Chuã nhêåt 15/6/2025 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Nhòn ra thïë giúái 12 Los Angeles laâ núi sinh sönë g cuaã gênì mötå triïuå ngûúiâ nhêpå cû khöng coá giêyë tú,â con sö ë lúná nhêtë so vúiá bêtë ky â núi naoâ khacá ú ã My.ä Àûúcå mïnå h danh laâ “thanâ h phö ë cuaã cacá cuöcå biïuí tònh”, Los Angeles tûâ lêu àa ä trú ã thanâ h àiïmí noná g cho phong traoâ àêuë tranh vò quyïnì cuaã ngûúiâ nhêpå cû. Vò vêyå , khi cacá àùcå vu å liïn bang bùtæ àêuì tiïnë hanâ h cacá cuöcå àötå kñch trïn khùpæ Los Angeles vaoâ tuênì trûúcá , cacá nha â hoatå àönå g cho biïtë khöng coá gò ngacå nhiïn khi thanâ h phö ë nayâ nöií dêyå phanã àöië . “Chuná g töi coi àêy laâ cuöcå àêuë tranh àï í baoã vï å nhûnä g gò conâ sotá laiå cuaã nïnì dên chu ã My”ä , öng Chris Zepeda-Millaná , mötå chuyïn gia chñnh sacá h cöng taiå Àaiå hocå California Los Angeles, noiá trïn àûúnâ g àïnë mötå cuöcå biïuí tònh. Quyïtë àõnh cuaã Töní g thönë g Trump vï ì viïcå àiïuì quên àöiå vaoâ mötå thanâ h phö ë àa sö ë theo àanã g Dên chuã àa ä bõ chó trñch laâ mötå hanâ h àönå g khiïu khñch coá chu ã y.á Nhiïuì ngûúiâ cho rùnç g àêy laâ mötå hanâ h àönå g nhùmç lamâ suy yïuë àöië thu ã chñnh trõ cuaã öng, thönë g àöcë California, öng Gavin Newsom, àönì g thúiâ àaná h lacå hûúná g dû luênå khoiã nhûnä g cuöcå àêuë tranh lêpå phapá hiïnå taiå cuaã töní g thönë g. Tuy nhiïn, öng Trump cunä g àa ä quyïtë àõnh danâ dûnå g “cuöcå chiïnë nhêpå cû” taiå thanâ h phö ë co á mötå trong nhûnä g manå g lûúiá tö í chûcá va â cöng àoanâ lao àönå g unã g hö å ngûúiâ nhêpå cû phatá triïní nhêtë nûúcá My.ä ÀÊUË TRANH VÒ GIA ÀÒNH Ngûúiâ dên Los Angeles àaä chó trñch nö î lûcå cuaã chñnh phuã nhùmç hònh sûå hoaá ngûúiâ lao àönå g khöng coá giêyë tú â kï í tû â nhûnä g nùm 1990, cunä g nhû phanã àöië nanå phên biïtå chunã g töcå cuaã chñnh phuã àöië vúiá ngûúiâ My ä göcë Mexico trong ñt nhêtë mötå thï ë ky.ã Cacá cuöcå biïuí tònh tuênì qua, vúiá hanâ g nghòn ngûúiâ tham gia, thêmå chñ khöng phaiã la â cuöcå biïuí tònh lúná nhêtë vï ì nhêpå cû trong lõch sûã Los Angeles. Vaoâ nùm 2006, hún nûaã triïuå ngûúiâ àa ä xuönë g phö ë biïuí tònh khi àanã g Cönå g hoaâ cöë thöng qua mötå dû å luêtå quöcë gia coi têtë ca ã ngûúiâ nhêpå cû khöng coá giêyë tú â taiå My ä la â töiå phamå . Theo öng Zepeda-Millaná , phênì lúná nhûnä g ngûúiâ biïuí tònh ngayâ nay khöng phaiã la â ngûúiâ nhêpå cû, ma â la â con chauá cuaã ho.