Báo Tiền Phong số 205/2025

GÂY TRANH CÃI THỨ NĂM 24/7/2025 SÕ 205 0977.456.112 TRANG 11 TẤT TẢ CHẠY LŨ LỊCH SỬ Ngăn đầu cơ, lướt sóng TRANG 16 Khát vọng đột phá UÕng nước nhớ nguồn Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Đoàn công tác Trung ương tới thăm hỏi, tặng quà thương binh, bệnh binh tại Trung tâm Điều dưỡng thương binh Thuận Thành (phường Ninh Xá, tỉnh Bắc Ninh) ẢNH: TTXVN Người dân làm thủ tục tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ lĩnh vực đất đai phường Thủ Đức, TPHCM ẢNH: Q.ĐỊNH TRANG 4 + 5 TRANG 6 Nỗi lo kép của sinh viên ngành y TRANG 7 Áo xanh sÕ hóa địa chỉ đỏ TRANG 3 TRANG 8 + 9 Rưng rưng kỷ vật của Mẹ TƯ DUY MỚI TRONG XÂY DỰNG VĂN KIỆN ĐỀ XUẤT MỚI VỀ ÁP THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN VỚI GIAO DỊCH BẤT ĐỘNG SẢN Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), Tổng Bí thư Tô Lâm có bài viết “UÕng nước nhớ nguồn”. TRANG 2 KHÁNH HÒA:

2 nThứ Năm n Ngày 24/7/2025 THỜI SỰ QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TPHCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG DUÕNG n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, P.Xuanâ Hoa-ø TPHCM. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 339 Leâ Thanh Nghò, P.Hoaø Cöônø g; 19 Ngoâ Gia Tö,ï P.Haiû Chauâ , TP Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, P.Thanø h Vinh, tænh Ngheä An. ÑT: (0238)8602345; Email: baotienphongbactrungbo@gmail.com. n Ban ñaiï ienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , P.Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ - Nam Trung Bo:ä 52 Tranà Nhatä Duatä , P.Buonâ Ma Thuotä , Ñaké Laké , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com; 1018, ñöônø g 2/4, P. Bacé Nha Trang, tænh Khanù h Hoaø . SÑT: 0258.6500.155. Email: tienphongnhatrang@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 64 ñöônø g Ly ù Tö ï Tronï g, P.Yenâ Baiù , tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä So á 18 Le â Thanh Nghò, P.Haï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông, P.Hai Baø Tröng vaø D29 Phaïm Vaên Baïch, P.Caàu Giaáy, Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227525 E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñaé êkê Laké , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM Mỗi năm vào tháng Bảy, nhân dân ta lại dành những tình cảm thiêng liêng và sâu lắng nhất để tưởng nhớ, tri ân những người hy sinh vì non sông đất nước, các anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh-những người đã không tiếc máu xương, tính mạng vì nền độc lập, tự do và sự bình yên của Tổ quốc. Ngày 27 tháng 7 hằng năm cũng là dịp để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta thể hiện lòng biết ơn sâu nặng tới gia đình người có công với cách mạng. Truyền thống cao đẹp “uống nước nhớ nguồn” đã trở thành sợi dây thiêng liêng kết nối các thế hệ người Việt Nam, là nguồn sức mạnh tinh thần to lớn để toàn dân tộc đoàn kết, vượt qua mọi khó khăn, xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh, văn minh, xứng đáng với những hy sinh, cống hiến to lớn của lớp lớp các thế hệ cha anh đi trước. Lịch sử hơn 4.000 năm của dân tộc Việt Nam là bản trường ca bất diệt của lòng yêu nước, của ý chí quật cường và tinh thần đấu tranh bất khuất, là sự tri ân của những người đang sống với những người đã hiến dâng cuộc đời cho non sông đất nước. Trải qua các cuộc chiến tranh giữ nước đầy gian khổ và hy sinh, từ thời đại Hùng Vương dựng nước cho đến các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm đầy gian khó, dân tộc ta chưa bao giờ chịu khuất phục trước cường quyền, chưa bao giờ lùi bước trước hiểm họa xâm lăng. Đặc biệt, trong hơn 95 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, 80 năm Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, hàng triệu người con ưu tú của dân tộc đã ngã xuống cho Tổ quốc đứng lên, cho đất nước được độc lập, hòa bình, thống nhất, cho nhân dân được sống trong tự do, ấm no, hạnh phúc, hướng tới phồn vinh, thịnh vượng, hùng cường. Chúng ta không thể có ngày hôm nay, không thể có một Việt Nam đổi mới, phát triển, hội nhập sâu rộng nếu không có mồ hôi, máu xương của bao thế hệ chiến sĩ cách mạng, bộ đội, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến, những người mẹ, người cha sẵn sàng động viên con cháu ra trận và giành phần khó khăn, gian khổ, mất mát về mình với tinh thần “quyết tử cho tổ quốc quyết sinh”, “tất cả vì tiền tuyến”. Cùng với cha ông, hơn 1,2 triệu liệt sĩ, 9,2 triệu người có công với cách mạng và thân nhân người có công trên toàn quốc hiện nay, tất cả họ là linh hồn bất tử của dân tộc, là biểu tượng cao đẹp nhất của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam. Hơn 3.000 nghĩa trang liệt sĩ, hơn 4.000 công trình ghi công các liệt sĩ trên cả nước là những ngọn đuốc luôn thắp sáng chiến công và tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ; hơn 100 triệu con tim người Việt là nguồn tình cảm dạt dào, thấm đẫm đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây” dành cho những người có công với nước. Bác Hồ từng căn dặn: “Đối với những người đã dũng cảm hy sinh một phần xương máu của mình... Đảng, Chính phủ và đồng bào phải tìm mọi cách làm cho họ có nơi ăn, chốn ở yên ổn, đồng thời phải mở những lớp dạy nghề thích hợp với mỗi người để họ có thể dần dần tự lực cánh sinh. Đối với các liệt sĩ ở mỗi địa phương, cần xây dựng vườn hoa và bia kỷ niệm ghi sự hy sinh anh dũng của các liệt sĩ, để