Thác Lưu Ly, thuộc Khu du lịch văn hóa lịch sử Nâm Nung ở huyện Đắk Song, được ví như “mái tóc nàng tiên buông xoã giữa rừng già” bởi vẻ đẹp siêu thực. Nước đổ từ độ cao khoảng 30m tạo bọt trắng xóa, tia nắng xuyên qua tán cây tạo cầu vồng lung linh, tiếng thác hòa cùng tiếng chim tạo nên bản giao hưởng hùng vĩ. Dưới chân thác là đá rêu phong, nước trong veo, xung quanh cây cối xanh tươi tạo không gian mát lành. Ông Bùi Đức Luân - Giám đốc Cty TNHH MTV Đắk N’Tao, đơn vị quản lý thác Lưu Ly từ 2019-2020, cho biết trước đó thác và 85ha rừng xung quanh từng được giao cho Cty TNHH thương mại, dịch vụ Lâu Đài làm dự án du lịch sinh thái nhưng không hiệu quả, để rừng bị phá, lấn chiếm nên tỉnh đã thu hồi. Thác Lưu Ly có nước quanh năm, đặc biệt từ tháng 6 dòng chảy mạnh mẽ hơn. Hạ tầng giao thông đã được nhà nước đầu tư, xe ô tô vào thẳng thác. Gần khu vực thác có Thiền viện Trúc lâm Đạo Nguyên và cộng đồng bà con M’nông với nhiều nét văn hóa đặc trưng - những yếu tố thuận lợi để phát triển du lịch. Tuy nhiên, ông Luân thừa nhận tiềm năng thác Lưu Ly chưa được khai thác. Du khách đến thác khá nhiều vào dịp lễ, Tết (ước tính 3.000-4.000 lượt trong dịp Tết 2023 theo thống kê của đoàn làm phim) nhưng chưa có thống kê chính thức do chưa đưa vào khai thác. Cty Đắk N’Tao đã xây dựng đề án du lịch nghỉ dưỡng và sinh thái diện tích hơn 600ha bao gồm khu vực thác Lưu Ly, đang chờ các sở, ban, ngành góp ý và trình cấp thẩm quyền phê duyệt. Sau khi được duyệt, công ty sẽ kêu gọi nhà đầu tư, tận dụng khoảng trống để xây dựng công trình phục vụ du lịch. Ông Vũ Duy Giang - Trưởng phòng Văn hoá, Khoa học và Thông tin huyện Đắk Song cho biết ngoài thác Lưu Ly, trên địa bàn còn nhiều thác đẹp khác chưa được đặt tên, ít người biết đến. Đắk Song có đủ tiềm năng phát triển du lịch tâm linh, quang cảnh, sức khỏe, văn hóa dân gian. Địa phương đã đầu tư cơ sở vật chất, tạo điều kiện phát triển du lịch không tác động đến môi trường, tích cực kêu gọi đầu tư nhưng chưa thành công. Ông Giang trăn trở: "Du khách đến rồi đi chứ địa phương chưa thể giữ chân được họ. Trong khi đây là điều kiện cần và đủ để phát triển ngành du lịch". Theo ông, để khai thác tiềm năng du lịch văn hóa dân gian, cần nắm bắt tâm lý du khách. Họ có tiền nhưng để thu hút được họ thì phải có kiến thức, sự thu hút và sự đặc sắc. Khai thác kinh tế từ du lịch văn hóa không khó, thậm chí bền vững, bởi Đắk Song có nền tảng văn hóa đặc sắc của người M’nông. Nhà nước đã quan tâm bảo tồn văn hóa, ví dụ như Dự án 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia. Đắk Song đã thành lập 2 đội văn nghệ dân gian hoạt động tốt, phục vụ sự kiện văn hóa du lịch. Ngành văn hóa hỗ trợ xây dựng chương trình phù hợp với du khách, bố trí kinh phí phục dựng lễ hội, nét văn hóa đặc trưng của người M’nông hàng năm. Tuy nhiên, ông Giang nhấn mạnh: “Nhà nước đầu tư chỉ 1 phần thôi, còn lại cần nguồn lực từ nhà đầu tư và trong chính bản thân mỗi người dân biết khai thác thế mạnh về văn hoá để phát triển du lịch, vừa gìn giữ bản sắc, vừa nâng cao đời sống thu nhập”. Hiện tại, huyện Đắk Song đang triển khai Dự án bảo tồn văn hóa truyền thống Bon N’Jrang Lu. Đây là nơi bà con trình diễn văn hóa đặc sắc, trưng bày sản phẩm đặc trưng, nơi du khách trải nghiệm ẩm thực bản địa. Ông Giang kỳ vọng dự án này sẽ tạo điểm nhấn riêng biệt và khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch văn hóa địa phương. Hồ sơ đấu thầu dự án làng văn hóa này đang được thực hiện. Từ góc độ tỉnh Đắk Nông, ông Lê Trọng Yên - Phó chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cho