n “CHÚ Å ÀEN” ÀÖNÅ G VÊTÅ HOANG DA:Ä SANÁ G XOAÁ TÖIË LAIÅ MOCÅ [ Trang 4] n KHAOÃ CÖ Í HOCÅ ... VU Ä TRUÅ [ Trang 13] CHU Ã NHÊTÅ BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HANÂ H TÊTË CA Ã CACÁ NGAYÂ TRONG TUÊNÌ [ Trang 3 ] [ Trang 16] n BI KÕCH CUAÃ CÛUÅ TAIÂ NÙNG TREÃ MU // Töní g Bñ thû Tö Lêm: Àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng àaä cönë g hiïnë tronå àúiâ cho Tö í Quöcë // Àoanâ àaiå biïuí Trung ûúng Àoanâ TNCS Höì Chñ Minh viïnë g nguyïn Chuã tõch nûúcá Trênì Àûcá Lûúng n PHIM TAIÂ LIÏUÅ CA NHACÅ - SÖTË THÊTÅ HAY AOÃ ? [ Trang 10] QUÖCË TANG NGUYÏN CHUÃ TÕCH NÛÚCÁ TRÊNÌ ÀÛCÁ LÛÚNG Àoanâ Ban Chêpë hanâ h Trung ûúng Àanã g do Töní g Bñ thû Tö Lêm lamâ trûúnã g àoanâ vaoâ viïnë g àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng CAM GO CUÖCÅ CHIÏNË CHÖNË G THUÖCË GIAÃ Cöng an Haâ Nöiå àönì g loatå khamá xetá gênì 20 àõa àiïmí taiå 20 tónh, thanâ h, thu giûä gênì 100.000 höpå , lo,å vó chûaá thûcå phêmí chûcá nùng giaã TIÏNÌ LÛÚNG KHÖNG TÙNG NHÛNG GIAÁ NHAÂ TÙNG LIÏN TUCÅ Àaiå biïuí Quöcë höiå Nguyïnî Hoanâ g Baoã Trên (Bònh Dûúng) [ Trang 5 ] [ Trang 2 ] 25/5/2025 SÖË 145 Bocá trêìn thuã àoaån cuãa cacá “öng truâm” Trong böië canã h hanâ h lang phapá ly á chûa hoanâ chónh, viïcå phatá hiïnå va â triïtå pha á hanâ g loatå àûúnâ g dêy sanã xuêtë thuöcë gia ã trong thúiâ gian ngùnæ la â sû å nö î lûcå cuaã nganâ h cöng an vaâ cacá cú quan chûcá nùng trïn caã nûúcá . AÃ nh: NHÛ YÁ
Thúâi sûå Chuã nhêåt 25/5/2025 2 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG DUÕNG n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ va ø Nam Trung Boä : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 243 Ngoâ Quyenà , TP Laoø Cai, tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä 18 Le â Thanh Nghò, phöônø g Honà g Ha,ø TP Ha ï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LE MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM Baoá chñ gênì àêy hay àùng tin võ caná bö å nayâ cöng chûcá no å àõa phûúng kia àûúcå nhênå àïnë vaiâ ba ty ã àönì g cho mötå suêtë ... nghó viïcå súmá . Gênì àêy nhêtë la â mötå pho á trûúnã g phonâ g thuöcå Vùn phonâ g Tónh uyã Quanã g Nam nghó hûu trûúcá tuöií gênì 7 nùm, àûúcå nhênå hún 3,2 tyã àönì g tiïnì hö î trú.å Àútå nayâ , tónh Quanã g Nam cêpë bö í sung hún 41,2 tyã àönì g àï í chi tra ã chï ë àö,å chñnh sacá h cho 32 caná bö,å cöng chûcá , viïn chûcá va â ngûúiâ lao àönå g thuöcå diïnå nghó hûu hoùcå nghó thöi viïcå trûúcá tuöií theo Nghõ àõnh 178 vaâ 67 cuaã Chñnh phu.ã Dû luênå àem khoanã tiïnì nayâ nhên chia cho thúiâ gian nghó súmá , thûúnâ g la â khoanã g 5-7 nùm, röiì bònh banâ vï ì cao thêpë , nhiïuì ñt. Vaiâ , ba ty ã àönì g, hùnè la â mötå khoanã tiïnì khöng nhoã nïuë khöng muönë noiá la â lúná vúiá nhûnä g caná bö å cöng chûcá trong sacå h chó sönë g nhú â vaoâ àönì g lûúng. Vúiá ho,å chùtæ bopá , tñch luyä ca ã mötå àúiâ co á khi cunä g chûa chùcæ co á àûúcå “mötå cucå ” nhû vêyå . Têtë nhiïn àïí cho ra àúiâ chñnh sacá h, chï ë àö å àöië vúiá ngûúiâ nghó viïcå , thöi viïcå , thöi giûä chûcá vuå lanä h àaoå ,... nhùmç thûcå hiïnå sùpæ xïpë tö í chûcá bö å mayá cuaã hï å thönë g chñnh trõ nhû Nghõ àõnh 178, chùcæ chùnæ cacá bö å nganâ h, cú quan liïn quan àa ä tñnh toaná ky ä canâ g. Àï í lamâ sao vûaâ àamã baoã quyïnì lúiå va â tñnh chêtë nhên vùn cho nhûnä g ngûúiâ tònh nguyïnå súmá rúiâ khoiã böå mayá nha â nûúcá , ma â nha â nûúcá vênî khöng bõ “hú”á (vï ì chi phñ höî trú)å . Trïn thûcå tï,ë Nghõ àõnh 178 duâ múiá ban hanâ h ngayâ 31/12/2024, nhûng àïnë 15/3/2025 cunä g àaä àûúcå sûaã àöií , bö í sung vúiá Nghõ àõnh 67. Co á thï í noiá caná bö å nha â nûúcá xin nghó viïcå súmá àa ä va â àang trú ã thanâ h mötå lanâ soná g kha á àùcå biïtå , ma â khoanã tiïnì hö î trú å chó laâ mötå trong nhûnä g àönå g lûcå . Trong khi múiá chó mêyë nùm trûúcá , àêy vênî la â viïcå hïtë sûcá nùnå g nï,ì chêtë chûaá têm tû. Böå Taiâ chñnh àútå nayâ co á túiá 10.400 caná bö,å cöng chûcá nghó hûu trûúcá tuöií . Taiå tónh Phuá Yïn, Sú ã Nöng nghiïpå va â Phatá triïní nöng thön coá túiá 118 ngûúiâ xin nghó hûu súmá va â thöi viïcå . Cunä g sú ã nayâ cuaã tónh Haâ Tônh co á 91 ngûúiâ xin nghó viïcå . Trïn ca ã nûúcá , bònh quên möiî sú,ã ban nganâ h, quênå , huyïnå co á vaiâ chucå àïnë hanâ g trùm ngûúiâ xin nghó la â bònh thûúnâ g. Àiïuì nayâ trú ã thanâ h mötå cuöcå cacá h manå g quy mö rêtë lúná vïì nhên sû å va â bö å mayá , nêng cao vaâ chuêní hoaá trònh àö,å chêtë lûúnå g caná bö,å cöng chûcá viïn chûcá ; taoå ra mötå cú chï ë vênå hanâ h hiïuå qua,ã tiïtë kiïmå ngên sacá h, phucå vu å tötë hún cho nhên dên. Mötå sö ë àõa phûúng nhû Àùkæ Lùkæ , va â múiá àêy la â Ha â Nöiå co á chu ã trûúng khöng xem xetá cho nghó hûu/thöi viïcå trûúcá tuöií theo cacá Nghõ àõnh 178 va â 67 àöië vúiá nhûnä g ngûúiâ àûúcå àaná h gia á “co á phêmí chêtë , nùng lûcå nöií tröiå , damá nghô, damá lamâ , damá chõu tracá h nhiïmå vò lúiå ñch chung, co á thanâ h tñch tiïu biïuí , mang laiå lúiå ñch cho cú quan, töí chûcá , àún võ”. Àïí thêyë ú ã àêy khöng chó thanh locå nhên sûå khöng conâ phuâ húpå , ma â conâ baoã