đời đời giáo dục tinh thần yêu nước cho Nhân dân ta. Đối với cha mẹ, vợ con của thương binh, liệt sĩ mà thiếu sức lao động và túng thiếu, thì chính quyền địa phương phải giúp đỡ cho họ có công ăn việc làm thích hợp, quyết không để họ bị đói rét”. Thực hiện lời Bác dạy, nhiều chính sách ưu đãi đã được ban hành, rất nhiều ngôi nhà tình nghĩa, quà tặng 27/7 đã đến với các thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công trên mọi miền đất nước. Chỉ thị số 14/CT-TW ngày 17/07/2017 của Ban Bí thư về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người có công với Cách mạng; Nghị quyết số 42 NQ/TW ngày 24/11/2023 của Ban chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới, nâng cao chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc trong giai đoạn mới; Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng... là nghĩa vụ, là trách nhiệm, là đạo lý, là tình cảm, là tấm lòng tri ân của nhân dân, của Đảng, Nhà nước đối với những người đã “tận trung với nước, tận hiếu với dân” hết lòng phụng sự đất nước, phục vụ nhân dân. Để tiếp tục làm theo truyền thống dân tộc, theo lời Bác dạy, thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước đối với thương binh, gia đình liệt sĩ, gia đình chính sách, người có công với cách mạng, chúng ta cần tiếp tục tập trung thực hiện một số công việc sau đây: Thứ nhất: tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể xã hội trong công tác chăm lo, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người có công. Bảo đảm thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách ưu đãi đối với thương binh, liệt sĩ, bệnh binh, người có công và thân nhân người có công, gia đình chính sách không để xảy ra sai sót, chậm trễ hay hình thức. Thứ hai: Rà soát, hoàn thiện chính sách, pháp luật về người có công theo hướng công bằng, minh bạch, đúng đối tượng, đồng thời mở rộng diện chính sách đối với những người có đóng góp thực sự nhưng chưa được ghi nhận đúng mức. Ưu tiên cải cách thủ tục hành chính trong xác nhận và giải quyết chế độ cho những người có đóng góp cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và xây dựng, phát triển Chủ nghĩa xã hội. Thứ ba: Tập trung nguồn lực để cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho các gia đình chính sách, người có công, nhất là tại các địa bàn khó khăn, vùng sâu, vùng xa, nơi biên giới, hải đảo, vùng đồng bào các dân tộc thiểu số, vùng căn cứ cách mạng, vùng kháng chiến trước đây. Đẩy mạnh chương trình đền ơn đáp nghĩa như xây dựng, sửa chữa nhà tình nghĩa, hỗ trợ y tế, phục hồi chức năng, đào tạo nghề và tạo việc làm bền vững cho con em người có công. Thứ tư: Phát huy mạnh mẽ vai trò kiểm tra, giám sát, kiến tạo của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị-xã hội và nhân dân trong việc thực hiện chính sách đối với thương binh, liệt sĩ, người có công; đồng thời phát hiện, kịp thời xử lý nghiêm những hành vi trục lợi, gian dối trong kê khai hồ sơ để hưởng ưu đãi trong chính sách xã hội. Thứ năm: Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục truyền thống yêu nước, tri ân người có công trong toàn xã hội, nhất là trong thế hệ trẻ; lồng ghép hiệu quả vào chương trình giáo dục chính trị tư tưởng, hoạt động ngoại khóa trong nhà trường, cơ quan, đơn vị. Nâng cao nhận thức và trách nhiệm công dân trong thực hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa”. Thứ sáu: Ứng dụng công nghệ số, xây dựng hệ thống dữ liệu số hóa về người có công với cách mạng để quản lý, theo dõi, đánh giá chính sách một cách chính xác, đồng bộ và minh bạch. Kết nối liên thông giữa các cơ quan từ Trung ương đến địa phương nhằm phục vụ người dân thuận tiện và hiệu quả hơn. Ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ trong công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, xác định danh tính liệt sĩ còn thiếu thông tin. Thứ bảy: Tổ chức tốt các hoạt động tri ân, tưởng niệm, thăm hỏi, tôn vinh người có công với cách mạng một cách thiết thực, chu đáo, tránh hình thức, lãng phí. Phát động các phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Toàn dân chăm sóc người có công” gắn với xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, quốc phòng, an ninh toàn dân và an sinh xã hội bền vững. Các nhiệm vụ nêu trên cần được cụ thể hóa thành chương trình hành động của từng địa phương, làng xã, tổ dân phố, từng ngành, từng cơ quan đoàn thể, với tinh thần trách nhiệm cao nhất, thể hiện sâu sắc lòng biết ơn của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với những hy sinh to lớn của các thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng. n Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), Tổng Bí thư Tô Lâm có bài viết với tựa đề “Uống nước nhớ nguồn”. Báo Tiền Phong trân trọng giới thiệu với độc giả bài viết của Tổng Bí thư. Uống nước nhớ nguồn Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Đoàn công tác Trung ương tới thăm hỏi, tặng quà thương binh, bệnh binh tại Trung tâm Điều dưỡng thương binh Thuận Thành (phường Ninh Xá, tỉnh Bắc Ninh) ẢNH: TTXVN

