5 n Thứ Sáu n Ngày 30/5/2025 NGƯỜI DÂN, DOANH NGHIỆP MONG CHỜ Tại buổi làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương về cơ chế, chính sách quản lý hiệu quả thị trường vàng, ngày 28/5, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu xóa bỏ thế độc quyền vàng miếng trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý, nhưng có thể cấp phép cho nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia sản xuất. Sau khi thông tin này được công bố, nhiều người dân hồ hởi hưởng ứng. Chị Nguyễn Lan (Hà Nội) cho biết, cách đây 5 năm vay của người thân 5 lượng vàng SJC để xây nhà. Đến hạn trả, nhưng chị Lan xếp hàng ở các cửa hàng vàng vẫn chưa mua đủ. Chị Lan lên trang web của ngân hàng đăng ký mua vàng miếng SJC nhưng rất khó. “Tôi mua vàng miếng SJC để trả nợ nhưng rất khó mua. Nếu bỏ độc quyền vàng miếng, người dân chúng tôi mua vàng thuận lợi hơn”, chị Lan chia sẻ. Mong mỏi của chị Lan cũng là nỗi niềm chung của nhiều người. Lâu nay, vàng được xem là tài sản tích trữ của người dân. Không chỉ vàng miếng SJC, người dân nhiều lần xếp hàng mua vàng nhẫn tròn trơn do khan hiếm nguồn cung. Sau khi có chỉ đạo bỏ độc quyền vàng miếng SJC, khảo sát của PV Tiền Phong tại tuyến phố vàng Hà Nội như Trần Nhân Tông, Cầu Giấy, không còn cảnh xếp hàng chờ mua vàng. Trao đổi với PV Tiền Phong, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu cho biết, việc bỏ độc quyền vàng miếng SJC cần thiết, là tiền đề để thị trường vàng cạnh tranh bình đẳng, giúp người dân có lựa chọn đúng đắn. Theo ông Hiếu, việc độc quyền vàng miếng SJC gây ra sự mất công bằng trên thị trường. “Cùng chất lượng vàng, nhưng việc độc quyền khiến người dân có cảm tưởng, vàng SJC với thương hiệu quốc gia, chất lượng tốt hơn loại vàng khác. Chính vì vậy, việc bỏ độc quyền thương hiệu vàng miếng SJC hợp lý. Tôi rất hoan nghênh chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm”, ông Hiếu chia sẻ. Đề xuất bỏ độc quyền vàng miếng SJC được chuyên gia kiến nghị nhiều năm nay. Dù là đơn vị được giao độc quyền sản xuất vàng miếng SJC nhưng Cty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) từng đề xuất bỏ độc quyền vàng miếng. Năm 2024, tại họp báo thường kỳ của UBND TPHCM tổ chức, lãnh đạo SJC cho biết, theo Nghị định 24 về hoạt động kinh doanh vàng, toàn bộ khuôn dập được giao về Ngân hàng Nhà nước quản lý, SJC chỉ dập lại vàng móp. “Độc quyền vàng miếng không mang lại lợi ích cho SJC, thậm chí doanh nghiệp còn bị mang tiếng trục lợi. Nhà nước cần xóa bỏ độc quyền vàng miếng, tạo điều kiện cho doanh nghiệp được dập vàng miếng, giúp đa dạng nguồn cung”, lãnh đạo SJC từng đề xuất. Ban Chính sách, chiến lược Trung ương đề xuất quản lý thị trường vàng theo nguyên tắc của thị trường, có sự quản lý phù hợp của Nhà nước; xóa bỏ tư duy không quản được thì cấm; tôn trọng quyền sở hữu, quyền tài sản, quyền tự do kinh doanh; bảo đảm sự minh bạch trên thị trường. Các giải pháp triển khai từng bước, có lộ trình rõ ràng và được điều chỉnh phù hợp với thực tế. Trong đó, chú trọng xây dựng niềm tin của người dân vào hệ thống tài chính, chính sách của nhà nước, góp phần đưa nguồn lực vàng phục vụ phát triển kinh tế. CẦN SỚM SỬA NGHỊ ĐỊNH 24 Với chủ trương chống “vàng hóa” nền kinh tế, năm 2012, Nghị định 24 về quản lý kinh doanh vàng ra đời. Kể từ khi cơ quan chức năng