tönì gòn giûä ngûúiâ tötë , ngûúiâ taiâ àï í co á thï í tiïpë tucå cönë g hiïnë . Vúiá nhûnä g ngûúiâ tònh nguyïnå súmá rúiâ khoiã bö å mayá nha â nûúcá , giûaä hai khaiá niïmå la â “hy sinh” va â “tracá h nhiïmå ”, töi thiïn vïì vï ë sau hún. Àoá la â nhûnä g ngûúiâ co á tinh thênì tracá h nhiïmå vúiá sûå nghiïpå chung cuaã àêtë nûúcá . Caiá àûúcå vúiá ho å khöng chó laâ mötå khoanã tiïnì , ma â la â camã giacá thanh thanã vúiá cöng viïcå àa ä qua, àï í tiïpë tucå vúiá nhûnä g dû å àõnh chûa kõp thûcå hiïnå . Àúiâ sönë g vênî luön tiïpë tucå , bêtë tênå ... n Nghó viïcå gia á cao [ TRÑ QUÊN ] cuöië tuênì Chuyïnå NHA Â Ú Ã XA Ä HÖÅI CUNÄ G “NGOAI TÊMÌ VÚÁI” Tiïëp tuåc chûúng trònh kyâ hoåp, saáng 24/5, Quöëc höåi thaão luêån vïì dûå thaão Nghõ quyïët thñ àiïím vïì möåt söë cú chïë, chñnh saách àùåc thuâ phaát triïín nhaâ úã xaä höåi. Taåi phiïn thaão luêån, àaåi biïíu Nguyïîn Hoaâng Baão Trên (Bònh Dûúng) truyïìn taãi nhûäng lúâi gûãi gùæm cuãa ngûúâi lao àöång túái höåi trûúâng Diïn Höìng. Theo baâ, haâng triïåu ngûúâi lao àöång thu nhêåp thêëp laâ nhûäng ngûúâi àang ngaây àïm laâm viïåc trong caác khu cöng nghiïåp, khu chïë xuêët lúán cuãa caã nûúác. Hoå suy nghô rêët àún giaãn laâ söëng, laâm viïåc, vaâ coá maái nhaâ nhoã àïí an cû, yïn têm laâm viïåc, nuöi daåy con caái vaâ phuång dûúäng cha meå. “Du â chó àún gianã nhû thï,ë nhûng àoá laiå la â ca ã mötå giêcë mú búiã mötå thûcå tï ë rêtë phuä phanâ g, tiïnì lûúng khöng tùng nhûng giaá nha,â gia á tiïu dunâ g tùng liïn tucå ”, ba â Trên bayâ to ã têm tû cuaã ngûúiâ lao àönå g. Nû ä àaiå biïuí phên tñch, vúiá mûcá thu nhêpå trïn dûúiá 10 triïuå àönì g möiî thaná g, phaiã lo toan, vêtå lönå vúiá àu ã moiå kho á khùn tû â tiïnì ùn, tiïnì hocå , tiïnì thuï nhaâ va â cacá chi phñ sinh hoatå … Vò vêyå , àûúcå tiïpë cênå mötå cùn nhaâ hay nha â ú ã xa ä höiå , la â mötå àiïuì “ngoaiâ têmì vúiá ”. GIAO 1 ÀÊUÌ MÖIË , THU à TUÅC TÖIË ÀA 90 NGAY Cunä g taiå phiïn thaoã luênå , àaiå biïuí Àinh Ngocå Minh (Caâ Mau) àaná h gia á cao viïcå cùtæ giamã nhiïuì thu ã tucå hanâ h chñnh cú banã trong dûå thaoã nghõ quyïtë . Öng cho rùnç g, viïcå nayâ khöng anã h hûúnã g àïnë quanã ly á Nha â nûúcá ma â se ä gopá phênì giamã chi phñ cho chu ã àêuì tû. Trûúcá nguönì cung nha â ú ã xa ä höiå hanå chï,ë àaiå biïuí àï ì xuêtë ngûúiâ co á àêtë àang àûúcå quy hoacå h la â àêtë xêy dûnå g kinh doanh àûúcå àêuì tû nha â ú ã xa ä höiå cho thuï. Nhû vêyå se ä bö í sung nhanh àûúcå nguönì va â àapá ûná g nhu cêuì nha â ú ã xa ä höiå conâ thiïuë . Cunä g taiå phiïn thaoã luênå , àaiå biïuí Dûúng Khùcæ Mai (Àùkæ Nöng) àaná h gia á cao khi dûå thaoã àa ä cêpå nhêtå kõp thúiâ àöië tûúnå g thu å hûúnã g. Theo öng, viïcå sùpæ xïpë tö í chûcá bö å mayá , sapá nhêpå àún võ hanâ h chñnh, söë lûúnå g caná bö,å cöng chûcá , viïn chûcá phaiã di chuyïní àïnë chö î lamâ múiá xa hún. “Àiïuì kiïnå mua nha,â mua àêtë rêtë kho á khùn, nïn viïcå ban hanâ h cú chï ë àùcå thu â la â rêtë kõp thúiâ , gopá phênì thaoá gú ä kho á khùn keoá daiâ trong nhiïuì nùm qua”, öng Mai nhênë manå h. Trong khi ào,á àaiå biïuí Trõnh Xuên An (Àönì g Nai) àïì nghõ cênì phên cêpë , phên quyïnì manå h hún nûaä , àùcå biïtå àöië vúiá cêpë tónh. Cunâ g vúiá ào,á vênë àï ì tñn dunå g conâ chûa àûúcå àï ì cêpå túiá , cênì quy àõnh cuå thï í trong lênì thñ àiïmí nayâ . Vï ì quy trònh, thuã tucå , öng An àïì nghõ nïn giao cho mötå àêuì möië duy nhêtë - coá thï í la â Sú ã Xêy dûnå g, àönì g thúiâ , cênì quy àõnh thúiâ gian giaiã quyïtë cacá thu ã tucå chó vúiá 90 ngayâ , thay vò keoá daiâ ca ã nùm nhû hiïnå nay. n Tiïnì lûúng khöng tùng nhûng giaá nha â tùng liïn tucå “Mötå thûcå tï ë rêtë phuä phanâ g, tiïnì lûúng khöng tùng nhûng giaá nha,â gia á tiïu dunâ g tùng liïn tucå ”, ba â Trên bayâ to ã têm tû cuaã ngûúiâ lao àönå g va â nhênë manå h, mötå mong muönë bònh thûúnâ g nhûng cunä g maiä la â mú ûúcá . [ LUÊN DUNÄ G ] Àaiå biïuí Nguyïnî Hoanâ g Baoã Trên Xû ã ly á nghiïm caná böå “baoã kï, tiïpë tay” hanâ g giaã Thu ã tûúná g Chñnh phuã Phamå Minh Chñnh vûaâ ky á Cöng àiïnå ngayâ 24/5, yïu cêuì cacá bö å nganâ h, àõa phûúng tiïpë tucå àêyí manå h cao àiïmí àêuë tranh ngùn chùnå , àêyí luiâ tònh tranå g buön lêuå , gian lênå thûúng maiå , hanâ g gia,ã xêm phamå quyïnì sú ã hûuä trñ tuï.å Thu ã tûúná g biïuí dûúng Böå Cöng an, cacá àún võ chûcá nùng cuaã Bö å Cöng Thûúng, cacá tónh, thanâ h phö:ë Ha â Nöiå , Àa â Nùné g, Thanh Hoaá , Phu á Tho å àa ä phatá hiïnå , xû ã ly á kõp thúiâ cacá vu å viïcå buön baná hanâ g gia ã la â thûcå phêmí chûcá nùng, trang thiïtë bõ y tï,ë thûcå phêmí chûcá nùng gia,ã kinh doanh hanâ g hoaá co á dêuë hiïuå gia ã maoå nhanä hiïuå nöií tiïnë g va â sanã xuêtë , buön baná hanâ g cêmë . Thu ã tûúná g àï ì nghõ Uyà ban Trung ûúng Mùtå trênå Töí quöcë Viïtå Nam va â cacá tö í chûcá thanâ h viïn tiïpë tucå phöië húpå chùtå che ä vúiá cacá bö,å nganâ h va â cacá cêpë chñnh quyïnì trong vênå àönå g doanh nghiïpå , nhên dên tham gia tñch cûcå , tracá h nhiïmå trong cöng tacá àêuë tranh chönë g buön lêuå , gian lênå thûúng maiå va â hanâ g gia ã àï í phatá hiïnå súmá , àêuë tranh, ngùn chùnå ngay tûâ cú sú,ã tû â núi xuêtë phatá . Ngûúiâ àûná g àêuì Chñnh phuã àï ì nghõ cacá bñ thû tónh uyã , thanâ h uyã trûcå thuöcå Trung ûúng tiïpë tucå lanä h àaoå , chó àaoå cacá cêpë uyã àanã g va â ca ã hï å thönë g chñnh trõ taiå àõa phûúng tham gia cöng tacá àêuë tranh chönë g buön lêuå , gian lênå thûúng maiå va â hanâ g gia.