3 THỜI SỰ Thứ Năm n Ngày 24/7/2025 TÍCH HỢP LÀ BƯỚC ĐỘT PHÁ TƯ DUY Tại Hội nghị 12, Ban Chấp hành Trung ương đã quyết định tích hợp ba văn kiện gồm: Báo cáo chính trị, Báo cáo kinh tế - xã hội và Báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng thành một Báo cáo chính trị thống nhất. Theo ông, đây chỉ là sự thay đổi về kỹ thuật, hình thức hay tư duy, phương thức mới của Đảng trong xây dựng văn kiện? Chuẩn bị cho Đại hội, Đảng luôn phải làm ba việc lớn gồm: văn kiện, nhân sự và cách thức tổ chức Đại hội. Trong đó, văn kiện là vấn đề then chốt, thể hiện đường lối chính trị của Đảng trên tất cả các lĩnh vực. Trước đây, ở các kỳ Đại hội Đảng thường có ba báo cáo: Báo cáo chính trị đưa ra quan điểm đường lối chung; Báo cáo xây dựng Đảng đi sâu tập trung vào công tác chính trị tư tưởng, tổ chức cán bộ, phòng chống tham nhũng, tiêu cực và Báo cáo kinh tế - xã hội… Mỗi báo cáo thường được in thành một cuốn hoặc có thể in chung để nghiên cứu, góp ý… Tuy nhiên, tại Hội nghị Trung ương 12 vừa qua, Trung ương quyết định tích hợp ba báo cáo đó thành một Báo cáo chính trị thống nhất. Việc tích hợp này không đơn thuần là kỹ thuật, hình thức mà là sự thay đổi mang nhiều ý nghĩa, bảo đảm văn kiện được chắt lọc, cô đọng, mạch lạc, có tính khái quát cao, thể hiện đầy đủ và toàn diện quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng trên cả ba mặt: Chính trị, kinh tế, xã hội và xây dựng Đảng. Điều này cho thấy yêu cầu rất cao về chất lượng nội dung và cấu trúc văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng. Ngoài ra, tích hợp ba báo cáo làm một vừa giúp tránh được sự trùng lặp, rườm rà, hình thức, đồng thời cũng thể hiện cách làm mới, phong cách mới, tư duy mới, một bước tiến trong tư duy xây dựng văn kiện, hướng đến sự hiện đại, dễ tiếp cận, dễ nghiên cứu hơn cho cán bộ, đảng viên, nhân dân và cả các đối tượng quan tâm trong và ngoài nước. ĐỂ DÂN TỘC VƯƠN MÌNH CẦN VƯỢT QUA CHÍNH MÌNH Phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương, Tổng Bí thư nhắc đến “tinh thần cách mạng tiến công, tinh thần tiếp tục đổi mới”. Theo ông “tinh thần cách mạng tiến công” có ý nghĩa như thế nào trong bối cảnh Đại hội XIV được coi là điểm khởi đầu của kỷ nguyên phát triển mới của đất nước? Trong kết luận Hội nghị, Tổng Bí thư có nhấn mạnh cụm từ “tinh thần cách mạng tiến công”. Trước đây, chúng ta nghe cụm từ này khá nhiều, nhưng thời gian dài không thấy nhắc tới nữa. Việc Tổng Bí thư nêu lại khái niệm này mang ý nghĩa rất lớn, bởi yêu cầu của kỷ nguyên vươn mình của dân tộc đòi hỏi chúng ta phải thực hiện được mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc. Bối cảnh hiện nay hoàn toàn mới. Cuộc cách mạng công nghiệp, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), đang làm thay đổi mọi phương thức từ sản xuất, tư duy đến tổ chức xã hội. AI giờ đã len lỏi vào tất cả các lĩnh vực đời sống, kinh tế, xã hội. Nếu chúng ta không nhanh chóng tiếp cận, không chủ động thích ứng thì đất nước sẽ lạc hậu, bỏ lỡ cơ hội phát triển. Để dân tộc vươn mình, chúng ta phải vượt qua chính mình, phải trút bỏ được những gánh nặng đang níu kéo, những tư duy cũ kỹ, lợi ích nhóm, chủ nghĩa cá nhân, tư duy cục bộ, bè phái, chia rẽ vốn đang cản trở sự phát triển. Cùng với đó, cần phải có những năng lượng mới, tinh thần mới mà trong chiến tranh, chúng ta thường nói “tinh thần cách mạng tiến công”. Đổi mới tư duy, đổi mới mô hình phát triển là điều kiện tiên quyết. Nhưng đổi mới thôi chưa đủ. Phải có tinh thần cách mạng tiến công, tức dám nghĩ, dám làm, dám hy sinh lợi ích cá nhân, cục bộ để đặt lợi ích quốc gia lên trên hết. Đây là điều chúng ta đã làm được trong chiến tranh và giờ là lúc cần phát huy trong thời bình, trong kiến thiết quốc gia. Một biểu hiện của tinh thần này được thấy trong thời gian qua là quyết tâm cải cách bộ máy “tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả”. Lần đầu tiên trong lịch sử chúng ta bỏ cấp huyện, tổ chức chính quyền hai cấp. Việc sắp xếp này được thực hiện theo kiểu “vừa chạy vừa xếp hàng”. Khi chủ trương được đưa ra, nhiều người cũng lo lắng không biết có làm được không. Nhưng sau một thời gian “lắp đặt” cho thấy “chạy” cũng êm ả, không ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế, xã hội. Các hoạt động sản xuất, kinh doanh, kết nối chính quyền, phục vụ người dân, cung cấp dịch vụ công diễn ra tương đối suôn sẻ. Điều đó chứng tỏ rằng, khi có quyết tâm và tư duy cách mạng thì hoàn toàn có thể tạo ra sự chuyển biến lớn mà không gây xáo trộn tiêu cực. Hơn nữa, người Việt Nam vốn có lòng yêu nước rất lớn. Khi đất nước đứng trước bước ngoặt, tinh thần yêu nước ấy cần được chuyển hóa thành tinh thần tiến công cách mạng để thực hiện các nhiệm vụ có tính cách mạng mà chúng ta gọi là kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Dân tộc phải ý thức được việc phải vươn lên, không thể ở vị trí như cũ. Giai đoạn mới của cách mạng cần tinh thần tiến công cách mạng, dẫn dắt đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới, kỷ nguyên của một dân tộc văn minh, độc lập, hùng cường và hạnh phúc. Theo ông, làm thế nào để văn kiện Đại hội Đảng thực sự trở thành kết tinh trí tuệ tập thể, phản ánh đầy đủ ý chí và khát vọng của toàn dân tộc, từ đó dẫn dắt đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới? Từ trước đến nay, Đảng ta đều lấy ý kiến nhân dân về dự thảo văn kiện Đại hội Đảng. Lần này cũng thế, khi có dự thảo văn kiện, thì sẽ tổ chức lấy ý kiến trong Đảng, lấy ý kiến của nhân dân để nhân dân góp ý. Từ đó, Tiểu ban Văn kiện sẽ tiếp thu, chỉnh sửa, hoàn thiện, để có báo cáo chính trị đầy đủ nhất trình Đại hội. Sau khi văn kiện được Đại hội thông qua sẽ trở thành kết tinh của trí tuệ tập thể, của toàn Đảng, toàn dân. CÓ THỂ BỔ SUNG NHÂN SỰ CHƯA NẰM TRONG QUY HOẠCH Ngoài văn kiện, phương hướng công tác nhân sự Đại hội XIV cũng thể hiện nhiều điểm mới, nhất