Với quy định này, 5 ngành của trường không sử dụng phương thức đánh giá năng lực ĐH Quốc gia TPHCM để xét tuyển gồm: Lịch sử, địa lí học, thông tin - thư viện, toán ứng dụng, khoa học dữ liệu. Năm đầu tiên thực hiện quy đổi điểm giữa các phương thức xét tuyển, giữa các tổ hợp xét tuyển còn nhiều lúng túng và băn khoăn. Do đó, cần sự điều chỉnh của Bộ GD&ĐT cho những năm sau. GS. NguyÆn Đình Đức cho rằng, các trường ĐH với phương án quy đổi bách phân vị, sẽ vất vả hơn so với năm trước. Thí sinh cũng bỡ ngỡ. Nhưng những thay đổi tích cực này hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng và công bằng. “Cùng với chất lượng đội ngũ giảng viên, chất lượng đầu vào là yếu tố quan trọng để các trường đại học thực hiện sứ mệnh đào tạo nhân tài, sáng tạo tri thức và thực hiện đổi mới sáng tạo”, ông Đức nói. Vì vậy, theo GS. NguyÆn Đình Đức, một trong những nội dung phải đổi mới trong thời gian tới, đó là đổi mới tuyển sinh ĐH theo hướng tiếp cận chuẩn mực và hội nhập quốc tế. GS. Đức đề xuất phải sửa Luật Giáo dục ĐH, đề thi tốt nghiệp THPT phải được phân hóa để tuyển chọn được nhân tài và phải tổ chức thật tốt, an toàn và chất lượng ở cả 4 khâu: Đề thi, tổ chức thi, chấm thi và xét tuyển. NGHIÊM HUÊ 7 n Thứ Ba n Ngày 29/7/2025 KHOA GIÁO các ngành trong khu thương mại tự do, trung tâm tài chính, trung tâm vi mạch bán dẫn ở Đà Nẵng và Việt Nam. Qua việc đăng kí của thí sinh tại hệ thống tuyển sinh của trường ĐH có thể thấy, nhóm ngành kinh tế, công nghệ thông tin đang nhận được sự quan tâm tốp đầu của thí sinh. Ví dụ, chỉ tính số lượng thí sinh đăng kí quy đổi chứng chỉ IELTS và chứng chỉ đánh giá năng lực quốc tế (ACT/SAT) tại ĐH Kinh tế quốc dân năm nay lên tới trên 21.000, chưa kể số lượng thí sinh xét tuyển bằng thi đánh giá năng lực, thi tốt nghiệp THPT, trong khi tổng chỉ tiêu xét tuyển ĐH chính quy của trường là 8.200. HOA BAN Gần 850.000 thí sinh đăng kí nguyện vọng Sau khi kết thúc thời gian đăng kí nguyện vọng xét tuyển ĐH, CĐ năm 2025 trên hệ thống tuyển sinh chung (17h00 ngày 28/7), thống kê của Bộ GD&ĐT cho thấy, có gần 850 nghìn thí sinh đăng kí trong tổng số hơn 1,1 triệu thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT, chiếm trên 73%. Nếu tính tổng số nguyện vọng, trên hệ thống ghi nhận có trên 7,6 triệu nguyện vọng, trung bình mỗi thí sinh đăng kí gần 9 nguyện vọng. Bộ GD&ĐT đánh giá, số thí sinh đăng kí xét tuyển năm 2025 tăng 115.892 thí sinh (do có thí sinh đăng kí xét tuyển cả các trường cao đẳng nghề nghiệp). Hệ thống hoạt động ổn định, hiện còn một số thí sinh đã gửi thông tin đăng kí xét tuyển gần thời gian kết thúc xét tuyển nên hệ thống đang tiếp tục xử lí. Từ mùa tuyển sinh 2025, tất cả các nguyện vọng xét tuyển đại học đều phải được đăng ký trên hệ thống tuyển sinh chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Đây là bước đi quan trọng nhằm chuẩn hóa, số hóa và minh bạch hóa quy trình tuyển sinh. Thế nhưng, thực tế đã xuất hiện tình trạng một số trường đại học thu lệ phí khác nhau. Có trường thu vài chục nghìn, có trường lên đến vài trăm nghìn đồng cho mỗi