8 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ n Thứ Ba n Ngày 3/6/2025 30.000 HIỆN VẬT, CỔ VẬT Anh Nguyễn Quốc Dũng luôn khiêm nhường, không mấy khi lên tiếng về những đóng góp của mình, nhưng khi nhắc đến di sản văn hóa Tây Nguyên, đôi mắt anh lại sáng rực, đầy niềm tự hào và tâm huyết. Anh khẳng định, sưu tầm đồ cổ phải có đạo chơi. Rời ghế nhà trường, anh Dũng ra đời mưu sinh bằng nhiều nghề như chạy xe ôm, làm rẫy, thiết kế,… kiếm cơm từng bữa. Bươn chải vài năm, kinh tế dần ổn định, anh bắt đầu đam mê nghệ thuật. Đây cũng là thời gian anh tiếp xúc với người yêu nghệ thuật, văn hoá. Đầu năm 2001, anh Dũng bắt tay vào việc sưu tầm cổ vật. Thời điểm ấy, anh chỉ sưu tầm các món du nhập đơn giản như: đồng hồ, máy ảnh, radio,… “Hành trình sưu tập đồ cổ của tôi bắt đầu từ đó”, anh Dũng nói. 25 năm qua, Quốc Dũng rong ruổi khắp các buôn làng khu vực Tây Nguyên. Anh nghe từng câu chuyện, đến nơi có hiện vật mang đậm dấu ấn lịch sử. Theo anh Dũng, cái nghề sưu tầm đồ cổ không hề dễ dàng. “Nhiều hôm, tôi kiên nhẫn quay lại những nơi đã qua, trả giá, thuyết phục để có được hiện vật quý, hiếm”, anh Dũng kể. Trong căn nhà nhỏ trong hẻm ở phường 3 (TP Đà Lạt), cồng chiêng, trống da trâu cùng nhiều dụng cụ lao động, săn bắn, hái lượm của đồng bào các dân tộc như K’Ho, Churu, Chăm, Ê Đê, Bana, Gia Rai,… qua các thời kỳ đều góp mặt. “Các hiện vật, cổ vật mà tôi sưu tầm không chỉ phản ánh đời sống vật chất. Chúng là minh chứng sống động cho văn hóa tín ngưỡng và truyền thống của từng dân tộc bản địa. Trong nhà tôi hiện có hơn 30.000 hiện vật và cổ vật. Nhiều món có tuổi đời hàng nghìn năm (văn hoá Sa Huỳnh) đến đầu thế kỷ 20”, anh Dũng chia sẻ. Anh Dũng bộc bạch, nhìn các món cổ vật sưu tầm, trong anh thức dậy hình ảnh của những thế hệ tiền nhân. “Những vết trầy xước, vết đen dường như kể lại một câu chuyện dài về cuộc sống của người xưa. Chúng lột tả tháng ngày gắn bó với từng đồ vật, buổi tụ họp hay khoảnh khắc ấm áp bên gia đình, bạn bè. Không phải đồ vật vô tri vô giác, chúng là chứng nhân kể Suốt 25 năm miệt mài sưu tầm, anh Nguyễn Quốc Dũng (48 tuổi, TP Đà Lạt, Lâm Đồng) đã tích lũy hơn 30.000 hiện vật, cổ vật quý giá, phản ánh đậm nét văn hóa, lịch sử Tây Nguyên. Nhiều năm qua, anh đã hiến tặng hơn 500 hiện vật cho nhiều đơn vị lưu giữ văn hoá trên cả nước, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc. Anh Nguyễn Quốc Dũng trao tặng cổ vật cho Bảo tàng Phụ nữ Nam bộ Kể chuyện Tây Nguyên qua cổ vật nTHÁI LÂM PHÓNG SỰ KHÁN GIẢ THỜI TIKTOK CÓ NGHE HẾT MỘT VỞ KỊCH 120 PHÚT? Tôi và chúng ta của Lưu Quang Vũ trở lại sân khấu trong một phiên bản mới do Nhà hát Kịch Hà Nội dàn dựng và Đài Phát thanh & Truyền hình Hà Nội phát sóng trực tiếp trên đa nền tảng vào tối 1/6. Phiên bản 2025 vẫn giữ nguyên kịch bản gốc, kéo dài hai tiếng, diễn biến hầu hết dựa vào lời thoại và tương tác giữa các nhân vật. Trong thời đại video 60 giây trên TikTok đã trở thành chuẩn mực giải trí, nhiều người băn khoăn liệu khán giả trẻ có đủ kiên nhẫn để ngồi lại với một vở kịch chính luận, nhiều đối thoại, ít cao trào? Tại Rạp Công Nhân (Hà Nội), đêm diễn chính thu hút khá đông người xem, trong đó có nhiều bạn trẻ đến vì tò mò hoặc vì từng được học tác phẩm trong sách giáo khoa. Nguyễn Hoàng Hải, sinh viên năm 4 Trường Đại học KHXH&NV Hà Nội chia sẻ: “Ban đầu tôi nghĩ sẽ rất buồn ngủ, vì thấy toàn người lớn đi xem. Nhưng thật bất ngờ là vở kịch giữ chân được tôi đến phút cuối. Không phải vì kịch tính, mà vì thấy quen. Những cuộc họp dài dòng, những người không làm gì nhưng vẫn có ý kiến... y như môi trường tôi đi thực tập”. Tuy nhiên, Ngọc Trâm, 24 tuổi, làm trong ngành truyền thông thừa nhận: “Nội dung hay, nhưng cách kể chuyện quá cũ. Nếu không phải vì tò mò xem kịch Lưu Quang Vũ, chắc tôi bỏ về giữa chừng. Giá như có thêm nhạc, hình ảnh hoặc hoạt cảnh thì sẽ dễ tiếp cận hơn với người trẻ”. Vở kể một cuộc đấu tranh giữa “tôi” và “chúng ta”, giữa cá nhân và tập thể, giữa tinh thần dám nghĩ dám làm và cơ chế bảo thủ. Tôi và chúng ta ra đời vào năm 1984, giữa bối cảnh đất nước đang chuẩn bị đổi mới, với những câu thoại như “ở đây toàn những người hay ho tử tế, chỉ có điều làm ăn không ra sao và tất cả đều làm khổ nhau bằng sự tử tế của mình” đã thực sự làm rúng động người xem thời điểm đó. Người đầu tiên đưa Tôi và chúng ta lên sân khấu kịch là cố đạo diễn Hoàng Quân Tạo, một cựu tù Hỏa Lò nổi tiếng. Kịch bản Tôi và chúng ta đã phải qua “năm chìm bảy nổi” với 11 lần chỉnh sửa mới chính thức được ra mắt. Sau đó, vở kịch trở thành “cơn địa chấn cả nước”, diễn hơn 1.000 đêm, trở thành hiện tượng hiếm có ở sân khấu nước ta từ thập niên 1980 đến nay. Giờ đây, với ngôn ngữ sân khấu hiện đại, ánh sáng, âm thanh, tiết tấu được thiết kế táo bạo hơn, Tôi và chúng ta phiên bản 2025 vẫn trực diện, sâu cay và thẳng thắn đối diện với nhiều vấn đề xã hội nổi cộm. Đạo diễn NSND Trung Hiếu, Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội cho biết: “Chúng tôi phải rất cẩn trọng khi dựng lại một tác phẩm đã quá quen thuộc. Mục tiêu không chỉ là tôn vinh tinh thần Lưu Quang Vũ, mà còn làm rõ thẳng thắn tính đối thoại giữa cá nhân và thể chế trong xã hội đổi mới”. Ông Nguyễn Kim Khiêm, Tổng Giám Đốc Đài PT&TH Hà Nội nhấn mạnh: “Tác phẩm này chứa đựng tinh thần phản biện, khát vọng đổi thay của cả một thời đại. Chúng tôi muốn thổi vào đó nhiệt huyết và nhịp đập của xã hội đương đại”. Khán giả Nguyễn Phương Mai (34 tuổi, quận Cầu Giấy) bày tỏ: Sau 40 năm, Tôi và chúng ta được dựng lại. Đặt trong bối cảnh xã hội hiện đại, nhiều khán giả đã lặng người khi nhận ra, câu chuyện tưởng của quá khứ vẫn sống. Từng lời thoại của Lưu Quang Vũ như một lời tiên tri chưa từng cũ về sự trì trệ, vô cảm và trách nhiệm cá nhân trong guồng máy tập thể. Tôi và chúng ta là tác phẩm mở màn cho chương trình Sân khấu truyền hình, mỗi tháng một vở của Đài PT&TH Hà Nội “Tôi rất xúc động và trân quý đối với tình yêu của anh Dũng trong việc sưu tầm trao tặng hiện vật cho các bảo tàng công lập. Hành động này đang lan tỏa cảm hứng và tình yêu lớn lao đối với các giá trị văn hóa của dân tộc trong cộng đồng”. Ông TRẦN THÀNH HOÀI, Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Lâm Đồng Tôi và chúng ta qua ải khán giả
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==