Theo ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia, Biển Đông năm nay trải qua một mùa bão nhiều. Dự báo từ nay đến tháng 10, có khoảng 6-8 cơn bão/áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) hoạt động trên Biển Đông, trong đó khoảng 2-3 cơn có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta. Giai đoạn từ tháng 11 đến tháng 12, có thể xuất hiện thêm 2-3 cơn bão/ ATNĐ, trong đó khoảng 1-2 cơn có khả năng đổ bộ vào đất liền. Dự báo thời kỳ hoạt động mạnh của bão/ATNĐ sẽ trùng với mùa mưa ở miền Trung, từ tháng 10 đến nửa đầu tháng 12. Vì vậy, diễn biến mưa lũ ở miền Trung cuối năm nay được nhận định phức tạp. “Mùa mưa tại Trung bộ năm nay dự báo sẽ tập trung nhiều vào các tháng 10, 11 và nửa đầu tháng 12/2025, trùng thời kỳ hoạt động mạnh của bão, ATNĐ cùng với dải thời tiết xấu đi qua Trung bộ”, ông Khiêm lưu ý. Dự báo từ nửa cuối tháng 7 đến tháng 9, Bắc bộ, Bắc Trung bộ, Tây Nguyên và Nam bộ nhiều khả năng xuất hiện các đợt mưa vừa, mưa to kéo dài. Trong đó, khu vực Trung bộ cần đặc biệt lưu ý khả năng xuất hiện mưa lớn bất thường trong những thời điểm giao mùa, nhất là các đợt mưa trái mùa hoặc mưa lớn cục bộ. Miền Trung cũng đang trải qua một mùa hè hứng chịu mưa lũ dị thường. Vào đêm 24/5 tại Hà Tĩnh, chỉ trong vòng một giờ, khu vực xã Kỳ Hoa, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh có lượng mưa tới 172,8mm, là lượng mưa giờ lớn nhất trong lịch sử ở khu vực này, vượt qua cả những đợt mưa bão dữ dội nhất. Tại Hương Khê, mưa lớn nhất lịch sử tháng 5, vượt qua kỷ lục thiết lập 44 năm trước. Sáng 25/5, lũ trên sông Ngàn Sâu cũng cao nhất trong lịch sử tháng 5. Đặc biệt nghiêm trọng là đợt thiên tai từ ngày 11-14/6 do ảnh hưởng của bão số 1 (Wutip) - cơn bão đầu tiên hình thành trên Biển Đông trong tháng 6 sau hơn 40 năm. Bão không đổ bộ nhưng hoàn lưu gây mưa đặc biệt lớn từ Nam Hà Tĩnh đến Đà Nẵng, với lượng mưa phổ biến 250-550mm, nhiều nơi vượt 800mm. Những ngày qua, hoàn lưu bão số 3 cũng gây mưa rất to cho Thanh Hoá và Nghệ An, nhiều nơi vượt 300mm chỉ trong 24 giờ. Lũ lịch sử đã xuất hiện ở nhiều trạm đo trên thượng nguồn sông Cả. NGUYỄN HOÀI 10 ĐỜI SỐNG n Thứ Bảy n Ngày 26/7/2025 TAN HOANG Ba ngày sau trận lũ dữ, xóm vạn chài thôn Vĩnh Hoàn (xã Con Cuông, Nghệ An) vẫn chưa thể về nhà dọn dẹp khi nước sông Lam còn ở mức cao, chảy xiết. Những người gắn với sông nước, cá tôm bao năm chỉ biết chèo thuyền đi dọc lối vào để tìm con gà, cái ghế sót lại khi trận lũ quét qua. Đôi mắt đỏ hoe, thất thần nhìn về căn nhà phía bờ sông, anh Cao Tiến Lành nghẹn giọng: “Mất hết. Căn nhà vợ chồng tích cóp xây dựng giờ bị lũ cuốn không còn thứ gì nữa”. 