là chủ trương quy hoạch cán bộ theo hướng “động và mở”, ưu tiên những người có năng lực nổi trội, đạo đức tốt, và dám hy sinh vì lợi ích quốc gia. Theo ông, những điểm mới này sẽ tác động thế nào đến việc lựa chọn nhân sự? Hội nghị Trung ương 12 vừa qua cho thấy một tư duy rất mới trong công tác nhân sự. Đảng ta quan niệm cán bộ quyết định mọi việc, thực hiện tốt hay xấu đều do cán bộ mà ra. Văn kiện dù hay đến mấy mà không có người đủ năng lực thực hiện thì tư tưởng cũng mới chỉ nằm trên giấy. Điểm mới lần này là Đảng chủ trương xây dựng quy hoạch cán bộ theo hướng động và mở. Tức là, quy hoạch phải đúng, nhưng không cứng nhắc. Có thể xem xét, bổ sung những người tuy chưa nằm trong quy hoạch, nhưng có năng lực nổi trội, đạo đức tốt, được nhân dân tín nhiệm, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm và dám hy sinh lợi ích cá nhân vì lợi ích quốc gia, dân tộc. Đây là tư duy rất mới và được đánh giá rất cao. Từ điểm mới này, các cơ quan cần nghiên cứu để làm sao kết nối được công tác nhân sự trong Đảng với xã hội, với thị trường để thu hút được những người có năng lực, phẩm chất vào bộ máy. Như hiện nay, trong xã hội rất nhiều người giỏi, nhiều doanh nhân giỏi nhưng vì vấn đề quy hoạch nên rất khó đưa vào làm lãnh đạo các cơ quan quản lý. Cảm ơn ông! VĂN KIÊN (thực hiện) Trao đổi với PV Tiền Phong về việc Trung ương quyết định tích hợp 3 văn kiện thành Báo cáo chính trị trình Đại hội XIV của Đảng, GS - TSKH Phan Xuân Sơn, nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương cho rằng, đây một bước tiến mới, tư duy mới trong xây dựng văn kiện. Theo ông, sự thay đổi này vừa tránh trùng lặp, hình thức, đồng thời làm cho văn kiện thực sự trở thành kết tinh trí tuệ tập thể, phản ánh khát vọng dân tộc trong kỷ nguyên mới. Các đại biểu trong phiên khai mạc Hội nghị Trung ương 12 ẢNH: NHANDAN Tư duy mới trong xây dựng văn kiện “Việc tích hợp này không đơn thuần là kỹ thuật, hình thức mà là sự thay đổi mang nhiều ý nghĩa, bảo đảm văn kiện được chắt lọc, cô đọng, mạch lạc, có tính khái quát cao, thể hiện đầy đủ và toàn diện quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng trên cả ba mặt: Chính trị, kinh tế, xã hội và xây dựng Đảng. Điều này cho thấy yêu cầu rất cao về chất lượng nội dung và cấu trúc văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng”. GS - TSKH PHAN XUÂN SƠN, nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương

4 n Thứ Năm n Ngày 24/7/2025 KINH TẾ BẢNG GIÁ ĐẤT CHƯA PHÙ HỢP, VẪN CÒN MUA BÁN 2 GIÁ Bộ Tài chính vừa đề xuất áp thuế 20% với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (BĐS) tính trên thu nhập từng lần giao dịch (giá bán trừ giá mua, chi phí liên quan). Trường hợp không xác định được giá mua, chi phí, thuế tính trực tiếp trên giá bán theo thời gian nắm giữ. Trao đổi với PV Tiền Phong, TS Vũ Đình Ánh, nguyên Viện phó Viện Thị trường giá cả, cho rằng, trước khi bàn việc áp thuế bao nhiêu phần trăm, cơ quan chức cần quản lý được giao dịch BĐS trên thị trường. Theo ông Ánh, vấn đề quan trọng nhất là tìm cách quản lý, công khai, minh bạch giao dịch BĐS. “Chính sách thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đánh vào giá trị tăng không có gì mới nhưng quan trọng nhất làm sao kiểm soát được giao dịch và giá trị giao dịch. Khi kiểm soát được mới bàn đến đánh thuế bao nhiêu. Nếu biện pháp kiểm soát không chặt chẽ có thể xảy ra tình trạng né thuế nhiều hơn”, ông Ánh phân tích. GS Đặng Hùng Võ cũng cho rằng, lâu nay, giao dịch BĐS tồn tại tình trạng kê khai giá bán thấp để né thuế. Cơ quan thuế dựa trên bảng giá đất và giá trị mua bán tại hợp đồng để tính mức thuế. Tuy nhiên, bảng giá đất vẫn thấp hơn so với thực tế. Cơ quan chức năng cần sớm đưa bảng giá đất tiệm cận với giá giao dịch thực tế trên thị trường. “Cơ quan chức năng cần áp thuế căn cứ vào bảng giá đất. Như vậy sẽ giải quyết mọi vấn đề. Để bảng giá đất thấp hơn giá thực tế của thị trường sẽ xảy ra việc người mua bán kê khai giá mua bán thấp hơn thực tế, tiềm ẩn thất thu thuế. Khi bảng giá đất ngang giá thị trường, người mua bán sẽ ghi đúng giá, nộp đủ thuế. Gốc của vấn đề là bảng giá đất phải theo nguyên tắc phù hợp giá giao dịch trên thị trường (được sai số 20%)”, ông Võ đề xuất. Từ năm 2021 tới nay, Bộ Tài chính nhiều lần yêu cầu địa phương ngăn chặn tình trạng mua bán nhà đất 2 giá. Trong đó, cơ quan chức năng yêu cầu văn phòng công chứng giao dịch mua bán phải ghi đúng giá. Trao đổi với PV Tiền Phong, anh L.N.M, nhân viên một phòng công chứng tại Hà Nội, cho biết, giá bán trong hợp đồng công chứng giao dịch mua bán BĐS thường căn cứ theo bảng giá đất. Trước khi công chứng hợp đồng mua bán, phòng công chứng căn cứ bảng giá đất tại khu vực để tính giá trị. Anh L.N.M dẫn ví dụ, bảng giá đất khu vực 2 triệu đồng/ m2 sẽ nhân với diện tích để tính giá trị chuyển nhượng trong hợp đồng mua bán. Giá trị thực tế có thể nhiều hơn nhưng phòng công chứng không xác định được. Theo đánh giá cá nhân của anh L.N.M, bảng giá đất hiện nay chỉ phản ánh được khoảng 60% giá trị thực tế giao dịch. "Do không có sự liên kết thông tin với ngân hàng, cá nhân giao dịch BĐS thường chuyển khoản nội dung mua bán nhà đất với khoản tiền khớp trong hợp đồng công chứng. Khoản tiền chênh lệch giá bán thực tế ngoài hợp đồng, cá nhân mua BĐS sẽ không ghi nội dung chuyển khoản và như vậy đơn vị công chứng không kiểm tra được”, anh L.N.M cho biết. Các chuyên gia cũng cho rằng, việc buộc liên thông số tài khoản ngân