BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Nhòn ra thïë giúái Chuã nhêåt 15/6/2025 13 Kyä thuêåt naây sûã duång trñ tuïå nhên taåo (AI) vaâ caác cöng cuå maáy tñnh khaác àïí taåo ra möåt baãn taái taåo kyä thuêåt söë cuãa bûác tranh bõ hû hoãng. Sau àoá, baãn àiïån tûã naây àûúåc in lïn möåt têëm polyme trong suöët àûúåc àùåt cêín thêån lïn trïn taác phêím. Àïí chûáng minh kyä thuêåt naây, anh Alex Kachkine, möåt nhaâ nghiïn cûáu taåi Viïån Cöng nghïå Massachusetts (Myä), àaä phuåc chïë taác phêím sún dêìu “Master of the Prado Adoration” trïn têëm göî bõ hû hoãng, möåt hoåa sô Haâ Lan veä vaâo cuöëi thïë kyã 15. Cho duâ cûåc kyâ chi tiïët, bûác tranh àaä bõ taách thaânh böën têëm, phuã àêìy caác vïët nûát nhoã vaâ raãi raác haâng nghòn maãng sún bõ bong ra. “Phêìn lúán thiïåt haåi nùçm úã caác àiïím nhoã, phûác taåp”, anh Kachkine ûúác tñnh seä mêët khoaãng 200 giúâ àïí phuåc chïë bûác tranh bùçng caác kyä thuêåt baão töìn truyïìn thöëng. “Noá àaä traãi qua nhiïìu thïë kyã xuöëng cêëp”. Anh Kachkine àaä queát bûác tranh àïí xaác àõnh kñch thûúác, hònh daång vaâ võ trñ cuãa caác khu vûåc bõ hû hoãng, tûâ àoá xaác àõnh àûúåc 5.612 phêìn riïng biïåt cêìn sûãa chûäa. Sau àoá, möåt têëm phuã kyä thuêåt söë àûúåc dûång trong Adobe Photoshop. Àïí khöi phuåc caác àöëm sún bõ mêët, maâu veä múái àaä àûúåc thïm vaâo vaâ phöëi vúái caác sùæc töë xung quanh. Khuön mùåt cuãa Chuáa Giïsu Haâi àöìng, möåt trong nhûäng phêìn trong bûác tranh bõ hao moân nhiïìu nhêët, àaä àûúåc sao cheáp tûâ möåt taác phêím khaác cuãa hoåa sô. Sau khi hoaân thaânh, têëm phuã àûúåc in ra bùçng chêët liïåu polyme vaâ àùåt lïn trïn bûác tranh. Töíng cöång, 57.314 maâu àaä àûúåc sûã duång àïí lêëp àêìy nhûäng chöî bõ töín haåi. Caác baãn sûãa löîi àûúåc thiïët kïë àïí caãi thiïån bûác tranh, ngay caã khi chuáng khöng àûúåc cùn chónh hoaân haão. PHUÅC CHÏË NHANH HÚN, REà HÚN Anh Kachkine rêtë vui mûnâ g vúiá kïtë qua.ã “Phûúng phapá nayâ àa ä phaiã traiã qua nhiïuì nùm thûã nghiïmå ”, anh noiá . “Töi camã thêyë nhe å nhomä khi cuöië cunâ g co á thï í dûnå g laiå bûcá tranh dûaå trïn cacá phênì conâ sotá laiå ”. Phûúng phapá nayâ chó co á thï í àûúcå sû ã dunå g trïn cacá bûcá tranh sún dêuì àu ã mõn àï í tú â giêyë nùmç phùnè g trïn ào.á Têmë phu ã co á thï í àûúcå loaiå bo ã bùnç g dung möi baoã quanã , khöng àïí laiå dêuë vïtë trïn tacá phêmí nghï å thuêtå göcë . Anh Kachkine hy vonå g phûúng phapá nayâ se ä cho phepá cacá phonâ g trûng bayâ khöi phucå va â trûng bayâ nhiïuì bûcá tranh bõ hû honã g ma â khöng cênì quaá nhiïuì chi phñ hoùcå thúiâ gian. Anh thûaâ nhênå co á nhûnä g vênë àï ì cênì xem xetá , nhû viïcå “che phu”ã mötå bûcá tranh coá nïn àûúcå chêpë nhênå , liïuå no á co á canã trúã traiã nghiïmå cuaã ngûúiâ xem va â liïuå mötå sö ë chónh sûaã cu å thï,í nhû viïcå sao chepá , co á phu â húpå hay khöng. Giaoá sû Hartmut Kutzke taiå Baoã tanâ g Lõch sû ã Vùn hoaá cuaã Àaiå hocå Oslo (Na Uy), tin rùnç g phûúng phapá nayâ cho phepá cacá bûcá tranh bõ hû honã g àûúcå khöi phucå nhanh hún vaâ re ã hún so vúiá cacá ky ä thuêtå