hồ sơ. Việc mỗi nơi một kiểu, mạnh ai nấy thu không chỉ gây áp lực tài chính cho thí sinh, mà còn đặt ra câu hỏi về tính minh bạch, công bằng và cả hình ảnh của chính các trường đại học. Về nguyên tắc, tuyển sinh là một hoạt động công phục vụ người học, phải được tổ chức công khai, công bằng và đúng luật. Luật Giáo dục đại học quy định rõ: Các trường được tự chủ tuyển sinh, nhưng không thể vì thế mà tự ý đặt ra lệ phí theo kiểu “ai thu được thì thu”. Các trường lý giải rằng khoản phí thu để bù đắp chi phí hệ thống, nhân sự, phần mềm xử lý hồ sơ. Tuy nhiên, với xu hướng chuyển đổi số, việc xử lý dữ liệu đã có thể tự động hóa, việc nhập liệu hay xác minh tổ hợp môn không còn quá phức tạp. Thực trạng này không chỉ tạo cảm giác thiếu minh bạch mà còn gây bất lợi cho những thí sinh có hoàn cảnh khó khăn. Một học sinh nghèo muốn đăng ký nhiều phương thức, nhiều trường, có thể phải nộp hàng trăm nghìn đồng chỉ để “được xét”, chưa nói đến khả năng trúng tuyển. Điều đó đi ngược lại nguyên tắc tạo cơ hội tiếp cận công bằng với giáo dục đại học. Tự chủ không đồng nghĩa với tùy tiện. Khi một trường công lập tổ chức tuyển sinh, sử dụng cơ sở vật chất, con người và phần mềm được đầu tư từ ngân sách, thì việc thu lệ phí từ người học phải tuân thủ nguyên tắc: Hợp lý, đúng quy định và có giải trình. Nếu không kiểm soát, lệ phí có thể trở thành công cụ “lọc ngầm” người học - không phải bằng năng lực, mà bằng khả năng chi trả. Để đảm bảo sự công bằng và minh bạch, Bộ GDĐT cần sớm ban hành hướng dẫn thống nhất về lệ phí tuyển sinh, bao gồm: Danh mục lệ phí được phép thu, mức trần cụ thể, nguyên tắc công khai và cơ chế giám sát. Đồng thời, cần làm rõ tiêu chí khi trường thu lệ phí riêng: Chỉ áp dụng khi có tổ chức hoạt động tuyển chọn mang tính phân loại - như thi đánh giá năng lực, xét tuyển hồ sơ năng lực hoặc phỏng vấn. Các khoản phí xử lý hồ sơ đơn thuần cần được tính trong lệ phí chung do Bộ tổ chức. Ngoài ra, nên có cơ chế miÆn hoặc giảm lệ phí đối với học sinh thuộc diện khó khăn - điều nhiều nước đã áp dụng để tránh việc lệ phí trở thành rào cản vào đại học. Việc thiết lập kênh phản ánh và công bố công khai bảng lệ phí tuyển sinh của các trường trên cổng tuyển sinh quốc gia cũng là biện pháp minh bạch hiệu quả. TS. HOÀNG NGỌC VINH Không để học sinh nào bị bỏ lại phía sau Việc mỗi trường thu một kiểu không chỉ gây áp lực tài chính cho thí sinh, mà còn đặt ra câu hỏi về tính minh bạch, công bằng và cả hình ảnh của chính các trường đại học. Nên có cơ chế miễn hoặc giảm lệ phí đối với học sinh thuộc diện khó khăn (Ảnh minh họa) ĐẠI HỌC 2025 CHUYỆN HÔM NAY Một phụ huynh chia sẻ, giáo viên giao 4 đề văn về nhà, con trai làm chưa đến 30 phút đã xong. Bố mẹ kiểm tra, phát hiện ông con nhờ ChatGPT làm và chép y nguyên. Giảng viên một trường đại học chia sẻ, mỗi lần thấy sinh viên gửi bài, nhìn vào là biết AI làm. Có bạn còn lười đến mức, chỉ thực hiện thao tác sao chép từ ChatGPT sang file word rồi nộp bài. ChatGPT chỉ là một trong số vô vàn ứng dụng của AI trong môi trường học đường. Học sinh, sinh viên sử dụng nó nhoay