biết tỉnh có 41 dân tộc anh em với nét văn hóa riêng, đặc sắc, là lợi thế phát triển văn hóa. Đối với du lịch văn hóa, ông Yên quan niệm văn hóa phải là kinh tế chứ không phải giá trị xã hội đơn thuần. Văn hóa du lịch phải là động lực phát triển kinh tế, được đánh giá giá trị, có đầu tư thì phải định lượng, tính hiệu quả. Ngoài ngân sách nhà nước, tỉnh tập trung thu hút đầu tư ngoài ngân sách, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp, chia sẻ lợi ích giữa nhà nước, người dân, doanh nghiệp và cải thiện môi trường đầu tư. Đắk Nông được đánh giá có nhiều tiềm năng du lịch. TIỀN LÊ - NGUYÊN LÊ- HUỲNH THỦY Đắk Nông là tỉnh sở hữu hàng chục thác nước đẹp siêu thực giữa đại ngàn, cùng với nền tảng giá trị văn hóa truyền thống phong phú của người bản địa. Đây là tiềm năng rất lớn cho du lịch, nhưng nhiều con thác vẫn đang "ngủ quên" trong rừng. Câu chuyện biến du lịch văn hóa thành tiền vẫn là một bài toán nan giải. Du khách thích thú xem tiệc buffet cho voi tại Hội voi Buôn Đôn năm 2025 ẢNH: TUẤN NGUYỄN 5 n Thứ Ba n Ngày 10/6/2025 XÃ HỘI ĐẮK NÔNG: Bài toán văn hóa du lịch NAM TRUNG BỘ KON TUM: NHỮNG DỰ ÁN “NGỦ QUÊN” VÀ BƯỚC ĐI NHỎ TỪ CỘNG ĐỒNG Tại Kon Tum, thực trạng cho thấy các sản phẩm du lịch hiện nay chủ yếu vẫn là các tour tham quan thắng cảnh, di tích, buôn dân tộc và lễ hội, dựa trên tài nguyên sẵn có, thiếu sự đầu tư, khai thác xứng tầm để tạo thành sản phẩm phong phú, đặc sắc, cuốn hút du khách. Khu du lịch suối nước nóng Kon Đào ở huyện Đăk Tô là một ví dụ điển hình cho sự lãng phí tiềm năng. Cách trung tâm huyện gần 10km, nơi đây có cảnh quan thiên nhiên hấp dẫn và nguồn nước khoáng dồi dào, rất thích hợp phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, kết hợp sản xuất nước khoáng đóng chai. Năm 2005, UBND tỉnh Kon Tum đã chấp thuận chủ trương cho Công ty TNHH Vương Anh Minh lập quy hoạch và thực hiện dự án tại đây. Giai đoạn 1 dự kiến xây dựng khu du lịch, nghỉ dưỡng, giai đoạn 2 khai thác nước khoáng với vốn dự kiến 8 tỷ đồng. Tuy nhiên, chủ đầu tư đã bỏ dở giữa chừng, khiến khu du lịch bị bỏ hoang hóa gần 2 thập kỷ. Đến năm 2013 và 2021, lần lượt Cty TNHH MTV IQ Kon Tum và Cty CP đầu tư xuất nhập khẩu thương mại và dịch vụ SG Chiến Thắng được tạo điều kiện khảo sát, nhưng đều không có động thái triển khai dự án. Mặc dù huyện Đăk Tô đã lập Dự án “Khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng, tắm bùn, suối khoáng Kon Đào” và nhiều doanh nghiệp đến tìm hiểu, khảo sát, đến nay vẫn chưa tìm được nhà đầu tư chính thức. Ghi nhận thực tế cho thấy nhiều công trình dở dang đã xuống cấp nghiêm trọng, bị tháo dỡ, đổ nát. Khu du lịch thiếu các điều kiện cơ bản phục vụ du khách như nhà vệ sinh, nơi ăn uống, vui chơi. Cổng vào khu du lịch xuống cấp, mục nát, cây cối mọc um tùm, hệ thống bồn tắm kiên cố bị bỏ hoang, hư hỏng nặng. Ông Nguyễn Nhật Quang - Trưởng Phòng Văn hóa, Khoa học và Thông tin huyện Đăk Tô cho biết dự án suối nước nóng Kon Đào có vai trò quan trọng trong phát triển du lịch của huyện. Hiện tại, Công ty Cổ phần Song Ngư Sơn đã có tờ trình xin chấp thuận chủ trương đầu tư, với mục tiêu xây dựng khu nghỉ dưỡng, resort, biệt thự cao cấp kết hợp vật lý trị liệu. Đây được xem là cơ hội để khai thác tiềm năng và tạo việc làm cho người dân địa phương. Trong khi những dự án lớn còn gặp khó, tại huyện Tu Mơ Rông, những bước đi nhỏ từ cộng đồng đang dần đánh thức tiềm năng du lịch sinh thái. Dù chưa có nhiều tên tuổi trên bản đồ du lịch tỉnh, Tu Mơ Rông sở hữu nhiều cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp như thác Siu Puông, thác 7 