å “Ho å hiïuí rùnç g cha meå va â öng ba â cuaã ho å àa ä àoná g gopá rêtë nhiïuì cho tiïuí bang nayâ , àêtë nûúcá nayâ , nïnì kinh tïë nayâ ”, öng noiá . Cacá nha â lanä h àaoå Black Lives Matter (Manå g sönë g ngûúiâ da mauâ la â quan tronå g), tö í chûcá unã g hö å va â hö î trú å cönå g àönì g ngûúiâ My ä göcë Phi, àaä khuyïnë khñch têtë ca ã ngûúiâ dên Los Angeles tham gia cacá cuöcå biïuí tònh àïí thï í hiïnå tinh thênì àoanâ kïtë . “Àêy cunä g la â sû á mïnå h cuaã chuná g töi. Bêtë cû á khi naoâ co á mötå thï ë lûcå bùtæ cocá ngûúiâ dên ngoaiâ àûúnâ g phö,ë khöng ai trong chuná g töi àûúcå an toanâ ”, ba â Melina Abdullah, àönì g saná g lêpå Black Lives Matter L.A., cho biïtë . Ba â Abdullah noiá rùnç g phanã ûná g cuaã lûcå lûúnå g thûcå thi phapá luêtå àöië vúiá cacá cuöcå biïuí tònh lênì nayâ rêtë khacá . “Hoå àöië xû ã vúiá chuná g töi nhû thïí chuná g töi la â nhûnä g chiïnë binh thuâ àõch”, baâ noiá . “Töi chûa bao giúâ thêyë cacá h àöië pho á cûcå àoan àïnë mûcá nayâ ”. Khi cacá vu å bùtæ giû ä hùnç g ngayâ cuaã Cú quan Thûcå thi Di truá va â Haiã quan (ICE) àatå con sö ë cao ky ã lucå , cacá nha â hoatå àönå g cho biïtë nhiïuì cú quan liïn bang khacá nhau àang àûúcå yïu cêuì àoná g gopá vaoâ chûúng trònh trucå xuêtë cuaã Töní g thönë g Trump. “Chuná g töi khöng chó àöië pho á vúiá ICE, ma â conâ cacá àöiå àùcå nhiïmå cuaã FBI, lûcå lûúnå g chönë g ma tuyá , canã h satá liïn bang My”ä , öng Victor Narro, mötå nha â hoatå àönå g lêu nùm vïì nhêpå cû va â lao àönå g taiå Los Angeles, noiá . CÖNÅ G ÀÖNÌ G NGÛÚI NHÊPÅ CÛ LÚNÁ MANÅ H Ngayâ nay, gênì mötå nûaã trong söë 10 triïuå cû dên cuaã Los Angeles laâ ngûúiâ My ä Latinh, 16% laâ ngûúiâ chêu A Á va â mötå phênì ba àûúcå sinh ra bïn ngoaiâ nûúcá My.ä Ngûúiâ da trùnæ g la â nhomá thiïuí sö ë úã Los Angeles, theo túâ Los Angeles Times. Los Angeles coá nhiïuì cû dên khöng co á giêyë tú â àïnë nöiî thanâ h phö ë nayâ chûaá gênì 9% töní g dên söë khöng coá giêyë túâ cuaã My,ä theo ûúcá tñnh cuaã Viïnå Chñnh sacá h Di cû. Vaoâ nùm 2023, coá töní g cönå g 13,7 triïuå “ngûúiâ nhêpå cû traiá phepá ” àang sönë g taiå My.ä Cacá hocå gia ã va â nha â hoatå àönå g tin rùnç g, Töní g thönë g Trump khöng coá àuã nguönì lûcå liïn bang àïí trucå xuêtë ngûúiâ dên khoiã My ä theo quy mö hoùcå töcë àöå ma â chñnh quyïnì cuaã öng àa ä hûaá . Vaoâ thaná g 5, chñnh quyïnì yïu cêuì cacá àùcå vu å liïn bang bùtæ giû ä va â trucå xuêtë 3.000 ngûúiâ möiî ngayâ , hoùcå mötå triïuå ngûúiâ möiî nùm. (Khöng phaiã têtë ca ã nhûnä g ngûúiâ bõ bùtæ àïuì co á thï í bõ trucå xuêtë ngay lêpå tûcá .) Trong 100 ngayâ àêuì tiïn Töní g thönë g Trump nhêmå chûcá , ICE cho biïtë ho å chó bùtæ giû ä trung bònh 660 ngûúiâ möiî ngayâ . Öng Zepeda-Millaná cho biïtë vúiá töcë àö å ào,á cacá àùcå vu å liïn bang seä mêtë 50 nùm àï í trucå xuêtë hún 12 triïuå ngûúiâ khöng co á giêyë tú â àang sönë g taiå My.