BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HANÂ H TÊTË CA Ã CACÁ NGAYÂ TRONG TUÊNÌ Chuã nhêåt 19/1/2025 15 Quöëc tïë Bònh luênå quöcë tïë Hoå àa noiá ä “Mucå àñch cuaã vùn kiïnå mang tñnh àötå pha á lúná nayâ la â taoå ra nhûnä g àiïuì kiïnå cênì thiïtë cho sû å phatá triïní öní àõnh, bïnì vûnä g cuaã Nga va â Iran” “Hên haånh thöng baáo Mel Gibson, Jon Voight vaâ Sylvester Stallone seä trúã thaânh àaåi sûá àùåc biïåt taåi möåt núi tuyïåt vúâi nhûng cuäng àêìy rùæc röëi laâ Hollywood” Töíng thöëng Nga Vladimir Putin noái ngaây 17/1 sau khi Hiïåp ûúác Àöëi taác Chiïën lûúåc toaân diïån NgaIran àûúåc kyá kïët. “Khi thêyë cacá baiä àö î xe rapå chiïuë phim trönë g vùnæ g, lonâ g töi thùtæ laiå . Nhûng chuná g töi vênî phaiã tiïpë tucå tiïnë vï ì phña trûúcá ” Diïîn viïn Haân Quöëc Song Joong-ki giao lûu vúái khaán giaã xem phim “Bogota” vûâa ra raåp giûäa luác àiïån aãnh nûúác naây trêìm lùæng. Töíng thöëng àùæc cûã Myä Donald Trump àùng trïn maång xaä höåi ngaây 16/1. Nûúcá My ä trûúcá tiïn Chñnh quyïìn Donald Trump 2.0 vúái caác gûúng mùåt nöíi bêåt nhû Ngoaåi trûúãng Marco Rubio, Böå trûúãng Quöëc phoâng Pete Hegseth, Giaám àöëc CIA John Ratcliffe, Cöë vêën An ninh Quöëc gia Michael Waltz... coá khaã nùng àõnh hònh chñnh saách àöëi ngoaåi dûåa trïn sûác maånh quên sûå, caånh tranh kinh tïë vaâ baão vïå lúåi ñch quöëc gia. Nöíi tiïëng vúái lêåp trûúâng “diïìu hêu” vúái Trung Quöëc vaâ baão vïå nhên quyïìn, öng Marco Rubio coá thïí gia tùng nöî lûåc nhùçm haån chïë aãnh hûúãng cuãa Trung Quöëc, àùåc biïåt trong caác lônh vûåc quan troång nhû cöng nghïå, thûúng maåi, àõa chñnh trõ... Àiïìu naây coá thïí bao göìm tùng cûúâng quan hïå àöìng minh vúái caác quöëc gia úã khu vûåc ÊËn Àöå Dûúng-Thaái Bònh Dûúng, múã röång chiïën lûúåc taách rúâi kinh tïë vaâ tùng cûúâng höî trúå àaão Àaâi Loan. Laâ ngûúâi hïët mònh baão vïå sûác maånh quên àöåi, öng Pete Hegseth àûúåc dûå àoaán seä ûu tiïn chi tiïu quên sûå, hiïån àaåi hoáa lûåc lûúång vuä trang, nêng cao khaã nùng sùén saâng cuãa Myä trong viïåc àöëi phoá caác àöëi thuã ngang têìm, nhû Trung Quöëc vaâ Nga, àöìng thúâi duy trò võ thïë vûúåt tröåi trong caác lônh vûåc truyïìn thöëng vaâ múái nhû khöng gian maång, chiïën tranh vuä truå... Caách tiïëp cêån têåp trung vaâo sûác maånh quên sûå coá khaã nùng dêîn àïën viïåc múã röång têåp trêån vúái caác àöìng minh vaâ triïín khai thïm lûåc lûúång úã caác khu vûåc chiïën lûúåc nhû Àöng Êu, Biïín Àöng... Maånh meä baão vïå an ninh quöëc gia, uãng höå caãi caách tònh baáo, öng John Ratcliffe àûúåc cho laâ seä chuá troång cöng taác phaãn giaán vaâ an ninh maång. Dûúái sûå laänh àaåo cuãa öng, CIA nhiïìu khaã nùng seä têåp trung vaâo nöî lûåc chöëng giaán àiïåp Trung Quöëc vaâ Nga, nhêën maånh vaâo viïåc phaá vúä caác hoaåt àöång aãnh hûúãng cuãa hoå, baão vïå cú súã haå têìng quan troång cuãa Myä. Washington seä tùng cûúâng chia seã thöng tin tònh baáo vúái caác àöìng minh vaâ àöëi taác, àùåc biïåt úã ÊËn Àöå Dûúng-Thaái Bònh Dûúng, nhùçm