34 tuổi nhưng vợ chồng Lành đã có 3 con, đứa lớn 12 tuổi, đứa nhỏ mới 11 tháng. Năm 2021, sau nhiều năm tích góp, đôi vợ chồng trẻ dựng được căn nhà ven sông. Thế nhưng, trận lũ lịch sử bất ngờ cuốn đi mái ấm đó. Đêm 22/7, mưa trắng trời, nước sông Lam cuồn cuộn đổ về như thác. Biết lũ còn dâng, anh Lành đưa vợ và các con lên thuyền để ra nhà người thân cạnh quốc lộ 7 tránh tạm, rồi một mình quay về dọn đồ. Thế nhưng, lũ lên quá nhanh, ý định vớt vát chút đồ đạc, tài sản của anh bị dập tắt. Đến sáng 23/7, khi trời vừa hửng sáng, trèo lên gác cao nhà hàng xóm nhìn về phía nhà mình, anh chết lặng khi căn nhà bị lũ cuốn phân nửa, chỉ còn lại bức tường chờ sập. “Cả đêm chạy lũ, vợ chồng em vẫn mong đồ đạc, tài sản không bị cuốn trôi mất, không nghĩ đến căn nhà mới xây lại bị lũ cuốn. Bao nhiêu cố gắng giờ mất hết, chẳng còn gì nữa”, anh Lành ngậm ngùi. Không chỉ gia đình Lành, cả xóm vạn chài thôn Vĩnh Hoàn (xã Con Cuông) từ lâu đã quen “sống chung với lũ” nhưng chưa bao giờ chứng kiến trận lũ nào khủng khiếp, nhanh và lớn như vậy. Sau nhiều đêm thức trọn chờ lũ rút, họ vẫn luôn cầu mong dòng nước đục không cuốn đi tất cả tài sản. Ở xã Mỹ Lý, vùng đất vốn trù phú, yên bình, nay chỉ còn lại những đống đổ nát, bùn lầy và nỗi đau xé lòng của nhiều người dân tộc Thái sinh sống nơi đây. Những ngôi nhà sàn kiên cố, biểu tượng của vùng đất Mỹ Lý, nay chỉ còn trơ lại nền móng hoặc xiêu vẹo, chờ đổ. Trận lũ dữ đã cuốn trôi, làm hư hỏng 231 ngôi nhà của người dân 7 bản, để lại những khoảng trống hoang lạnh bên bờ Nậm Nơn. Mái tôn, vật dụng gia đình, quần áo... vương vãi khắp nơi, mắc kẹt trên cành cây, bờ rào, tạo nên một cảnh tượng hỗn độn, đau xót. “Không còn gì nữa, trôi hết cả rồi. Bây giờ biết phải bám víu vào đâu nữa đây”, bà Vi Thị Bảy (44 tuổi) khóc nghẹn. Tiếng khóc xé lòng của bà Bảy vang vọng giữa khung cảnh đổ nát khiến nhiều người xung quanh không cầm được nước mắt. Ngôi nhà, nơi bà và gia đình gắn bó bao năm, giờ chỉ còn là khoảng trống hoang tàn. Bao nhiêu kỷ niệm, bao nhiêu tài sản tích góp cả đời đã trôi theo dòng nước lũ hoặc chôn vùi đâu đó dưới lớp bùn non dày cộp. KHÔNG ĐỂ DÂN THIẾU, ĐÓI Đến ngày 24/7, nước lũ đã rút dần ở các xã Mỹ Lý, Mường Xén, Nhôn Mai, Tương Dương, Con Cuông... nhưng nhiều bản làng ở các xã miền núi Nghệ An vẫn bị chia cắt, cô lập vì cầu sập, đường sá sạt lở. Tại xã Tương Dương, lũ đã cuốn trôi 3 cầu treo khiến 6 bản của xã bị cô lập hoàn toàn. Lực lượng chức năng, chính quyền xã tìm nhiều cách tiếp cận các bản làng bị cô lập nhưng bất thành. “6 bản của xã có 437 hộ dân với hơn 900 nhân khẩu đang sống trong cảnh bị cô lập hoàn toàn. Giao thông đường bộ bị chia cắt, hàng hóa không thể tiếp cận, người dân khan hiếm lương thực, nước sạch, thuốc men... Trong sáng nay, Bộ Quốc phòng đã khẩn cấp điều động trực thăng để ứng cứu, tiếp tế nhu yếu phẩm cần