4 n Thứ Sáu n Ngày 18/7/2025 XÃ HỘI Được hưởng nhiều ưu đãi từ tự nhiên và chính sách, duy trì tăng trưởng trên 30% suốt 20 năm qua, nhưng đặc khu Phú Quốc cũng đối mặt với những mặt trái của sự phát triển. Với dân số tới đảo sinh sống và khách du lịch ngày càng tăng, lượng rác thải sinh hoạt không ngừng tăng theo (hiện từ 250 - 300 tấn rác/ngày), nhưng trên đảo chưa có nhà máy xử lý rác nào được đầu tư, mà chỉ chôn lấp tạm. Gần đây, chỉ với 1 trận mưa lớn kéo dài, nhiều tuyến phố ở Phú Quốc ngập sâu, dù ngay sát biển, cho thấy hạ tầng thoát nước đang có vấn đề, trong khi tốc độ đô thị hoá nhanh. Phú Quốc có nguồn nước ngọt tương đối chủ động, nhưng nguy cơ thiếu nước vào mùa khô luôn hiện hữu, rất cần thêm hồ chứa nước lớn trên đảo phục vụ phát triển trong tương lai. Đáng ngại hơn, giá bất động sản tại Phú Quốc tăng cao, tình trạng lấn chiếm đất công, phá rừng chiếm đất, xây dựng trái phép “luôn nóng” trong thời gian dài vừa qua, dù không ít cá nhân, tổ chức đã bị xử lý. Ông Trần Minh Khoa, Chủ tịch UBND đặc khu Phú Quốc cho biết, hiện chính quyền đặc khu về hành chính tương đương cấp phường. Ông Khoa cũng nhìn nhận, Phú Quốc có nhiều thuận lợi cho phát triển kinh tế, đặc biệt du lịch. Trước khi thành đặc khu, Phú Quốc đã được xếp hạng đô thị loại 1, trình độ phát triển đủ sức tổ chức các hội nghị, sự kiện lớn mang tầm quốc tế, nên được chọn đăng cai APEC năm 2027. “APEC 2027 là một cơ hội rất lớn về đầu tư, du lịch, quảng bá hình ảnh Phú Quốc cả về sự phát triển, xanh, sạch, đẹp và tiến tới Net Zero. Dù còn rất nhiều việc phải làm, cả tỉnh và Chính phủ đã ưu tiên đầu tư rất nhiều công trình lớn cho sự kiện này tại Phú Quốc”, ông Khoa nói. Ông Khoa cũng thẳng thắn nhìn nhận, Phú Quốc đã và đang đối mặt với một số vấn đề cần giải quyết, như chưa có nhà máy xử lý rác. Khu vực Dương Đông, An Thới phát triển từ lâu, tập trung đông dân, nên hạ tầng thiếu đồng bộ, đặc biệt về thoát nước, xử lý môi trường, chỉnh trang đô thị. Trong quản lý đất đai, xây dựng, số vụ vi phạm đã giảm nhiều, nhưng công tác này vẫn phải tiếp tục được quan tâm. “Chính phủ đã định hướng xây dựng Phú Quốc thành trung tâm du lịch sinh thái nghỉ dưỡng, du lịch biển, đảo tầm cỡ quốc gia và quốc tế. Với lợi thế của mình, để phát triển Phú Quốc nhanh, mạnh và bền vững hơn còn nhiều vấn đề đặt ra trong khâu quản lý nhà nước, đặc biệt về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền đặc khu. Đặc khu sẽ phối hợp với tỉnh để xây dựng, hoàn thiện Đề án phát triển đặc khu Phú Quốc, những kiến nghị, đề xuất cụ thể chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu và đề xuất đưa vào đề án này”, ông Khoa nói. ĐỀ XUẤT NÂNG THỜI GIAN MIỄN VISA VỚI KHÁCH QUỐC TẾ Là một trong những nhà đầu tư lớn nhất vào Phú Quốc hiện Dù đã phát triển nhanh và liên tục trong hai thập kỷ gần đây, đặc khu Phú Quốc đã thành điểm đến du lịch có tầm cỡ, nhưng nơi đây cũng đối mặt những thách thức không nhỏ. Để trở thành đặc khu kinh tế, Phú Quốc còn rất nhiều việc phải làm. Đặc khu - động lực tăng trưởng Bài 1: Cơ hội nào cho Phú Quốc? Từ ngày 1/7, cả nước chính thức xác lập 13 đặc khu - đơn vị hành chính tương đương cấp xã. Luật Tổ chức Chính quyền địa phương cho phép căn cứ tình hình thực tế của đặc khu, chính quyền cấp tỉnh trình Chính phủ để