gia tùng nöî lûåc chöëng laåi caác möëi àe doåa chung. Tûâng laâ thaânh viïn Lûåc lûúång Àùåc nhiïåm, öng Michael Waltz coá thïí àïì xuêët möåt chiïën lûúåc an ninh quöëc gia chuã àöång hún. Muåc tiïu cuãa öng coá thïí bao göìm chöëng khuãng böë, caånh tranh vúái caác cûúâng quöëc khaác, baão vïå caác chuöîi cung ûáng toaân cêìu. Nhiïìu khaã nùng öng seä uãng höå tùng cûúâng quan hïå an ninh vúái caác àöìng minh, àöëi taác chiïën lûúåc, àöìng thúâi tòm caách tiïëp cêån linh hoaåt hún àöëi vúái caác möëi àe doåa nhû khuãng böë, biïën àöíi khñ hêåu... Myä seä cuãng cöë sûå hiïån diïån úã caác khu vûåc chiïën lûúåc, nhû ÊËn Àöå Dûúng-Thaái Bònh Dûúng, tùng cûúâng húåp taác quên sûå vúái ÊËn Àöå, Nhêåt Baãn, UÁc... Tuy nhiïn, sûå nhêën maånh cuãa öng Waltz vaâo viïåc duy trò ûu thïë quên sûå toaân cêìu coá thïí dêîn àïën chi phñ tùng maånh vaâ nguy cú chêm ngoâi cùng thùèng vúái caác àöëi thuã lúán. Dûå àoaán chñnh quyïìn Donald Trump 2.0 seä theo àuöíi möåt chûúng trònh nghõ sûå maånh meä, lêëy nûúác Myä laâm trung têm. Àiïìu naây coá thïí cuãng cöë võ thïë toaân cêìu cuãa Myä trong möåt söë lônh vûåc, nhûng cuäng mang laåi nhiïìu ruãi ro liïn quan xa laánh àöìng minh, leo thang cùng thùèng, boã qua nhûäng thaách thûác toaân cêìu. n [ THAIÁ AN ] Ngaây 19/1, chó möåt ngaây trûúác khi öng Donald Trump nhêåm chûác töíng thöëng, Myä seä trúã thaânh quöëc gia múái nhêët cêëm hoaân toaân ûáng duång do Trung Quöëc súã hûäu. Cöng ty meå cuãa TikTok, ByteDance, vêîn àang cöë gùæng àaão ngûúåc phaán quyïët vaâ hiïån hoå coá ba giaãi phaáp tiïìm nùng àïí traánh lïånh cêëm trïn toaân quöëc. Caách àêìu tiïn laâ nhúâ Toâa aán Töëi cao Myä àaão ngûúåc quyïët àõnh, thûá hai laâ thuyïët phuåc öng Trump àaão ngûúåc quyïët àõnh khi öng nhêåm chûác. Vaâ caách thûá ba - mùåc duâ coá khaã nùng khaá thêëp - ByteDance coá thïí tuên thuã phaán quyïët vaâ baán TikTok cho möåt chuã súã hûäu coá truå súã taåi Myä. Nïëu khöng coá phûúng aán naâo àûúåc thûåc hiïån vaâ lïånh cêëm ài vaâo hiïåu lûåc, Myä seä khöng phaãi laâ thõ trûúâng lúán àêìu tiïn cuãa TikTok têíy chay ûáng duång chia seã video naây. Nùm 2020, ÊËn Àöå ban haânh lïånh cêëm hoaân toaân ûáng duång naây, cùæt àûát khoaãng 200 triïåu ngûúâi duâng. Chñnh phuã nûúác naây trñch dêîn caác vêën àïì vïì quyïìn riïng tû, tuyïn böë rùçng möëi quan hïå giûäa ByteDance vaâ Chñnh phuã Trung Quöëc àe doåa chuã quyïìn vaâ an ninh cuãa ÊËn Àöå. Nhiïìu lïånh cêëm TikTok cuãa liïn bang vaâ tiïíu bang àaä coá hiïåu lûåc taåi Myä, vúái caác nhaâ lêåp phaáp nïu möëi lo ngaåi vïì an ninh quöëc gia. Tuy nhiïn, TikTok vêîn phaát triïín khöng ngûâng. ÛÁng duång naây àaä trúã thaânh möåt trong nhûäng ûáng duång phöí biïën nhêët toaân cêìu vaâo nùm ngoaái vúái 52 triïåu lûúåt taãi xuöëng taåi Myä noái riïng vaâ 733 triïåu lûúåt quöëc tïë noái chung - kïí caã khi hún 3 tyã ngûúâi khùæp thïë giúái àaä bõ chùån truy cêåp. Töíng söë ngûúâi duâng TikTok trïn toaân thïë giúái àaä vûúåt 2 tyã, vaâ chó coá lïånh cêëm cuãa ÊËn Àöå