3 n Thứ Sáu n Ngày 30/5/2025 THỜI SỰ Phát biểu tiếp thu, giải trình, bà Nguyễn Thị Hồng - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) - khẳng định, việc cho vay không có tài sản đảm bảo và lãi suất bằng 0% không phải là việc làm thường xuyên, liên tục, mà là trường hợp rất đặc biệt và luật đã thiết kế rất nhiều quy định để phát hiện từ sớm, từ xa khi các tổ chức tín dụng cần thiết đưa vào thanh toán đặc biệt. Theo Thống đốc NHNN, cho vay đặc biệt chỉ có 2 trường hợp: Một là xảy ra rút tiền hàng loạt; hai là tổ chức tín dụng bị kiểm soát đặc biệt. “Luật Các tổ chức tín dụng hiện nay đã thiết kế rất nhiều quy định để phát hiện từ sớm, từ xa với các ngân hàng, khi cần thiết thì đưa vào giai đoạn can thiệp sớm. Ở giai đoạn này, đã thực hiện các giải pháp yêu cầu tổ chức tín dụng, cổ đông thực hiện”, bà Hồng nói. Về quá trình can thiệp sớm, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng lý giải, nếu trường hợp mất thanh khoản, tổ chức tín dụng được vay từ NHNN có lãi suất, chứ “không phải chưa gì đã cho vay lãi suất 0%”. “Khi xét cho vay đặc biệt, NHNN bao giờ cũng yêu cầu các ngân hàng có tài sản bảo đảm. Chỉ khi nào khó khăn lắm, không còn tài sản bảo đảm thì mới quyết định cho vay không có tài sản bảo đảm”, bà nói. Với sự biến động không ngừng của hệ thống các tổ chức tín dụng, kể cả trên thế giới và ở Việt Nam, có nhiều vấn đề liên quan đến thanh khoản, rút tiền; người dân có thể ở nhà, sử dụng trang thiết bị điện tử để rút tiền. Cho nên, những vấn đề xử lý nhanh cần phải được đặt ra. Thủ tướng Chính phủ đề nghị rà soát để có thể sửa đổi luật lần này cùng với luật hóa Nghị quyết 42. Đề cập đến việc cho vay đặc biệt áp dụng trong trường hợp rút tiền hàng loạt, Thống đốc NHNN cho rằng, đã rút tiền hàng loạt thì sẽ lan truyền rất lớn, nếu không kịp thời ngăn chặn sẽ gây hệ lụy đối với hệ thống. CHO VAY ĐẶC BIỆT NHẰM ĐẢM BẢO AN TOÀN HỆ THỐNG Vậy tài sản đảm bảo khi vay đặc biệt của các tổ chức tín dụng là những tài sản gì? Giải đáp băn khoăn này, bà Hồng nói, tổ chức tín dụng là trung gian huy động vốn để cho vay. Cho nên, tài sản của tổ chức tín dụng chủ yếu là những khoản phải đòi, tức là các khoản đã cho doanh nghiệp và người dân vay. “Khi vay bao giờ cũng phải đưa những hồ sơ tín dụng để NHNN lấy làm tài sản đảm bảo và hồ sơ đó chính là tài sản, các tổ chức tín dụng lưu giữ”, bà Hồng cho hay. Có nhiều khoản cho vay đặc biệt. “Năm 2022, xảy ra sự cố rút tiền hàng loạt, anh em NHNN phải làm cả đêm cả ngày, cùng với ngành ngân hàng rà soát hồ sơ cho vay của các tổ chức tín dụng để làm tài sản đảm bảo. Hoặc các tổ chức tín dụng đã đầu tư vào những giấy tờ có giá như trái phiếu Chính phủ, các công cụ tài chính, thì khi cho vay thiếu thanh khoản, NHNN cũng đều đề nghị họ phải lấy đó làm tài sản đảm bảo”, bà Hồng nói. Đối với lãi suất 0%, khi cho vay đặc biệt cũng chủ yếu là đảm bảo cho mục đích an toàn hệ thống. Cho nên, những đề án tái cơ cấu các ngân hàng “0 đồng” vừa qua chuyển giao bắt buộc thường là giải pháp đưa lãi suất về 0%. Về mặt số lượng hay điều kiện, tiêu chuẩn, bà Hồng cho biết vấn đề này phải căn cứ vào thực tế diễn biến của mỗi ngân hàng. Ví dụ, với sự cố rút tiền hàng loạt thì không chỉ ở những ngân hàng yếu kém. Như vừa qua, ở Mỹ đã xảy ra trường hợp ngân hàng hoạt động liên tục trong 52 năm có lãi, nhưng sự cố rút tiền hàng loạt vẫn xảy ra. LUÂN DŨNG Hai trường hợp được cho vay đặc biệt Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng ẢNH: QH Nghị quyết được Quốc hội ban hành có ý nghĩa đặc biệt, vừa giúp đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án NƠXH, vừa góp phần ngăn chặn, hạn chế các hiện tượng tiêu cực, trục lợi. KHÔNG CẦN THỦ TỤC CHẤP THUẬN CHỦ TRƯƠNG ĐẦU TƯ Nghị quyết được Quốc hội thông qua ngày 29/5 cho phép không thực hiện thủ tục đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư mà thực hiện giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu. Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh, quy định này giúp cắt giảm được khoảng 200 ngày, tương ứng khoảng 70% thời gian thực hiện so với quy định hiện hành. Bên cạnh đó, Nghị quyết không yêu cầu thực hiện bước lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, giúp cắt giảm được 65 ngày thực hiện thủ tục so với quy định hiện hành. Nghị quyết cũng bỏ thủ tục thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng tại cơ quan chuyên môn về xây dựng; miễn giấy phép xây dựng đối với trường hợp áp dụng thiết kế mẫu, thiết kế điển hình. Nghị quyết được Quốc hội thông qua cũng không yêu cầu thẩm định giá bán, giá thuê mua NƠXH tại cơ quan chuyên môn cấp tỉnh mà do chủ đầu tư tự xây dựng, phê duyệt, sau khi hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng. Chủ đầu tư có trách nhiệm thực hiện kiểm toán, quyết toán và gửi hồ sơ đến cơ quan chuyên môn cấp tỉnh để kiểm tra. Theo tính toán của Chính phủ, quy định này giúp cắt giảm được ít nhất 30 ngày so với quy định hiện hành, tùy theo từng trường hợp cụ thể. CƠ QUAN, TỔ CHỨC ĐƯỢC THUÊ NƠXH ĐỂ BỐ TRÍ CHỖ Ở CHO NHÂN VIÊN Một quy định nổi bật khác được quy định trong Nghị quyết là quy định về Quỹ nhà ở quốc gia. Theo đó, Quỹ nhà ở quốc gia là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Quỹ nhà ở quốc gia gồm: Quỹ nhà ở Trung ương do Chính phủ thành lập, Quỹ nhà ở địa phương do UBND cấp tỉnh thành lập. Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng, Quỹ Nhà ở quốc gia tập trung hình thành quỹ nhà ở để cho thuê với mục tiêu tiết kiệm nguồn lực về đất đai, nhiều người được sử dụng luân phiên quỹ nhà ở này, bảo đảm giải quyết nhu cầu về nhà ở ổn định, lâu dài cho những đối tượng không có khả năng chi trả để mua NƠXH. Về chính sách hỗ trợ về NƠXH, Nghị quyết đề xuất bổ sung quy định điều kiện để được hưởng chính sách hỗ trợ về NƠXH đối với các đối tượng chịu tác động bởi việc tổ chức, sắp xếp lại đơn vị hành chính. Nghị quyết cũng giao quyền chủ động cho địa phương xem xét, đánh giá theo thời gian di chuyển, điều kiện hạ tầng giao thông, vùng miền... để xác định đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về NƠXH, tạo điều kiện thuận lợi về chỗ ở thuận tiện, gần nơi làm việc. Đặc biệt, Nghị quyết cũng cho phép doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội được thuê NƠXH để bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của mình ở, tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động yên tâm công tác. Nghị quyết đã bổ sung trách nhiệm của Chính phủ trong việc quy định phòng ngừa sơ hở, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, trục lợi chính sách; có giải pháp kiểm soát, kiểm tra, kiểm định chất lượng NƠXH. Để bảo đảm luật sớm đi vào cuộc sống, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, nhiều quy định trong Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển NƠXH sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/6. VĂN KIÊN Chiều 29/5, trong ngày cuối cùng của đợt 1 Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thông qua Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội (NƠXH). Sáng 29/5, Quốc hội thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng; nhiều đại biểu quan tâm đề xuất về khoản cho vay đặc biệt có lãi suất 0%/ năm, cho vay đặc biệt không có tài sản đảm bảo. Thí điểm cắt giảm thủ tục cho dự án NƠXH Phát triển NƠXH là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm giúp các hộ gia đình có thu nhập trung bình, thu nhập thấp sớm “an cư lạc nghiệp". Tháng 4/2023, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030”. Tuy nhiên, do thủ tục, quy trình của pháp luật về đầu tư, triển khai thực hiện các dự án còn nhiều bất cập, vướng mắc, nên số lượng NƠXH vẫn còn rất thấp, không đáp ứng được yêu cầu của người dân. Việc Quốc hội thông qua Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án nhà ở xã hội ẢNH:CHINPHU.VN Theo Thống đốc NHNN, nhiều khi sự cố rút tiền hàng loạt không phải xuất phát từ những yếu kém trong quản lý của một tổ chức tín dụng, mà có nhiều yếu tố khách quan, thậm chí là tin đồn, sự cố về công nghệ, mất dữ liệu... Tất cả đều có thể dẫn đến trường hợp rút tiền hàng loạt, do vậy để đảm bảo an toàn hệ thống cũng cần phải có phương án xử lý rất nhanh.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==