16 n Thứ Ba n Ngày 22/7/2025 BÁO TIỀN PHONG CÓ MẶT HẰNG NGÀY TRÊN CÁC CHUYẾN BAY CỦA VIETNAM AIRLINES Phát biểu khai mạc tọa đàm, nhà báo Phùng Công Sưởng - Tổng Biên tập báo Tiền Phong cho biết, việc thúc đẩy chuyển đổi xe xăng sang xe điện là một chủ trương nhằm góp phần giảm thiểu ô nhiễm không khí từ một trong những nguồn phát thải lớn nhất là phương tiện giao thông. Tuy nhiên, đây là một chủ trương có tác động rất sâu rộng đến người dân Thủ đô, trước mắt là những người sống và làm việc trong khu vực Vành đai 1. Rất nhiều vấn đề được người dân quan tâm như chính sách hỗ trợ chuyển đổi như nào, hệ thống trạm sạc được xây dựng ra sao, giao thông công cộng được hoàn thiện như thế nào… “Chúng tôi mong muốn diễn đàn sẽ là dịp để nhìn nhận đầy đủ, khách quan vấn đề thúc đẩy chuyển đổi xe xăng sang xe điện, đồng thời cùng nhau đề xuất, hiến kế các giải pháp hiệu quả nhất để chủ trương, chính sách này có thể đi vào cuộc sống một cách khả thi, nhân văn nhất”, Tổng Biên tập báo Tiền Phong nói. HOẠT ĐỘNG GIAO THÔNG GÂY NÊN Ô NHIỄM CHÍNH Thông tin về thực trạng ô nhiễm hiện nay, bà Nguyễn Hoàng Ánh - Cục Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, trong thời gian dịch COVID-19, chất lượng không khí của 2 thành phố trọng điểm là Hà Nội và TPHCM rất sạch. Sau dịch COVID -19, các hoạt động kinh tế hồi phục trở lại thì hầu như rất ít ngày không khí ở mức sạch. Đặc biệt, trong 3 tháng cuối năm có đến 47 ngày ô nhiễm rất xấu. Cao điểm, có ngày chỉ số AQI cao nhất lên đến 246. Theo bà Nguyễn Hoàng Ánh, để xác định nguyên nhân ô nhiễm rất chuẩn xác thì dứt khoát phải có hoạt động đó là kiểm kê khí thải. Tuy nhiên, thực tế các nguồn khí thải của chúng ta là nguồn động, linh hoạt, thay đổi liên tục. Thứ hai là kinh phí kiểm kê chưa có và phương pháp kiểm kê chưa chuẩn. “Có thể thấy nguyên nhân cơ bản gây ô nhiễm môi trường là khí thải phương tiện giao thông, đi kèm khí hậu và thời tiết. Ô nhiễm cực đại tại Hà Nội thường cao hơn hẳn TPHCM do tích hợp với điều kiện thời tiết. Giai đoạn trước, ô nhiễm thường dao động trong khung giờ từ 6-8h sáng. Tuy nhiên, giai đoạn gần đây ô nhiễm đa phần từ 9-12h. Theo nhận định của chúng tôi, hoạt động giao thông tích hợp với thời tiết là nguyên nhân chính gây ô nhiễm”, bà Ánh nói. PGS.TS Hoàng Anh Lê- Trưởng Bộ môn Quản lý Môi trường, Khoa Môi trường, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng cho biết, kết quả nghiên cứu của nhóm ông cho thấy ô nhiễm không khí do phương tiện giao thông tại Hà Nội có sự phân hóa rõ rệt theo thời gian và loại hình phương tiện. Vào ban ngày, xe máy là nguồn phát thải chủ yếu; ban đêm, xe tải hạng nặng lại chiếm ưu thế. Lượng phát thải này cũng biến động theo mùa trong năm. Đáng chú ý, xe máy- phương tiện phổ biến nhất, tiêu thụ nhiều năng lượng, phát thải trực tiếp qua ống xả mà không qua hệ thống xử lý khí thải, dẫn đến mức độ ô nhiễm cao hơn so với