hàng với mã số định danh cá nhân, thanh toán chuyển khoản bắt buộc khi mua bất động sản kết hợp với VNeID, dữ liệu thống kê về bất động sản của các tỉnh, thành phố trong giao dịch BĐS sẽ giúp giám sát được dòng tiền trong mua bán BĐS, cũng là giải pháp tốt để hạn chế tình trạng người mua - người bán thông đồng với các phòng công chứng để thực hiện hợp đồng mua bán với giá thấp hơn thực tế kê khai để tính thuế và trốn thuế. BÁN CẮT LỖ NHÀ ĐẤT KHÔNG PHẢI NỘP THUẾ Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn, hiện nay, việc chuyển nhượng BĐS áp mức Bộ Tài chính vừa đề xuất áp thuế thu nhập cá nhân đối với giao dịch bất động sản với mức cao nhất tới 20%. Tuy nhiên, chuyên gia cho rằng, trước khi áp thuế, cần minh bạch giao dịch, giải quyết tận gốc tình trạng bán nhà, đất 2 giá (giá kê khai tính thuế thấp hơn giá mua bán thực tế). Bộ Tài chính đề xuất áp thuế 20% với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản nhằm ngăn tình trạng đầu cơ, lướt sóng ẢNH: NHƯ Ý Trước khi lựa chọn phương pháp tính thuế, yêu cầu tiên quyết với cơ quan chức năng là hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin và cơ sở dữ liệu đất đai. Mỗi bất động sản phải được số hóa đầy đủ thông tin: giá mua - giá bán, thời gian giao dịch, số lần chuyển nhượng, giá trị từng lần. Chỉ khi có được nền tảng thông tin đầy đủ, công cụ thuế mới thực sự điều tiết được thị trường và nhắm trúng đúng vào đối tượng đầu cơ, thao túng thị trường bất động sản. Cơ sở dữ liệu giá đất cũng cần được cập nhật kịp thời theo Luật Đất đai 2024 để tránh tình trạng bảng giá đất lỗi thời như hiện nay tại nhiều địa phương. Đề xuất tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) theo tỷ lệ 20% trên thu nhập thực tế phát sinh từng lần từ chuyển nhượng bất động sản (thay vì thu 2% trên giá chuyển nhượng như hiện hành) có thể phản ánh đúng bản chất giao dịch kinh tế, tiệm cận với cơ chế đánh thuế doanh nghiệp. Phương pháp này không mới. Luật Thuế TNCN năm 2007 từng quy định mức thu 25% trên thu nhập (chênh lệch giữa giá bán và giá vốn + chi phí liên quan). Tuy nhiên, do hạn chế về công nghệ và thiếu dữ liệu đầu vào (giá mua, hóa đơn chứng từ...), đến năm 2015, Luật sửa đổi đã chuyển sang mức thu khoán 2% trên giá chuyển nhượng. Với sự phát triển của hệ thống thông tin đất đai, cơ sở dữ liệu giao dịch và công nghệ số hi ện nay, phương án áp thuế theo phần chênh lệch giá trị giao dịch đã có tính khả thi hơn. Một điểm mới đáng chú ý khác trong đề xuất của Bộ Tài chính là phương án tính thuế lũy tiến theo thời gian nắm giữ BĐS (nếu không áp dụng được phương pháp tính thuế theo từng lần chuyển nhượng). Cụ thể: càng nắm giữ ngắn hạn, mức thuế càng cao. Cách tiếp cận này đã được một số nước áp dụng thành công nhằm hạn chế đầu cơ, đặc biệt là hiện tượng lướt sóng BĐS. Trên thực tế, hành vi đầu tư ngắn hạn thường sử dụng đòn bẩy tài chính, tạo áp lực về dòng tiền. Nếu buộc phải nắm giữ dài hạn, hiệu ứng tài chính và chi phí thuế cao sẽ làm giảm hấp dẫn đầu cơ. Từ đó, hạ nhiệt thị trường, tăng tính ổn định và định hướng đầu tư dài hạn. Việc chuyển từ cơ chế thuế khoán 2% trên giá chuyển nhượng sang cách tính thuế 20% trên thu nhập thực tế (chênh lệch giữa giá bán và giá vốn) thể hiện rõ định hướng điều tiết hoạt động đầu cơ, lướt sóng. Đồng thời, đề xuất áp dụng thuế suất lũy tiến theo thời gian nắm giữ - càng bán sớm, thuế càng cao - cũng cho thấy tư duy chính sách thuế đang dịch chuyển: thay vì đánh đồng tất cả, giờ đây sẽ phân loại và đánh trúng vào hành vi cần điều chỉnh. Tác động rõ rệt nhất từ chính sách này thay đổi hành vi của nhà đầu tư ngắn hạn. Với mức thuế cao nếu bán ra sớm, nhiều người sẽ phải cân nhắc lại chiến Ngăn đầu cơ, lướt sóng Điều 47 của Luật Kinh doanh bất động sản quy định giá bán bất động sản phải được ghi trong hợp đồng. Quy định này được cho là góp phần chống thất thu thuế Luật sư Phạm Thanh Tuấn - Đoàn Luật sư TP Hà Nội Một số nước đã áp dụng phương án tính thuế lũy tiến theo thời gian nắm giữ bất động sản để hạn chế đầu cơ, lướt sóng. ĐỀ XUẤT MỚI VỀ ÁP THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN Gây tranh cãi

thuế 2% trên giá chuyển nhượng theo từng lần mua bán. Khi xây dựng dự thảo Luật Thuế TNCN, Bộ Tài chính đề xuất phương án thu thuế TNCN đối với chuyển nhượng bất động sản theo thuế suất 20% trên thu nhập. Qua tính toán, so với mức thuế đang áp dụng là 2% trên giá chuyển nhượng thì việc thu thuế 20% trên thu nhập sẽ điều tiết thuế đảm bảo ở mức tương đương. Theo ông Tuấn, trường hợp chênh lệch giữa giá bán và giá mua ít hơn, không phát sinh thu nhập hoặc bị lỗ, việc thu thuế 20% trên thu nhập sẽ có lợi hơn cho cá nhân, điều tiết thu thuế đúng theo thu nhập thực tế. Tức là, người mua bán sẽ không phải nộp thuế TNCN. “Việc thu thuế TNCN theo phương pháp 20% trên thu nhập cần có lộ trình phù hợp, đảm bảo đồng bộ với quá trình hoàn thiện chính sách đất đai, nhà ở; độ sẵn sàng của cơ sở dữ liệu cũng như hạ tầng công nghệ thông tin về đăng ký, chuyển nhượng đất đai, bất động sản. Qua đó, có thể tạo điều kiện cho cơ quan thuế có đủ thông tin và cơ sở pháp lý liên quan đến hoạt động chuyển nhượng bất động sản để thu đúng tiền thuế phải nộp”, ông Tuấn nói. Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Lê Hoàng Châu, Hiệp hội BĐS TPHCM, cho rằng, để áp dụng phương thức tính thuế trên lợi nhuận chuyển nhượng, cần phải có đầy đủ cơ sở để tính thu nhập chịu thuế. Cần bỏ quy định nộp thuế TNCN 2% trên giá bán BĐS, bởi thuế TNCN theo nguyên tắc người có thu nhập (tức có lợi nhuận) mới nộp thuế. Trong khi đó, quy định hiện tại khiến người bán hòa vốn, thậm chí thua lỗ vẫn phải nộp thuế TNCN chưa hợp lý. QUỲNH NGA Phản ánh trên của DN được đưa ra tại buổi đối thoại giữa lãnh đạo TP Cần Thơ và DN, nhà đầu tư trên địa bàn, sáng 23/7. DỰ ÁN “TREO” 10 NĂM VÌ THỦ TỤC Đại diện Công ty TNHH Vinataba - Philip Morris nêu khó khăn, vướng mắc liên quan đến dự án mở rộng mặt bằng sản xuất của công ty. Theo đó, dự án mở rộng nhà máy thêm 2ha được thành phố chấp thuận từ năm 2014, tới năm 2016, công ty đã chi hơn 18,3 tỷ đồng hoàn thành giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, từ đó đến nay, dự án gặp nhiều vướng mắc liên quan đến thủ tục điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, Nhà nước cho thuê phần đất mở rộng. Để giải quyết cho dự án trên, tháng 6/2023, UBND TP Cần Thơ đã phê duyệt điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất. Tuy nhiên, đến tháng 3/2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường có thông báo việc thực hiện dự án mở rộng của công ty chưa đảm bảo quy định, nên không có cơ sở cho công ty thuê đất. “Tháng 5/2025, lãnh đạo thành phố, các sở, ngành đã làm việc trực tiếp tại công ty để tháo gỡ vướng mắc của dự án. Công ty mong sớm hoàn tất các thủ tục pháp lý còn tồn tại để dự án được triển khai sau hơn 10 năm chờ đợi”, đại diện công ty trên kiến nghị. Ông Nguyễn Phương Lam, Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chi nhánh Đồng bằng sông Cửu Long, cho biết, Cần Thơ là địa phương tiên phong tổ chức họp mặt DN sau khi sáp nhập tỉnh thành. Sau sáp nhập, Cần Thơ có quy mô kinh tế lớn, không gian phát triển rộng, với đầy đủ hạ tầng sân bay, đường cao tốc, cảng biển... tạo nền tảng, sự kỳ vọng cho DN trong tương lai. Tuy nhiên, dưới góc độ của cộng đồng DN, ông Lam cho rằng dù tăng trưởng cao hay điều kiện tốt, là một thành phố lớn nhưng Cần Thơ lại có số lượng DN ít và yếu, rất đáng lo ngại. Trong 6 tháng đầu năm, số DN rời khỏi thị trường nhiều, trong khi số DN đăng ký thành lập mới vẫn thấp. So với các địa phương khác, những DN đăng ký mới tại Cần Thơ có tổng số vốn đăng ký chỉ trên 11.000 tỷ đồng, trong khi các DN tại Tây Ninh đăng ký vốn hơn 94.000 tỷ đồng, cho thấy chênh lệch rất lớn. Dù Cần Thơ có hạ tầng giao thông tương đối hoàn chỉnh, nhưng theo ông Lam, những dự án như trung tâm liên kết sản xuất, tiêu thụ nông nghiệp, logistics của thành phố vẫn chưa hình thành. Cùng đó, những lợi thế của Cần Thơ chưa khẳng định được, chưa có nhiều chính sách hấp dẫn để thu hút nguồn lực, chưa có khu công nghệ tập trung để thu hút chuyên gia và nhà đầu tư lớn. Ông Lam nói rằng, cộng đồng DN rất cần thành phố hoạch định rõ chiến lược phát triển, điều chỉnh quy hoạch, chương trình hành động thực hiện các nghị quyết của Trung ương, trong đó DN được hưởng lợi gì, cần làm gì. “Lãnh đạo Cần Thơ cần duy trì đối thoại với DN thường xuyên để lắng nghe, chủ động tháo gỡ khó khăn. Không thể để DN chờ 10 năm với 2ha đất không xong thủ tục”, ông Lam đề xuất. KIỂM TRA NGAY KIẾN NGHỊ CỦA DN Sau các kiến nghị của DN, ông Đỗ Thanh Bình, Bí thư Thành ủy Cần Thơ, đề nghị, UBND thành phố chỉ đạo các sở, ngành kiểm tra ngay kiến nghị của Công ty TNHH Vinataba - Philip Morris. “Thẩm quyền của ai thì tháo gỡ sớm nhất, nhanh nhất, lần họp sau phải không còn kiến nghị này, chuyện không lớn”, ông Bình chỉ đạo. Về kiến nghị của ông Lý Văn Bon (HTX Du lịch nông nghiệp Cồn Sơn), ông Bình đề nghị các sở, ngành rà soát xem Cồn Sơn có quy hoạch làm du lịch không, nếu chưa phải bổ sung, nếu có phải chỉ đạo thực hiện. Đặc biệt, sớm giải quyết vấn đề nước sinh hoạt và chống sạt lở. “Sau sáp nhập, muốn phát triển thành phố căn cơ, sẽ thuê đơn vị tư vấn có tầm cỡ thế giới để xây dựng quy hoạch chung, không chỉ một khu vực nào”, ông Bình cho biết. Bí thư Thành ủy Cần Thơ cũng đề nghị Chủ tịch UBND thành phố có chỉ đạo cụ thể, cố gắng tháo gỡ khó khăn cho DN để góp phần phát triển thành phố. Các sở, ngành ghi nhận, tiếp thu tất cả các ý kiến của DN, nghiên cứu kỹ các khó khăn, vướng mắc để có biện pháp, phối hợp tháo gỡ, từ xã, phường đến sở, ngành, cơ quan đơn vị đều có trách nhiệm này. Người đứng đầu Thành ủy Cần Thơ cam kết thành phố sẽ tạo điều kiện tốt nhất cho DN hoạt động, sẵn sàng đón nhận các DN, nhà đầu tư đến tìm hiểu, đầu tư. Tất cả các cơ quan, đơn vị, DN đồng hành với lãnh đạo thành phố để thực hiện tốt mục tiêu tăng trưởng, tất cả vì sự phát triển chung của thành phố. “Lãnh đạo thành phố rất mong tiếp tục nhận được góp ý của DN trong thời gian tới, có thể bằng văn bản, họp mặt, hoặc điện thoại trực tiếp cho tôi. Khó khăn được nói cụ thể cơ quan nào, đồng chí nào sẽ rất tốt, rất cần sự phản ánh của DN và người dân", ông Bình nói. CẢNH KỲ Có doanh nghiệp (DN) phản ánh dự án mở rộng nhà máy ở Cần Thơ hơn 10 năm không xong thủ tục đất đai, dù đã chi tiền giải phóng xong mặt bằng… Đại diện doanh nghiệp nêu ý kiến ẢNH: CK 5 n Thứ Năm n Ngày 24/7/2025 KINH TẾ Bí thư Thành ủy Cần Thơ Đỗ Thanh Bình đề nghị Chủ tịch UBND thành phố có chỉ đạo cụ thể, cố gắng tháo gỡ khó khăn cho DN để góp phần phát triển thành phố. Các sở ngành ghi nhận, tiếp thu tất cả các ý kiến của DN, nghiên cứu kỹ các khó khăn, vướng mắc để có biện pháp, phối hợp tháo gỡ, từ xã, phường đến sở, ngành, cơ quan, đơn vị đều có trách nhiệm này. lược lướt sóng, đặc biệt trong bối cảnh lãi vay vẫn còn áp lực. Những