Bao Tien Phong

12 n Thứ Tư n Ngày 4/6/2025 QUỐC TẾ Đợt tấn công phối hợp hôm 1/6 bằng máy bay không người lái Ukraine vào các sân bay của Nga, nơi đặt nhiều máy bay ném bom chiến lược Tupolev, đã làm hư hại hoặc phá hủy một phần đáng kể phi đội mà Mátxcơva sử dụng để triển khai các cuộc tấn công bằng tên lửa dẫn đường vào Ukraine. Đây cũng là những máy bay mà Nga sẽ sử dụng để tấn công kẻ thù trong trường hợp xảy ra chiến tranh hạt nhân. MÁY BAY NÉM BOM CHIẾN LƯỢC Máy bay Tupolev ra đời từ nhiều thập kỷ trước, và Nga hiện nay không sản xuất nữa. Một số nhà quan sát cho rằng điều này nghĩa là Nga đã mất đi nền tảng thể hiện sức mạnh quân sự ở bên ngoài biên giới của mình. Các máy bay mới của Nga hiện đại và nhanh hơn nhưng thiếu những đặc điểm quan trọng của những phi đội máy bay ném bom vừa bị phá hủy, đáng kể nhất là tầm bay và số lượng đạn dược có thể mang theo. Cuộc tấn công của Ukraine dường như cũng đã phá hủy một chiếc máy bay Antonov hiếm hoi mà Nga sử dụng để chỉ huy và kiểm soát trên không - năng lực rất quan trọng trong chiến tranh hiện đại. Trong số hơn 100 máy bay ném bom Tupolev mà Nga sở hữu, Ukraine khẳng định họ đã làm hỏng hoặc phá hủy hơn 40 chiếc. Sẽ cần thêm thời gian để có đánh giá đầy đủ, nhưng các nhà phân tích dựa trên hình ảnh vệ tinh và video từ nguồn mở đã đếm được ít nhất 14 máy bay bị hư hỏng. Không rõ Nga có bao nhiêu chiếc Tu-22 và Tu-95 đang hoạt động trước khi Ukraine triển khai chiến dịch Mạng Nhện. Nga xác nhận một số tổn thất tại các căn cứ không quân, nhưng cũng khẳng định đã đẩy lùi một phần cuộc tấn công mà họ gọi là khủng bố. Trung tướng Vasyl Maliuk, người đứng đầu cơ quan an ninh và tình báo của Ukraine (SBU), cho biết đích thân Tổng thống Volodymyr Zelensky đã chỉ đạo thực hiện cuộc tấn công phá hủy đội máy bay chiến đấu của Nga. Các nhà phân tích cho rằng trong ngắn hạn, Nga sẽ buộc phải xem xét lại cách thức vận hành, cất trữ và bảo vệ phi đội máy bay ném bom chiến lược còn lại của mình. Giống như Mỹ, Nga thường để các máy bay ném bom tầm xa đậu trên bãi mở và dễ nhìn thấy, vì lý do hoạt động và như một phần của các thỏa thuận giải trừ vũ khí hạt nhân với Washington từ khoảng cuối Chiến tranh Lạnh. Mátxcơva buộc phải di dời hầu hết máy bay đến các căn cứ nằm cách xa Ukraine sau khi Kiev thực hiện hàng loạt vụ tấn công vào trong đất Nga. Các căn cứ bị tấn công hôm 1/6 nằm cách xa Ukraine, vì vậy càng gây bất ngờ cho các nhà quan sát. Nơi xa nhất cách Kiev khoảng 4.800 km. Di dời ra xa Ukraine nghĩa là các máy bay ném bom của Nga phải thực hiện chuyến bay dài hơn để đến được mục tiêu. Điều này tạo cơ hội cho các cơ quan tình báo Ukraine và phương Tây dễ quan sát và chuẩn bị đối phó hơn, đồng thời làm tăng thêm tính phức tạp cho Nga khi lên kế hoạch tấn công. Hiện tại, giới quan sát cho rằng Nga sẽ cần dành nhiều nguồn lực hơn để bảo vệ máy bay ném bom và các khí tài quân