8 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ n Thứ Tư n Ngày 28/5/2025 ƯƠM MẦM TRÊN GHẾ NHÀ TRƯỜNG Nhiều năm nay, tỉnh Lâm Đồng chú trọng trong việc tìm kiếm, phát triển những “hạt giống đỏ”, đặc biệt là ươm mầm trên ghế nhà trường. Một trong những chiến lược cụ thể là thành lập các “Tổ Tu dưỡng, rèn luyện Hạt giống đỏ” trong các cơ sở giáo dục. Các tổ chức Chi bộ Đảng trong trường học đóng vai trò quan trọng trong việc xác định và bồi dưỡng những học sinh có tiềm năng. Sáng kiến “Xây dựng hình mẫu học sinh THPT Chu Văn An” là một ví dụ điển hình về phương pháp phát triển đảng viên từ học sinh, tập trung xây dựng những tấm gương điển hình tiên tiến trong đoàn viên học sinh. Từ năm 2019 đến nay, Chi bộ Trường THPT Chu Văn An (xã Hiệp An, huyện Đức Trọng) đã cử gần 20 học sinh tham gia lớp nhận thức về Đảng và đặc biệt kết nạp được 5 học sinh là đoàn viên xuất sắc đứng vào hàng ngũ của Đảng. Ông Phan Đức Thái, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Lâm Đồng cho biết, nhiều năm qua, các đơn vị giáo dục trực thuộc sở đang áp dụng phương pháp có cấu trúc, tập trung vào việc phát triển đảng viên từ các học sinh THPT xuất sắc. Cùng với đó, các trường học thành lập các câu lạc bộ đội nhóm, học tập và phong trào để bồi dưỡng các em ngay từ đầu. Theo ông Thái, mục tiêu tạo môi trường để các em học sinh vừa đạt kết quả tốt trong học tập, vừa tích cực tham gia các hoạt động phong trào. Những hoạt động này không chỉ giúp các em nâng cao kiến thức, kỹ năng mà còn định hướng lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa, góp phần xây dựng đội ngũ đảng viên trẻ chất lượng trong tương lai. Từ đó, các chi bộ sẽ dễ dàng sàng lọc, lựa chọn được những hạt giống tiềm năng. "Khi các em đáp ứng được cả hai tiêu chí về học tập và hoạt động phong trào, các em sẽ có cơ hội đứng vào hàng ngũ của Đảng, như đã đề cập. Trong những trường hợp các em chưa đủ 18 Tây Nguyên có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế-xã hội và quốc phòng an ninh của Việt Nam. Vì vậy, việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đóng vai trò quyết định. Trong đó, việc tìm kiếm, bồi dưỡng những “hạt giống đỏ” được xem là một chiến lược then chốt, nhất là trong môi trường giáo dục và các cấp bộ Đoàn. Trường học ở Lâm Đồng tổ chức Lễ kết nạp Đảng cho học sinh Kỳ cuối: Sức bật từ những “hạt giống đỏ” nTHÁI LÂM PHÓNG SỰ BẢO TỒN KHÔNG CHỈ LÀ “CHỐNG SẬP” HAY ĐẢO NGÓI Tính đến đầu năm 2025, Hà Nội có gần 6.000 di tích các loại, trong đó có hơn 1.200 di tích đã được xếp hạng cấp quốc gia và cấp thành phố. Tuy nhiên, theo PGS. TS Nguyễn Văn Huy, nguyên Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, “nhiều di tích ở Hà Nội hiện nay đang rơi vào tình trạng tồn tại vật lý chứ không phải tồn tại văn hóa. Chúng được bảo quản theo kiểu trưng bày bất động, không có hoạt động kết nối nào với cộng đồng quanh đó”. Công văn 2065/UBND-KGVX của UBND TP Hà Nội, ban hành ngày 20/5/2025, một lần nữa nhấn mạnh yêu cầu rà soát, phân loại di tích xuống cấp, quy định rõ trách nhiệm của các quận, huyện trong việc bảo quản, tu bổ. Nếu chỉ dừng lại ở “chống sập” hay “sửa mái ngói”, việc bảo tồn vẫn mang tính hình thức. Theo nhiều chuyên gia, đây là thời điểm cần vượt ra khỏi tư duy giữ gìn đơn thuần, chuyển sang phát huy giá trị, tức là làm cho di tích sống trong đời sống hiện tại. Họa sĩ Thu Trần - từng có những triển lãm thị giác rất thành công trong lòng di sản Nhà máy xe lửa Gia Lâm - chia sẻ: “Người trẻ có