giao dịch ăn chênh trong thời gian ngắn, thường dựa vào kỳ vọng hoặc thông tin quy hoạch chưa chính thức, sẽ giảm sức hút khi biên lợi nhuận bị bào mòn. Thanh khoản trên thị trường thứ cấp theo đó có thể chững lại trong ngắn hạn. NGƯỜI MUA CUỐI CÙNG CÓ BỊ ẢNH HƯỞNG? Việc áp dụng thuế mới có thể khiến một phần chi phí bị đẩy sang người mua, nhưng không đồng nghĩa giá nhà sẽ tăng, trong bối cảnh thị trường đang điều chỉnh và thanh lọc. Khả năng chuyển gánh nặng thuế sang người mua còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: sức mua thực tế, mức độ cạnh tranh của doanh nghiệp BĐS, nguồn cung sản phẩm, tâm lý thị trường tại thời điểm giao dịch. Về dài hạn, nếu chính sách thuế, công cụ quản lý thực thi hiệu quả sẽ góp phần hạn chế đầu cơ, tăng tính minh bạch và đưa thị trường về giá trị thực. Điều này giúp người mua để ở hưởng lợi, dù ban đầu có thể phải chia sẻ một phần chi phí bổ sung. Xét tổng thể, thay đổi này không đơn thuần tăng thu ngân sách, mà là phép thử cho tiến trình tái cấu trúc thị trường. Đây là bước chuyển rõ ràng trong tư duy điều tiết: BĐS không còn sân chơi dễ dãi cho đầu cơ, mà là lĩnh vực cần đầu tư dài hạn, nghiêm túc, có trách nhiệm. Tuy nhiên, nếu triển khai thiếu đồng bộ, chính sách này tiềm ẩn tác động tiêu cực như: nguy cơ giảm thanh khoản thị trường thứ cấp, nếu không đi kèm với cải cách dữ liệu đất đai và minh bạch hóa quy hoạch, thuế dễ trở thành biện pháp hình thức, gây tâm lý hoang mang và làm chậm dòng vốn quay lại thị trường. Luật sư PHẠM THANH TUẤN (Đoàn Luật sư Hà Nội - Chuyên gia pháp lý bất động sản) DN chờ 10 năm chưa xong thủ tục 2 ha đất Tại thị trường Hà Nội, chỉ riêng từ tháng 4 đến đầu tháng 7 năm nay, HĐND TP Hà Nội tháo gỡ vướng mắc cho 298 dự án với tổng diện tích khoảng 1.530 ha. Đây mới chỉ là một phần trong số các dự án từng bị đình trệ. Cùng với việc hàng loạt dự án nhà ở xã hội khởi động trở lại, có thể thấy đang có những dấu hiệu phục hồi nguồn cung. TS Vũ Đình Ánh GS Đặng Hùng Võ Tại dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Bộ Tài chính đề xuất, áp thuế suất 20% đối với thu nhập từ chuyển nhượng BĐS tính trên thu nhập từng lần giao dịch (giá bán trừ giá mua và chi phí liên quan). Trường hợp không xác định được giá mua và chi phí, thuế được tính trực tiếp trên giá bán theo thời gian nắm giữ: dưới 2 năm áp thuế 10%, từ 2 đến 5 năm mức 6%, từ 5 đến 10 năm 4%, trên 10 năm hoặc bất động sản có nguồn gốc từ thừa kế mức thuế là 2%. VỚI GIAO DỊCH BẤT ĐỘNG SẢN

6 n Thứ Năm n Ngày 24/7/2025 KHOA GIÁO BIẾN ĐỘNG NGUỒN TUYỂN Bộ GD&ĐT vừa công bố ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào (điểm sàn) đối với ngành sư phạm và nhóm ngành sức khỏe có chứng chỉ hành nghề. Năm nay điểm sàn khối ngành sức khỏe giảm 2 điểm so với năm 2024. Với nhóm ngành sức khỏe có cấp chứng chỉ hành nghề, ngưỡng đảm bảo chất lượng ngành y khoa và răng - hàm - mặt là 20,5 điểm (giảm 2 điểm so với năm ngoái); ngành dược học và y học cổ truyền là 19 điểm. Các ngành sức khỏe gồm: điều dưỡng, y học dự phòng, hộ sinh, kĩ thuật xét nghiệm y học, kĩ thuật hình ảnh y học, kĩ thuật phục hồi chức năng, kĩ thuật phục hình răng là 17 điểm. Như vậy, tất cả các nhóm ngành trong khối ngành sức khỏe năm nay đều giảm 2 điểm do phổ điểm thấp hơn năm trước và số lượng thí sinh dự thi giảm mạnh. Năm nay, tổ hợp B00 có gần 47.000 thí sinh dự thi (bằng 1/7 năm 2024), trong đó, có 1 thí sinh đạt điểm tuyệt đối 30/30 điểm; 1 thí sinh đạt 29,75/30 điểm; 6 thí sinh đạt 29,5/30 điểm; 5 thí sinh đạt 29,25/30 điểm. Cả nước có 314 thí sinh đạt từ 28 điểm trở lên tổ hợp B00. Năm nay, tổng nguồn tuyển đối với 17 ngành sức khỏe khoảng 53.000, nhưng số thí sinh dự thi tốt hợp B00 đạt từ 15/30 điểm trở lên hơn 33.000 em. Như vậy, tính bình quân, khối ngành sức khỏe không đủ nguồn thí sinh có tổ hợp B00 để tuyển sinh. Mấy năm nay, ngoài tuyển sinh tổ hợp B00, khối trường y dược còn tuyển sinh một loạt tổ hợp khác như A00 (Toán, Lí, Hóa), A01 (Toán, Lí, Anh), D07 (Toán, Hóa, Anh), D01 (Toán, Văn, Anh). Vì vậy, có thể nhóm trường này chỉ ít nguồn tuyển ở tổ hợp B00, không thiếu nguồn tuyển ở các tổ hợp khác. Nhưng xét riêng các ngành bác sĩ gồm y khoa, răng - hàm - mặt, y học cổ truyền (là ngành chủ yếu lấy nguồn tuyển B00, hoặc các tổ hợp có môn Sinh, chỉ một số ít trường xét tuyển tổ hợp khác), nguồn tuyển thực sự đang thiếu rất trầm trọng. Năm trước, chỉ tiêu các ngành bác sĩ là 6.000, năm nay lên gần 17.000. Riêng chỉ tiêu ngành y khoa (ngành có điểm chuẩn cao nhất trong khối ngành sức khỏe) là khoảng 12.000. Năm 2024, với các trường công lập, điểm chuẩn ngành y khoa nơi thấp nhất cũng phải gần 25 điểm. Theo phổ điểm tổ hợp B00 năm nay, mức 24,75 điểm, cả nước chỉ có 4.498 em đạt (năm ngoái, mức này có 23.208 em đạt). Với mức điểm sàn Bộ GD&ĐT công bố, cả nước có gần 15.000 em đạt mức này. Như vậy, những trường ĐH đào tạo ngành bác sĩ ở top trung bình sẽ gặp khó khăn rất lớn về nguồn tuyển. Những trường top trên dự báo điểm chuẩn vẫn giữ ổn định ở mức cao (những trường điểm chuẩn ở mức 27 - 28/30 điểm), vì chỉ tiêu những trường này ít. Riêng Trường ĐH Y Hà Nội, năm nay lần đầu tiên áp dụng cộng điểm thưởng từ 1 - 2 điểm cho thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ nên điểm chuẩn những ngành bác sĩ không giảm so với năm trước. NỖI LO HỌC PHÍ Trong 7 nhóm ngành đào tạo, nhóm ngành sức khỏe có học phí cao nhất theo quy định của Chính phủ. Năm nay, áp dụng theo Nghị định 81 và 