THỨ BẢY 24/5/2025 SÕ 144 0977.456.112 Vị lãnh đạo giản dị, gần dân Bộ Y tế thừa nhận công tác quản lí thuÕc, mĩ phẩm, thực phẩm chức năng và thiết bị y tế hiện còn nhiều bất cập ẢNH: NHẬT MINH Ai chịu trách nhiệm? TRANG 8 + 9 CƠ HỘI LÀM LẠI NGÀY CÀNG NGẶT NGHÈO TRANG 2 “Mở khóa” cho 6 triệu tỷ đồng kẹt trong bất động sản DÂN KHÔNG BIẾT ĐÂU LÀ HÀNG THẬT, HÀNG GIẢ: Không có vùng cấm trong xử lí hàng giả Thị trường thương mại điện tử: “Mặt trận nóng” Tội ác dưới vỏ bọc chữa bệnh TRANG 4 + 5 TRANG 15 Thúc đẩy mạnh mẽ công nghệ vũ trụ TRANG 12 TRANG 3 NHỮNG QUYẾT ĐỊNH LỊCH SỬ CHO NGÀNH NĂNG LƯỢNG CỐ CHỦ TỊCH NƯỚC TRẦN ĐỨC LƯƠNG: TRANG 6 Nên giao kì thi tÕt nghiệp THPT cho địa phương TRANG 14 Telegram sẽ bị chặn tại Việt Nam vì có dấu hiệu vi phạm pháp luật CÕ Chủ tịch nước Trần Đức Lương trên công trường Nhà máy Lọc dầu Dung Quất ẢNH: BSR CÚ TRƯỢT CỦA NGƯỜI NỔI TIẾNG Quyền tuyển sinh quÕc tế của ĐH Harvard bị thu hồi
2 THỜI SỰ n Thứ Bảy n Ngày 24/5/2025 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG DUÕNG n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ va ø Nam Trung Boä : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 243 Ngoâ Quyenà , TP Laoø Cai, tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä 18 Le â Thanh Nghò, phöônø g Honà g Ha,ø TP Ha ï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM GÓC BIẾM BIẾM HỌA CỦA LET - Cho mọi người nhận xét về Mõ nhé?... - Thoải mái thôi! - Dạo này các bản tin Mõ rao rất thiếu lửa, mặt mũi cứ đăm đăm, trầm tư như hờn, như giận ai đó… - Thật à? - Dân làng tinh lắm! Có gì giấu được dân? - Quả vậy! Dạo này tâm trạng của Mõ không được ổn. - Con nhà bà làng cả, có gì cứ cáo bạch hết ra, nhiều người cùng sẻ chia, đồng cảm nó cũng vợi bớt. - Ừ, có lẽ nên vậy! Mõ nghĩ về tương lai của mình sao thấy buồn quá. Không tấc đất cắm dùi, không đồng cắc tích trữ. Chả nhẽ cứ ăn bám mãi lộc làng. Gia tộc Mõ xưa nay luôn giữ tư cách. Phải có liêm sỉ, tự trọng, phẩm giá chứ! - Chuẩn Mõ! - Mõ chơ vơ tính xuôi tính ngược không tìm đâu ra được cơ hội kiếm tiền. Không mơ giàu có, chỉ cần ba đồng lận lưng dưỡng già thôi… - Ôi Mõ! Ai nói thế được chứ Mõ phát ngôn vậy khó nghe lắm. Cơ hội làm giàu của Mõ đầy ra đó mà! - Mõ chưa thấy! - Không cần phải nghĩ, cứ học theo thiên hạ mà làm thôi. Giàu ngay và luôn! - Thật á! Xin mọi người bày cho Mõ! - Đây nhá! Nghề của Mõ đi rao tin làng trên xóm dưới, quảng giao, quan hệ rộng, vua biết mặt, chúa biết tên… - Nói quá rồi! Thì sao? - Mõ chỉ cần dắt mối, thiết kế cho các đại gia, doanh nghiệp ăn sáng với trưởng thôn, ăn trưa với trưởng xóm, ăn tối với trưởng làng để mọi chuyện hanh thông…Chỉ thế! Sau đó người ta tùy tâm tri ân, lại quả… - Chỉ thế thôi a? Ôi, quả là làm giàu không khó nhề! Triển luôn! MÕ LÀNG Triển luôn TIN CÓ BỆNH THÌ PHẢI CHỮA Ngày 23/5, Quốc hội thảo luận về nhiều nội dung quan trọng, trong đó nổi bật là tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2025. Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho rằng, cần có giải pháp thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản. Theo ông, thị trường bất động sản nước ta đang trong giai đoạn thiếu nguồn cung do có nhiều dự án gặp vướng mắc. “Giá bất động sản tăng cao do khan hiếm nguồn cung chứ không phải là bong bóng”, đại biểu đoàn Hà Nội nêu ý kiến. Ông Cường dẫn thống kê của Bộ Tài chính cho thấy, cả nước có hơn 2.200 dự án đang triển khai phải dừng lại do gặp vướng mắc với tổng vốn đầu tư gần 6 triệu tỷ đồng, sử dụng gần 350.000 ha đất. Cùng đề cập vấn đề tháo gỡ vướng mắc cho các dự án kéo dài nhiều năm, nhiều nhiệm kỳ, Thủ tướng Chính phủ nêu, theo thống kê các tỉnh, thành có 2.200 dự án đang tồn đọng, với tổng số tiền hơn 230 tỷ USD, bằng 50% tổng GDP cả nước. Nhấn mạnh “ai làm sai thì xử lý người làm sai, thể chế chưa phù hợp thì tháo gỡ về thể chế”, Thủ tướng nói rằng, phải chấp nhận đây là căn bệnh, đã có bệnh phải chữa. “Một là phải mổ xẻ, đau đớn mất máu và mất tiền, nhưng chữa lâm sàng uống thuốc cũng phải mất tiền”, Thủ tướng chia sẻ. Việc khắc phục hậu quả không thể đòi hỏi thu về 100% mà phải chấp nhận đau đớn mất mát, cắt bỏ, đây cũng là bài học, kinh nghiệm để tránh. Đề cập vấn đề tài sản công, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) nêu thực trạng nhà đất dôi dư sau sắp xếp. Ông dẫn thống kê của Chính phủ, tới 26/12/2024, cả nước còn trên 65.000 cơ sở chưa được duyệt, sắp xếp, bố trí lại, gây lãng phí tài nguyên đất đai. Để giải quyết, đại biểu đoàn Trà Vinh kiến nghị Chính phủ sớm ban hành nghị định riêng về xử lý tài sản công sau sắp xếp đơn vị hành chính, và đặt ra thời hạn xử lý dứt điểm là 6 tháng sau sáp nhập. ĐỦ BAN BỆ, SAO HÀNG GIẢ, THỰC PHẨM BẨN VẪN TRÀN LAN? Xung quanh vấn đề hàng giả, hàng kém chất lượng, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (đoàn Đắk Lắk) phản ánh, xu hướng ngày càng gia tăng và len lỏi khắp nơi, từ chợ truyền thống, sàn thương mại điện tử đến các nền tảng mạng xã hội. Điều đáng nói được đại biểu chỉ ra là, cơ quan chống hàng gian, hàng giả đã được thành lập từ Trung ương đến địa phương với cơ cấu bộ ngành đầy đủ nhưng tình trạng này vẫn xảy ra, diễn biến phức tạp, nhiều vụ quy mô “khủng” gây tổn hại đến người tiêu dùng. Khi xảy ra các vụ việc vi phạm thì không rõ ai là người phải chịu trách nhiệm, trong khi người dân vẫn phải chịu thiệt thòi vì không thể phân biệt đâu là hàng giả, hàng kém chất lượng. Đại biểu Thái Thu Xương (đoàn Hậu Giang) cũng chia sẻ bức xúc trước thực trạng hàng giả, hàng kém chất lượng tràn lan. Nhắc đến trường hợp chợ Ninh Hiệp ở Gia Lâm (Hà Nội), cả chợ bán hàng giả, hàng nhái và khi có đoàn kiểm tra thì cả chợ đóng cửa toàn bộ, đại biểu đoàn Hậu Giang đặt vấn đề về trách nhiệm của cơ quan quản lý thị trường. “Cả chợ như thế chứ không phải chỉ một vài cửa hàng, vì vậy phải tăng cường quản lý Nhà nước”, nữ đại biểu chia sẻ. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu, số lượng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng được phát hiện thời gian gần đây là rất lớn. “Các ban chỉ đạo ta có hết, từ Trung ương tới địa phương, tại sao lại để hàng giả, hàng nhái diễn ra với số lượng lớn như vậy? Cái này phải kiểm điểm nghiêm túc”, Chủ tịch Quốc hội nêu. Ông đề nghị các cơ quan chức năng vào cuộc ngăn chặn, xử lý hàng gian, hàng giả, hàng nhái quyết liệt hơn để người dân tin tưởng. “Bây giờ báo đài đưa tin, người dân rất hoang mang không biết ăn gì, uống gì”, Chủ tịch Quốc hội nói. Ông nhấn mạnh phải có giải pháp với hàng giả, hàng nhái thì mới khuyến khích người Việt Nam dùng hàng Việt Nam. CHỦ TỊCH TỈNH NÊN “VI HÀNH” Đánh giá cao những kết quả cải cách thể chế thời gian qua, song đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TPHCM) cũng băn khoăn về tinh thần phục vụ của một bộ phận đội ngũ cán bộ, công chức. Ông Nghĩa dẫn phản ánh từ cử tri và doanh nghiệp về hiện tượng “trống đánh xuôi kèn thổi ngược”. “Khi học nghị quyết, nghe lãnh đạo chỉ đạo ở các cuộc họp, mọi người rất hào hứng nhưng khi đi vào quy định cụ thể thì rất vướng. Hàng ngàn giấy phép con, thủ tục vẫn tiếp tục “mọc lên”. Khi bước vào một dự án, một việc làm ăn cụ thể là gặp vướng mắc ngay”, đại biểu đoàn TPHCM nói. Cùng với đó, theo ông, hiện tượng “trên nóng dưới lạnh” vẫn còn diễn ra. Vì thế, ông đề nghị Chính phủ cần có các giải pháp để các chủ trương, chính sách được thực hiện một cách xuyên suốt, không thể “thông thoáng ở bộ, ở tỉnh nhưng đến xã thì lại tắc”.“Chứng nhận cái giấy để sửa chữa nhà thôi, đề nghị ông xã ký xác nhận 4 bên không có tranh chấp, thậm chí nhiều trường hợp phải có phong bì mới ký”, ông Nghĩa dẫn chứng. Từ những ví dụ trên, ông đề nghị cán bộ cấp bộ trưởng hoặc chủ tịch tỉnh có thể hóa trang, để vi hành tới những cơ quan thuộc phạm vi mà mình quản lý, xem cán bộ, nhân viên ở đó đối xử với người dân, doanh nghiệp như thế nào. VĂN KIÊN Cả nước có 2.212 dự án đang triển khai phải dừng lại do gặp vướng mắc với tổng vốn đầu tư gần 6 triệu tỷ đồng, sử dụng gần 350.000 ha đất. Để huy động nguồn lực cho mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025, đại biểu đề nghị cần “mở khóa” cho nguồn lực trên chảy vào nền kinh tế. Thủ tướng cho biết, cả nước có 2.200 dự án đang tồn đọng, tổng số tiền hơn 230 tỷ USD, bằng 50% tổng GDP cả nước Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) đề nghị “mở khóa” cho 6 triệu tỷ đồng bị “kẹt” trong bất động sản ẢNH: NHƯ Ý “Mở khóa” cho 6 triệu tỷ đồng kẹt trong bất động sản “Vừa qua, Quốc hội đã ban hành các nghị quyết cho phép tháo gỡ vướng mắc đối với các dự án bất động sản tại TPHCM, Đà Nẵng, Khánh Hòa, nhưng chưa cho phép áp dụng rộng rãi ở các địa phương khác. Do đó, tôi đề nghị cần nhân rộng cơ chế xử lý các vướng mắc này cho các dự án bất động sản ở các địa phương khác để giải phóng được nguồn lực này, nhằm đóng góp vào tăng trưởng rất lớn”. Đại biểu HOÀNG VĂN CƯỜNG
3 n Thứ Bảy n Ngày 24/5/2025 THỜI SỰ CÔNG TRÌNH CHIẾN LƯỢC NHÀ MÁY LỌC DẦU VÀ ĐƯỜNG ỐNG KHÍ Thập niên 1990, khi đảm nhận cương vị Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, rồi Phó Thủ tướng Chính phủ phụ trách ngành dầu khí, ông Trần Đức Lương đã trực tiếp chỉ đạo, điều hành ngành dầu khí trong giai đoạn phát triển mới. Đây là thời kỳ dầu khí trở thành ngành kinh tế hàng đầu, đóng góp nguồn thu lớn cho ngân sách quốc gia, đặc biệt từ việc khai thác thành công mỏ Bạch Hổ qua liên doanh Vietsovpetro - kết quả hợp tác hiệu quả giữa Việt Nam và Liên Xô (Liên bang Nga). Ông từng nhấn mạnh trong cuộc họp với ngành dầu khí, việc ký kết lại hiệp định hợp tác dầu khí năm 1981 là bước ngoặt quan trọng. Hiệp định này chuyển giao vai trò trưởng liên doanh từ phía Liên Xô sang Việt Nam, khẳng định quyền làm chủ của nước ta và mở ra thời kỳ phát triển mạnh mẽ của ngành. Sự thay đổi này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế to lớn - với phần trăm lợi nhuận Việt Nam hưởng lên tới trên 70% - mà còn giúp ngành dầu khí trưởng thành vượt bậc về quản lý và kỹ thuật. Đại diện PetroVietnam cho biết, cố Chủ tịch nước Trần Đức Lương đặc biệt quan tâm và trực tiếp chỉ đạo quyết định đầu tư xây dựng hệ thống đường ống dẫn khí đồng hành từ mỏ Bạch Hổ vào bờ - một bước đi mang tính chiến lược trong phát triển ngành dầu khí và năng lượng quốc gia. Việc đầu tư hệ thống dẫn khí vào bờ đã góp phần khai thác hiệu quả hơn nguồn tài nguyên quý giá này, đồng thời giảm thiểu tác động đến môi trường, mở ra hướng phát triển năng lượng sạch và bền vững cho khu vực. Với sự nghiên cứu kỹ lưỡng và quyết tâm dám làm, ông đã mạnh dạn đề xuất vay 60 triệu USD từ Nhật Bản để triển khai dự án đường ống dẫn khí vào bờ. Quyết định này đã đánh dấu bước chuyển mình quan trọng, đưa ngành dầu khí bước vào kỷ nguyên mới, tạo ra nguồn năng lượng sạch, bảo vệ môi trường và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế vùng Đông Nam bộ. Thành công của dự án đã mở đường cho sự phát triển của cụm công nghiệp Khí - Điện - Đạm Phú Mỹ, góp phần nâng cao công suất điện và đa dạng hóa nguồn năng lượng quốc gia. Khi bàn về quyết định xây dựng dự án trọng điểm quốc gia đầu tiên trong lĩnh vực lọc hóa dầu, ông Trần Đức Lương nhận định, đây là một quyết định được cân nhắc từ việc đấu thầu chọn nhà đầu tư đến việc lựa địa điểm xây dựng. Qua khảo sát, đánh giá tác động giao thông, môi trường và các điều kiện kỹ thuật, Dung Quất được chọn làm nơi xây dựng nhà máy lọc dầu đầu tiên của Việt Nam. Quyết định này không chỉ bảo đảm hiệu quả kinh tế mà còn thể hiện trách nhiệm bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Không chỉ có quyết sách trên chính trường xây dựng dự án, công trình hàng chục triệu đô la Mỹ, cố Chủ tịch nước Trần Đức Lương còn có mặt ở “điểm nóng”, sâu sát với công trình dầu khí. Trong kho ảnh tư liệu của ngành dầu khí, nhiều công trình dầu khí trên khắp Việt Nam và ngoài khơi có dấu chân cố Chủ tịch nước Trần Đức Lương. KỸ SƯ XÂY NỀN MÓNG NGÀNH ĐỊA CHẤT, DẦU KHÍ Cố Chủ tịch nước Trần Đức Lương là một trong những học viên đầu tiên của lớp đào tạo chuyên viên địa chất do Liên Xô cũ tổ chức từ những năm cuối thập niên 1950. Sau khóa học trở về, ông cùng các đồng nghiệp góp phần tạo nên thế hệ cán bộ chủ chốt, nối tiếp và phát triển ngành địa chất - dầu khí. Sinh thời, ông từng chia sẻ, trước khi Cách mạng tháng Tám thành công, Việt Nam gần như không có đội ngũ cán bộ địa chất chuyên nghiệp, chỉ có một số ít nhà địa chất Pháp từng nghiên cứu sơ lược. Chính vì vậy, sự giúp đỡ của Liên Xô cũ về mặt nhân lực và