BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Chuã nhêåt 8/6/2025 15 Quöëc tïë Aà nh: VGP Bònh luênå quöcë tïë Hoå àaä noá i “Chñnh phuã cuaã töi se ä la â mötå chñnh phuã thûcå dunå g, unã g hö å thõ trûúnâ g” “Öng Trump àùtå mucå tiïu giaiã quyïtë möië àe doaå ngayâ canâ g tùng tûâ khunã g bö,ë cunä g nhû viïcå nûúcá ngoaiâ triïní khai UAV traiá phepá trong khöng phênå My”ä Töíng thöëng Haân Quöëc Lee Jae-myung phaát biïíu ngaây 4/6 sau khi tuyïn thïå nhêåm chûác. “Nïuë ngayâ naoâ ào,á khi ChatGPT viïtë àûúcå mötå cuönë truyïnå haiâ hûúcá thò töi nghô rùnç g chuná g ta tiïu tunâ g” Nhaâ vùn Anh-Myä göëc ÊËn Àöå Salman Rushdie noái rùçng AI chûa thïí tûå nghô ra nhûäng cêu chuyïån àuâa nhûng khaã nùng saáng taác cuãa AI seä tùng àaáng kïí. Öng Michael Kratsios, Giaám àöëc Vùn phoâng Chñnh saách khoa hoåc cöng nghïå Nhaâ Trùæng, thöng baáo ngaây 6/6 sau khi Töíng thöëng Myä yïu cêìu quên àöåi nêng cao nùng lûåc chöëng UAV. La á chùnæ an ninh hay chiïcë buaá chñnh trõ? Lïnå h cêmë nhêpå canã h múiá cuaã Töní g thönë g My ä Donald Trump, apá dunå g vúiá 19 quöcë gia, àaná h dêuë sû å trú ã laiå ro ä netá cuaã mötå trong nhûnä g chñnh sacá h gêy tranh caiä nhêtë trong nhiïmå ky â àêuì tiïn cuaã öng. Àûúcå trònh bayâ nhû mötå biïnå phapá tùng cûúnâ g an ninh quöcë gia, lïnå h cêmë nayâ mötå lênì nûaä lamâ dêyë lïn nhiïuì tranh caiä , khöng chó vò nhûnä g tacá àönå g sêu rönå g àïnë viïcå di chuyïní toanâ cêuì va â quan hï å ngoaiå giao, maâ conâ búiã ly á do khöng roä ranâ g va â sû å bêtë cên xûná g trong anã h hûúnã g àöië vúiá cacá cönå g àönì g khacá nhau. Trong nûúcá , chñnh quyïnì Töní g thönë g Trump biïnå minh cho lïnå h cêmë bùnç g ly á do an ninh vaâ ty ã lï å lûu tru á qua á hanå visa hiïnå ú ã cao. Tuy nhiïn, nhiïuì chuyïn gia cho rùnç g chñnh sacá h nayâ thiïuë mötå cú sú ã dû ä liïuå nhêtë quaná va â khoa hocå . Nhiïuì quöcë gia bõ anã h hûúnã g, nhû Chad, Guinea Xñch àaoå , Laoâ … thûcå tï ë chó co á sö ë lûúnå g nho ã ngûúiâ dên xin visa vaoâ My,ä nïn cunä g ñt ngûúiâ ú ã laiå qua á hanå visa. Thïë nhûng, cacá quöcë gia nayâ laiå bõ apá dunå g cacá lïnå h cêmë nghiïm ngùtå . Mötå àiïuì àaná g chu á y á la â Ai Cêpå , quöcë gia co á cöng dên laâ nghi phamå chñnh trong vuå tênë cöng gênì àêy àûúcå viïnå dênî lamâ ly á do ban hanâ h lïnå h cêmë , laiå khöng coá tïn trong danh sacá h. Banã thên öng Trump cunä g thûaâ nhênå rùnç g Ai Cêpå la â “àöië tacá gênì guiä ” va â “kiïmí soatá tötë tònh hònh”, cho thêyë cacá möië quan hï å chiïnë lûúcå co á thï í quan tronå g hún lyá do an ninh. Sûå thiïuë nhêtë quaná nayâ lamâ dêyë lïn nghi ngúâ rùnç g lïnå h cêmë nayâ mang tñnh chñnh trõ nhiïuì hún la â mötå biïnå phapá phonâ g vï å húpå ly.