ã Cunâ g vúiá ào,á Thu ã tûúná g cunä g yïu cêuì bö å trûúnã g cacá bö,å thu ã trûúnã g cú quan ngang bö,å cú quan thuöcå Chñnh phu,ã chu ã tõch UBND cacá tónh, thanâ h phö ë tiïpë tucå phatá àönå g, tùng cûúnâ g chó àaoå cacá lûcå lûúnå g, àún võ chûcá nùng àêyí manå h àútå cao àiïmí àêuë tranh ngùn chùnå , àêyí luiâ tònh tranå g buön lêuå , gian lênå thûúng maiå , hanâ g gia,ã xêm phamå quyïnì sú ã hûuä trñ tuï.å Kõp thúiâ phatá hiïnå , xû ã ly á nghiïm cacá àöië tûúnå g vi phamå ; àönì g thúiâ , xû ã ly á nghiïm cacá caná bö,å cöng chûcá , sy ä quan co á biïuí hiïnå suy thoaiá àaoå àûcá , tham nhunä g, tiïu cûcå , baoã kï, tiïpë tay cho cacá àöië tûúnå g vi phamå phapá luêtå . Thu ã tûúná g giao Böå trûúnã g Bö å Y tï ë khêní trûúng trònh Chñnh phuã sûaã àöií , bö í sung Nghõ àõnh söë 15 cuaã Chñnh phu,ã quy àõnh chi tiïtë thi hanâ h mötå sö ë àiïuì cuaã Luêtå An toanâ thûcå phêmí , hoanâ thanâ h trong thaná g 5/2025; Bö å Y tï ë àûúcå giao chuã trò, phöië húpå vúiá cacá cú quan liïn quan baoá caoá Chñnh phuã àï ì xuêtë cêpë co á thêmí quyïnì xûã ly á ngay mötå sö ë hanå chï,ë bêtë cêpå cuaã luêtå theo kiïnë nghõ cuaã cacá bö,å nganâ h, nhêtë la â kiïnë nghõ cuaã Bö å Cöng an, hoanâ thanâ h trûúcá ngayâ 5/6, baoã àamã trònh Quöcë höiå trong thaná g 6/2025. LUÊN DUNÄ G “Àûnâ g àï í nhûnä g khu nhaâ ú ã xa ä höiå bõ bo ã hoang, xuönë g cêpë vúiá sû å tiïcë reã va â khatá khao cuaã biïtë bao ngûúiâ lao àönå g, àûnâ g àï í giêcë mú co á nha â cuaã ngûúiâ lao àönå g maiä maiä chó la â giêcë mú xa vúiâ ”. Àaiå biïuí NGUYÏNÎ HOAN G BAOà TRÊN
Saná g 24/5, Lïî viïnë g nguyïn Chuã tõch nûúcá Trênì Àûcá Lûúng àûúcå tö í chûcá tronå g thï í theo nghi thûcá Quöcë tang taiå Nha â tang lï î Quöcë gia, söë 5 Trênì Thaná h Töng, thanâ h phö ë Ha â Nöiå . Töní g Bñ thû Tö Lêm cunâ g cacá àönì g chñ lanä h àaoå , nguyïn lanä h àaoå Àanã g, Nhaâ nûúcá àa ä túiá thùpæ hûúng kñnh viïnë g, ghi sö í tang, chia buönì cunâ g gia quyïnë àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng. Trong söí tang, Töní g Bñ thû Tö Lêm bayâ to:ã “Vö cunâ g tiïcë thûúng àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng - Ngûúiâ àanã g viïn cönå g sanã trung kiïn, nhaâ lanä h àaoå tênå tuy,å mêuî mûcå , ngûúiâ con ûu tuá cuaã quï hûúng Quanã g Ngaiä anh hunâ g, giauâ truyïnì thönë g cacá h manå g”. Tham gia àoanâ co á nguyïn Töní g Bñ thû Nöng Àûcá Manå h; Chu ã tõch nûúcá Lûúng Cûúnâ g; nguyïn Chuã tõch nûúcá Nguyïnî Minh Triïtë ; nguyïn Chuã tõch nûúcá Trûúng Tênë Sang; Thuã tûúná g Chñnh phuã Phamå Minh Chñnh; nguyïn Thu ã tûúná g Chñnh phuã Nguyïnî Tênë Dunä g; Chu ã tõch Quöcë höiå Trênì Thanh Mênî ; nguyïn Chuã tõch Quöcë höiå Nguyïnî Sinh Hunâ g; nguyïn Chuã tõch Quöcë höiå Nguyïnî Thõ Kim Ngên; cunâ g cacá àönì g chñ lanä h àaoå , nguyïn lanä h àaoå Àanã g, Nha â nûúcá . Cacá àaiå biïuí àa ä danâ h phutá mùcå niïmå tûúnã g nhú á àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng. Sau khi viïnë g àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng, cacá àönì g chñ lanä h àaoå , nguyïn lanä h àaoå Àanã g, Nha â nûúcá àa ä viïtë sö í tang, chia buönì cunâ g gia quyïnë . Theo Töní g Bñ thû Tö Lêm, àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng àaä cönë g hiïnë tronå àúiâ mònh cho sûå nghiïpå cacá h manå g cuaã Àanã g va â dên töcå . Trïn moiå cûúng võ cöng tacá , àönì g chñ luön thïí hiïnå banã lônh chñnh trõ vûnä g vanâ g, phêmí chêtë àaoå àûcá trong saná g, co á phûúng phapá lamâ viïcå khoa hocå , tênå tuy;å co á löië sönë g gianã dõ, khiïm tönë , gênì guiä vúiá àönì g chñ, anh em, vúiá nhên dên… àûúcå àönì g chñ, anh em, banå be â va â nhên dên kñnh tronå g. “Àönì g chñ mêtë ài la â mötå töní thêtë to lúná àöië vúiá Àanã g, Nha â nûúcá va â nhên dên ta. Xin kñnh cêní nghiïng mònh trûúcá anh linh àönì g chñ vaâ xin gûiã túiá gia quyïnë àönì g chñ lúiâ chia buönì sêu sùcæ nhêtë ”, Töní g Bñ thû viïtë . Chu ã tõch nûúcá Lûúng Cûúnâ g viïtë trong söí tang: “Àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng laâ nha â lanä h àaoå xuêtë sùcæ cuaã Àanã g, Nha â nûúcá ta; têmë gûúng saná g vï ì sû å tênå tuy,å hïtë lonâ g phunå g sû å Töí quöcë , phunå g sû å Nhên dên. Àönì g chñ àa ä cönë g hiïnë tronå àúiâ mònh cho sûå nghiïpå cacá h manå g cuaã Àanã g va â dên töcå . Sû å ra ài cuaã àönì g chñ laâ mötå mêtë matá to lúná àöië vúiá Àanã g, Nha â nûúcá va â Nhên dên ta”. Chu ã tõch nûúcá Lûúng Cûúnâ g bayâ to:ã Chuná g töi seä maiä ghi nhúá nhûnä g àoná g gopá to lúná cuaã àönì g chñ. Duâ àa ä ài xa, nhûng nhûnä g gia á trõ tötë àepå ma â àönì g chñ àï í laiå se ä maiä maiä la â nguönì àönå g viïn cacá thï ë hï å caná bö,å àanã g viïn vaâ Nhên dên ta tiïpë tucå vûnä g bûúcá trïn con àûúnâ g xêy dûnå g mötå nûúcá Viïtå Nam hoa â