12 n Thứ Tư n Ngày 2/7/2025 QUỐC TẾ Kể từ khi hứng cuộc tấn công dữ dội ngày 7/10/2023, Israel đã đánh bại Hamas và khiến phong trào Hezbollah phải khuất phục, làm tê liệt mạng lưới lực lượng đại diện của Iran trong khu vực. Trong vòng 2 tuần qua, Israel đã giáng những đòn nghiêm trọng vào Iran, một quốc gia có diện tích gấp 75 lần Israel và dân số gấp 9 lần, đạt được mục tiêu kéo Mỹ tham gia trực tiếp vào cuộc chiến. Chiến dịch không kích của Israel loại bỏ một số chỉ huy quân sự và nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Iran, loại bỏ phần lớn kho tên lửa của Tehran và, với sự giúp đỡ của Mỹ, tàn phá các cơ sở hạt nhân của Tehran. Trong cuộc chiến kéo dài 12 ngày, kết thúc bằng lệnh ngừng bắn do Mỹ làm trung gian, Israel đã kiểm soát hoàn toàn không phận Iran. Những sự kiện này cho thấy sức mạnh quân sự và tình báo của Israel là vô song ở Trung Đông. Quốc gia 10 triệu dân ngày càng quyết đoán, tạo lập các vị trí quân sự bên ngoài biên giới của họ ở Syria và Li-băng theo học thuyết phòng thủ mới mà họ cho là cần thiết để ngăn chặn một cuộc tấn công giống như sự kiện 7/10/2023. Tuy nhiên, những bước đi đó có thể khiến Israel vấp phải phản ứng dữ dội từ các quốc gia trong khu vực, bị nhiều đối tác trên thế giới quay lưng vì cuộc chiến ở Dải Gaza; và nguy cơ Iran đang nín nhịn chờ thời cơ trước khi trả đũa thực sự. Ông Michele Flournoy, cựu thứ trưởng quốc phòng Mỹ và hiện là đối tác quản lý của công ty tư vấn WestExec Advisors, nói rằng, việc Israel “coi thường thương vong dân thường ở Dải Gaza đã làm tổn hại đáng kể danh tiếng và sự ủng hộ của quốc tế”. Việc Israel giành chiến thắng liên tiếp về quân sự đã làm hồi sinh vận mệnh chính trị của Thủ tướng Benjamin Netanyahu, trong giai đoạn ông đang bị xét xử vì tội tham nhũng và đối mặt với sức ép của dư luận trong nước sau cuộc tấn công của Hamas. CÓ THỂ THÚC ĐẨY CÁC LỰC LƯỢNG CỰC ĐOAN Ngày càng có sự đồng thuận quốc tế rằng chiến dịch quân sự của Israel ở Dải Gaza phải dừng lại. Kể từ ngày 7/10/2023, quân đội Israel đã khiến hàng chục nghìn người Palestine thiệt mạng và gây ra nạn đói. Điều này đánh thức những người trẻ tuổi trên khắp thế giới Ả-rập và thế giới hướng đến sự nghiệp của người Palestine. Hình ảnh trẻ em thiệt mạng, bị thương và thiếu đói ở Dải Gaza gây ra các cuộc biểu tình trên khắp thế giới, khiến cả những đồng minh truyền thống như Anh, Pháp, Canada… cũng phản đối. Kể cả ở Mỹ, quốc gia ủng hộ trung thành nhất của Israel, dư luận đã bắt đầu thay đổi. Một cuộc khảo sát của Gallup thực hiện vào tháng 3 cho thấy chỉ có 46% người Mỹ ủng hộ Israel - mức thấp nhất trong 25 năm. Chính sách của Israel có thể thúc đẩy các lực lượng cực đoan trên khắp khu vực, tạo ra kẻ thù trong tương lai, cũng như khiến việc bình thường hóa quan hệ với Ả-rập Xê-út và các quốc gia Ả-rập khác trở nên khó khăn hơn. Cuộc xung đột trên nhiều mặt trận trong 20 tháng qua đã gây căng thẳng cho nền kinh tế Israel, làm giảm đầu tư và gây thiếu hụt lao động khi có quá nhiều quân dự bị được triệu tập. Theo số liệu của Viện Nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm, chi tiêu quân sự của Israel tăng 65% lên 47 tỷ USD trong năm 2024, chỉ đứng sau Ả-rập Xêút ở Trung Đông. Để chi trả, khoản vay và thâm hụt tài chính của Israel đã tăng vọt. Ngày 25/6, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Amir Yaron cho rằng Israel cần “đánh giá lại các ưu tiên” của nước này liên quan đến chi tiêu dân sự và quốc phòng. Dù hứng nhiều đòn đau, Iran vẫn giữ được nhiều năng lực phản công, đồng thời duy trì hợp tác với các lực lượng ủy nhiệm ở Iraq và Houthi ở Yemen. Vẫn còn nhiều câu hỏi về mức độ thiệt hại của chương trình hạt nhân Iran, nghĩa là vẫn còn khả năng Tehran sẽ quyết định chế tạo vũ khí hạt nhân. “Iran cũng có tiếng nói. Họ sẽ trả đũa vào một thời điểm nào đó”, cựu Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Kurt Campbell nhận định trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg. BÌNH GIANG (theo Bloomberg) Hai năm qua, Israel vươn lên thống trị về quân sự ở Trung Đông, nổi trội hơn bất kỳ thời điểm nào trong lịch sử. Tuy nhiên, thành công của họ cũng có thể gieo mầm cho những hiểm họa trong tương lai. Tại Liên Hợp Quốc năm 2012, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trình bày nỗi lo ngại về tham vọng hạt nhân của Iran ẢNH: AP Hiểm họa rình rập Israel sau chiến thắng dồn dập Các thẩm phán đã bỏ phiếu nhất trí chấp nhận đơn kiến nghị của một nhóm thượng nghị sĩ cáo buộc Thủ tướng Paetongtarn vi phạm đạo đức và quyết định đình chỉ nhiệm vụ của bà. Thủ tướng Paetongtarn vấp phải sự phản đối ngày càng lớn về cách bà xử lý tranh chấp biên giới với Campuchia. Vụ tiết lộ ghi âm cuộc điện thoại với Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen khiến bà đối mặt một loạt khiếu nại và phản đối của dư luận. Quyết định của Tòa án Hiến pháp được đưa ra sau khi Quốc vương Thái Lan phê chuẩn danh sách thành viên nội các mới, trong đó bà Paetongtarn đảm nhiệm vai trò bộ trưởng văn hóa. Việc đảm nhiệm vị trí bộ trưởng văn hóa giúp bà Paetongtarn vẫn được quyền tham dự các cuộc họp nội các trong thời gian bị đình chỉ chức vụ thủ tướng. Ngoài thách thức tại tòa này, bà Paetongtarn cũng phải đối mặt các cuộc điều tra về cáo buộc vi phạm đạo đức do Văn phòng Ủy ban Chống tham nhũng quốc gia tiến hành. Quyết định của cơ quan này cũng có thể dẫn đến việc bà bị bãi nhiệm. BÌNH GIANG (theo AP) Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn bị đình chỉ chức vụ Ngày 30/6, trong khuôn khổ chuyến thăm làm việc tại Ý, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân đến chào xã giao Giáo hoàng Leo XIV tại Tòa thánh Vatican. Giáo hoàng Leo XIV cho biết dù nhậm chức chưa lâu nhưng đã được thông tin về việc quan hệ Việt Nam-Vatican thời gian qua phát triển tốt đẹp, hai bên đã nâng cấp quan hệ lên đại diện thường trú của Toà thánh tại Việt Nam. Giáo hoàng mong muốn hai bên sẽ tăng cường trao đổi, đặc biệt thông qua cơ chế nhóm công tác hỗn hợp Việt Nam-Vatican, để đưa quan hệ hai bên phát triển hơn nữa, đáp ứng mong mỏi của giáo dân cũng như lợi ích của Việt Nam và Tòa thánh. Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân khẳng định Việt Nam coi trọng và sẵn sàng thúc đẩy quan hệ với Tòa thánh. Đánh giá cao các chỉ dẫn, huấn từ, sứ điệp của các vị giáo hoàng với Giáo hội Việt Nam, Phó Chủ tịch nước đề nghị Giáo hoàng Leo XIV tiếp tục ủng hộ, quan tâm thúc đẩy quan hệ tốt đẹp giữa Việt Nam và Tòa thánh; hướng dẫn, khuyến khích Cộng đồng Công giáo Việt Nam thực hiện tốt đường hướng “Kính Chúa, yêu nước”, “sống tốt đời, đẹp đạo”, tham gia đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển đất nước với tinh thần “Giáo hội Việt Nam đồng hành cùng dân tộc”, “Người Công giáo tốt cũng phải là người công dân tốt”, “Sống phúc âm giữa lòng dân tộc để phục vụ hạnh phúc của đồng bào”. Nhân dịp này, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân chuyển lời của lãnh đạo Việt Nam mời Giáo hoàng và lãnh đạo Tòa thánh tới thăm Việt Nam trong thời gian tới. Cảm ơn lời mời của lãnh đạo Việt Nam, Giáo hoàng Leo XIV khẳng định mong muốn được thăm Việt Nam nhằm thể hiện sự gần gũi với Giáo hội Công giáo và giáo dân Việt Nam cũng như củng cố quan hệ Việt Nam-Vatican. Cùng ngày, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân hội kiến Bộ trưởng Ngoại giao Vatican Paul Richard Gallagher. Thông báo những kết quả tích cực đã đạt được trong cuộc gặp với Giáo hoàng Leo XIV, Phó Chủ tịch nước đề nghị hai bên duy trì hiệu quả cơ chế họp nhóm công tác hỗn hợp Việt Nam-Vatican; đại diện thường trú Tòa thánh tại Việt Nam tiếp tục tích cực hợp tác với các bộ, ngành và địa phương Việt Nam trong quá trình thực hiện sứ mệnh mục vụ của mình. Chúc mừng những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, Bộ trưởng Paul Richard Gallagher bày tỏ vui mừng trước những bước tiến mới trong quan hệ Việt Nam-Vatican và đánh giá cao các chính sách về tôn giáo của Việt Nam. Nhất trí với những đề xuất của Phó Chủ tịch nước, Bộ trưởng Gallagher khẳng định Tòa thánh sẽ nỗ lực để thúc đẩy quan hệ giữa hai bên và sẵn sàng hợp tác với Việt Nam tổ chức tốt các chuyến thăm cấp cao. THU LOAN Hầu hết các nhà phân tích đều công nhận những thành tựu của Israel về thu thập thông tin tình báo. “Israel đã chứng tỏ họ là một cường quốc quân sự khu vực... Quân đội Israel được tổ chức để tự vệ”, tướng về hưu Israel Amos Gilead nói. Sau khi Tòa án Hiến pháp Thái Lan đình chỉ chức vụ của Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Giao thông Suriya Jungrungreangkit sẽ trở thành thủ tướng lâm thời. Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra ẢNH: THE NATION Ngày 1/7, Tòa án Hiến pháp Thái Lan quyết định đình chỉ chức vụ của Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra trong thời gian chờ điều tra về vụ rò rỉ cuộc nói chuyện qua điện thoại giữa bà với lãnh đạo Campuchia. Giáo hoàng Leo XIV mong muốn thăm Việt Nam Giáo hoàng Leo XIV khẳng định mong muốn được thăm Việt Nam nhằm thể hiện sự gần gũi với Giáo hội Công giáo và giáo dân Việt Nam cũng như củng cố quan hệ Việt NamVatican. Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân chào xã giao Giáo hoàng Leo XIV ẢNH: MOFA
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==