97 (Nghị định về học phí của Chính phủ), học phí của khối ngành sức khỏe (các trường chưa tự chủ) cao nhất là 3,1 triệu đồng/tháng, với trường tự chủ một phần là 6,2 triệu đồng/tháng và trường đảm bảo tự chủ hoàn toàn là 7,75 triệu đồng/tháng. Với các trường ngoài công lập, học phí hàng trăm triệu đồng. Nếu tính học phí của những trường ĐH công lập tự chủ một phần, học phí đối với 1 sinh viên tốt nghiệp bác sĩ hệ cử nhân (6 năm) là khoảng 500 triệu đồng (học phí tăng 10% mỗi năm). Nếu học xong bác sĩ nội trú (3 năm nữa), học phí phải lên đến gần 1 tỷ đồng. Học phí trường ngoài công lập khi hoàn thành chương trình cử nhân bác sĩ hoặc bác sĩ chuyên khoa là hàng tỷ đồng. Sinh viên ngành y không có cơ hội làm thêm vì phải học lâm sàng song song học lí thuyết tại bệnh viện. PGS Lê Đình Tùng, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Y Hà Nội, khẳng định, các nước trên thế giới, đào tạo y khoa cũng thuộc nhóm tốn kém nhất. Sự tốn kém này bắt nguồn từ chi phí đào tạo đặc thù. Ngoài chi trả học phí cho cơ sở đào tạo, sinh viên còn phải chi trả học phí cho các cơ sở đào tạo lâm sàng (bệnh viện). Để giải quyết bài toán kép về học phí cho sinh viên, ông Tùng cho rằng, chỉ các trường ĐH không thể giải quyết, cần sự chung tay của các nhà hảo tâm, các tổ chức xã hội cấp học bổng và cần có sự hỗ trợ từ chính các cơ sở thực hành. Nếu không, việc đào tạo bác sĩ không đảm bảo chất lượng khi học phí cao đang là rào cản để sinh viên theo học. NGHIÊM HUÊ Một lần thi trượt không phải là dấu chấm hết, nhưng sự im lặng, thờ ơ hoặc trách móc có thể khiến các em không còn muốn bước tiếp. Đã đến lúc chúng ta cần xây dựng một môi trường giáo dục nhân văn, nơi trẻ được khích lệ trưởng thành bằng tình yêu thương thay vì những con số. Trong căn phòng yên tĩnh của Khoa Sức khỏe Vị thành niên (Bệnh viện Nhi Trung ương), không ít em nhỏ đã vượt qua khủng hoảng tâm lí sau kì thi và để lại những dòng thư đầy cảm xúc như một lời gửi gắm cho những người đang ở trong hoàn cảnh tương tự. Một học sinh từng điều trị tại đây viết ngày 22/4/2025: “Cuộc sống dù khó khăn, hãy tin vào bản thân. Bạn không cô đơn. Hãy kiên nhẫn và yêu thương chính mình. Mọi chuyện rồi sẽ tốt thôi. Mình tin bạn, dù chưa gặp bạn. Hãy níu lấy hi vọng!”. Một học sinh khác, trong lần thứ hai nhập viện, để lại bức thư đề ngày 17/6/2025: “Nay là ngày con trở về. Đây là lần thứ hai con nằm ở khoa mình và lần nào cũng tháo được “lớp băng máu” đã giam cầm trái tim con. Con không nghĩ bác sĩ và nhà tâm lí là thần tiên, nhưng họ rất tuyệt vời vì đã cho con một môi trường chữa lành ấm cúng đến thế. Cảm ơn những người đã lặng lẽ ôm trọn lấy con”. Những dòng thư ấy là minh chứng cho một điều giản dị nhưng sâu sắc, rằng đôi khi, điều trẻ cần nhất sau mỗi kì thi không phải là điểm số mà là tình yêu, sự bao dung và đồng hành từ cha mẹ. Mới đây, một nữ sinh ở Thanh Hóa đã chấm dứt cuộc sống của mình sau khi trượt kì thi vào lớp 10. Câu chuyện đau lòng ấy không phải cá biệt. Sau mỗi kì thi, khoa Sức khỏe Vị thành niên (Bệnh viện Nhi Trung ương) lại tiếp nhận thêm học sinh mắc rối loạn lo âu, trầm cảm, mất ngủ, có ý định tự sát. Bác sĩ, TS Nguyễn Mai Hương, phụ trách khoa Sức khỏe Vị thành niên, nói: “Áp lực học hành và kì vọng quá lớn khiến nhiều em rơi vào khủng hoảng. Trong khi đó, cha mẹ lại không biết cách đồng hành với con đúng lúc”. Sau khi nhận kết quả thi không như kì vọng, nhiều học sinh không chỉ phải đối diện với nỗi buồn cá nhân mà còn với những lời trách móc, so sánh từ chính người thân: “Bạn A đỗ rồi, sao con lại không?”, “Bố mẹ vất vả lo cho con, sao con không làm nổi bài thi?”… Những lời nói ấy, dù vô tình, có thể khoét sâu thêm nỗi đau. Theo bác sĩ Hương, cha mẹ nên giữ bình tĩnh, không nên đem con ra so sánh hay thể hiện sự thất vọng. Thay vào đó, hãy hỏi han, chia sẻ, và động viên con. “Con cảm thấy thế nào?”, “Bố mẹ luôn ở đây cùng con”, hay chỉ đơn giản là một cái ôm, một lời cảm ơn vì những nỗ lực suốt thời gian ôn thi đôi khi lại có sức mạnh chữa lành lớn hơn bất kì lời khuyên răn nào. Những cái ôm, lời chúc mừng, và cả lời cảm ơn vì con đã cố gắng là món quà quý giá nhất sau mỗi mùa thi. Khi gia đình là chốn an toàn, con sẽ đủ vững vàng để bước tiếp cho dù điểm số hôm nay không cao. Đừng biến kì thi thành vết sẹo của tuổi thơ. Hãy biến nó thành bước đệm cho sự trưởng thành. HÀ MINH Học phí cao, thời gian đào tạo dài là những khó khăn mà sinh viên và các trường đào tạo y dược đang phải đối mặt. Năm nay, nguồn tuyển tổ hợp truyền thống B00 (Toán, Hóa, Sinh) giảm 67% so với năm trước. Số thí sinh dự thi tổ hợp B00 giảm mạnh so với năm 2024 ẢNH: NHƯ Ý Những lá thư chia sẻ của các bệnh nhi từng điều trị tâm lí tại BV Nhi Trung ương Nỗi lo kép của sinh viên ngành y Trượt trường, đừng để trượt niềm tin Một số trường y dược đã công bố điểm sàn nhận hồ sơ tuyển sinh năm nay. Mức điểm sàn tương đương với quy định của Bộ GD&ĐT, trong đó có Trường ĐH Y dược Cần Thơ. Trường ĐH Y dược TPHCM có 2 ngành cao hơn điểm sàn của Bộ GD&ĐT quy định là răng – hàm – mặt và y khoa (22 điểm, Bộ GD&ĐT quy định 20,5 điểm). Các ngành còn lại từ 17 - 19 điểm như Bộ GD&ĐT quy định. Đằng sau bảng điểm là vô vàn tâm trạng: Niềm vui của người này có thể là nỗi buồn của người khác. Nhưng điều đáng lo hơn là sau mỗi kì thi vẫn có những học sinh rơi vào khủng hoảng tâm lí vì áp lực thành tích, vì sự kì vọng quá lớn từ cha mẹ và xã hội.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==