bònh, àöcå lêpå , thönë g nhêtë , dên chu,ã giauâ manå h va â vùn minh. “Trong giúâ phutá àau thûúng nayâ , töi cunâ g toanâ thï í àönì g baoâ , àönì g chñ, xin bayâ to ã lonâ g tiïcë thûúng vö hanå vaâ gûiã lúiâ chia buönì sêu sùcæ àïnë toanâ thï í gia quyïnë àönì g chñ. Vônh biïtå àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng!”, Chuã tõch nûúcá Lûúng Cûúnâ g viïtë . Trong söí tang, Thuã tûúná g Chñnh phuã Phamå Minh Chñnh bayâ to ã sû å thûúng tiïcë àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng- ngûúiâ lanä h àaoå kiïn trung, xuêtë sùcæ cuaã Àanã g, Nha â nûúcá va â Nhên dên ta. Gûiã lúiâ chia buönì sêu sùcæ nhêtë àïnë gia àònh àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng, Thuã tûúná g viïtë : “Àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng, vúiá 88 nùm tuöií àúiâ va â 66 nùm tuöií Àanã g, àa ä cönë g hiïnë tronå àúiâ mònh cho sûå nghiïpå cacá h manå g cuaã Àanã g, Nha â nûúcá va â Nhên dên ta. Trong quaá trònh hoatå àönå g va â lanä h àaoå àêtë nûúcá , àönì g chñ luön thïí hiïnå la â nha â lanä h àaoå co á têmì nhòn chiïnë lûúcå , sêu satá thûcå tï,ë lêyë hiïuå qua ã lamâ thûúcá ào cao nhêtë . Cuöcå àúiâ , lamâ viïcå , cönë g hiïnë cuaã àönì g chñ laâ mötå têmë gûúng saná g cho caná bö,å chiïnë sô va â nhên dên noi theo. Hocå têpå àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng, chuná g ta nguyïnå lamâ hïtë sûcá mònh cönë g hiïnë cho sû å nghiïpå cacá h manå g cuaã Àanã g va â Nhên dên ta, vò sûå nghiïpå dên giauâ , nûúcá manå h, dên chu,ã cöng bùnç g, vùn minh”, Thuã tûúná g viïtë trong söí tang. Chu ã tõch Quöcë höiå Trênì Thanh Mênî cunä g bayâ to ã sû å xucá àönå g, chia se ã nöiî àau thûúng, mêtë matá vúiá gia àònh nguyïn Chuã tõch nûúcá Trênì Àûcá Lûúng. Theo Chuã tõch Quöcë höiå , àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng àaä co á nhûnä g àoná g gopá to lúná àöië vúiá sû å nghiïpå cacá h manå g ve ã vang cuaã Àanã g, cuaã dên töcå . “Trong quaá trònh tham gia cacá h manå g, àönì g chñ àaä àûúcå Àanã g, Nha â nûúcá tin cêyå giao nhiïuì tronå g tracá h. Du â ú ã cûúng võ naoâ , àönì g chñ cunä g toanâ têm, toanâ y á phucå vu å cacá h manå g, phucå vu å nhên dên, trung thanâ h tuyïtå àöië vúiá Àanã g. Àanã g, Nha â nûúcá va â Nhên dên ta maiä trên tronå g nhûnä g cönë g hiïnë to lúná cuaã àönì g chñ”, Chuã tõch Quöcë höiå viïtë . Chu ã tõch Ủy ban Trung ûúng MTTQ Viïtå Nam Àö î Vùn Chiïnë viïtë trong söí tang: Vö cunâ g thûúng tiïcë àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng, nguyïn Ủy viïn Böå Chñnh trõ, nguyïn Chuã tõch nûúcá . “Àoanâ àaiå biïuí Ủy ban Trung ûúng MTTQ Viïtå Nam thanâ h kñnh thùpæ nená têm nhang, kñnh cêní nghiïng mònh vônh biïtå àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng kñnh mïnë . Trong thúiâ khùcæ thiïng liïng, ly biïtå nayâ , chuná g töi bayâ to ã lonâ g tiïcë thûúng vö hanå , tri ên cöng lao to lúná cuaã àönì g chñ àöië vúiá sû å nghiïpå cacá h manå g cuaã Àanã g, nhêtë la â àoná g gopá cuaã àönì g chñ vaoâ sû å nghiïpå àaiå àoanâ kïtë toanâ dên töcå cuaã Àanã g”, öng Chiïnë viïtë . n Thúâi sûå Chuã nhêåt 25/5/2025 3 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HANÂ H TÊTË CA Ã CACÁ NGAYÂ TRONG TUÊNÌ Trong söí tang viïëng nguyïn Chuã tõch nûúác Trêìn Àûác Lûúng, Töíng Bñ thû Tö Lêm viïët: "Àöìng chñ Trêìn Àûác Lûúng àaä cöëng hiïën troån àúâi mònh cho sûå nghiïåp caách maång cuãa Àaãng vaâ dên töåc…". [ TRÛÚNÂ G PHONG - NHÛ YÁ ] AÃ nh: NHÛ YÁ TÖNÍ G BÑ THÛ TÖ LÊM: Àöìng chñ Trêìn Àûcá Lûúng àaä cöëng hiïën troån àúâi cho Töí Quöëc Lï î viïnë g àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng àûúcå tö í chûcá taiå Nha â tang lïî Quöcë gia, söë 5 Trênì Thaná h Töng, thanâ h phö ë Ha â Nöiå , bùtæ àêuì tû â 7 giú â 00 phutá ngayâ 24/5 àïnë 7 giú â 00 phutá ngayâ 25/5. Lïî truy àiïuå àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng àûúcå tö í chûcá tronå g thï í lucá 7 giú â 00 phutá ngayâ 25/5/2025 taiå Nha â tang lï î Quöcë gia, söë 5 Trênì Thaná h Töng, thanâ h phö ë Ha â Nöiå . Cunâ g thúiâ gian nayâ , taiå Höiå trûúnâ g Thönë g Nhêtë , TP Hö ì Chñ Minh va â taiå Höiå trûúnâ g T50, Böå Chó huy Quên sûå tónh Quanã g Ngaiä , söë 142 Lï Trung Àònh, thanâ h phö ë Quanã g Ngaiä cunä g diïnî ra Lï î viïnë g, Lï î truy àiïuå àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng. Lïî an taná g àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng àûúcå tö í chûcá lucá 15 giú â 00 ngayâ 25/5 taiå Nghôa trang quï nha,â xa ä Phö í Khaná h, thõ xaä Àûcá Phö,í tónh Quanã g Ngaiä . Àoanâ Ban Chêpë hanâ h Trung ûúng Àanã g do Töní g Bñ thû Tö Lêm lamâ trûúnã g àoanâ vaoâ viïnë g àönì g chñ Trênì Àûcá Lûúng Saáng 24/5, Àoaân àaåi biïíu Ban Chêëp haânh Trung ûúng Àoaân TNCS Höì Chñ Minh do anh Buâi Quang Huy, Ủy viïn dûå khuyïët Ban Chêëp haânh Trung ûúng Àaãng, Bñ thû thûá nhêët Trung ûúng Àoaân TNCS Höì Chñ Minh laâm trûúãng àoaân, àïën viïëng nguyïn Chuã tõch nûúác Trêìn Àûác Lûúng. Tham gia àoaân coá anh Nguyïîn Tûúâng Lêm - Bñ thû Trung ûúng Àoaân, Chuã tõch Höåi Liïn hiïåp Thanh niïn Viïåt Nam; anh Nguyïîn Minh Triïët - Bñ thû Trung ûúng