Báo Tiền Phong số 194/2025

húpå nhau, caiá noná g co á thï í pha á huyã kïtë cêuë va â hûúng võ. Cö Baadache àaä cö ë gùnæ g hïtë sûcá àï í cûuá 150 loaiå phö mai cuaã mònh, chó àem ra mötå sö ë lûúnå g nho ã va â che phu ã hai tu ã trûng bayâ àï í giû ä lanå h. “Chuná g vênî sönë g sotá , nhûng töi thò kiïtå sûcá ” cö noiá . Va,â têtë nhiïn, khacá h hanâ g tû â chöië ghe á thùm trong thúiâ tiïtë nayâ . “Khöng ai àïnë ca.ã Vêyå nïn, noá giönë g nhû mötå hònh phatå kepá ”. TÊY BAN NHA Khi hêuì hïtë khacá h du lõch daoå quanh quanã g trûúnâ g Plaza Mayor cuaã Madrid vúiá trang phucå matá me,ã öng David, 40 tuöií , laiå khoacá lïn mònh böå àö ì khó àötå löng xu.â “Töi ûútá àêmî mö ì höi. Bïn trong böå àö ì conâ noná g hún vò lúpá vaiã bïn trong la â vaiã batå ”, nghï å sô àûúnâ g phö ë chia se.ã La â ngûúiâ Peru, öng bùtæ àêuì cöng viïcå nayâ ba thaná g trûúcá , àö í mö ì höi hötå trong suötë thaná g Sauá noná g nhêtë àûúcå ghi nhênå ú ã Têy Ban Nha vaâ giú â laâ àútå nùnæ g noná g chñnh thûcá àêuì tiïn cuaã muaâ he.â “Töi kiïmë àuã ùn”, öng noiá . Trong khi caiá nùnæ g gay gùtæ khiïnë hêuì hïtë du khacá h phaiã chen chucá dûúiá boná g rêm cuaã cacá nha â hanâ g va â quaná ca â phï, öng Daniel phaiã ài daoå giûaä quanã g trûúnâ g àï í thu hutá sû å chu á y.á Thónh thoanã g, öng thanâ h cöng, vúiá mötå àoanâ khacá h du lõch chayå vï ì phña öng àïí chupå anã h. Khi nhiïtå àö å tùng votå trong tuênì nayâ , öng Daniel àaä lamâ moiå cacá h àï í traná h noná g, chuyïní giú â lamâ viïcå sang buöií töië vúiá hy vonå g thúiâ tiïtë se ä dï î chõu hún. Tùmæ nûúcá lanå h trûúcá va â sau ca lamâ viïcå cunä g trú ã thanâ h mötå viïcå thiïtë yïuë . “Töi chúi boná g àa,á vò vêyå cú thï í töi co á thï í àöië pho á vúiá caiá noná g muaâ he.â Nhûng àêy la â cöng viïcå - töi khöng coá lûaå chonå naoâ khacá ”, öng noiá . n Chuã nhêåt 13/7/2025 13 Nhòn ra thïë giúái Pho á bïpë Luigi Randazzo àang lamâ viïcå taiå mötå nha â hanâ g ú ã Sutera, Sicily kyã lucå BAÁO TIÏÌN PHONG PHAÁT HAÂNH TÊËT CAà CAÁC NGAÂY TRONG TUÊÌN Vaoâ mötå àïm he,â khoanã g 20.000 ngûúiâ hêm mö å cuönì g nhiïtå àa ä lêpë àêyì Sên vênå àönå g O2 úã London (Anh). Nhûnä g que phatá saná g nhêpë nhayá taoå nïn bêuì khöng khñ söi àönå g. Trïn sên khêuë , nû ä ca sô J-pop Ado thï í hiïnå ca khucá ma â moiå ngûúiâ ú ã àêy àïuì biïtë : Kura Kura, trñch tûâ loatå phim hoatå hònh Nhêtå Banã Spy x Family. Ca khucá co á phong cacá h kho á àoaná nhûng laiå bùtæ tai ngay tûâ àêuì : No á chuyïní àöií giûaä giai àiïuå pop thêpå niïn 1960, nhûnä g àoanå jazz vaâ nhacå rock opera àêyì kõch tñnh - mötå vñ du å àiïní hònh vïì mötå baiâ hatá anime coá sûcá sönë g riïng. Hoatå hònh Nhêtå Banã hay anime, coá mötå di sanã phong phuá keoá daiâ tû â àêuì thï ë ky ã 20, vúiá phamå vi saná g taoå traiã daiâ qua nhûnä g cêu chuyïnå va â phong cacá h dûúnâ g nhû vö tênå , tû â cûúpá biïní àïnë khoa hocå viïnî tûúnã g; tû â phepá thuêtå àïnë thï í thao; tû â thênì thoaiå vo ä thuêtå àïnë chuyïnå tònh yïu trùcæ trú.