thöng thûúnâ g. “Phûúng phapá nayâ co á thï í se ä phu â húpå vúiá cacá bûcá tranh coá gia á trõ tûúng àöië thêpë hún laâ cacá tacá phêmí nghï å thuêtå nöií tiïnë g”, öng Kutzke noiá . “Tuy vêyå , no á cunä g se ä mú ã rönå g kha ã nùng tiïpë cênå nghï å thuêtå cuaã cöng chuná g, àûa nhûnä g bûcá tranh bõ hû honã g ra khoiã núi lûu trûä va â àïnë vúiá àöië tûúnå g khaná gia ã múiá ”.n Phûúng phapá múiá co á thïí phucå höiì cacá bûcá tranh chó trong vaiâ giú,â giupá tiïtë kiïmå àaná g kï í thúiâ gian vaâ chi phñ. [ NGOCÅ DIÏPÅ ] (theo ews.mit.edu, ngayâ 11/6/2025) Banã scan bûcá tranh àïí chó ra nhûnä g chi tiïtë cênì phucå chïë Chi tiïtë bûcá tranh trûúcá va â sau khi àûúcå khöi phucå Thúiâ gian keoá daiâ hanâ g thï ë ky ã co á thï í lamâ hao monâ cacá bûcá tranh sún dêuì , taoå ra cacá vïtë nûtá , àöií mauâ va â bong sún. Viïcå sûaã chûaä thiïtå haiå co á thï í mêtë nhiïuì nùm, vò vêyå quy trònh nayâ chó danâ h cho nhûnä g tacá phêmí co á gia á trõ nhêtë , nhûng mötå cacá h tiïpë cênå múiá hûaá henå se ä rutá ngùnæ kha ã nùng phucå höiì cacá tacá phêmí nghïå thuêtå cu ä xuönë g conâ vaiâ giú.â AI giupá phucå chïë tacá phêím nghïå thuêtå Nhên loaiå phaiã chuêní bõ cho mötå cuöcå cacá h manå g toanâ diïnå khi cacá quöcë gia va â cöng ty chuêní bõ xêy dûnå g cùn cûá trïn Mùtå trùng, tramå vu ä tru å va â nha â mayá quay quanh quyä àaoå , àönì g thúiâ khamá pha á bùnç g chûná g - nïuë co á - rùnç g chuná g ta khöng àún àöcå trong vuä tru.å Trong mötå baoá caoá töní g quatá , Viïnå Hanâ lêm Khoa hocå Anh hònh dung mötå ky ã nguyïn múiá cacá hoatå àönå g ngoaiâ khöng gian seä àõnh hònh laiå thïë giúiá . Mötå sö ë kha ã nùng bao gömì nùng lûúnå g sacå h àûúcå truyïnì àïnë Traiá àêtë , robot khai thacá tiïuí hanâ h tinh hoùcå taiá chï ë vï å tinh àa ä honã g, va â cacá nhaâ mayá sanã xuêtë bao quanh hanâ h tinh. “Chuná g töi khöng cöë gùnæ g dû å àoaná tûúng lai, nhûng àêy laâ nhûnä g àiïuì co á thï í xayã ra”, öng Martin Sweeting, ngûúiâ dênî àêuì baoá caoá va â la â giaoá sû ky ä thuêtå vu ä tru å taiå Àaiå hocå Surrey (Anh), cho biïtë . “Va â nïuë chuná g ta canâ g nghô vïì chuná g súmá hún, chuná g ta se ä canâ g trang bõ tötë hún”. Baoá caoá “Vu ä tru:å 2075” nhùmç bùtæ àêuì cacá cuöcå thaoã luênå vï ì kha ã nùng va â hêuå qua ã cuaã khoa hocå vu ä tru å trong 50 nùm túiá , àï í cacá chñnh phu,ã cú quan quanã ly,á doanh nghiïpå va â cöng chuná g co á thï í chuêní bõ. Cacá tacá gia ã viïtë rùnç g, nhûnä g tacá àönå g nayâ se ä thay àöií cucå diïnå nganâ h cöng nghiïpå , xa ä höiå va â vùn hoaá ngayâ nay giönë g nhû Cacá h manå g Cöng nghiïpå vaoâ thï ë ky ã 18. Theo baoá caoá , nhûnä g tiïnë bö å trong tûúng lai vïì tïn lûaã va â tauâ vu ä tru å co á thï í mú ã àûúnâ g cho cacá nha â mayá sanã xuêtë cacá sanã phêmí trong àiïuì kiïnå vi tronå g lûcå , va â cacá cú sú ã quy mö lúná hún ngoaiâ khöng gian. Cacá tramå vuä tru å liïn hanâ h tinh coá thï í àûúcå xêy dûnå g trïn quyä àaoå va â triïní khai trïn khùpæ hï å Mùtå trúiâ theo mong muönë . Nhiïuì nganâ h cöng nghiïpå hiïnå taiå co á thï í di dúiâ vaoâ quy ä