Àoaân, Chuã tõch Höåi Sinh viïn Viïåt Nam; laänh àaåo caác ban, àún võ cuãa Trung ûúng Àoaân; àaåi diïån thanh niïn quên àöåi, cöng an, caác em thiïëu nhi. Àoaân àaåi biïíu dêng hûúng, daânh phuát mùåc niïåm tûúãng nhúá nguyïn Chuã tõch nûúác Trêìn Àûác Lûúng. Trong niïìm xuác àöång, tiïëc thûúng vö haån, Àoaân TNCS Höì Chñ Minh vaâ tuöíi treã Viïåt Nam kñnh cêín nghiïng mònh trûúác linh cûäu àöìng chñ Trêìn Àûác Lûúng vaâ nguyïån tiïëp tuåc phaát huy truyïìn thöëng veã vang cuãa dên töåc, khöng ngûâng cöëng hiïën, goáp sûác treã xêy dûång àêët nûúác ngaây caâng giaâu maånh, vùn minh, hiïån àaåi, vûäng bûúác tiïën vaâo kyã nguyïn múái. NHÛ YÁ - TRÛÚÂNG PHONG - DUY PHAÅM Àoanâ àaiå biïuí Trung ûúng Àoanâ TNCS Höì Chñ Minh viïnë g nguyïn Chuã tõch nûúcá Trênì Àûcá Lûúng
BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HANÂ H TÊTË CA Ã CACÁ NGAYÂ TRONG TUÊNÌ Chuã nhêåt 25/5/2025 Phoáng sûå 4 GIAO DÕCH NHANH, KÑN Cunâ g vúiá hai thanâ h viïn cuaã Trung têm Giaoá ducå Thiïn nhiïn (ENV), chuná g töi bùtæ àêuì cuöcå àiïuì tra tû â mötå nhomá facebook kñn, tûnâ g hoatå àönå g rêmì rö å taiå khu vûcå phña Bùcæ , trûúcá khi bõ gúä bo ã trong chiïnë dõch truy quetá cuaã ENV. Chó vaiâ cu á go ä phñm, lênì theo söë àiïnå thoaiå cuaã admin trong nhomá cu,ä chuná g töi àûúcå dênî àïnë mötå nhomá múiá co á gênì 8000 thanâ h viïn àang thaoã luênå söi nöií vï ì viïcå giao baná thïë naoâ cho “khoá têmì soatá ” hún. Bïn trong, hanâ g loatå baiâ àùng rao baná àönå g vêtå hoang daä va â sanã phêmí liïn quan hiïnå ra: Mêtå gêuë , chönì sönë g, cuöcë rûnâ g, thêmå chñ ca ã tï tï (loaiå àönå g vêtå nùmç trong danh sacá h bõ cêmë tiïu thuå dûúiá moiå hònh thûcá ú ã Viïtå Nam)… Têtë ca ã àïuì àûúcå trònh bayâ dûúiá danå g nhûnä g status ngùnæ gonå va â lúiâ múiâ goiå hêpë dênî : “Anh em cênì gò inbox riïng, ship tênå nha,â kñn àaoá tuyïtå àöië ”. Chuná g töi lûaå chonå mötå ngûúiâ baná co á nickname “Manå h ngùnæ ”, kemâ theo söë àiïnå thoaiå va â àõa chó taiå Quanã g Oai (Ba Vò, Haâ Nöiå ). Taiâ khoanã nayâ àùng baiâ vúiá tênì suêtë kha á dayâ : 1-2 baiâ möiî ngayâ , gia á àïí cöng khai: “chönì hûúng 1,7 triïuå / kg, ruaâ sulcata 2,5-25 triïuå /con, höí mang chuaá 5 triïuå /con”. Vaoâ vai ngûúiâ mua, chuná g töi nhùnæ tin hoiã mua mötå cùpå ruaâ sulcata àïí nuöi lamâ pet (thuá cûng). Ngûúiâ baná tra ã lúiâ trong chûa àêyì mötå phutá : “May cho anh, em coá hanâ g múiá vï.ì Anh lêyë hanâ g cúä naoâ ?” Khi àûúcå hoiã co á àamã baoã hanâ g khöng têtå löiî , nguönì göcë ro ä ranâ g, ngûúiâ baná cam kïtë : “Hanâ g ài tuyïnë riïng, giao trong ngayâ , àamã baoã húpå phapá ”. Têtë nhiïn, cam kïtë “húpå phapá ” cuaã ngûúiâ baná khöng àaná g tin búiã Sulcata laâ loaiâ ruaâ nguy cêpë , quy,á hiïmë khöng coá phên bö ë tû å nhiïn taiå Viïtå Nam va â àûúcå liïtå kï trong Phuå lucå Cöng ûúcá quöcë tï ë vï ì buön baná cacá loaiâ àönå g, thûcå vêtå hoang daä nguy cêpë (CITES), cacá hoatå àönå g xuêtë , nhêpå khêuí va â buön baná bõ kiïmí soatá chùtå che.ä Tiïpë tucå tòm kiïmë , chuná g töi kïtë nöië àûúcå vúiá mötå taiâ khoanã tïn “Baoã Long - Giao thuá Bùcæ Nam”, giúiá thiïuå la â àêuì möië lúná chuyïn boã só “hanâ g sönë g, hanâ g tûúi” cho cacá nha â hanâ g ú ã Ha â Nöiå va â Saiâ Gonâ . Töi thû ã hoiã mua mötå con rùnæ hö í mang va â ba con chim sêm cêmì . Ngûúiâ baná nhùnæ biïuí tûúnå g àönì g y á kemâ theo hûúná g dênî chi tiïtë : “Anh cocå trûúcá 500k, hanâ g ài xe khacá h vï ì bïnë Giapá Batá . Bïn em gûiã ma ä vênå àún va â anã h biïní sö ë xe, anh chó cênì ra nhênå ”. Vûaâ go ä mayá , Phu,á cönå g tacá viïn cuaã ENV vûaâ giaiã thñch vúiá töi: Sêm cêmì la â loaiâ àönå g vêtå hoang daä àûúcå liïtå kï trong Danh mucå loaiâ nguy cêpë , quy,á hiïmë àûúcå ûu tiïn baoã vï å ban hanâ h kemâ theo Nghõ àõnh 160/2013/NÀ-CP ngayâ 12/11/2013 cuaã Chñnh phuã (sûaã àöií , bö í sung búiã Nghõ àõnh 64/2019/ NÀ-CP ngayâ 16/7/2019). Phuá cho biïtë , trong nhûnä g nùm qua, nhiïuì lênì kiïmí lêm cacá tónh àaä bùtæ giûä nhûnä g àöië tûúnå g vênå chuyïní traiá phepá sêm cêmì nhûng vênî luön coá “ca á lotå lûúiá ”. Sau khi chuyïní laiå thöng tin vaâ link nhomá mua baná kñn cho bïn ENV tiïpë tucå xû ã ly,á töi theo chên hai cönå g tacá viïn cuaã ENV ài khaoã satá mötå sö ë nha â hanâ g àùcå sanã chim, thu á rûnâ g ú ã Ha â Nöiå va â mötå sö ë tónh lên cênå . Ú Ã nha â Thû á Co â chi nhaná h Socá Sún, trong vai mötå nhên viïn vùn phonâ g ài àùtå banâ cho “sïpë tiïpë khacá h quan tronå g”, töi goiå àiïnå yïu cêuì : “Bïn mònh coá sêm cêmì , sêm sen, hoùcå ga â löi khöng? Sïpë em muönë ùn moná àöcå la å mötå chutá .” Ngûúiâ nghe khöng ngênì ngaiå , thêmå chñ conâ niïmì nú:ã “Ga â löi thò hiïmë , phaiã àùtå trûúcá vaiâ höm. Nhûng sêm sen, sêm cêmì … lucá naoâ cunä g co.