11 n Thứ Ba n Ngày 27/5/2025 XÃ HỘI Ông Ngô Hải Đường, Trưởng phòng Quản lý vận tải đường bộ, Sở Xây dựng TPHCM, cho biết, thực hiện Quyết định của UBND TPHCM về phê duyệt Đề án tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp kiểm soát phương tiện cá nhân, ngành giao thông đã đưa vào vận hành 138 tuyến xe buýt với tổng số 2.221 phương tiện. Trong đó, có 160 xe buýt điện hoạt động trên 19 tuyến và 528 xe buýt sử dụng khí CNG trên 18 tuyến, chiếm khoảng 31% tổng số xe buýt hiện có. Sở đã hoàn thành chuyên đề giai đoạn 1 của Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông. Theo đó, lộ trình chuyển đổi xe buýt với mục tiêu đến năm 2030, 100% xe buýt của thành phố sử dụng điện, năng lượng xanh; ban hành các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi phương tiện xe buýt sang sử dụng điện, năng lượng xanh và hỗ trợ xây dựng trạm sạc điện; lộ trình đầu tư phát triển các trạm sạc điện theo lộ trình chuyển đổi xe buýt. THÁCH THỨC Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, song các chuyên gia về quy hoạch đô thị nhìn nhận, quá trình chuyển đổi xanh trong giao thông đô thị ở TPHCM đang phải đối mặt với không ít thách thức. Trước hết là chi phí đầu tư cao cho phương tiện và hạ tầng sạc điện. Doanh nghiệp vận tải, đặc biệt là các hợp tác xã, hộ cá thể, cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn từ tín dụng và chính sách thuế để có thể tham gia vào lộ trình chuyển đổi. Chia sẻ với PV, đại diện một số hợp tác xã (HTX) vận tải tại TPHCM cũng bày tỏ vấn đề khó nhất chính là vốn đầu tư mà cụ thể giá xe buýt điện cao hơn xe buýt truyền thống dẫn đến gánh nặng đầu tư. “Phần lớn thành viên HTX đều phải vay ngân hàng để hoạt động. Nếu phải tiếp tục vay nợ để chuyển đổi sang xe buýt điện sẽ dễ dẫn đến tình trạng nợ chồng nợ, lãi chồng lãi”, đại diện HTX Vận tải Quyết Thắng nói. PGS.TS Vũ Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Giao thông vận tải (Trường Đại học Việt Đức), chỉ ra rằng, quá trình chuyển đổi sang xe buýt điện không hề dễ dàng. Hạ tầng sạc điện, bảo trì, cơ chế khuyến khích đầu tư và chuyển đổi phương tiện, cùng chính sách hỗ trợ tài chính là những yếu tố then chốt cần được đầu tư đồng bộ. Nếu thiếu đi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về hạ tầng và cơ chế, quá trình chuyển đổi có thể bị đình trệ hoặc không đạt được hiệu quả như kỳ vọng. “Muốn chuyển đổi xe buýt điện thành công, TPHCM cần một chiến lược bài bản, đồng bộ giữa các sở, ngành, doanh nghiệp vận tải và người dân”, ông Tuấn nói. CHUYỂN XE CÔNG NGHỆ CHẠY XĂNG SANG CHẠY ĐIỆN TPHCM cũng đang tính phương án chuyển đổi xe công nghệ chạy xăng sang xe điện. Ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế - Viện Nghiên cứu Phát triển TPHCM (gọi tắt là Viện), cho biết, kết quả khảo sát do Viện thực hiện thời gian qua cho thấy, nhóm xe công nghệ được xác định là một trong những nguồn phát thải cao. Quãng đường di chuyển trung bình hằng ngày của xe công nghệ khoảng 100km/ngày, tần suất hoạt động từ 8 - 12 tiếng, từ đó lượng khí thải ra môi trường cao. Khảo sát hơn 400 tài xế vào năm 2023 từ 3 nền tảng Grab, Be và Gojek (tất cả tài xế đều chạy xe xăng), kết quả cho thấy, với quãng đường hoạt động khoảng 100 km/ngày, tiền xăng là khoảng 70.000 - 100.000 đồng/ngày. Trong khi đó, với tài xế sử dụng xe điện (khảo sát Xanh SM), chi phí sạc điện là khoảng 20.000 đồng/ngày cho quãng đường tương tự. Sự chênh lệch này cho thấy tài xế chạy xe điện có thể tiết kiệm từ 40.000 - 60.000 đồng/ngày, tương đương tiết kiệm khoảng 1 triệu đồng/ tháng. "Nếu tài xế dùng toàn bộ số tiền tiết kiệm này để vay, mua trả góp xe máy điện thì sau khoảng 25-30 tháng là có thể hoàn toàn sở hữu một xe máy điện. Đây là lý do rất khả quan để chúng tôi tin tưởng rằng việc hỗ trợ các tài xế chuyển đổi phương tiện là rất khả thi”, ông Hải nói. Theo ông Hải, Viện đã làm việc với các ngân hàng để thiết kế sản phẩm cho vay dành cho nhóm tài xế công nghệ. Bên cạnh đó, các hãng