Báo Tiền Phong số 195/2025

13 XÃ HỘI Thứ Hai n Ngày 14/7/2025 Quảng cáo THÔNG BÁO TAND khu vực1 Đắk Lắk nhắn bà H Đuê Niê sinh năm 1956; H Trinh Niê sinh năm 1994; ông Y Luk Niê sinh năm 1983; ông Y Phân Niê (Y Phôn) sinh năm 1987; ông Y Hiu Niê sinh năm 1989; bà H Thiết Niê sinh năm 1992; bà H Bleck Niê cùng Đ/C: Buôn Cuôr Kắp, xã Hoà Thắng, Đắk Lắk (nay là phường Tân Lập). Nay các ông, bà ở đâu về ngay TAND khu vực 1 Đắk Lắk để giải quyết vụ “Y/C công nhận hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ” Vào 8h ngày 31/07/2025 hoà giải; 8h 20/8/2025 xét xử; 8h15/9/2025 xử lại. Trong thời gian trên mà các ông, bà vắng mặt tòa sẽ giải quyết theo quy định pháp luật. Cuối năm 2009, một con bò tót đực lẻ bầy nặng khoảng 1 tấn, cao hơn 1,7m, thân hình đen nhánh, vạm vỡ xuống núi thường xuyên “kết bạn” với đàn bò nhà ở thôn Bạc Ray 2, xã Phước Bình, huyện Bác Ái, tỉnh Ninh Thuận (cũ). Đây là trường hợp vô cùng hiếm gặp trong tự nhiên, kết quả là những con bò tót lai quý hiếm lần lượt ra đời Ngay sau đó, các chuyên gia, nhà quản lý đều rất hào hứng, phấn khởi với giấc mơ "thuần hóa gene rừng", mở ra một hướng đi tươi sáng cho nghiên cứu khoa học cũng như tạo ra một giống bò có đặc tính ưu thế thích ứng, chống chịu tốt với ngoại cảnh, có năng suất và chất lượng thịt cao. Suốt 12 năm qua (từ năm 2013 - 2025), 3 đề tài nghiên cứu từ cấp tỉnh đến cấp nhà nước liên tiếp được triển khai, với kinh phí hàng tỷ đồng đổ vào nhưng cho đến nay kết quả vẫn chỉ là con số 0 tròn trĩnh, trong khi đó đàn bò tót lai ngày càng già yếu, nguy cơ chết dần trong những năm tới là rất cao. Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó giám đốc phụ trách Trung tâm Giáo dục môi trường và dịch vụ môi trường rừng - Vườn quốc gia Phước Bình, cho biết, năm 2013, Vườn quốc gia Phước Bình phối hợp với Trung tâm Ứng dụng Khoa học - Công nghệ tỉnh Lâm Đồng thực hiện đề tài "Nghiên cứu giám định di truyền và khả năng phát triển của bò lai F1", thời gian thực hiện từ 2013-2016, kinh phí khoảng hơn 2 tỷ đồng, trong đó mua về 10 con bò tót lai F1 từ người dân. Nhưng đến năm 2014, đề tài này phải dừng lại do kết quả không khả thi. Đến năm 2015, đề tài cấp nhà nước "Khai thác và phát triển nguồn gene bò quý hiếm tại vùng rừng giáp ranh 3 tỉnh Ninh Thuận - Lâm Đồng - Khánh Hòa" với kinh phí hơn 3 tỷ đồng tiếp tục được Trung tâm Ứng dụng Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng thực hiện. Tuy nhiên, đàn F1 hung hăng khiến thụ tinh nhân tạo gặp khó và dự án không thể đạt mục tiêu điều phối lớn do kinh phí bị hạn chế. Đề tài này còn khiến dư luận dậy sóng với việc cả 11 con bò tót lai bị bỏ đói, gầy trơ xương, suy kiệt. Đề tài thứ 3 là "Bảo tồn và sử dụng bền vững nguồn gen F1", kinh phí 2 tỷ đồng và thời gian thực hiện từ 2021-2025 do Sở Khoa học - Công nghệ Ninh Thuận (cũ) phối hợp với Vườn quốc gia Phước Bình thực hiện. Mục tiêu là theo dõi khả năng sinh sản của F1, sinh trưởng bê F3, sức khỏe và phòng bệnh; xây dựng quy hoạch nuôi dưỡng trong giai đoạn tiếp theo. Kết quả đàn bò phát triển tốt nhưng vẫn không sinh sản được