á Muönë hêpë hay nûúná g àïuì àûúcå . Em chó cênì baoá möiî mêm têmì bao tiïnì , bïn mònh seä lïn thûcå àún”. Töi hoiã co á giêyë kiïmí dõch hay nguönì göcë khöng, ngûúiâ kia cûúiâ xoaâ : “Yïn têm, khacá h siïu vip àaná h golf xong cunä g ùn bïn nayâ thûúnâ g xuyïn. Hanâ g chuná g tú á lêyë “co á àûúnâ g” ca ã röiì ”. Mötå khaoã satá múiá àêy cuaã Trung têm Giaoá ducå thiïn nhiïn (ENV) cho thêyë , taiå 125 nhaâ hanâ g ú ã Ha â Nöiå tû â nùm 2020 àïnë cuöië nùm 2024 àaä co á 42% cú súã co á quanã g caoá baná cacá moná ùn chï ë biïnë tû â chim hoang daä trïn thûcå àún. Tûúng tûå nhû vêåy, caác moán ùn tûâ chim hoang daä cuäng xuêët hiïån trïn thûåc àún cuãa 24% trïn töíng söë 124 nhaâ haâng àûúåc khaão saát taåi Thaânh phöë Höì Chñ Minh trong cuâng giai àoaån. VOÃ BOÅC “NUÖI THÛÚNG MAÅI” Thaná g 2/2025, ENV phatá àönå g chiïnë dõch “Ngayâ àêuë tranh vúiá cacá vi phamå vï ì àönå g vêtå hoang daä trïn khöng gian manå g”. Chó trong vonâ g 3 thaná g, chiïnë dõch àaä gopá phênì gú ä bo ã 10 nhomá Facebook chuyïn rao baná ÀVHD traiá phepá , ngùn chùnå hún 101.000 taiâ khoanã thanâ h viïn tiïpë cênå nguönì cung. Nhûng con söë ào á chó la â mötå phênì nöií cuaã tanã g bùng. Theo cú súã dû ä liïuå cuaã ENV, trong nùm 2024, coá àïnë 206.927 caá thï í sönë g, bö å phênå cú thï í va â sanã phêmí tû â ÀVHD bõ rao baná trïn nïnì tanã g Facebook. Hún 95% vi phamå trûcå tuyïnë liïn quan àïnë ÀVHD taiå Viïtå Nam àïuì xuêtë phatá tû â nïnì tanã g nayâ . “Facebook àang laâ chú å àen lúná nhêtë cho cacá hoatå àönå g buön baná ÀVHD traiá phepá ú ã Viïtå Nam”, baâ Buiâ Thõ Ha,â Pho á Giamá àöcë ENV, noiá thùnè g. “Du â àûúcå baoá caoá vi phamå , cacá baiâ àùng vênî tönì taiå . Co á trûúnâ g húpå tönì taiå hanâ g nùm trúiâ ”. Ngay sau khi 10 nhomá facebook bõ gú ä bo ã vò buön baná ÀVHD, mötå nhomá co á tïn “Chim sùn möiì àaiå banâ g” vênî tönì taiå cöng khai vúiá hún 5000 thanâ h viïn. ÚÃ àêy, àaiå banâ g non àûúcå giao baná nhû ga.â Cacá khacá h hanâ g thoaiã maiá àùng yïu cêuì tòm mua nhûnä g loaiâ chim nùmç trong danh sacá h cêmë nhû àaiå banâ g, ûng… vúiá “gia á inbox” hoùcå “giaá thoaã thuênå ”. Cunä g tû â sû å cung cêpë thöng tin cuaã nhiïuì cönå g tacá viïn, chuná g töi àûúcå biïtë , hiïnå vênî co á hanâ g chucå höiå buön baná àönå g vêtå hoang daä tiïpë tucå àûúcå lêpå múiá trïn manå g, möiî höiå co á tû â hanâ g nghòn àïnë hanâ g chucå nghòn höiå viïn nhû: Höiå àam mï cùtæ lúná , höiå bêyî chönì ba miïnì , höiå ruaâ hoang da…ä Khöng chó baná le ã trïn manå g, nhiïuì cú sú ã àa ä dûnå g nïn hònh thûcá “nuöi thûúng maiå ” àï í húpå phapá hoaá cacá loaiâ quy á hiïmë . Ba â Buiâ Thõ Ha â cho biïtë : “Nhiïuì àöië tûúnå g dunâ g vo ã bocå nayâ àï í nhêpå lêuå ÀVHD tûâ tû å nhiïn, röiì húpå phapá hoaá bùnç g giêyë tú â gia.ã Ho å biïnë traiå nuöi thanâ h tramå trung chuyïní àönå g vêtå quy á hiïmë .” Chñnh vò vêåy, ENV àang kïu goåi súám ban haânh danh muåc caác loaâi ÀVHD àûúåc pheáp nuöi sinh saãn vaâ thûúng maåi, nhùçm bõt löî höíng phaáp lyá vaâ àún giaãn hoáa cöng taác quaãn lyá. Nïëu khöng coá cöng cuå naây, moåi cuöåc truy queát chó laâ giaãi phaáp tònh thïë. Gênì àêy, cacá toaâ aná taiå Lanå g Sún, Thanh Hoaá , TP.HCM àaä tuyïn phatå nhiïuì àöië tûúnå g buön baná ÀVHD vúiá mûcá aná lïn túiá 12 nùm tu.â ENV àaná h gia á cao nhûnä g nö î lûcå nayâ , nhûng baâ Ha â thùnè g thùnæ : “Conâ qua á ñt vu å xû ã ly á àûúcå ngûúiâ cêmì àêuì àûúnâ g dêy. Phaiã àaná h vaoâ àêuì nêuå , àaná h vaoâ àûúnâ g dêy, khöng chó keã vênå chuyïní ”. Theo thöëng kï, nhiïìu vuå viïåc vêîn bõ xûã phaåt haânh chñnh, mûác phaåt töëi àa hiïån nay laâ 400 triïåu àöìng, nhûng khöng àuã sûác rùn àe vúái caác àûúâng dêy coá lúåi nhuêån haâng tyã àöìng. n “Chúå àen” àöång vêtå hoang daä: saáng xoáa töëi laåi mocå Du â àa ä co á chiïnë dõch gúä nhomá , xoaá taiâ khoanã , hoatå àönå g buön baná àönå g vêtå hoang daä (ÀVHD) trïn manå g xa ä höiå vênî êm thêmì sinh söi. Cûá mötå höiå nhomá bõ depå , nhiïuì nhomá múiá laiå mocå lïn, kñn ke,ä tinh vi hún. Trong cacá quaná ùn, chim, chönì , rùnæ , duiá … àûúcå phucå vu å theo àún àùtå hanâ g riïng, kñn àaoá nhûng khöng hï ì kho á tiïpë cênå . Ruaâ Sulcata nùmç trong danh mucå cêmë àûúcå quanã g caoá baná “húpå phapá ” Tï tï hoang daä bõ bùtæ vï ì quaná nhêuå [ NHOMÁ PV ] Baná chim hoang daä lamâ canã h cunä g co á thï í vi phamå phapá luêtå Hiïån nay quan niïåm cho rùçng viïåc mua baán chim laâm caãnh khöng vi phaåm phaáp luêåt vêîn coân khaá phöí biïën. Tuy nhiïn, nïëu khöng coá giêëy túâ thuã tuåc theo àuáng quy àõnh, haânh vi naây laâ vi phaåm phaáp luêåt vaâ seä bõ xûã lyá. Múái àêy nhêët, sau khi xaác minh tin baáo tûâ ngûúâi dên, cú quan chûác nùng àaä tõch thu 76 caá thïí chim hoang daä taåi khu vûåc chúå cêy caãnh Vaån Phuác (quêån Haâ Àöng, Haâ Nöåi). Hiïån höì sú vuå viïåc àang àûúåc hoaân thiïån àïí tiïën haânh xûã phaåt. Àiïìu àaáng noái laâ thaáng 8/2024, cûãa haâng naây cuäng àaä tûâng bõ xûã phaåt 15 triïåu àöìng vò haânh vi kinh doanh traái pheáp chim hoang daä àöìng thúâi bõ thu giûä tang vêåt laâ 130 caá thïí bao göìm nhiïìu loaâi chim biïët hoát thûúâng bõ buön baán traái pheáp nhû khûúáu baåc maá, kim oanh tai baåc, chñch choâe lûãa, chaâo maâo, chim seã vaâ vaânh khuyïn... Têët caã söë chim thu giûä sau àoá àaä àûúåc chuyïín àïën Trung têm Cûáu höå Àöång vêåt Hoang daä Haâ Nöåi. Vai tro â cuaã nïnì tanã g cöng nghïå Duâ àaä nhiïìu lêìn nhêån kiïën nghõ, caãnh baáo tûâ caác töí chûác möi trûúâng, Facebook vaâ TikTok vêîn khöng coá quy trònh xûã lyá minh baåch vaâ nhêët quaán àöëi vúái caác taâi khoaãn cöng khai buön baán ÀVHD. Mötå àaiå diïnå ENV cho biïtë : “Chuná g töi gûiã baoá caoá vi phamå coá dênî chûná g àêyì àu,ã nhûng phênì lúná phanã höiì la â tû å àönå g. Khöng co á cú chï ë ûu tiïn xûã ly á cacá nöiå dung mang nguy cú cao”. Luêåt An ninh maång vaâ Luêåt Thûúng maåi àiïån tûã hiïån haânh chûa coá chïë taâi cuå thïí buöåc caác nïìn taãng chõu traách nhiïåm nïëu khöng gúä boã nöåi dung vi phaåm. Àêy laâ löî höíng maâ caác töí chûác baão vïå möi trûúâng àang nöî lûåc vêån àöång sûãa àöíi. Àaiå banâ g non coá gia á tû â 3-10 triïuå àönì g/con Thõt chim sêm cêmì àûúcå nha â Thû á Coâ quanã g caoá cöng khai