àaoå . Vñ du,å cacá bö å mayá dû ä liïuå ngönë àiïnå se ä àûúcå hûúnã g nguönì nùng lûúnå g Mùtå trúiâ döiì daoâ va â hï å thönë g lamâ matá miïnî phñ trong khöng gian. Cunâ g lucá ào,á cacá cöng nghïå múiá mang tñnh àötå pha á co á thï í xuêtë hiïnå , nhû vïå tinh thu nùng lûúnå g Mùtå trúiâ va â truyïnì nùng lûúnå g nayâ mötå cacá h hiïuå qua ã qua bêuì khñ quyïní àïnë cacá tramå thu trïn mùtå àêtë . VA CHAÅM, XUNG ÀÖÅT TRONG VUÄ TRUÅ Khöië lûúnå g racá vu ä tru å ngayâ canâ g tùng tû â tïn lûaã àa ä qua sû ã dunå g, vïå tinh khöng conâ hoatå àönå g va â manã h vú ä tû â cacá vu å va chamå àang thucá àêyí nhu cêuì taiá chï.ë Àiïuì nayâ se ä giamã nguy cú va chamå va â ngùn chùnå cacá vêtå liïuå gêy ö nhiïmî bêuì khñ quyïní khi chuná g trú ã vï ì Traiá àêtë . Cacá tacá gia ã canã h baoá rùnç g, khi vuä tru å trú ã nïn àöng àucá hún, xung àötå se ä co á kha ã nùng xayã ra cao hún, khi cacá quöcë gia va â cöng ty tranh chêpë võ trñ àùcæ àõa trïn cacá thiïn thï,í quy ä àaoå co á gia á trõ va â cacá bùng tênì vö tuyïnë quan tronå g. Theo baoá caoá , trong khi Anh manå h vï ì mötå sö ë cöng nghïå nhû theo doiä Traiá àêtë , truyïnì thöng vaâ vï å tinh nho,ã ho å cênì co á “tham vonå g quöcë gia ro ä ranâ g” àï í theo kõp töcë àö å thay àöií . “Chñnh phuã Anh noiá riïng, cönå g àönì g quöcë tï ë va â xa ä höiå noiá chung cênì phaiã hiïuí , dû å àoaná va â chuêní bõ”, baoá caoá nïu ro.ä Nhûnä g thacá h thûcá vï ì mùtå àaoå àûcá cunä g àûúcå dû å àoaná . Cacá loaiâ cön trunâ g chõu àûnå g àûúcå möi trûúnâ g khùcæ nghiïtå trïn Traiá àêtë co á thï í àûúcå biïnë àöií thanâ h “cöng cuå sönë g” trïn sao Hoaã , chuyïní àöií taiâ nguyïn thiïn nhiïn thanâ h cacá húpå chêtë hûuä ñch. Nhûng àiïuì gò se ä xayã ra nïuë nhûnä g loaiâ cön trunâ g ào á xêm chiïmë hanâ h tinh nayâ va â lênë atá cacá vi khuêní banã àõa chûa àûúcå phatá hiïnå ? Cacá thû ã nghiïmå caiã taoå àõa hònh, trong àoá cacá hanâ h tinh àûúcå thiïtë kï í laiå àï í taoå àiïuì kiïnå cho con ngûúiâ sinh sönë g, cunä g gêy ra nhûnä g lo ngaiå tûúng tû.å Va â nïuë con ngûúiâ chuyïní àïnë Hanâ h tinh àoã thò sao?”, öng Sweeting àùtå cêu hoiã . “Àiïuì gò se ä xayã ra nïuë con ngûúiâ àûúcå sinh ra trïn sao Hoaã ?” n Sao Hoaã co á thï í àûúcå con ngûúiâ can thiïpå sêu hún trong 50 nùm túiá Se ä sanã xuêtë trong vuä truå Viïnå Hanâ lêm Khoa hocå Anh cöng bö ë mötå baoá caoá múiá nhùmç dû å àoaná lö å trònh phatá triïní 50 nùm túiá cuaã nhên loaiå ngoaiâ khöng gian. [ NGOCÅ DIÏPÅ ] (theo royalsociety.org, 3/6/2025) Mötå sö ë höiå thaoã cöng khai vï ì baoá caoá nayâ àa ä àûa ra chuã àï ì vï ì sûå sönë g ngoaiâ hanâ h tinh va â cacá h xû ã ly.á Nïuë ngûúiâ ngoaiâ hanâ h tinh sönë g gênì àêy, chuná g ta co á thïí se ä biïtë trong 50 nùm túiá , cacá tacá gia ã viïtë . “Töi hy vonå g àiïuì ào á se ä àûa cacá quöcë gia laiå gênì nhau hún va â noiá rùnç g: hayä quïn ài nhûnä g tranh caiä nho ã nhùtå cuaã chuná g ta vaâ têpå trung vaoâ vênë àï ì lúná hún”, öng Sweeting noiá . “Tuy nhiïn, àoá chó la â mötå suy nghô viïní vöng”.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==