yêu cầu đơn vị kinh doanh vàng xuất hóa đơn điện tử, thị trường vàng dần minh bạch. Người dân khi mua vàng xuất trình căn cước công dân, nhận hóa đơn điện tử. Điều này giúp cơ quan chức năng chống thất thu thuế và minh bạch thị trường vàng. Để xóa độc quyền vàng miếng, các chuyên gia cho rằng, cần nhanh chóng sửa đổi Nghị định 24. Chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu kiến nghị, sửa Nghị định 24 theo hướng, Ngân hàng Nhà nước rút vai trò nhập khẩu, kinh doanh mà trao lại điều này cho doanh nghiệp được cấp phép. “Ngân hàng Nhà nước cần rút khỏi vai trò nhà nhập khẩu, kinh doanh vàng và trả lại việc kinh doanh cho thị trường. Ngân hàng Nhà nước cấp phép, quản lý, giám sát doanh nghiệp kinh doanh vàng”, ông Hiếu kiến nghị. Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường cho rằng, cần sớm sửa đổi Nghị định 24, phá thế độc quyền vàng. Theo ông Cường, tình trạng “vàng hóa” đã được giải quyết, cần phải thay đổi chính sách để không còn tình trạng độc quyền trong kinh doanh vàng. “Vàng là hàng hóa tích trữ, chứ không phải đầu tư. Người dân có một chút tiền muốn mua vàng để tích trữ phòng thân, của để dành an toàn lâu dài nên cần tạo điều kiện tốt, đáp ứng được nhu cầu này. Sửa đổi Nghị định 24 và phải thực hiện nghiêm theo yêu cầu này”, ông Cường kiến nghị. NGỌC LINH Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu xóa bỏ thế độc quyền Nhà nước về vàng miếng, có thể cấp phép cho nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia sản xuất vàng miếng. Chỉ đạo này được người dân, doanh nghiệp và chuyên gia kỳ vọng sớm được thực thi, trả lại quyền kinh doanh cho thị trường. tăng giá, người dân chuyển sang mua nhẫn, vàng trang sức như một cách sở hữu vàng. Nhưng thực tế ta lại đối xử với vàng trang sức gần như vàng miếng: Không cho nhập khẩu, gây khan hiếm nguyên liệu, phát sinh nhiều hệ lụy. Thái Lan có thị trường vàng trang sức lên đến 20 tỷ USD/năm. Đây là cơ hội lớn để phát triển ngành công nghiệp vàng trang sức, tạo giá trị kinh tế thực sự thay vì chỉ tập trung vào tích trữ. Một số chuyên gia đề xuất thành lập sàn giao dịch vàng chính thức. Quan điểm của ông về vấn đề này? Tôi đồng tình. Nhưng sàn vàng phải là sàn chính thống, minh bạch, có thể quản lý được nguồn gốc sản phẩm. Không thể để tái diễn tình trạng vàng ảo, đầu cơ, rửa tiền như trước. Đã là thị trường, phải vận hành theo quy tắc thị trường. Vàng đưa ra giao dịch phải rõ nguồn gốc, có sự điều tiết của Nhà nước qua công cụ như thuế và chính sách vĩ mô. Suy cho cùng, việc sửa đổi Nghị định 24 không chỉ là đòi hỏi thực tiễn mà còn là yêu cầu chính trị, pháp lý cấp thiết - đã được Tổng Bí thư chỉ đạo dứt khoát. Chúng ta cần thay đổi quan điểm: Quản lý theo hướng thị trường, có kiểm soát chặt chẽ, giảm độc quyền, tạo môi trường cạnh tranh minh bạch. Mục tiêu là đưa vàng về đúng vai trò của một loại hàng hóa tài sản, không phải công cụ đầu cơ, tích trữ hay “trú ẩn”. Làm tốt việc này sẽ giúp thị trường ổn định, tăng nguồn thu và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Cảm ơn ông. LUÂN DŨNG (thực hiện) Trả lại quyền kinh doanh cho thị trường KINH TẾ Người dân mong mỏi bỏ độc quyền vàng miếng SJC ẢNH: NHƯ Ý không chênh lệch với các thương hiệu vàng khác”, ông Hiếu nói. Tuy nhiên, muốn minh bạch thị trường vàng, ông Hiếu cho rằng, ngoài việc