caách àêy ba nùm múái coá thïí kòm haäm töëc àöå tùng trûúãng cuãa nïìn taãng naây möåt caách taåm thúâi. CAOÁ BUÖCÅ THAO TUNÁ G NÖIÅ DUNG Nùm ngoaái, möåt cuöåc khaão saát tûâ Trung têm Nghiïn cûáu Pew (Myä) cho thêëy TikTok laâ nïìn taãng phaát triïín nhanh nhêët taåi Myä, vò caác nhoám ngûúâi duâng khaác ngoaâi àöëi tûúång chñnh laâ giúái treã cuäng bùæt àêìu sûã duång nïìn taãng naây. Ngûúâi lúán taåi Myä coá taâi khoaãn TikTok ngaây caâng sûã duång ûáng duång naây nhû möåt nguöìn tin tûác, vúái khoaãng möåt phêìn ba söë ngûúâi trong àöå tuöíi 18-29 thûúâng xuyïn duâng TikTok àïí cêåp nhêåt thöng tin vaâo nùm 2023. Cuåc Àiïìu tra Liïn bang Myä (FBI) tuyïn böë rùçng möëi quan hïå giûäa nhaâ nûúác Trung Quöëc vúái cöng ty meå ByteDance coá thïí cho pheáp ûáng duång naây “thao tuáng nöåi dung” àïí phaát taán tuyïn truyïìn coá haåi. Möåt söë ngûúâi àaä phaãn baác lo ngaåi xung quanh an ninh quöëc gia bùçng nhûäng cêu hoãi vïì vêën àïì kiïím duyïåt. Electronic Frontier Foundation, möåt töí chûác phi lúåi nhuêån quöëc tïë vïì quyïìn kyä thuêåt söë, mö taã lïånh cêëm laâ “möëi quan ngaåi vïì an ninh chön vuâi dûúái nhu cêìu kiïím duyïåt gùæt gao”. Cacá nhomá vênå àönå g My ä àa ä kïu goiå moiå ngûúiâ “phanã àöië viïcå cêmë mötå phûúng tiïnå truyïnì thöng vaâ ngön luênå phö í biïnë ”. Trong höì sú nöpå lïn Toaâ aná Töië cao My ä ngayâ 13/1, TikTok chó ra viïcå cêmë ûná g dunå g nayâ vaoâ giai àoanå chñnh trõ cao àiïmí : “Àaoå luêtå nayâ se ä àoná g cûaã mötå trong nhûnä g nïnì tanã g ngön luênå phö í biïnë nhêtë cuaã My ä vaoâ ngayâ trûúcá lï î nhêmå chûcá cuaã Töní g thönë g”. “Tû â ào,á tiïnë g noiá cuaã nhiïuì ngûúiâ My ä se ä bõ àanâ apá , nhûnä g ngûúiâ sû ã dunå g nïnì tanã g nayâ àï í trao àöií vï ì chñnh trõ, thûúng maiå , nghï å thuêtå va â cacá vênë àï ì khacá ma â cöng chuná g quan têm”. Sau khi Toaâ aná Töië cao àönì g y á thuå ly á àún khiïuë naiå ngayâ 15/1, phatá ngön viïn cuaã TikTok noiá : “Chuná g töi tin rùnç g Toaâ aná se ä thêyë lïnå h cêmë TikTok laâ vi hiïnë , àï í hún 170 triïuå ngûúiâ My ä trïn nïnì tanã g cuaã chuná g töi co á thï í tiïpë tucå thûcå hiïnå quyïnì tû å do ngön luênå cuaã mònh”. n Sau khi thu huát hún 170 triïåu ngûúâi duâng Myä trong chûa àêìy baãy nùm, TikTok hiïån phaãi àöëi mùåt lïånh cêëm hoaân toaân taåi quöëc gia naây. My ä chuêní bõ gia nhêpå danh sacá h cacá quöcë gia cêmë TikTok [ HOAIÂ VY ] (theo independent.co.uk, ngaây 17/1/2025) Ngayâ 18/1, Chñnh phuã Israel phï chuêní lïnå h ngûnâ g bùnæ ú ã Daiã Gaza va â thoaã thuênå trao àöií con tin. Lïnå h ngûnâ g bùnæ se ä bùtæ àêuì ngayâ 19/1, keoá daiâ 6 tuênì . M.L (st) Biïmë hoaå quöcë tïë Tranh: OSAMA HAJJAJ (JORDAN) Tha ã con tin Mötå sö ë quöcë gia va â khu vûcå khacá , bao gömì Liïn minh chêu Êu, àaä apá dunå g lïnå h cêmë mötå phênì , ngùn chùnå cacá nhên viïn chñnh phuã va â quên nhên caiâ àùtå TikTok trïn thiïtë bõ cuaã ho.å TikTok - ûáng duång gêy tranh caäi nhêët thïë giúái
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==