“ÀÖÅI LÖTË ” HANÂ G NGOAÅI Giûaä thaná g 5/2025, Phonâ g Canã h satá kinh tï,ë Cöng an TP Haâ Nöiå triïtå pha á mötå ö í nhomá sanã xuêtë , buön baná thuöcë va â thûcå phêmí chûcá nùng giaã quy mö lúná nhêtë tû â trûúcá àïnë nay taiå Viïtå Nam do vúå chönì g Phamå Ngocå Tiïnë va â Àoanâ Thõ Nguyïtå (tru á taiå Ha â Àöng, Haâ Nöiå ) cêmì àêuì . La â dûúcå sô, co á chuyïn mön vïì dûúcå , Phamå Ngocå Tiïnë ban àêuì kinh doanh thûcå phêmí chûcá nùng nhêpå khêuí chñnh hanä g. Sau ào á nhênå thêyë nhu cêuì cao va â lúiå nhuênå khöní g lö,ì Tiïnë àa ä tû å mua dûúcå liïuå trong nûúcá röiì thuï ngûúiâ pha trönå , àoná g goiá thanâ h cacá sanã phêmí mang thûúng hiïuå nûúcá ngoaiâ . Àïí che mùtæ cú quan chûcá nùng, “öng trumâ ” nayâ va â cacá àönì g phamå vênî nhêpå khêuí hanâ g thêtå nhùmç húpå thûcá hoaá danh mucå sanã phêmí . Sau gênì mötå nùm àiïuì tra, Cöng an TP Haâ Nöiå àönì g loatå khamá xetá gênì 20 àõa àiïmí taiå 20 tónh, thanâ h, thu giû ä gênì 100.000 höpå , lo,å vó chûaá thûcå phêmí chûcá nùng giaã cunâ g nhiïuì mayá mocá , dêy chuyïnì , nguyïn vêtå liïuå àï í sanã xuêtë hún 100 tênë thûcå phêmí chûcá nùng, thiïtë bõ y tïë gia ã vúiá khoanã g hún 100 maä sanã phêmí khacá nhau. Cacá àöië tûúnå g khai nhênå àaä sanã xuêtë , buön baná hanâ g gia ã 5 nùm nay va â baná taiå têtë ca ã cacá hiïuå thuöcë , bïnå h viïnå trïn toanâ quöcë . Trûúcá ào á vaoâ giûaä thaná g 4/2025, Cöng an cacá tónh thanâ h nhû Haâ Nöiå , TPHCM, Vônh Phucá , Hûng Yïn, An Giang, Àönì g Thapá … àönì g loatå àötå kñch, bocá gú ä àûúnâ g dêy sanã xuêtë thûcå phêmí chûcá nùng giaã vúiá thuã àoanå tûúng tûå do Nguyïnî Tiïnë Àatå (34 tuöií , tru á Ha â Nöiå ) va â Trõnh Doanä Giaoá (40 tuöií , tru á TPHCM) cêmì àêuì . Cacá àöië tûúnå g tö í chûcá àûúnâ g dêy sanã xuêtë thuöcë gia ã khepá kñn tû â nguyïn liïuå àïnë tiïu thuå nhû thuï kho xûúnã g ú ã núi heoã laná h, biïtå lêpå , nhên cöng chu ã yïuë la â ngûúiâ thên, ùn úã ngay taiå chö î àï í àamã baoã bñ mêtå . Nhomá nayâ conâ tuyïní ngûúiâ àoná g gia ã dûúcå sô àï í tiïpë thõ thuöcë gia ã trïn manå g xa ä höiå , quanã g caoá rêmì rö å la â “thuöcë xacá h tay”, “thuöcë nhêpå khêuí chñnh hanä g”... Cú quan chûcá nùng thu giûä khoanã g 10 tênë thuöcë gia ã va â nguyïn liïuå khöng roä nguönì göcë , gömì hanâ g nghòn höpå thuöcë khaná g sinh, thuöcë bö,í thuöcë thoaiá hoaá xûúng khúpá … Tû â nùm 2021 àïnë khi bõ bùtæ , àûúnâ g dêy nayâ àa ä baná ra thõ trûúnâ g lûúnå g lúná thuöcë gia,ã thu lúiâ bêtë chñnh gênì 200 ty ã àönì g. Thaná g 1/2025, Cöng an TPHCM àa ä bùtæ giû ä vú å chönì g Ngö Kim Diïuå (Giamá àöcë Cöng ty TNHH Kingpharm) va â Nguyïnî Thõ Ngocå Hûúng (Giamá àöcë Cöng ty Kiïnë Lêm) cunâ g 20 àöië tûúnå g khacá trong àûúnâ g dêy sanã xuêtë thuöcë gia ã hoatå àönå g tû â nùm 2018. Dûúiá vo ã bocå àiïuì hanâ h hai cöng ty dûúcå taiå TPHCM, nhomá cuaã Diïuå lêpå xûúnã g, lùpæ àùtå mayá mocá , mua nguyïn liïuå röiì tû å “saná g taoå ” ra tïn thuöcë múiá , maoå danh sanã xuêtë taiå Singapore, Malaysia àïí àaná h vaoâ têm ly á sñnh ngoaiå cuaã ngûúiâ tiïu dunâ g. Vú å chönì g “öng trumâ ” mua nguyïn liïuå àöng y vaâ cacá hoatå chêtë tên dûúcå co á tacá dunå g tûúng tûå röiì trönå lênî , nghiïnì thanâ h bötå , àoná g viïn nang, epá vó, daná nhanä thanâ h thuöcë trõ àu ã loaiå bïnå h nhû xûúng khúpá , thênì kinh, daå dayâ , trô... Nhomá nayâ conâ mua ca ã hoatå chêtë dunâ g sanã xuêtë thûcá ùn gia sucá àï í chï ë biïnë thuöcë trõ bïnå h cho ngûúiâ . Lûcå lûúnå g chûcá nùng thu giûä gênì 56.000 sanã phêmí gia,ã hanâ g trùm nganâ vo ã höpå , tem macá cunâ g 1,6 tênë nguyïn liïuå . Töní g sö ë tang vêtå phaiã huy àönå g 11 xe taiã àï í vênå chuyïní . Chó riïng nùm 2024, àûúnâ g dêy nayâ àa ä sanã xuêtë lûúnå g thuöcë gia ã trõ gia á hún 45 tyã àönì g, trong àoá 35 ty ã àönì g àa ä tiïu thuå trotá lotå ra thõ trûúnâ g. LAÁ CHÙNÆ NAOÂ VÚÁI THUÖCË GIA?