nhoáy ở mọi hoạt động. Nhiều học sinh đã “nuôi” một người bạn ảo và giao tiếp với người bạn này nhiều hơn với bố mẹ. Người ta lo rằng, AI sẽ khiến học sinh, sinh viên mất khả năng tư duy, chiếm việc làm của người lao động. Nhưng không thể phủ nhận rằng, AI đang là một xu hướng và bất kì ai khi tham gia vào môi trường lao động, môi trường giáo dục học tập, nghiên cứu đều phải chấp nhận như một điều hiển nhiên. Các trường đại học tại Việt Nam đang xây dựng những ngành học gắn liền với chuyển đổi số. Do đó, không thể loại bỏ AI. AI là một phần của chuyển đổi số, là con đường tất yếu phải đi tới. AI không phải đối thủ để tìm cách loại bỏ. Nếu trường đại học nào tìm cách hạn chế AI trong học tập, nghiên cứu thì đó là bước lùi. Hiện tại không có công cụ để kiểm soát việc này. Do đó, giải pháp tốt nhất là nhà trường giúp học sinh, sinh viên sử dụng AI để làm tốt hơn công việc học tập, nghiên cứu. Nhu cầu thị trường sau này không phải sử dụng AI để làm việc mà là làm chủ AI để quản lí công việc, biết cách kết hợp để giải quyết công việc. Do đó, nhà trường phải đưa AI vào tích hợp trong các môn học, giúp học sinh, sinh viên sử dụng một cách thông minh, hiệu quả để mở rộng nghiên cứu tư duy. Đừng sợ AI sẽ làm học sinh, sinh viên lười tư duy. Đừng lo AI sẽ tạo ra những thế hệ phụ thuộc vào AI. Giáo viên, giảng viên, nhà trường cũng phải là người học hỏi liên tục để đưa ra được cách đánh giá khác giúp học sinh, sinh viên tư duy. Nếu chỉ nhìn nhận thấy vấn đề mà không có cách để giải quyết thì giáo dục sẽ thất bại trước AI. Nếu giáo viên chỉ ra đề, thu bài, chấm, chắc chắn kết quả những bài làm đó rất khó để đo đếm được năng lực tư duy người học trước khả năng của AI. Nhưng chỉ cần chú trọng đến phản biện, tranh luận cùng người học sẽ bắt buộc các em phải tư duy. Năm nay, Bộ GD&ĐT hủy bỏ 1 giải nhất kì thi khoa học kĩ thuật cấp quốc gia vì phát hiện hàm lượng tri thức trong công trình không thuộc về thí sinh dự thi bằng cách đơn giản: Phỏng vấn, phản biện. AI sẽ ứng dụng trong tất cả các ngành nghề. Người lao động biết ứng dụng AI sẽ mang lại hiệu suất làm việc tốt hơn và sẽ thay thế những người lao động không biết AI. Nó sẽ sắp xếp lại nhân lực trong các lĩnh vực. Yếu tố cảm xúc của con người, AI không thể có được và cảm xúc là yếu tố quan trọng bậc nhất trong mọi ngành nghề trong tương lai. Trong 5 năm tới, có thể chưa có sự thay thế lớn từ AI, vì mới chỉ ảnh hưởng đến chọn lọc nhân sự. Nhưng tương lai xa hơn, rất khó có thể đoán định AI sẽ là ai trong thị trường lao động tại Việt Nam. N.H AI là ai? TIẾP THEO TRANG 1 Năm 2024, Bộ GD&ĐT thống kê có 5 nhóm ngành được thí sinh nhập học nhiều nhất gồm: Kinh doanh và quản lí, máy tính và công nghệ thông tin; công nghệ kĩ thuật, nhân văn và sức khỏe. Tuyển sinh đại học không chỉ là cánh cửa mở ra tương lai học tập cho người trẻ, mà còn phản ánh cách một hệ thống giáo dục tổ chức công bằng, chuyên nghiệp và lấy người học làm trung tâm. Một hệ thống tuyển sinh tốt không để ai bị bỏ lại phía sau vì thiếu tiền nộp lệ phí.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==