á Taiå My,ä lïnå h cêmë co á nguy cú lamâ gianá àoanå cacá hoatå àönå g hocå thuêtå , trao àöií vùn hoaá va â húpå tacá kinh tï.ë Hanâ g nghòn sinh viïn vaâ chuyïn gia quöcë tï ë tû â cacá nûúcá bõ anã h hûúnã g hiïnå àöië mùtå sû å bêtë öní . Chñnh sacá h nayâ cunä g gêy töní haiå àïnë gia á trõ mú ã cûaã truyïnì thönë g cuaã My,ä khi phênì lúná cacá quöcë gia bõ cêmë àïuì la â nhûnä g nûúcá Höiì giaoá hoùcå àang coá möië quan hïå cùng thùnè g vúiá My,ä lamâ gia tùng suy nghô rùnç g àêy laâ mötå chñnh sacá h mang tñnh phên biïtå àöië xû.ã Àöië vúiá cacá quöcë gia bõ anã h hûúnã g, lïnå h cêmë khöng chó laâ mötå cu á àonâ ngoaiå giao maâ conâ gêy gianá àoanå vï ì kinh tï ë va â nhên àaoå . Mötå sö ë nûúcá chêu Phi nhû Chad, Guinea Xñch àaoå … àa ä lïn tiïnë g phanã àöië manå h me,ä trong àoá Chad tuyïn böë se ä apá dunå g biïnå phapá tûúng tûå vúiá cöng dên My.ä Liïn minh chêu Phi vaâ cacá tö í chûcá nhû Oxfam cunä g canã h baoá rùnç g chñnh sacá h nayâ se ä lamâ töní haiå àïnë möië quan hïå àöië tacá lêu daiâ , chûúng trònh nhên àaoå vaâ hoatå àönå g trao àöií giaoá ducå giûaä My ä va â cacá nûúcá . Taiå cacá nûúcá hiïnå co á bêtë öní nhû Yemen, Afghanistan, Myanmar…, lïnå h cêmë canâ g lamâ trêmì tronå g thïm tònh tranå g cuaã ngûúiâ dên. Duâ chûúng trònh visa àùcå biïtå cho ngûúiâ Afghanistan vênî àûúcå duy trò, nhûng hanâ g nghòn ngûúiâ khacá khöng àuã àiïuì kiïnå vênî se ä phaiã chõu ruiã ro. Vï ì mùtå àõa chñnh trõ, lïnå h cêmë conâ co á thï í lamâ gia tùng têm lyá chönë g My ä taiå cacá quöcë gia vönë àa ä co á quan hï å cùng thùnè g vúiá Washington. Iran, Venezuela vaâ Cuba co á thï í se ä coi àêy laâ caiá cú á àï í lïn aná chñnh sacá h cuaã My,ä va â sû ã dunå g no á àï í cunã g cö ë lêpå luênå chönë g phûúng Têy. Bïn canå h ào,á viïcå lönì g ghepá chñnh sacá h di truá vaoâ àamâ phaná thûúng maiå hoùcå quan hïå ngoaiå giao khiïnë My ä àûná g trûúcá nguy cú àaná h mêtë võ thï ë àaoå àûcá va â gia á trõ nhên àaoå cuaã mònh. Thay vò tùng cûúnâ g an ninh, lïnå h cêmë nhêpå canã h nayâ co á nguy cú àaoâ sêu thïm sûå chia re ä ca ã trong lonâ g nûúcá My ä va â giûaä My ä vúiá cönå g àönì g quöcë tï.