ä Cacá nha â hoatå àönå g cho rùnç g, Töní g thönë g Trump cunä g co á thï í sû ã dunå g cacá àùcå vu å liïn bang àïí àe doaå nhûnä g ngûúiâ khöng coá giêyë tú â va â gia àònh cuaã ho,å àiïuì ma â cacá cuöcå àötå kñch ú ã Los Angeles àaä thûcå hiïnå àûúcå . Con gaiá cuaã mötå ngûúiâ àanâ öng bõ bùtæ trong cuöcå àötå kñch kïí laiå rùnç g cha cö bõ cacá àùcå vu å “bùtæ cocá ”, bõ conâ g tay vaâ xñch chên, va â bõ giam giûä trong nhiïuì ngayâ ma â khöng àûúcå liïn lacå vúiá gia àònh. Nhûnä g ngûúiâ khacá àa ä rêtë söcë khi cacá cuöcå àötå kñch nhùmæ vaoâ núi lamâ viïcå va â bùtæ giû ä cacá thanâ h viïn cönå g àönì g chñnh trûcå , chùm chó, vúiá mötå sö ë ngûúiâ àa ä sönë g úã Los Angeles trong nhiïuì thêpå ky.ã Trong khi nhiïuì cú quan àûa tin àang têpå trung vaoâ “nhûnä g ngûúiâ biïuí tònh nemá àö ì vaoâ canã h satá ”, cacá cönå g àönì g ngûúiâ nhêpå cû àang camã thêyë sû å töní thûúng cuaã ho å àang “khöng àûúcå mö ta ã trïn baoá chñ”, öng Albert Camarillo, giaoá sû lõch sûã taiå Àaiå hocå Stanford, noiá . “Vúiá sû å tanâ pha á àang diïnî ra, va â khi nhûnä g ngûúiâ me,å ngûúiâ cha, ngûúiâ dò, ngûúiâ chu,á ngûúiâ chõ va â ngûúiâ anh àang bõ bùtæ , cacá cuöcå biïuí tònh khöng phaiã mötå bêtë ngú”â , öng noiá . PHONG TRAO MÚIÁ TRONG GIÚIÁ TREà Cacá cuöcå àötå kñch cuaã chñnh quyïnì Töní g thönë g Trump taiå Los Angeles dûúnâ g nhû àang truyïnì lûaã cho mötå thï ë hï å cacá nha â hoatå àönå g múiá . Nhûnä g nha â tö í chûcá àa ä thêyë nhiïuì thay àöií trong cacá h xû ã ly.á Öng Zepeda-Millaná cho biïtë , cacá cuöcå àötå kñch thûcå thi luêtå nhêpå cû va â trucå xuêtë trûúcá àêy “khetá tiïnë g la â kho á ûná g pho”á , mötå phênì vò cacá nha â hoatå àönå g thûúnâ g khöng biïtë vï ì chuná g cho àïnë khi chuná g àaä xayã ra. Nhiïuì nhêtë , mötå hoùcå hai nhaâ hoatå àönå g co á thï í àïnë àï í cö ë gùnæ g hö î trúå ngûúiâ bõ trucå xuêtë . “Bêy giú,â hanâ g trùm ngûúiâ se ä xuêtë hiïnå ”, öng noiá . “Banå khöng chó thêyë nhûnä g nha â hoatå àönå g thûúnâ g xuyïn, banå conâ thêyë ngûúiâ dên ra khoiã nha â cuaã ho å àï í àöië àêuì vúiá ICE va â canã h satá ”. Phanã ûná g múiá cuaã cönå g àönì g àöië vúiá viïcå trucå xuêtë mötå phênì la â nhú â sû å tham gia cuaã cacá nha â hoatå àönå g ngûúiâ My ä göcë Latinh vaoâ cacá cuöcå biïuí tònh vò George Floyd nùm 2020, öng Zepeda-Millaná noiá thïm, trong àoá nhûnä g ngûúiâ biïuí tònh àa ä tênå mùtæ chûná g kiïnë canã h baoå lûcå vaâ àanâ apá cuaã canã h satá . “Thï ë hï å ma â banå thêyë ngoaiâ kia, hiïnå àang xuêtë hiïnå vúiá hanâ g trùm ngûúiâ àïí phanã àöië cacá cuöcå àötå kñch, àêy laâ thï ë hï å thanh niïn àûúcå chûná g kiïnë àiïuì gò àa ä dêyë lïn phong traoâ Black Lives Matter”, öng noiá . n Trong nhiïuì thêpå ky,ã Los Angeles laâ trung têm cuaã cacá phong traoâ dên quyïnì va â quyïnì cuaã ngûúiâ nhêpå cû. Gênì àêy, cacá cuöcå àötå kñch nhùmæ vaoâ ngûúiâ nhêpå cû cuaã Töní g thönë g Myä Donald Trump dûúnâ g nhû àang huy àönå g mötå thï ë hïå múiá àûná g lïn vò cönå g àönì g cuaã ho.