trình Quốc hội xem xét, quyết định cơ chế, chính sách đặc thù cho từng đặc khu. Đặc khu Phú Quốc đứng trước nhiều cơ hội lịch sử để phát triển ẢNH: PHẠM THANH Thổ Châu rộng hơn 26km2, với 8 đảo lớn nhỏ, dân số gần 1.900 người. Nơi đây có cột mốc A1 (tại Hòn Nhạn) - điểm đầu đường cơ sở để tính khu vực lãnh hải của Việt Nam. Hiện, để ra được đặc khu Thổ Châu không dễ, từ bờ ra đảo phải qua 2 chặng tàu. Từ Rạch Giá hoặc Hà Tiên đi tàu ra Phú Quốc (mất từ 1-2 giờ tùy điểm đi), sau đó đổi sang tàu Thổ Châu 09 đi thêm gần 5 giờ nữa mới đến Thổ Châu. Tuy nhiên, tàu Thổ Châu 09 chỉ chở được khoảng 160 khách, chịu được gió cấp 6-7, nên vào mùa gió Nam (mùa mưa), biển động, tàu thường xuyên phải thay đổi lịch trình, hoãn hoặc huỷ chuyến. Đa số khách đi tàu Thổ Châu 09 là quân nhân, cán bộ, viên chức, còn người dân và du khách đi lại không nhiều. Cũng vì thế, mỗi tháng chỉ có 5 chuyến tàu kết nối Thổ Châu với Phú Quốc. Ông Lê Văn Ca (53 tuổi, hơn 30 năm sống trên đảo) cho biết, những năm gần đây đảo đã được quan tâm đầu tư nhiều, cầu cảng, bến bãi, đường, trường trạm. Dù vậy, đảo vẫn chưa có điện lưới, chưa có tàu đi thẳng về đất liền, nên cuộc sống người dân, kinh tế địa phương vẫn nhiều khó khăn. Ông Ca chia sẻ thêm, người dân Thổ Châu chủ yếu sống bằng nghề cung cấp dịch vụ hậu cần nghề cá, số ít có ghe tàu đánh bắt, nuôi trồng. Người dân sống tập trung phía bãi Ngự (Tây Nam đảo). Khi mùa gió Nam tới (từ tháng 4 tới tháng 8 Âm lịch hằng năm), hàng trăm hộ dân phải di chuyển sang bãi Dong (Đông đảo), tới mùa gió Bắc (những tháng còn lại trong năm) lại trở về bãi Ngự. Khi những hộ làm nghề nuôi trồng, đánh bắt hải sản di chuyển, những hộ làm dịch vụ khác trên đảo cũng phải chuyển theo để làm ăn, buôn bán. Cũng từ đặc thù này, Thổ Châu có nghề rất đặc biệt - chạy đò kéo lồng bè, tàu cá qua lại giữa bãi Ngự - bãi Dong. Việc mỗi năm phải chuyển nhà 2 lần rất vất vả, tốn kém cho người dân, nhưng muốn trụ lại đảo phải “sống theo chiều gió”. Ông Trần Văn Tuấn (49 tuổi) cho biết, hiện nguồn điện trên đảo Thổ Châu có được từ máy phát chạy bằng dầu, một số có thêm năng lượng mặt trời, máy phát riêng. Do đó, điện cung cấp cho dân chỉ có từ 7h30 - 13h30 và từ 17h - 5h sáng hôm sau, khung giờ còn lại phải để máy nghỉ. Cả người dân và các lực lượng, chính quyền trên đảo đều kỳ vọng với việc Thổ Châu thành đặc khu, mong muốn thời gian tới, đảo sẽ được quan tâm đầu tư nhiều hơn, đặc biệt về điện lưới, tàu lớn. NHẬT HUY - PHẠM THANH Nơi “sống theo chiều gió” THỔ CHÂU: Thổ Châu là nơi xa nhất trong 3 đặc khu của An Giang, cách Rạch Giá khoảng 220km, cách Phú Quốc hơn 100km về hướng Tây Nam. Đặc khu Thổ Châu có vị trí chiến lược về an ninh, quốc phòng Đảo Thổ Châu có dân số khoảng 1.900 người Giai đoạn 2013 - 2019, Phú Quốc là một trong 3 địa phương từng được nghiên cứu để xây dựng thành đặc khu kinh tế. Kế hoạch này sau đó tạm dừng vào năm 2019. Ông Trần Minh Khoa, Chủ tịch UBND đặc khu Phú Quốc “Hy vọng Thổ Châu được thành đặc khu sẽ sớm có điện lưới, nâng cấp thêm y tế, giáo dục. Đặc biệt, thêm tàu cao tốc lớn rút ngắn thời gian đi lại, chống chọi sóng gió, để thuận tiện hơn cho bà con và đưa khách du lịch tới đảo, thêm cơ hội để đặc khu phát triển”. Ông LÊ VĂN CA
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==