ã Êm nhacå àûúcå sû ã dunå g lamâ nhacå nïnì cunä g mang àêmå tñnh phiïu lûu tûúng tû.å Cacá baiâ hatá àa danå g vï ì thï í loaiå va â nhõp àö,å nhûng chuná g àïuì phucå vu å mötå mucå àñch chung: Chuná g nêng têmì sanã phêmí göcë va â taoå möië liïn kïtë sêu sùcæ vúiá ngûúiâ xem. Nhûnä g chu ã àï ì sönë g àönå g, gúiå camã xucá manå h me ä la â chòa khoaá cho sûcá manå h lan truyïnì cuaã cacá loatå phim chuyïní thï í tû â truyïnå tranh Nhêtå Banã mang tñnh biïuí tûúnå g - One Piece, Demon Slayer, Jujutsu Kaisen, Dragon Ball Z, Cowboy Bebop, Attack On Titan vaâ Naruto... Nhacå anime àang la â sûcá manå h êm nhacå lúná , àùcå biïtå la â trong giúiá tre.ã Theo mötå nghiïn cûuá gênì àêy cuaã nïnì tanã g phatá trûcå tuyïnë anime Crunchyroll va â Nhomá Nghiïn cûuá Quöcë gia My,ä anime coá sûcá anã h hûúnã g ngang ngûaã vúiá ca sô Beyonceá àöië vúiá thï ë hï å Z, vúiá 54% ngûúiâ tre ã trïn toanâ cêuì hêm mö å anime. Trong khi ào,á Spotify baoá caoá mûcá tùng 395% vï ì lûúnå g phatá nhacå anime trïn toanâ cêuì tû â nùm 2021 àïnë nùm 2024, cunä g nhû 7,2 triïuå danh sacá h nhacå anime do ngûúiâ dunâ g taoå trïn trang web cuaã ho.å Mötå phatá ngön viïn cuaã Spotify cunä g chia seã rùnç g ngûúiâ dunâ g dûúiá 29 tuöií chiïmë gênì 70% lûúnå g tiïu thuå nhacå anime toanâ cêuì . “Nhacå anime àaä phatá triïní thanâ h mötå thï ë lûcå vùn hoaá toanâ cêuì va â thï ë hï å Z thûcå sû å la â trung têm cuaã phong traoâ ào á trïn Spotify”, baâ Sulinna Ong, Trûúnã g phonâ g Biïn têpå Toanâ cêuì cuaã Spotify, cho biïtë . Sû å bunâ g nö í toanâ cêuì nayâ khöng chó giúiá hanå ú ã cacá tacá phêmí phatá hanâ h trong thï ë ky ã 21; vò giúâ àêy, viïcå tiïpë cênå kho tanâ g anime àöì sö å àa ä trú ã nïn dï î danâ g, nhûnä g ca khucá nhacå phim hanâ g chucå tuöií - chùnè g hanå nhû ca khucá chu ã àï ì cuaã bö å truyïnå gia ã tûúnã g One Piece, coá tïn We Are! do Hiroshi Kitadani thïí hiïnå - vênî àang thu hutá thïm nhiïuì ngûúiâ hêm mö å múiá . “Cacá baiâ hatá mú ã àêuì va â kïtë thucá phim àoná g vai troâ quan tronå g trong viïcå kïtë nöië camã xucá cuaã ngûúiâ hêm mö å vúiá anime”, öng Satoshi Uto, giamá àöcë thu êm cuaã Crunchyroll, giaiã thñch. Mötå vñ du å vï ì mötå banã nhacå anime àònh àamá la â ca khucá Gurenge cuaã ca sô kiïm nhacå sô ngûúiâ Nhêtå Lisa nùm 2019, àêy la â baiâ hatá mú ã àêuì cho bö å anime Demon Slayer: Kimetsu no Yaiba. Banã ballad vúiá nhûnä g netá rock bunâ g nö í nayâ àa ä àûúcå àûa