ë Mùcå du â möiî quöcë gia co á quyïnì baoã vï å biïn giúiá cuaã mònh, nhûng chñnh sacá h dûaå trïn möië àe doaå mú hö ì va â tiïu chñ thiïuë nhêtë quaná se ä lamâ mêtë lonâ g banå be,â gêy haiå cho ngûúiâ vö töiå , lamâ suy yïuë chñnh àiïuì ma â ho å muönë baoã vï…å n [ THAIÁ AN ] ÊËn tûúnå g trûúcá nhûnä g bûúcá tiïnë vûútå bêcå àa ä àûa Estonia trú ã thanâ h mötå trong nhûnä g quöcë gia ài àêuì vï ì chuyïní àöií sö ë va â chñnh phuã àiïnå tû,ã Thu ã tûúná g Phamå Minh Chñnh àïì nghõ phña Estonia tùng cûúnâ g húpå tacá , trao àöií thöng tin, chia seã cacá baiâ hocå kinh nghiïmå quy á bauá vï ì chuyïní àöií sö,ë kinh tïë sö,ë xêy dûnå g chñnh phuã àiïnå tû,ã phatá triïní ha å tênì g sö,ë xêy dûnå g trung têm dû ä liïuå lúná cuaã Viïtå Nam, àaoâ taoå nhên lûcå chêtë lûúnå g cao… qua ào á gopá phênì phucå vu å ngûúiâ dên Viïtå Nam tötë hún, thucá àêyí phatá triïní kinh tï ë - xa ä höiå bïnì vûnä g. Nhêtë trñ vúiá nhûnä g àï ì xuêtë cuaã Thu ã tûúná g Phamå Minh Chñnh, Thuã tûúná g Kristen Michal khùnè g àõnh Estonia mong muönë tùng cûúnâ g húpå tacá trïn moiå lônh vûcå vúiá Viïtå Nam, sùné sanâ g satá caná h cunâ g Viïtå Nam trong quaá trònh chuyïní àöií sö,ë àöií múiá saná g taoå , va â tùng cûúnâ g húpå tacá vï ì khoa hocå - cöng nghï,å trñ tuïå nhên taoå , an ninh manå g, giaoá ducå àaoâ taoå . Hai nhaâ laänh àaåo khùèng àõnh hai nûúác cêìn uãng höå vaâ höî trúå lêîn nhau cuâng phaát triïín, qua àoá thùæt chùåt hún nûäa quan hïå hûäu nghõ truyïìn thöëng vaâ húåp taác nhiïìu mùåt. Theo àoá, vïì chñnh trõ, hai bïn khùèng àõnh seä tiïëp tuåc àêíy maånh tùng cûúâng vaâ trao àöíi àoaân cêëp cao vaâ caác cêëp nhùçm cuãng cöë nïìn taãng chñnh trõ vaâ hiïíu biïët lêîn nhau cuäng nhû múã röång húåp taác trïn nhiïìu lônh vûåc khaác. MONG MUÖNË ESTONIA ÀOÁNG VAI TRO CÊUÌ NÖIË Vï ì kinh tï,ë thûúng maiå va â àêuì tû, hai Thu ã tûúná g nhêtë trñ hai bïn taoå àiïuì kiïnå cho doanh nghiïpå àêuì tû, kinh doanh taiå hai nûúcá . Thu ã tûúná g Phamå Minh Chñnh bayâ to ã mong muönë Estonia àoná g vai tro â la â cêuì nöië hiïuå qua ã giupá cacá mùtå hanâ g xuêtë khêuí cuaã Viïtå Nam tiïpë cênå sêu rönå g hún vúiá thõ trûúnâ g Bùcæ Êu va â EU. Hai bïn nhêtë trñ tùng cûúnâ g giao lûu nhên dên, nhêtë la â du lõch, vùn hoaá thöng qua viïcå tö í chûcá quanã g ba á va â tham gia cacá hoatå àönå g tö í chûcá ú ã möiî nûúcá . Hai nha â lanä h àaoå àa ä trao àöií sêu rönå g vï ì tònh hònh thïë giúiá , khu vûcå , trong àoá co á tònh hònh kinh tïë thïë giúiá , unã g hö å tû å do thûúng maiå va â sû å cênì thiïtë phaiã caiã tö í cacá thï í chï ë àa phûúng theo hûúná g hiïuå qua ã hún. Hai