trong đàn. ĐỀ XUẤT BỔ SUNG KINH PHÍ Ông Nguyễn Anh Tuấn cho biết, qua theo dõi có thể khẳng định những con bò tót lai F1 dù đã có hiện tượng giao phối nhưng chưa có dấu hiệu sinh sản trong quần thể. Vì vậy, việc nhân giống đàn bò con lai quý hiếm thế hệ thứ 2 trong dòng rất khó khăn. Những con bò này chủ yếu phục vụ nhu cầu tham quan, giáo dục đa dạng sinh học. "Tuy nhiên, vừa qua một con bò tót đực lai F1 đã xổng chuồng và giao phối với bò cái nhà, hiện chúng tôi vẫn đang theo dõi xem bò cái có mang thai hay không, từ đó có nghiên cứu tiếp theo", ông Tuấn nói. Theo ông Tuấn, hiện kinh phí để chăm sóc và duy trì đàn bò tót lai đang dựa vào nguồn đề tài nghiên cứu khoa học của Sở Khoa học - Công nghệ tỉnh Ninh Thuận (cũ). Tuy nhiên, đến tháng 12/2025, đề tài này sẽ kết thúc, do đó Vườn Quốc gia Phước Bình đang làm đề xuất với Sở tiếp tục bổ sung thêm nguồn kinh phí để tiếp tục nuôi dưỡng và chăm sóc đàn bò tót lai. Nếu không thì sẽ rất khó khăn để tiếp tục duy trì đàn bò quý hiếm này. GS.TS Dương Nguyên Khang, Trường Đại học Nông Lâm TPHCM, cho rằng, về mặt khoa học, việc phối giống giữa các cá thể trong đàn bò tót lai F1 có tỷ lệ thành công gần như bằng 0. Nhưng theo ông, con lai F1 cái thường vẫn có khả năng sinh sản bình thường nhưng con lai F1 đực có thể bị giảm khả năng sinh sản hoặc vô sinh do bất thường trong phân chia nhiễm sắc thể (do sự chênh lệch bộ gen giữa hai loài). "Khi nhân giống tiếp các thế hệ sau, khả năng sinh sản có thể suy giảm, đặc biệt nếu không có kiểm soát di truyền. Việc lai tạo giữa bò nhà và bò tót có thể mang lại lợi ích về tăng trọng, sức đề kháng, nhưng không nên phát triển đại trà nếu chưa có đánh giá đầy đủ về di truyền và sinh sản ở các thế hệ sau", ông Khang nói. PHÙNG QUANG Chỉ còn gần 5 tháng nữa, đề tài nghiên cứu về đàn bò tót lai tại Vườn Quốc gia Phước Bình, tỉnh Khánh Hòa sẽ kết thúc nhưng đến nay số phận của đàn bò "độc nhất vô nhị" này chưa biết sẽ ra sao. Đàn bò tót lai độc nhất vô nhị sẽ đi về đâu? Ông Trịnh Minh Hoàng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, cho biết, khi gần kết thúc đề tài nghiên cứu, Vườn quốc gia Phước Bình phải có đề xuất phương án, từ đó UBND tỉnh sẽ xem xét và có chỉ đạo các sở, ngành liên quan về giải pháp tiếp theo đối với đàn bò tót lai nói trên. Đàn bò tót lai gồm 11 con đang được nuôi dưỡng trong môi trường bán hoang dã Ngày 13/7, ông Lê Hà An - Chủ tịch UBND xã Bình Hiệp (Gia Lai) cho biết - đã chỉ đạo các phòng chức năng, công an xã tăng cường kiểm soát dịch bệnh trên đàn heo, đồng thời xử lý nghiêm các hành vi vứt xác động vật ra môi trường. Theo Chủ tịch UBND xã Bình Hiệp, hiện nay, tình hình dịch bệnh trên đàn heo tại địa bàn xã và các xã lân cận đang còn diễn biến hết sức phức tạp. Qua kiểm tra thực tế, UBND xã ghi nhận có nhiều hộ chăn nuôi tự ý vứt xác heo chết xuống hệ thống kênh mương Văn Phong và các tuyến mương khác trong khu vực. Hành vi này làm gia tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh trên địa bàn xã cũng như các khu vực chăn nuôi lân cận, đồng thời gây ô nhiễm nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân. Trước thực trạng trên, Chủ tịch UBND xã Bình Hiệp Lê Hà An giao Phòng Kinh tế phối hợp với Công an và các lực lượng có liên quan phối hợp với thú y tỉnh tổ chức kiểm tra đồng loạt các chuồng trại chăn nuôi trên địa bàn; trường hợp phát hiện có dịch bệnh nghiêm trọng sẽ tiến hành thu gom, tiêu hủy toàn bộ số vật nuôi tại khu vực đó để ngăn chặn dịch bệnh lây lan. Phối hợp với lực lượng thú y tỉnh hướng dẫn nhân dân có biện pháp hiệu quả trong việc phòng, chống dịch bệnh trên đàn heo. Như Tiền Phong phản ánh, gần đây, hệ thống kênh tưới Văn Phong chảy qua các xã Bình An, Bình Hiệp… (tỉnh Gia Lai) đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm do xác heo chết được vứt xuống lòng kênh bừa bãi. Ngay sau khi tiếp nhận thông tin phản ánh, ngành chức năng của tỉnh Gia Lai, địa phương đã có chỉ đạo xử lý. Trong đó thành lập các đội để vớt xác heo chết để đưa đi xử lý theo đúng quy định. Trong ngày hôm qua (12/7), địa phương triển khai quyết liệt trong xử lý ô nhiễm ở trên kênh Văn Phong và các suối với sự tham gia của nhiều lực lượng. Theo Chủ tịch xã Bình Hiệp, số xác heo chết thu gom chôn lấp trên tuyến mương Văn Phong và các suối, bìa rừng khoảng 80 con. Trong hôm nay (13/7), địa phương sẽ cho rà lại một lượt nữa, để xử lý dứt điểm, tránh tình trạng ô nhiễm. Bên cạnh việc ra quân xử lý tình trạng trên, địa phương đã gửi thư xin lỗi toàn thể người dân về hoạt động thu gom, xử lý xác heo chết làm phát sinh mùi hôi trong quá trình vận chuyển đến nơi chôn lấp, xử lý tập trung. TRƯƠNG ĐỊNH Sinh viên hào hứng với cuộc thi thiết kế bao bì Với chủ đề “Packaging Design Reimagined”, cuộc thi năm nay thu hút hơn 100 sinh viên từ nhiều trường đại học. Đây là cuộc thi thiết kế bao bì Packaging Speak Out 2025, do SCGP - nhà cung cấp giải pháp bao bì toàn diện tổ chức, là dịp để sinh viên trải nghiệm quy trình thiết kế thực tế, từ phát triển ý tưởng đến việc tối ưu hóa tác động môi trường. Hai đội chiến thắng là Hippoo và LUcK. Đội Hippoo gây ấn tượng với thiết kế “Tết Đoàn Viên”, lấy cảm hứng từ kiến trúc cung đình Huế. Bao bì không chỉ đẹp mà còn có tính tái sử dụng và phân rã cao. Trong khi đó, LUcK mang đến thiết kế “Vương Nguyệt - Đêm trăng Kinh Đô”, tích hợp yếu tố thời trang và tính tương tác, cho phép hộp quà biến thành túi xách hoặc đồ chơi. Hội thảo chuyên đề còn thu hút gần 300 sinh viên, giảng viên và chuyên gia, nhấn mạnh vai trò của bao bì như một “đại sứ thương hiệu” và trách nhiệm của thiết kế trong việc hướng tới tiêu dùng bền vững. Packaging Speak Out 2025 không chỉ là một cuộc thi mà còn là bệ phóng cho sinh viên, góp phần định hình tương lai ngành bao bì Việt Nam một cách sáng tạo và bền vững. H.T Chính quyền xin lỗi dân vì mương đầy xác heo Sau khi phát hiện hàng chục xác heo chết bị vứt trôi nổi tại kênh mương, chính quyền xã Bình Hiệp (Gia Lai) đã tổ chức thu gom, tiêu hủy khẩn cấp, đồng thời gửi thư xin lỗi người dân vì mùi hôi phát sinh trong quá trình xử lý. Vớt, thu dọn xác heo chết đưa đi tiêu hủy theo quy định

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==