ô tô. Bên cạnh yếu tố phương tiện, tốc độ di chuyển thấp tại Hà Nội cũng là nguyên nhân làm gia tăng lượng phát thải. Theo tính toán của nhóm nghiên cứu, tốc độ trung bình của các phương tiện chỉ vào khoảng 35 km/h, mức khiến phương tiện tiêu tốn nhiên liệu nhiều hơn và phát thải mạnh hơn. Dựa trên bản đồ phát thải được xây dựng, khu vực Vành đai 1 hiện có mật độ phát thải cao nhất do hệ thống giao thông dày đặc và nhiều điểm giao cắt. Trong khi đó, Vành đai 2 và 3 dù có mức phát thải thấp hơn nhưng lại dễ khuếch tán ô nhiễm ra diện rộng do điều kiện không gian mở hơn. THIẾT KẾ LỘ TRÌNH CHUYỂN ĐỔI NGẮN HẠN VÀ DÀI HẠN Hiện nay số xe máy ở Hà Nội ước tính 6,9 triệu phương tiện, trong đó khoảng 95% là xe sử dụng xăng. Khi triển khai lộ trình chuyển đổi xe điện trong Vành đai 1 sẽ có 9 phường bị tác động trong đó có 6 phường nằm trọn trong Vành đai 1. Theo ông Phan Trường Thành- Trưởng Phòng Tài chính đầu tư, Sở Xây dựng Hà Nội, trong Vành đai 1 có lượng dân cư ổn định khoảng 600.000 dân, với tổng số xe máy tại chỗ khoảng 450.000 phương tiện. Tuy nhiên, đây mới chỉ là khảo sát sơ bộ số lượng cố định bên trong Vành đai 1, chưa kể nhiều đối tượng đi từ bên ngoài vào Vành đai 1. Để thực hiện Chỉ thị 20 của Thủ tướng, Hà Nội sẽ triển khai theo lộ trình, kế hoạch cụ thể. “Đầu tiên là khảo sát đánh giá, người dân, đối tượng chịu ảnh hưởng. Chúng ta phải có số liệu đầu vào mới làm được. Hiện đã có chính quyền địa phương 2 cấp, là nơi sâu sát nhất, gần dân nhất, tất cả số liệu điều tra là trách nhiệm của chính quyền địa phương”, ông Thành nói. Sau khi có số liệu đầu vào, cần hoàn thiện thể chế chính sách gắn với đề án vùng phát thải thấp đã được Hà Nội đưa ra trước đó. Ngoài ra, chuyên gia cho rằng cần hoàn thiện cơ sở hạ tầng (giao thông vận tải nói chung và giao thông công cộng); xây dựng quy chuẩn khí thải cho xe máy và xác định có kiểm định khí thải xe máy hay không. Hà Nội cũng đang rà soát tổng thể các vị trí bến bãi đỗ xe trong Vành đai 1 để lắp các trụ sạc. Người dân từ nơi khác đến có thể gửi xe, sạc, di chuyển bằng phương tiện công cộng. PGS.TS Nguyễn Đức Lượng- Trưởng khoa Kỹ thuật Môi trường, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội đã chia sẻ kinh nghiệm của các quốc gia châu Á trong việc chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang xe điện. “Việc chuyển đổi cần sự đồng thuận và nhận thức rõ ràng từ người dân. Theo ông, Việt Nam cần đẩy mạnh các hoạt động truyền thông như tổ chức các sáng kiến dùng thử, lái thử xe điện để người dân được trải nghiệm trực tiếp; hướng tới hỗ trợ song song cả doanh nghiệp và người dân, đặc biệt với nhóm yếu thế; phát triển hạ tầng sạc và hệ thống đổi pin...”, PGS Lượng nói. Tại tọa đàm, PGS.TS Hoàng Anh Lê - Trưởng Bộ môn Quản lý Môi trường, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội bổ sung thêm một số góc nhìn quan trọng về vấn đề hạ tầng phục vụ chuyển đổi phương tiện từ xe xăng sang xe điện. Ông nhấn mạnh rằng, để thực hiện chuyển đổi hiệu quả, không chỉ cần các chính sách hành chính mà còn phải tính đến những yếu tố kỹ thuật và xã hội, đặc biệt là sự an toàn và thuận tiện trong sử dụng của người dân. Theo ông, thay vì tập trung phát triển hạ tầng sạc điện tại từng hộ gia đình nên thúc đẩy mô hình đổi pin, trong đó các hãng sản xuất có thể điều chỉnh thiết kế pin sao cho việc thay pin diễn ra nhanh chóng và thuận tiện, tương tự như việc đổ xăng hiện nay. Cùng với đó, cần tận dụng hệ thống cây xăng hiện hữu - phối hợp với các chủ sở hữu trạm xăng để chuyển đổi công năng thành điểm sạc hoặc đổi pin cho xe điện, góp phần giảm thiểu đầu tư hạ tầng mới và quản lý an toàn tốt hơn. Ông cũng đề cập đến việc có thể triển khai mô hình trạm đổi pin tại các khu siêu thị, trung tâm thương mại, nơi tập trung đông người và có điều kiện đảm bảo an toàn cao. Cách làm này sẽ giúp chính quyền dễ kiểm soát, thay vì để người dân tự sạc tại nhà, gây khó khăn trong công tác quản lý và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Theo nhà khoa học, nếu người dân hiểu rõ mục tiêu, kế hoạch, và cảm nhận được rằng chính sách là vì họ, thì họ sẽ tự nguyện thay đổi và ủng hộ. NHÓM PHÓNG VIÊN Tại tọa đàm “Chuyển đổi xe xăng sang xe điện: Để không ai bị bỏ lại phía sau” do báo Tiền Phong tổ chức sáng 21/7, các cơ quan quản lý nhà nước, chuyên gia, doanh nghiệp đề xuất nhiều giải pháp thúc đẩy chuyển đổi xe xăng sang xe điện như hỗ trợ tài chính cho người dân, phát triển hạ tầng trạm sạc, thúc đẩy giao thông công cộng, nhằm giải quyết bài toán ô nhiễm môi trường không khí nghiêm trọng nhiều năm qua ở Thủ đô. Tọa đàm ghi nhận nhiều tham luận, ý kiến có giá trị ẢNH: TRỌNG TÀI Bà Nguyễn Hoàng Ánh - Cục Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chia sẻ tại tọa đàm ẢNH: TRỌNG TÀI Ông Phan Trường Thành - Trưởng Phòng Tài chính đầu tư, Sở Xây dựng Hà Nội ẢNH: TRỌNG TÀI CHUYỂN ĐỔI XE XĂNG SANG XE ĐIỆN: Phát triển trạm sạc, giao thông công cộng Cần những tuyên bố chi tiết về chính sách chuyển đổi cho người dân Theo TS Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam, việc chuyển đổi xe xăng sang xe điện Hà Nội gặp nhiều khó khăn song bên cạnh đó cũng có rất nhiều cơ hội. Nhưng cơ hội đấy sẽ mãi là cơ hội nếu chúng ta không có kế hoạch đúng để có chính sách cụ thể. Người dân rất cần những tuyên bố chi tiết về chính sách chuyển đổi của Hà Nội. Làm sao để người dân hiểu được việc chuyển đổi không quá nhiều khó khăn mà còn đem lại nhiều thuận lợi, tiện ích thông minh vào cuộc sống. “Tôi lấy ví dụ những lợi ích mà xe điện mang lại như giá cả của xe điện bây giờ rẻ hơn xe máy xăng cùng phân khúc. Xe điện không phát thải tại chỗ, có thể quản lý từ xa, chống trộm, định vị thông qua app, chi phí bảo dưỡng rất rẻ”, TS Tùng nói. XÃ HỘI
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==