. Theo thống kê từ Cục PTTH&TTĐT, hiện nay các buổi livestream có yếu tố gây tranh cãi vẫn thu hút hàng triệu lượt xem, đi kèm với các khoản thu từ phí bình luận, quà tặng ảo và doanh thu quảng cáo. Trong trường hợp ViruSs, chỉ riêng một buổi livestream đã có hơn 600 người trả phí từ 135.000 đến 155.000 đồng để được tham gia thảo luận, chưa kể quà tặng ảo từ người xem có giá trị lên đến hàng triệu đồng. Điều này cho thấy mức phạt hành chính đơn thuần không đủ sức ngăn chặn. PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa, Xã hội của Quốc hội nêu: “Chúng ta đang chứng kiến sự chuyển dịch từ quảng cáo truyền thống sang quảng cáo thông qua KOL, KOC. Nếu không sớm ban hành quy định riêng cho lĩnh vực này, chúng ta sẽ phải đối mặt với hệ lụy từ việc lan truyền thông tin sai lệch và nguy cơ lừa đảo thương mại”. Ông nhấn mạnh cần xây dựng cơ chế phối hợp ba bên: cơ quan quản lý, nền tảng mạng xã hội và các nhãn hàng. “Các nhãn hàng không thể đứng ngoài cuộc. Họ phải chịu trách nhiệm khi hợp tác với KOL, KOC vi phạm”, ông nói. KHUYẾN KHÍCH NỘI DUNG TÍCH CỰC Mai Linh, một KOL trong lĩnh vực làm đẹp cho rằng, đề xuất tạm dừng hợp tác từ 3 đến 6 tháng đối với những người vi phạm có thể là “đòn cảnh tỉnh mạnh mẽ”. “Có nhiều người làm nội dung theo hướng giật gân để thu hút lượt xem, bất chấp hậu quả. Nếu nền tảng áp dụng biện pháp này, chắc chắn họ sẽ phải suy nghĩ lại”, Linh nói. Cô cho rằng ngoài chế tài, cần có thêm các chương trình đào tạo về pháp luật và đạo đức nghề nghiệp cho KOL, KOC. “Không phải ai bước vào nghề cũng hiểu hết về ranh giới pháp lý. Nếu có những khóa huấn luyện chính thức từ cơ quan quản lý hoặc nền tảng, sẽ giảm được rất nhiều sai phạm”, cô nêu. Một KOC trong lĩnh vực ẩm thực (đề nghị giấu tên) chia sẻ: “Hiện nay, mức phạt chưa đáng sợ bằng việc bị gỡ tính năng kiếm tiền. Một khi không được bật kiếm tiền, mọi công sức xây dựng kênh coi như đổ sông đổ biển. Nếu biện pháp này được áp dụng, tôi tin sẽ hạn chế đáng kể những chiêu trò câu view phản cảm”. Nhà nghiên cứu văn hóa số Lê Quỳnh Trang cho rằng, để chấn chỉnh hoạt động KOL, KOC, cần có sự chung tay từ toàn bộ hệ sinh thái quảng cáo số. Các nền tảng, nhãn hàng và cả cộng đồng mạng phải cùng tham gia. Chỉ khi đó, chúng ta mới xây dựng được một môi trường quảng cáo số trung thực, sáng tạo và có trách nhiệm. Dù các biện pháp chế tài là cần thiết, các chuyên gia cho rằng điều quan trọng hơn là xây dựng cơ chế hỗ trợ KOL, KOC phát triển nội dung lành mạnh. Chia sẻ tại phiên tọa đàm “Kiến tạo Sự bùng nổ của mạng xã hội đã biến những người có ảnh hưởng (KOL) và người tiêu dùng chủ chốt (KOC) trở thành lực lượng tác động mạnh đến thói quen mua sắm và xu hướng xã hội. Tuy nhiên, khuôn khổ pháp lý hiện hành vẫn chưa theo kịp tốc độ phát triển của lĩnh vực này, trong khi chế tài xử phạt còn nhẹ, thiếu tính răn đe. Minh bạch luật chơi cho KOL, KOC Bên cạnh chế tài, các chuyên gia cho rằng điều quan trọng hơn là xây dựng cơ chế hỗ trợ KOL, KOC phát triển nội dung lành mạnh ẢNH: IT Streamer ViruSs thu hút tới 4,8 triệu lượt xem cho một buổi phát trực tiếp về chuyện tình cảm cá nhân ẢNH: IT
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==