sản xuất xe điện hai bánh cũng cam kết có những chính sách ưu đãi đặc biệt để đồng hành với TPHCM trong việc chuyển đổi phương tiện. Viện đang tham mưu UBND TPHCM kiến nghị đến Trung ương nhiều chính sách, gồm miễn lệ phí trước bạ cho xe điện đăng ký mới lần đầu trong vòng 2 năm kể từ khi ban hành chính sách, miễn thuế giá trị gia tăng (VAT) cho tài xế công nghệ sử dụng xe điện và miễn thuế VAT trên mỗi đơn hàng mà tài xế công nghệ chạy xe điện thực hiện. "Nếu chính sách khả thi, đi vào thực tế, chúng tôi hy vọng trong vòng 2 năm từ khi ban hành chính sách sẽ có thể chuyển đổi 80% số lượng xe công nghệ chạy xăng sang xe điện và sau đó khoảng 3-5 năm, sẽ có thể chuyển toàn bộ xe công nghệ chạy xăng sang xe điện”, ông Hải nói. Theo ông Hải, dự kiến trong tháng 6 năm nay, Viện sẽ có bản dự thảo đề xuất chính sách và tổ chức hội thảo tham vấn các ý kiến chuyên gia, nhà khoa học, các cơ quan quản lý nhà nước, các cơ quan quản lý để tổng hợp, hoàn thiện trước khi trình UBND TPHCM trong tháng 7. ĐỔI XE CŨ LẤY XE MỚI Với giai đoạn 2 của Đề án, ông Đường cho biết, thành phố đang xây dựng chính sách khuyến khích, ưu đãi và lộ trình đối với các cá nhân, hộ gia đình, hợp tác xã, doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi phương tiện giao thông từ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh và lộ trình thực hiện. Trong đó, bao gồm xe taxi, xe công nghệ, xe hợp đồng, xe khách và xe tải, phương tiện cá nhân, ô tô và phương tiện thuộc quản lý bởi các đơn vị hành chính công, doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân. Đồng thời, thành phố đang nghiên cứu chính sách thu mua và đổi phương tiện giao thông cũ sang các phương tiện mới sử dụng điện hoặc năng lượng xanh. Song song đó, thành phố sẽ đề xuất các giải pháp kiểm soát khí thải từ phương tiện giao thông đường bộ đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050. Các giải pháp bao gồm phân vùng giao thông, ưu tiên hoạt động cho phương tiện sử dụng năng lượng sạch và từng bước hạn chế xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch tại các khu vực trọng điểm như trung tâm TPHCM, huyện Cần Giờ và huyện Côn Đảo. Để triển khai hiệu quả các chính sách kể trên, thành phố sẽ xây dựng bộ tiêu chí, trình tự và thủ tục cụ thể, đảm bảo khả năng thực thi cao và đồng bộ giữa các đơn vị liên quan. “Sở Xây dựng hiện đang phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để nghiên cứu và hoàn thiện dự thảo Nghị quyết về kiểm soát khí thải phương tiện giao thông. Dự thảo này được xây dựng theo hướng bổ sung đánh giá tác động sau khi thành phố hoàn tất việc tinh gọn bộ máy và sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, dự kiến hoàn thành và trình UBND TPHCM xem xét trong quý IV/2025. Song song đó, đối với giai đoạn 2 của Đề án, Sở Xây dựng đã hoàn tất việc lựa chọn đơn vị tư vấn và đang triển khai xây dựng nội dung. Đề án dự kiến sẽ hoàn thiện và trình UBND TPHCM trong cùng quý IV/2025”, ông Đường cho biết. HỮU HUY Hướng đến mục tiêu 100% xe buýt hoạt động bằng điện hoặc năng lượng sạch vào năm 2030, TPHCM đang nghiên cứu triển khai loạt chính sách đồng bộ. Đồng thời mở rộng lộ trình hỗ trợ chuyển đổi xe điện cho xe công nghệ và cả phương tiện cá nhân. Người dân đón xe buýt điện ở trung tâm TPHCM ẢNH: HỮU HUY Tăng tốc chuyển đổi xanh xe buýt, xe công nghệ TPHCM kỳ vọng sau 2 năm từ khi ban hành chính sách sẽ có thể chuyển đổi 80% số lượng xe công nghệ chạy xăng sang xe điện ẢNH: HỮU HUY “Sở Xây dựng đã và đang triển khai các công việc liên quan đến công tác chuyển đổi xanh trong giao thông như xây dựng các bộ định mức, đơn giá cho xe buýt điện; tạo điều kiện và phối hợp với các đơn vị để phát triển hệ thống trạm sạc điện, taxi điện; đưa vào hoạt động xe đạp công cộng, xe điện 4 bánh, hệ thống vé điện tử liên thông cho giao thông công cộng…”. Ông NGÔ HẢI ĐƯỜNG - Trưởng phòng Quản lý vận tải đường bộ, Sở Xây dựng TPHCM
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==