vaoâ banã giao hûúnã g taiå lï î bï ë macå Thïë vênå höiå Tokyo 2020. NGUYÏN NHÊN BUN G NÖÍ Thúiâ àiïmí lûúnå g khaná gia ã tùng àötå biïnë cho thêyë àaiå dõch Covid-19 àoná g vai tro â then chötë trong viïcå khúi dêyå lanâ soná g anime vaâ nhûnä g giai àiïuå cuaã no;á nhûnä g chu ã àï ì ky â aoã , camã xucá manä h liïtå va â êm thanh tûå do cuaã thï í loaiå nayâ àa ä àaiå diïnå cho mötå löië thoatá khoiã nhûnä g ranâ g buöcå cuaã lïnå h gianä cacá h xa ä höiå . Trong mötå baiâ baoá nùm 2022, The Hollywood Reporter àa ä lûu y á rùnç g “anime coá thï í la â hònh thûcá giaiã trñ àaiå chuná g co á kha ã nùng chönë g choiå Covid tötë nhêtë thï ë giúiá ”, trñch dênî mötå nghiïn cûuá cho thêyë nhu cêuì toanâ cêuì vï ì anime àaä tùng 118% tûâ nùm 2020 àïnë nùm 2022. “Banå àang chûná g kiïnë sû å gia tùng àötå biïnë vï ì lûúnå g ngûúiâ hêm mö å anime múiá va â thúiâ gian hoå xem no”á , Jonathan Clements, tacá gia ã cuaã nhiïuì cuönë sacá h, bao gömì ca ã cuönë Anime: A History cuaã Viïnå Phim Anh, giaiã thñch. Vaâ kï í tû â ào,á mötå nhomá ngûúiâ hêm mö å tre ã tuöií àaä trú ã thanâ h nhûnä g thanh thiïuë niïn tiïu dunâ g vúiá tònh yïu danâ h cho anime. Àöië vúiá nhûnä g ngûúiâ hêm mö å tre ã tuöií , nhacå anime múã ra caná h cöní g àïnë vúiá vùn hoaá àaiå chuná g Nhêtå Banã va â hún thï ë nûaä . Noá cunä g àa ä àûa mötå lanâ soná g ngöi sao múiá lïn sên khêuë toanâ cêuì . NHACÅ ANIME TRÏN SÊN KHÊUË Nhacå anime ngayâ canâ g àûúcå chuyïní thï í vaoâ àúiâ thûcå , tû â cacá chuyïnë lûu diïnî quöcë tï ë cuaã nhûnä g nha â soanå nhacå ky â cûuå nhû Joe Hisaishi, bêcå thêyì êm nhacå nöií tiïnë g àönì g hanâ h vúiá cacá tacá phêmí cuaã Studio Ghibli, àïnë nhûnä g nghï å sô àûúng àaiå àònh àamá nhû Ado vaâ Yoasobi. “Anime àùcå biïtå àöië vúiá thï ë hï å Z. Àêy la â mötå thï ë hï å lúná lïn trong thúiâ àaiå internet toanâ cêuì , núi J-pop vaâ K-pop la â mötå phênì lúná cuaã hï å sinh thaiá trûcå tuyïnë ”, Eneni Bambara-Abban, nhaâ thanâ h lêpå cêu lacå bö å Anime & Chill úã Anh, chia se.ã Mötå àiïuì àaná g chu á y á nûaä la â cacá h cacá nhacå sô phûúng Têy àang tiïpë cênå vùn hoaá anime. Trúã laiå nùm 2003, böå àöi nhacå àiïnå tû ã ngûúiâ Phapá Daft Punk àaä taiá hiïnå album Discovery cuaã ho å dûúiá danå g mötå bö å phim anime: Interstella 5555 (do hoaå sô huyïnì thoaiå Leiji Matsumoto chó àaoå ). Thúiâ bêyë giú,â no á dûúnâ g nhû chó laâ mötå ngoaiå lï.