tầng, thác Đa Tầng Tea Prông, hệ thống ruộng bậc thang, đồi săn mây. Đặc biệt, thác Siu Puông (“thác công chúa”) cao 240m, nằm giữa dãy núi Văn Peo, nổi bật với quần thể cây ngũ vị tử và sơn trà cổ thụ tự nhiên xung quanh, rất tiềm năng để phát triển du lịch sinh thái, trải nghiệm. Ông Nguyễn Thanh Thủy - Chủ tịch UBND xã Đăk Na cho biết mỗi năm thác Siu Puông đón hơn 1.000 lượt khách, chủ yếu là do người dân tự lên kế hoạch, tổ chức tour dẫn khách. Tới đây, xã sẽ xây dựng làng du lịch cộng đồng thôn Lê Văng để kết hợp các tour tham quan thác Siu Puông. Chị Y Gia Nhi, một trong những người tiên phong làm du lịch tại thác Siu Puông, bày tỏ niềm vui khi ngày càng nhiều du khách biết đến. Nhờ chính sách hỗ trợ của chính quyền, chị và người dân đã xây dựng các mô hình dã ngoại, cắm trại, leo núi, săn mây, ngắm vườn dược liệu quý và giới thiệu văn hóa độc đáo của người Xơ Đăng. Thu nhập trung bình của bà con là 300.000 đồng/người/tour, mỗi tháng có thêm 1-3 triệu đồng từ việc chở khách, phục vụ ăn uống, văn nghệ. Chị Nhi vui vì được tự tay quảng bá vẻ đẹp và bản sắc văn hóa của quê hương, đồng bào Xơ Đăng. Ông Nguyễn Bá Thành - Trưởng phòng Văn hoá, Khoa học và Thông tin huyện Tu Mơ Rông thông tin hiện chỉ có Khu tái định cư Tu Thó được công nhận là điểm du lịch đầu tiên của huyện. Huyện đang tích cực phát triển thêm nhiều điểm du lịch khác, đồng thời triển khai khai thác du lịch tham quan vườn sâm Ngọc Linh, đặt mục tiêu trở thành loại hình du lịch đặc trưng. Bà Bạch Thị Mân - Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết tỉnh đang khảo sát, đánh giá tài nguyên du lịch, tiến hành công nhận thêm 2 điểm du lịch làng Đăk Chum, làng Lê Văng tại Tu Mơ Rông và đẩy mạnh du lịch sâm Ngọc Linh. Sở cũng hướng dẫn các huyện hoàn thiện tiêu chí công nhận điểm du lịch, phối hợp quảng bá, đầu tư và kết nối với các công ty lữ hành để phát triển du lịch. TIỀN LÊ - NGUYÊN LÊ - HUỲNH THỦY khá vắng khách. Tỷ lệ đặt phòng chỉ từ 20 đến 30% công suất, thậm chí có đơn vị chỉ đạt 10%. Một chủ khách sạn tại khu vực này cho biết, du khách thường đến Ninh Thuận nhiều vào mùa cao điểm, như các tháng 6, 7, 8 và dịp lễ 30/4-1/5, Tết Nguyên đán. Các tháng còn lại, lượng khách du lịch đến Ninh Thuận rất ít, nhất là các dịp cuối năm. Trong thời gian này, tỷ lệ sử dụng phòng bình quân của đơn vị khách sạn này rất thấp. Chủ khách sạn phải rất vất vả để cân đối duy trì hoạt động cơ sở. Theo thống kê, quý I năm 2025, Ninh Thuận đón 890.000 lượt khách du lịch, doanh thu đạt 1.060 tỷ đồng. Con số này khá khiêm tốn so với các tỉnh lân cận. Chẳng hạn, cùng thời điểm này, du lịch Bình Thuận đón trên 2,6 triệu lượt khách, doanh thu từ hoạt động du lịch đạt 7.050 tỷ đồng. Riêng Khánh Hòa, trong quý I, ngành du lịch đón hơn 2,5 triệu lượt khách, thu về gần 14.000 tỷ đồng. Ông Nguyễn Văn Hòa - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Ninh Thuận cho rằng, ngành du lịch tỉnh phát triển muộn hơn so với các địa phương lân cận, đồng thời cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất phục vụ lĩnh vực này vẫn còn hạn chế. “Du lịch tỉnh Ninh Thuận còn thiếu các sản phẩm mang tính độc đáo, đặc sắc. Bên cạnh đó, doanh nghiệp du lịch quy mô nhỏ, sự liên kết với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh còn hạn chế, còn ít các dịch vụ vui chơi giải trí để thu hút du khách lưu trú dài ngày. Nhiều dự án du lịch còn chậm tiến độ. Đây là những nguyên nhân khiến du lịch Ninh Thuận còn ì ạch, chưa thể bứt phá”, ông Hòa nói. PHÙNG QUANG - LÊ TRANG - TIẾN ĐẠT
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==