xoá bỏ độc quyền là yếu tố cần thì yếu tố đủ là tăng nguồn cung cho thị trường bằng cách nhập khẩu. “Ngân hàng Nhà nước nên cho phép các đơn vị kinh doanh vàng miếng được nhập khẩu vàng. Tuy nhiên, cơ quan này sẽ kiểm soát việc nhập bao nhiêu để không bị ảnh hưởng đến tỷ giá”, ông Hiếu nói. NGỌC MAI Cạnh tranh lành mạnh hơn Ông Trương Hiền Phương - Giám đốc cấp cao Công ty Chứng khoán KIS Việt Nam nhận định: “Việc xóa độc quyền vàng miếng SJC sẽ tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh hơn, thúc đẩy thị trường vận hành theo đúng quy luật cung cầu. Khi có nhiều doanh nghiệp được cấp phép nhập khẩu vàng, thị trường sẽ phong phú hơn, không còn phụ thuộc vào một vài đơn vị như hiện nay”. Ông cho rằng, khi nguồn cung được mở rộng, thị trường sẽ giảm tình trạng khan hiếm, kéo theo sự thu hẹp khoảng cách giữa giá vàng trong nước và giá vàng quốc tế vốn đang chênh lệch ở mức cao bất thường. Trước lo ngại về việc nhập khẩu vàng có thể ảnh hưởng tới dự trữ ngoại hối, ông nói: “Chúng ta vẫn nhập nhiều mặt hàng thiết yếu khác như thép, phân bón, sữa bằng ngoại tệ. Điều quan trọng là cần có cơ chế quản lý chặt chẽ và minh bạch để thị trường không bị đầu cơ, thao túng. Khi cung đủ cầu, tâm lý người dân ổn định, thì sẽ không còn những cơn sốt vàng bất thường như thời gian qua”. Nhiều chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, hiện nay việc nhập khẩu vàng miếng đã kiểm soát qua con đường nhập khẩu của doanh nghiệp, phải tạo điều kiện để nhập khẩu rộng rãi hơn, theo năng lực của doanh nghiệp để tạo nguồn cung dồi dào, tạo ra mặt bằng cân bằng với giá vàng thế giới. Với sản xuất vàng miếng, nếu doanh nghiệp đủ điều kiện thì cũng mở rộng cho sản xuất, không hạn chế việc chỉ định một số doanh nghiệp như hiện nay. UYÊN PHƯƠNG Theo đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường, việc sửa đổi nghị định này cần tập trung bỏ độc quyền vàng miếng của Nhà nước, đưa ra tiêu chuẩn để lựa chọn một số ngân hàng thương mại lớn, công ty kinh doanh vàng có năng lực kinh doanh vàng. VÀNG MIẾNG Ông có cho rằng việc nhập khẩu vàng sẽ góp phần xóa thế độc quyền vàng miếng trong nước? Nên nhập khẩu thế nào và bao giờ thì triển khai? Đại biểu Quốc hội Trần Anh Tuấn (đoàn TPHCM): Chính sách xóa bỏ thế độc quyền vàng miếng lẽ ra nên triển khai cách đây từ vài năm trước. Việc kiểm soát vàng miếng từ khâu nhập khẩu tới phân phối, tiêu thụ không đúng nguyên tắc thị trường, gây ra khó khăn trong việc giải quyết chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới, buôn lậu vàng miếng. Phải tạo điều kiện để nhập khẩu rộng rãi hơn, theo năng lực của doanh nghiệp để tạo nguồn cung dồi dào, tạo ra sự cân bằng với giá vàng thế giới. Chỉ đạo của Tổng Bí thư sẽ tạo điều kiện tốt hơn trong việc bình ổn giá, đồng thời kiểm soát và hạn chế được buôn lậu vàng miếng qua biên giới. Nếu doanh nghiệp đủ điều kiện thì nên cho phép mở rộng sản xuất vàng miếng, không hạn chế việc chỉ định một số doanh nghiệp như hiện nay. Qua đó, Nhà nước chỉ kiểm soát các quy tắc chung, tháo gỡ dần dần cho doanh nghiệp, tạo điều kiện cho thị trường vàng miếng lưu thông một cách thuận lợi như hàng hóa khác trên thị trường. Tuy nhiên, phải ứng dụng công nghệ thông tin để kiểm soát vàng từ khâu đầu vào cho tới đầu ra.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==