å Nhûng ngayâ nay, mötå lanâ soná g cacá nhacå sô US - UK àaä tham khaoã anime trong cacá tacá phêmí cuaã riïng ho,å tû â cacá ngöi sao hip-hop nhû Lil Uzi Vert va â Megan Thee Stallion cho àïnë nû ä ca sô alternative-pop Billie Eilish. Rapper Shao Dow, ngûúiâ saná g tacá cacá banã nhacå dûaå trïn cacá bö å anime nöií tiïnë g, cho biïtë : “Töi sûã dunå g anime nhû mötå phûúng tiïnå àï í khamá phaá nhûnä g y á tûúnã g cuaã mònh”. Anh noiá thïm rùnç g thuyïnì trûúnã g Luffy tûâ One Piece laâ mötå nhên vêtå co á anã h hûúnã g lúná vúiá anh: “Töi nhòn vaoâ nhên vêtå nayâ , ngûúiâ tuyïn böë rùnç g mònh laâ vua haiã tùcå , va â cho du â moiå ngûúiâ se ä cûúiâ , cêuå êyë vênî tiïpë tucå lamâ vêyå . Mùcå du â àoá la â phim hoatå hònh, nhûng nùng lûúnå g tñch cûcå ào á àa ä truyïnì camã hûná g cho töi: Cêuå êyë àang tiïnë vï ì phña trûúcá vúiá giêcë mú cuaã riïng mònh”. n Nhacå anime - cún sötë êm nhacå cuaã gen Z Nhacå phim hoatå hònh Nhêtå Banã àang bunâ g nö í trïn cacá trang phatá nhacå trûcå tuyïnë va â ca ã cacá buöií hoaâ nhacå vúiá àöng àaoã ngûúiâ hêm mö å laâ giúiá tre.ã [ HOAI VY ] (theo bbc.com, ngayâ 11/07/2025) Buöií hoaâ nhacå cuaã Ado taiå Sên vênå àönå g O2, ngayâ 19/6 Ca sô Lisa biïuí diïnî Gurenge, ca khucá mú ã àêuì cho bö å phim Demon Slayer Series anime Oshi no Ko àaä bunâ g nö í nhú â baiâ hatá Idol cuaã nhomá Ysobusobi Giú â àêy la â mötå quy trònh àêyì àu.ã Chuná g töi àaä phêuî thuêtå trïn tamá tuiá mêtå , trong àoá robot coá thï í thûcå hiïnå chñnh xacá cacá bûúcá kepå va â cùtæ tuiá mêtå ma â khöng cênì bêtë ky â sû å can thiïpå naoâ cuaã con ngûúiâ ”, öng Axel Krieger, phoá giaoá sû ky ä thuêtå cú khñ taiå Àaiå hocå Johns Hopkins, cho biïtë . “Vò vêyå , töi nghô àêy laâ mötå nghiïn cûuá mang tñnh bûúcá ngoùtå thûcå sû å lúná , khi mötå ca phêuî thuêtå mö mïmì kho á nhû vêyå co á thïí àûúcå thûcå hiïnå tû å àönå g”, öng Krieger noiá thïm. Öng McGrath, chuã tõch uyã ban chó àaoå robot cuaã NHS Anh, cho biïtë trong tûúng lai, mötå bacá sô co á thï í giamá satá nhiïuì ca phêuî thuêtå tû å àönå g cunâ g lucá . Tuy nhiïn, öng canã h baoá rùnç g, phêuî thuêtå tû å àönå g vênî cênì nhiïuì nùm nghiïn cûuá trûúcá khi co á thïí triïní khai trong bïnå h viïnå , búiã vò cacá thû ã nghiïmå trïn nöiå tanå g lúnå chïtë khöng kiïmí tra àûúcå phanã ûná g cuaã robot vúiá viïcå bïnå h nhên di chuyïní va â thú,ã mauá chayã trong khu vûcå phêuî thuêtå , hay chênë thûúng ngoaiâ y á muönë . Ba â Nuha Yassin, ngûúiâ àûná g àêuì vï ì phêuî thuêtå robot taiå Hocå viïnå Phêuî thuêtå Hoanâ g gia Anh, nhênë manå h rùnç g, an toanâ cho bïnå h nhên phaiã luön àûúcå àùtå lïn hanâ g àêuì . “Bûúcá tiïpë theo la â khamá pha á ky ä lûúnä g nhûnä g sùcæ thaiá trong lônh vûcå àang phatá triïní nhanh choná g nayâ , àï í chuyïní giao mötå cacá h an toanâ va â hiïuå qua ã nhûnä g phatá hiïnå nayâ cho ngûúiâ àiïuì khiïní robot. Chó khi ào,á phûúng phapá nayâ múiá co á thï í trú ã thanâ h mö hònh bïnì vûnä g cho tûúng lai”, baâ noiá . n

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==