å Vò sao Los Angeles nöíi dêyå chöëng öng Trump? Cönå g àönì g ngûúiâ nhêpå cû ú ã Los Angeles àaä khöng tham gia vaoâ mötå cuöcå biïuí tònh naoâ ú ã quy mö lúná nhû thïë nayâ trong 20 nùm qua. Theo öng Narro, Töní g thönë g Trump, ngûúiâ “dûúnâ g nhû àang cöë gùnæ g gêy haiå cho ngûúiâ nhêpå cû möiî ngayâ ”, co á thï í se ä thay àöií àiïuì ào.á Nhûnä g ngûúiâ biïuí tònh têpå trung taiå Los Angeles vaoâ thû á Hai (9/6) [ HOAI VY ] (theo theguardian.com, ngayâ 11/6/2025) Böå Y tïë, Lao àöång vaâ Phuác lúåi coá thïí seä chia seã thöng tin cuãa du khaách nûúác ngoaâi coá hoáa àún y tïë lúán chûa thanh toaán vúái Cú quan Dõch vuå Di truá, cho pheáp kiïím tra nhêåp caãnh nghiïm ngùåt hún. Möåt cuöåc khaão saát toaân quöëc cuãa Böå, bao göìm khoaãng 5.500 cú súã y tïë, cho thêëy 11.372 du khaách nûúác ngoaâi àaä àûúåc àiïìu trõ taåi Nhêåt Baãn vaâo thaáng 9/2024. Trong söë naây, 0,8% bïånh nhên àaä khöng thanh toaán, dêîn àïën töíng caác hoáa àún lïn túái khoaãng 61,3 triïåu Yïn (11,1 tyã àöìng). Nùm ngoaái, túâ Asahi Shimbun àûa tin rùçng, duâ nhiïìu du khaách àïën Nhêåt Baãn sûã duång caác cú súã y tïë haâng àêìu, möåt söë ngûúâi àaä vïì nûúác maâ khöng thanh toaán hoáa àún. Vñ duå, taåi Bïånh viïån quöëc tïë St. Luke úã Tokyo, hùçng nùm, cûá 2.000 bïånh nhên cêëp cûáu nûúác ngoaâi thò coá khoaãng 30 ngûúâi khöng thanh toaán hoáa àún. Nùm ngoaái, möåt cuöåc khaão saát do Cú quan Du lõch Nhêåt Baãn tiïën haânh tûâ thaáng 10/2023 àïën thaáng 2/2024 cho thêëy gêìn 30% du khaách àïën Nhêåt Baãn maâ khöng mua bêët kyâ loaåi baão hiïím naâo. Ngûúâi nûúác ngoaâi cû truá taåi Nhêåt Baãn trong hún ba thaáng thûúâng àûúåc yïu cêìu àùng kyá chûúng trònh Baão hiïím Y tïë Quöëc gia - möåt hïå thöëng vöën daânh cho nhûäng ngûúâi tûå kinh doanh hoùåc thêët nghiïåp - trûâ khi hoå coá möåt baão hiïím y tïë cöng cöång khaác. n Xïpë hanâ g taiå mötå hiïuå thuöcë ú ã Tokyo Nhêtå Banã thùtæ chùtå quy àõnh y tïë vúiá du khacá h nûúcá ngoaiâ Khacá h du lõch àïnë Nhêtå Banã co á thï í se ä àûúcå yïu cêuì mua baoã hiïmí y tïë tû nhên, vaâ cacá viïn chûcá nhêpå cû se ä co á kha ã nùng truy cêpå hö ì sú cuaã du khacá h àï í xem ho å co á bêtë kyâ hoaá àún naoâ chûa thanh toaná khöng. [ HOAI VY ] (theo independent.co.uk, ngayâ 5/6/2025)
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==