thiết cho người dân”, ông Lê Văn Lương, Bí thư Đảng ủy xã Tương Dương, nói ngày 24/7. Lãnh đạo các xã có dân cư bị cô lập do mưa lũ cho biết, do đường sá bị chia cắt, ngổn ngang bởi lượng bùn quá lớn sau lũ nên khi nước rút, các địa phương huy động máy móc nạo vét bùn để xe cộ và người dân đi lại. Ông Nguyễn Viết Hùng, Bí thư Đảng ủy xã Mường Xén, cho biết: “Sau lũ, xã thành lập ngay các tổ địa bàn, tiếp cận những vùng còn bị cô lập để kiểm tra thiệt hại, thăm hỏi bà con, cung cấp mỳ tôm, nhu yếu phẩm và một phần kinh phí để đảm bảo bà con không bị đói, thiếu thốn trong lũ. Đối với các hộ dân bị cuốn trôi nhà cửa, sẽ sắp xếp đến ở tạm tại nhà người quen, huy động các lực lượng, hỗ trợ bà con dựng lại nhà cửa, sớm tái thiết cuộc sống sau lũ”. Trong chuyến kiểm tra, chỉ đạo công tác ứng phó, khắc phục hậu quả lũ lụt tại các địa phương ngập lụt ở Nghệ An, Phó Thủ tướng Mai Văn Chính nói rằng, dù nước đã rút một phần nhưng người dân tuyệt đối không được chủ quan. Trên hết, phải đảm bảo an toàn tính mạng; tranh thủ nước rút đến đâu dọn dẹp vệ sinh môi trường đến đó để phòng chống dịch bệnh bùng phát sau lũ. PHẠM TRƯỜNG - NGỌC TÚ “Không còn gì nữa, trôi hết cả rồi. Bây giờ biết bám víu vào đâu nữa đây”. Tiếng khóc xé lòng của bà Vi Thị Bảy (44 tuổi, trú xã Mỹ Lý, Nghệ An) vang vọng giữa khung cảnh đổ nát khiến nhiều người xung quanh không cầm được nước mắt. Nhà cửa bị cuốn trôi Anh Cao Tiến Lành (34 tuổi, trú xã Con Cuông) và con gái khóc nghẹn khi căn nhà bị lũ cuốn Trong khung cảnh hoang tàn, người dân Mỹ Lý thất thần, bơ phờ, cố gắng bới tìm dưới lớp bùn dày những gì còn sót lại. Trên khuôn mặt nhem nhuốc bùn đất, ánh mắt họ chất chứa nỗi buồn, sự lo lắng và cả niềm tuyệt vọng. Những tiếng khóc than, những lời ai oán vang vọng khắp nơi. Nước rút đến đâu, giúp dân đến đó Sau trận lũ lịch sử, hàng chục xã miền núi Nghệ An ngổn ngang bùn đất. Nhưng giữa mất mát, đau thương, người ta lại thấy tình người sáng lên khi chính quyền, lực lượng vũ trang, người dân cùng nhau bắt tay khắc phục hậu quả, dựng lại cuộc sống từ bùn đất. Tính đến 10 giờ ngày 25/7, toàn tỉnh Nghệ An có 16 xã bị cô lập hoàn toàn và cô lập một phần với 146 thôn, bản, hơn 13.000 hộ dân với 61.710 khẩu. Mưa lũ làm 4 người chết, 4 người bị thương và 1 người mất tích. 1.170 ngôi nhà bị thiệt hại, hư hỏng. Nước mắt hòa trong bùn lũ Miền Trung có thể hứng chịu nhiều đợt mưa lớn bất thường Vào tháng 10, 11 và nửa đầu tháng 12 năm nay, miền Trung có khả năng hứng chịu nhiều đợt mưa lũ bất thường do trùng thời kỳ hoạt động mạnh của bão/áp thấp nhiệt đới và dải thời tiết xấu đi qua Trung bộ. Miền Trung có khả năng hứng chịu mưa lớn bất thường trong thời gian từ tháng 10-12/2025
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==