Ã Nhiïuì chuyïn gia y tïë cho rùnç g cacá àûúnâ g dêy sanã xuêtë , kinh doanh thuöcë gia ã bõ triïtå pha á thúiâ gian qua chó la â phênì nöií cuaã tanã g bùng. Àïí ngùn chùnå hiïuå qua ã vênë nanå thuöcë gia ã cênì co á sû å chung tay cuaã toanâ xa ä höiå . Ngûúiâ dên cênì nêng cao yá thûcá baoã vï å sûcá khoeã , chó nïn mua thuöcë taiå cacá nha â thuöcë àatå chuêní , khöng mua hanâ g tröi nöií hoùcå mua qua manå g khi khöng coá nguönì göcë ro ä ranâ g. Trong cöng tacá quanã ly á nha â nûúcá , nganâ h y tï ë cênì súmá xêy dûnå g manå g lûúiá kiïmí nghiïmå àöcå lêpå àuã manå h, hoanâ thiïnå hï å thönë g canã h baoá súmá qua cacá baoá caoá phanã ûná g co á haiå cuaã thuöcë va â nêng cao nùng lûcå phatá hiïnå taiå cacá cú sú ã y tï ë tuyïnë dûúiá thay vò chó dûaå vaoâ raoâ chùnæ hanâ g gia ã cuaã cú quan quanã ly á thõ trûúnâ g. BS Phan Tênë Thuênå , Trûúnã g phonâ g Chó àaoå tuyïnë , Trûúnã g àún võ Thûã nghiïmå lêm sanâ g (CRU), Bïnå h viïnå Ung Bûúuá TPHCM khùnè g àõnh, thûã nghiïmå lêm sanâ g la â hanâ g raoâ khoa hocå manå h me ä nhêtë àï í ngùn chùnå thuöcë gia ã va â thûcå phêmí chûcá nùng khöng roä hiïuå qua.ã “Khöng sanã phêmí naoâ co á thï í vûútå qua àûúcå mötå nghiïn cûuá lêm sanâ g ngêuî nhiïn, muâ àöi, co á àöië chûná g nïuë banã chêtë no á khöng coá hiïuå lûcå . Thû ã nghiïmå lêm sanâ g giupá nhiïuì bïnå h nhên àûúcå àiïuì trõ miïnî phñ bùnç g thuöcë thï ë hï å múiá , ào lûúnâ g àûúcå tacá àönå g cuaã thuöcë múiá vúiá nhomá àiïuì trõ chuêní , tû â ào á khùnè g àõnh hiïuå qua ã thûcå sû å cuaã thuöcë chû á khöng phaiã camã tñnh”, bacá sô Thuênå giaiã thñch vaâ cho biïtë thû ã nghiïmå lêm sanâ g conâ giupá xêy dûnå g phacá àö ì àiïuì trõ phuâ húpå , rutá ngùnæ thúiâ gian phï duyïtå va â quan tronå g hún, hanâ g triïuå ngûúiâ khacá se ä àûúcå tiïpë cênå thuöcë súmá hún nïuë kïtë qua ã nghiïn cûuá chûná g minh hiïuå qua.ã Àaiå diïnå Cöng ty cöí phênì dûúcå phêmí Boston Pharma chia seã kinh nghiïmå vï ì Quanã ly á chêtë lûúnå g R&D àï í kiïmí soatá sanã phêmí lûu hanâ h. Cu å thï,í trong quaá trònh nghiïn cûuá vaâ phatá triïní , cöng ty luön lûu trûä thuöcë mêuî cuaã cacá lö sanã xuêtë va â theo doiä chêtë lûúnå g thöng qua cacá mayá laoä hoaá cêpë töcë . Àiïuì nayâ giupá cöng ty co á cú sú ã àöië chiïuë vúiá cacá thuöcë àang lûu hanâ h trïn thõ trûúnâ g va â kõp thúiâ so saná h vúiá mêuî thuöcë nghi ngúâ hanâ g gia.ã Cacá chó tiïu àûúcå kiïmí tra bao gömì mêuî ma ä bao bò hanâ g hoaá , hamâ lûúnå g hoatå chêtë , sinh khaã dunå g va â cacá yïuë tö ë khacá liïn quan àïnë nhanä hiïuå va â chêtë lûúnå g sanã phêmí . Khi phatá hiïnå sû å khacá biïtå vï ì mêuî ma ä hay chêtë lûúnå g, thöng tin nayâ seä àûúcå ghi nhênå va â àöië chiïuë vúiá cacá sanã phêmí khacá cunâ g lö, trong cunâ g khu vûcå va â khu vûcå khacá àï í kiïmí tra tñnh xacá thûcå . Nïuë co á nghi ngúâ sanã phêmí gia ã maoå , cöng ty seä baoá caoá cho cú quan thêmí quyïnì tiïnë hanâ h kiïmí tra va â xû ã ly.á Mötå sö ë chuyïn gia y tïë khuyïnë caoá cacá cöng ty dûúcå cênì ûná g dunå g cöng nghïå kiïmí soatá sanã phêmí lûu hanâ h nhû gùnæ ma ä QR code lïn sanã phêmí àï í khacá h hanâ g (bïnå h viïnå , nhaâ thuöcë , bïnå h nhên) coá thï í tra cûuá thöng tin vïì nguönì göcë sanã phêmí , tû â ào á co á thï í phên biïtå thuöcë thêtå - thuöcë gia.ã Theo luêtå sû Trûúng Quöcë Hoeâ , Trûúnã g Vùn phonâ g luêtå sû Interla, cênì súmá hoanâ thiïnå hanâ h lang phapá ly,á xû ã ly á nghiïm khöng chó ngûúiâ sanã xuêtë , buön baná thuöcë gia ã ma â ca ã nhûnä g ngûúiâ tiïpë tay, lamâ gia ã giêyë tú â húpå phapá . Àönì g thúiâ , cacá sanâ thûúng maiå àiïnå tû ã cunä g cênì ranâ g buöcå tracá h nhiïmå phapá ly á ro ä ranâ g àöië vúiá nhûnä g sanã phêmí kemá chêtë lûúnå g àûúcå baná ra thöng qua nïnì tanã g cuaã mònh. Àönì g tònh, àaiå biïuí Quöcë höiå Phamå Khaná h Phong Lan, Chuã tõch Höiå Dûúcå hocå TPHCM cho rùnç g trûúcá tònh hònh thuöcë gia ã diïnî biïnë phûcá tapå , cênì tùng manå h chï ë taiâ àöië vúiá hanâ h vi sanã xuêtë va â buön baná thuöcë gia.ã Chïë taiâ nghiïm khùcæ se ä co á tacá dunå g rùn àe va â àêyí luiâ thuöcë gia.ã n Thúâi sûå Chuã nhêåt 25/5/2025 5 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HANÂ H TÊTË CA Ã CACÁ NGAYÂ TRONG TUÊNÌ Trong böëi caãnh haânh lang phaáp lyá chûa hoaân chónh, viïåc phaát hiïån vaâ triïåt phaá haâng loaåt àûúâng dêy saãn xuêët thuöëc giaã trong thúâi gian ngùæn laâ sûå nöî lûåc cuãa ngaânh cöng an vaâ caác cú quan chûác nùng trïn caã nûúác. [ ANH NHANÂ ] AÃ nh: CÖNG AN HAÂ NÖÅ I CAM GO CUÖCÅ CHIÏNË CHÖNË G THUÖCË GIAÃ Ky â 3: Bocá trêìn thuã àoaån cuãa cacá “öng truâm” Hanâ g loatå thuöcë gia,ã thûcå phêmí chûcá nùng giaã bõ Cöng an Haâ Nöiå triïtå phaá Cöng an Haâ Nöåi àöìng loaåt khaám xeát gêìn 20 àõa àiïím taåi 20 tónh, thaânh, thu giûä gêìn 100.000 höåp, loå, vó chûáa thûåc phêím chûác nùng giaã “Cú quan chûcá nùng cênì xem laiå quy trònh cêpë sö ë àùng ky á lûu hanâ h thuöcë , cöng khai, minh bacå h quy trònh cêpë sö ë àùng kyá thuöcë . Viïcå cöng khai giupá nhiïuì ngûúiâ co á thï í giamá satá va â phatá hiïnå thuöcë gia.ã Nïuë cöng böë lïn manå g nhûnä g hö ì sú xetá àùng ky á thuöcë cuaã VN Pharma - vuå aná gia ã thuöcë ung thû nhêpå tûâ Canada trûúcá àêy thò ngûúiâ Viïtå ú ã Canada hoùcå mötå dûúcå sô am hiïuí vï ì thuöcë se ä nùmæ àûúcå thöng tin “thuöcë nayâ co á ú ã Canada àêu ma â nhêpå ” thò sûå viïcå se ä àûúcå phatá hiïnå súmá hún”, àaiå biïuí Quöcë höiå Phamå Khaná h Phong Lan noiá . VÊN SÚN Àöië tûúnå g Phamå Ngocå Tiïnë (bïn phaiã ) cêmì àêuì àûúnâ g dêy sanã xuêtë buön baná thuöcë vaâ thûcå phêmí chûcá nùng giaã quy mö lúná
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==