bïn nhêtë trñ phöië húpå chùtå che,ä tham vênë va â unã g hö å lênî nhau trong cacá vênë àï ì quöcë tï ë va â khu vûcå , taiå cacá diïnî àanâ àa phûúng nhû Liïn Húpå Quöcë , khuön khöí ASEAN - EU. Trao àöií vï ì cacá vênë àï ì an ninh khu vûcå , hai bïn nhêtë trñ vï ì sû å cênì thiïtë cuaã àoanâ kïtë quöcë tï ë va â thûúnå g tön phapá luêtå va â cacá nguyïn tùcæ cú banã cuaã Hiïnë chûúng Liïn Húpå Quöcë , Thu ã tûúná g Phamå Minh Chñnh cho biïtë , Viïtå Nam sùné sanâ g tham gia cunâ g cönå g àönì g quöcë tï ë trong cacá nö î lûcå gòn giûä hoa â bònh. Vï ì cacá vênë àï ì biïní va â àaiå dûúng trong àoá co á Biïní Àöng, hai bïn unã g hö å tû å do hanâ g haiã , hanâ g khöng úã Biïní Àöng trïn cú súã tön tronå g lúiå ñch cuaã cacá quöcë gia ven biïní phu â húpå vúiá luêtå phapá quöcë tï,ë nhêtë la â Cöng ûúcá Liïn Húpå Quöcë vï ì Luêtå Biïní 1982; giaiã quyïtë hoaâ bònh cacá tranh chêpë trïn cú súã luêtå phapá quöcë tï,ë khöng sûã dunå g hoùcå àe doaå sû ã dunå g vu ä lûcå . Nhên dõp nayâ , Thu ã tûúná g Phamå Minh Chñnh múiâ Estonia cûã àoanâ àaiå biïuí cêpë cao sang tham dûå lï î ky á Cöng ûúcá cuaã Liïn Húpå Quöcë vïì chönë g töiå phamå manå g àûúcå tö í chûcá taiå Ha â Nöiå vaoâ thaná g 10 túiá àêy do Viïtå Nam chuã trò. n Sau cuöcå höiå àamâ ngayâ 6/6, Thuã tûúná g Phamå Minh Chñnh vaâ Thu ã tûúná g Estonia Kristen Michal chûná g kiïnë lï î ky á va â trao àöií Banã ghi nhú á vï ì húpå tacá chuyïní àöií sö ë va â kinh tï ë sö ë giûaä Böå Khoa hocå va â Cöng nghïå Viïtå Nam vúiá Bö å Tû phapá vaâ Chuyïní àöií sö ë Estonia. Thu ã tûúná g Phamå Minh Chñnh vaâ Thu ã tûúná g Estonia Kristen Michal ngayâ 6/6 taiå thu ã àö Tallinn cuaã Estonia [ BÒNH GIANG ] Sau vu å Ukraine dunâ g UAV tênë cöng cacá mayá bay nemá bom chiïnë lûúcå àêuå trïn sên bay Nga höm 1/6, Nga liïn tiïpë sû ã dunå g UAV vaâ tïn lûaã khöng kñch nhiïuì mucå tiïu ú ã Ukraine. Trênå khöng kñch cuaã Nga àïm 6/6 ranå g saná g 7/6 dunâ g àïnë hún 400 UAV vaâ 40 tïn lûaã . M.L (st) Biïmë hoaå quöcë tïë Tranh: EMAD HAJJAJ (JORDAN) Àêuë UAV Viïtå Nam vaâ Estonia kyá thoãa thuêån húpå tacá chuyïín àöíi söë Kïët thuác cuöåc höåi àaâm, hai Thuã tûúáng chûáng kiïën lïî kyá kïët vaâ trao àöíi Baãn ghi nhúá vïì húåp taác giûäa Böå Ngoaåi giao Viïåt Nam vaâ Böå Ngoaåi giao Estonia; Baãn ghi nhúá vïì húåp taác chuyïín àöíi söë vaâ kinh tïë söë giûäa Böå Khoa hoåc vaâ Cöng nghïå Viïåt Nam vúái Böå Tû phaáp vaâ Chuyïín àöíi söë Estonia.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==