sự giá trị lớn khác. Nước này có hệ thống phòng không rộng lớn được nâng cấp trong những năm gần đây, nhưng vẫn không có đủ thiết bị để bao phủ toàn bộ đất nước rộng lớn và đối phó với mọi mối đe doạ, từ tên lửa tầm xa đến máy bay không người lái cỡ nhỏ và chậm như những máy bay được sử dụng hôm 1/6. THIỆT HẠI LIÊN TIẾP Ông Zelensky nói rằng, đợt tấn công vào 4 căn cứ của Nga vừa qua đã được chuẩn bị và tiến hành bên trong nước Nga. Phát biểu này có vẻ nhằm gieo rắc nỗi sợ hãi với người dân Nga. Các máy bay Nga bị Ukraine tấn công lần này đóng vai trò trong phi đội không quân của Nga gần giống những phi đội máy bay ném bom B-52 và B-1 của Mỹ. Mỹ còn có máy bay ném bom tàng hình B-2 và đang phát triển phiên bản kế nhiệm là B-21. Tu-95 bắt đầu bay từ những năm 1950 và nay đã quá cũ. Máy bay ném bom của cả Nga và Mỹ đều là lực lượng đóng vai trò quan trọng trong khả năng triển khai vũ khí hạt nhân khi chiến tranh xảy ra. Hai trụ cột còn lại trong bộ ba hạt nhân là tàu ngầm và tên lửa trên bộ. Giới phân tích phương Tây cho rằng Hải quân Nga đã gặp nhiều khó khăn trong những năm gần đây để duy trì và hiện đại hóa lực lượng của mình. Thành công của Kiev trong vụ tấn công ngày 1/6 tiếp nối một loạt cuộc tấn công tầm xa nhằm vào các cơ sở năng lượng và quân sự của Nga. Năm ngoái, Ukraine phá hủy một ăng-ten radar cảnh báo sớm mà Nga dùng để phát hiện khi bị kẻ thù tấn công bằng vũ khí hạt nhân. Năm 2023 và trước đó, Ukraine gây thiệt hại nghiêm trọng cho cây cầu bắc qua eo biển Kerch bằng hàng loạt thiết bị không người lái và xe tải chở bom. THU LOAN (theo WSJ) Đợt tấn công bằng máy bay không người lái chưa từng có mà Ukraine nhằm vào các căn cứ không quân Nga có thể gây đảo lộn chiến lược quân sự toàn cầu của Mátxcơva, làm suy yếu khả năng răn đe các đối thủ của Nga như Mỹ, giới phân tích phương Tây nhận định. Một chiếc máy bay ném bom chiến lược hạng nặng Tupolev Tu-95 của Nga ẢNH: DEFENSE MIRROR Chiến lược quân sự toàn cầu của Nga đảo lộn Bản ghi nhớ hòa bình mà phái đoàn Nga chuyển cho phía Ukraine trong cuộc đàm phán tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) hôm 2/6 kêu gọi Kiev rút quân khỏi các vùng lãnh thổ đã sáp nhập vào Nga sau cuộc trưng cầu ý dân, đồng thời xác nhận tình trạng trung lập và phi hạt nhân của Ukraine. “Tôi nghĩ Ấn Độ đang nỗ lực hết sức để trở thành một trong những quốc gia sớm đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ, điều mà tôi đánh giá cao”, ông Lutnick nhấn mạnh trong bài phát biểu quan trọng tại sự kiện thúc đẩy quan hệ kinh tế Mỹ - Ấn Độ ở Washington ngày 2/6. “Nhưng điều tôi hy vọng đạt được là quyền tiếp cận thị trường. Chúng tôi muốn các doanh nghiệp của mình có quyền tiếp cận hợp lý vào các thị trường của Ấn Độ... Chúng tôi muốn giảm thâm hụt thương mại”, ông nói thêm. Vị quan chức này thúc giục Delhi tránh xa Nga và Trung Quốc hơn nữa. Ông nêu vấn đề mua buôn bán vũ khí giữa Nga và Ấn Độ, nỗ lực nhằm phi đô la hóa. Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi là các thành viên sáng lập của BRICS, sau đó kết nạp thêm các thành viên gồm Ai Cập, Ethiopia, Indonesia, Iran và UEA. “Có một số điều Chính phủ Ấn Độ đã làm mà nhìn chung khiến Mỹ khó chịu. Ví dụ như mua thiết bị quân sự Nga. Tôi nghĩ Ấn Độ đang bắt đầu chuyển sang mua thiết bị quân sự từ Mỹ, điều này sẽ có tác động lớn”, ông Lutnick nói. Tuần trước, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Trung Quốc “hoàn toàn vi phạm” lệnh đình chiến thương mại trong 90 ngày. Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer nói với CNBC rằng Mỹ vẫn chưa thấy khơi thông “dòng chảy một số khoáng sản quan trọng như chúng tôi kỳ vọng”. Ngày 2/6, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể sẽ có cuộc nói chuyện trong tuần này. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết cuộc điện đàm có thể diễn ra “rất sớm” nhằm phá vỡ thế bế tắc, có thể xoay quanh vấn đề đất hiếm. Khi được hỏi trên chương trình của CBS rằng liệu khoáng sản quan trọng có nằm trong số sản phẩm mà Tổng thống Trump muốn hay không, ông Bessent thừa nhận đúng là như vậy. “Có thể là do trục trặc trong hệ thống của Trung Quốc. Có thể là cố ý. Chúng ta sẽ xem sau khi tổng thống nói chuyện với ông Tập”, ông Bessent nói. Bắc Kinh đã lên tiếng đáp trả, chỉ trích những hành động gần đây của Mỹ như cấm xuất khẩu chip và triển khai các biện pháp nhằm vào du học sinh Trung Quốc. Nếu mức thuế đối ứng mà ông Trump đưa ra vào “Ngày giải phóng” 2/4 vẫn được áp dụng, Ấn Độ sẽ phải chịu mức thuế 27% với hàng xuất khẩu sang Mỹ. Ấn Độ, quốc gia sản xuất thép lớn thứ hai thế giới sau Trung Quốc, cũng phải đối mặt với mức thuế 50% với mặt hàng này kể từ ngày 4/6, sau tuyên bố mà ông Trump đưa ra cuối tuần trước. New Delhi được cho là sẽ đình chỉ một số ưu đãi với hàng hóa Mỹ, như hạnh nhân và quả óc chó, đồng thời tăng thuế quan với kim loại nhập khẩu từ Mỹ, sau khi Washington bác bỏ đề xuất của Ấn Độ liên quan đến thuế đánh vào thép và nhôm. THU LOAN (theo Reuters, Outlook Business) Mỹ khó chịu khi Ấn Độ mua vũ khí Nga, tham gia sâu vào BRICS Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick bày tỏ lạc quan rằng Mỹ và Ấn Độ sẽ sớm đạt được thỏa thuận thương mại, nhưng cũng thúc giục New Delhi mở cửa thị trường, giảm mua vũ khí từ Nga và thu hẹp mối quan hệ với BRICS. Hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga ẢNH: BQP NGA Ngày 2/6, Nga xác nhận rằng Ấn Độ sẽ nhận được các khẩu đội còn lại của hệ thống phòng không S-400 vào năm tới. Ấn Độ đã ký một thỏa thuận trị giá 5,43 tỷ USD với Nga vào năm 2018 cho năm hệ thống tên lửa S-400 Triumf - một nền tảng phòng không hiện đại có khả năng chống lại nhiều mối đe dọa trên không ở tầm xa. Ba khẩu đội đã được chuyển giao.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==