thể đi xuyên qua một di tích mà không cảm nhận được gì, vì nơi đó không đối thoại với họ. Nhưng chỉ cần một đêm trình diễn nghệ thuật đương đại hay một chương trình kể chuyện truyền miệng, không gian ấy sẽ mở ra một chiều khác của lịch sử”. Một ví dụ làm di sản “sống dậy” được nhiều người nhắc tới là đình Kim Ngân (Hàng Bạc). Từng là một địa chỉ hoang vắng, nhưng từ khi Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội phối hợp với các nghệ nhân tổ chức trình diễn ca trù định kỳ tại đây, lượng khách đến trải nghiệm tại đình Kim Ngân đã tăng gấp 3 lần. Đạo diễn Lê Quý Dương cho biết: “Không gian di tích chính là sân khấu tự nhiên cho nghệ thuật truyền thống. Khi ca trù, chèo hay tuồng được đưa vào chính nơi lưu giữ tinh thần đất nước, thì giá trị của di tích mới được kích hoạt một cách sống động và sâu sắc”. Nhưng để làm được điều đó, cần một cơ chế linh hoạt. PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam nhận định: “Thành phố cần mạnh dạn cho phép các tổ chức nghệ thuật, nhóm sáng tạo xã hội hóa hoạt động tại di tích, theo mô hình đồng quản lý. Miễn là không xâm hại đến cấu trúc, thì sự hiện diện của cộng đồng sẽ là lá phổi giúp di tích không bị hoang phế”. DI TÍCH CÓ THỂ TẠO RA THU NHẬP Trên thế giới, việc phát huy giá trị kinh tế của di tích không còn là điều xa lạ. Những mô hình như cung điện Versailles (Pháp), các công trình trong mạng lưới Norwich 12 (Anh), khu phức hợp Tour & Taxis tại Brussels (Bỉ), hay thậm chí nhà tù Berrima (Úc)... đều là những ví dụ sống của việc di sản được khai thác khéo léo trở thành nguồn thu ổn định thông qua các dịch vụ du lịch, biểu diễn văn hóa, tổ chức sự kiện. TS Thu Phương cho biết, nhiều quốc gia châu Á đã đi trước Việt Nam trong việc kết hợp nghệ thuật với di sản. Tại Nhật Bản, lễ hội ánh sáng TeamLab ở các chùa cổ Kyoto thu hút hàng trăm nghìn người tham dự mỗi năm. Ở Hàn Quốc, cung Gyeongbok được sử dụng làm nền cho trình diễn thời trang hanbok, đêm thơ, nhạc truyền thống, kết hợp ánh sáng công nghệ. Mỗi sự kiện được thiết kế để tôn trọng không gian gốc, nhưng tạo trải nghiệm mới mẻ. Singapore có chương trình Heritage Nights, cho phép các nghệ sĩ tổ chức sự kiện âm nhạc, chiếu phim, kể chuyện tại các công trình di sản với điều kiện phải nộp hồ sơ xin phép rõ ràng. GS Han Jong-woo (Viện Di sản Văn hóa Hàn Quốc) chia sẻ trong một hội thảo tại Việt Nam: “Chúng tôi không xem di tích là bất khả xâm phạm. Điều quan trọng là xây dựng quy tắc tương tác có kiểm soát. Nếu nghệ thuật đến đúng cách, nó không làm tổn thương di tích, mà còn đem lại cho di tích thêm một đời sống mới”. Nhà sử học Dương Trung Quốc từng nhiều lần nhấn mạnh, Trong khi Huế đang nóng với chuyện ngai vàng triều Nguyễn tại Điện Thái Hòa bị xâm phạm, Hà Nội mới ban hành công văn yêu cầu siết chặt công tác bảo tồn di tích. Để các giá trị này không chỉ tồn tại trong hồ sơ xếp hạng, nhiều chuyên gia cho rằng, cần một cách tiếp cận mới: đánh thức di sản, vừa gìn giữ vừa khai thác hiệu quả trên cả hai phương diện văn hóa và kinh tế. Bài học bảo vệ và phát huy NHỮNG ĐẢNG VIÊN TRẺ TIÊN PHONG Ở TÂY NGUYÊN Văn Miếu - Quốc Tử Giám từng thu gần 50 tỷ đồng mỗi năm trước dịch COVID-19 Trên khắp cả nước, nhiều di tích đang từng bước trở thành nguồn sinh kế bền vững nhờ được “kích hoạt” đúng cách. Ở chiều kích văn hóa được nhìn như một tài sản sống, di sản có thể vừa nuôi dưỡng tâm hồn cộng đồng, vừa mang lại lợi ích kinh tế thiết thực.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==