công nghệ trở thành yếu tố quyết định cho sự hình thành và phát triển ngành. Sau khi thành lập ngành địa chất, các đoàn địa chất như Đoàn 20 (nghiên cứu địa chất tổng quan) và Đoàn 36 (tìm kiếm dầu khí) được hình thành, đánh dấu bước đầu tổ chức chuyên nghiệp hóa công tác thăm dò tài nguyên khoáng sản. Đoàn 36, với vai trò tập trung tìm kiếm dầu khí, sau này tách ra, phát triển thành Tổng cục Dầu khí, tiền thân của Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia ngày nay. N.LINH Ngồi lặng người trong căn nhà nhỏ, ông Huỳnh Quý, nguyên Bí thư Huyện ủy Đức Phổ (nay là thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi), bồi hồi nhớ lại những lần gặp mặt cố Chủ tịch nước Trần Đức Lương. Ông Quý kể, khi còn làm lãnh đạo huyện, “tôi và đại diện Thường trực Huyện ủy 7 lần trực tiếp báo cáo với chú Lương. Tôi vẫn nhớ như in, lần đầu tiên trong phát biểu, tôi nói: “Kính thưa nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch nước” rồi đọc văn bản chuẩn bị rất kỹ về số liệu kinh tế - xã hội. Lập tức, chú Lương ngắt lời, bảo: “Quý ơi, báo cáo gì thì gần dân, sát dân, sát cơ sở, đời sống hiện giờ ra sao, sắp tới cần gì thôi”. Nghe chú nói xong, tôi xúc động quá, từ đó chuyển luôn sang xưng hô chú cháu”. Ông Quý vẫn nhớ, cứ mỗi năm nguyên Chủ tịch nước về quê một lần, lần nào cũng ghé Thường trực Huyện ủy dặn dò các thế hệ lãnh đạo địa phương. “Chú dặn đất nước giành được độc lập cũng nhờ tinh thần đoàn kết, quân dân như một. Bước vào thời bình, phát triển kinh tế cũng phải lấy dân làm gốc. Hành trình - đích đến của lãnh đạo từ Trung ương đến địa phương là phải nêu cao tinh thần trách nhiệm với dân trong vai trò được nhân dân tin tưởng giao phó”, ông Quý nhớ lại. Có những điều rất dung dị, như bữa cơm thân mật với cán bộ thị xã Đức Phổ, Chủ tịch nước Trần Đức Lương luôn yêu cầu món quê là lòng cá ngừ - món ăn gắn với tuổi thơ nghèo khó. “Chú bảo thời còn gian khó, lòng cá ngừ là món cả nhà mong chờ. Nó là ký ức, là gắn bó, là nhắc nhở phải luôn thương dân nghèo”, ông Quý kể. Là người con của vùng đất nghèo nhất huyện, vậy nhưng ông chưa khi nào có ý căn dặn phải ưu tiên nguồn lực cho xã Phổ Khánh. Trái lại, ông luôn nhấn mạnh việc phân bổ đầu tư công phải công bằng, hiệu quả, đến đúng nơi cần nhất. “Lúc nào chú Lương cũng dặn tôi phải phân bổ nguồn vốn đầu tư công đến nơi cần nhất, cho xứng đáng từng đồng”, ông Quý kể. NGUYỄN NGỌC Trong suốt sự nghiệp, cố Chủ tịch nước Trần Đức Lương đưa ra quyết định lịch sử góp phần đưa ngành dầu khí phát triển. Những công trình thế kỷ như Nhà máy lọc dầu Dung Quất, đường ống dẫn khí từ mỏ Bạch Hổ vào bờ… đều có dấu ấn của ông. Cố Chủ tịch nước Trần Đức Lương trên công trường Nhà máy Lọc dầu Dung Quất ẢNH: BSR Cố Chủ tịch nước Trần Đức Lương trong mØt lần về thăm quê nhà Đức Phổ ẢNH: CTV CỐ CHỦ TỊCH NƯỚC TRẦN ĐỨC LƯƠNG: Nguyên Bộ trưởng Bộ Năng lượng Thái Phụng Nê chia sẻ, cố Chủ tịch nước Trần Đức Lương là một trong những lãnh đạo trực tiếp tham gia chỉ đạo xây dựng và phê duyệt các quy hoạch điện quốc gia giai đoạn đầu của thời kỳ đổi mới, có tính chất định hình lâu dài cho hệ thống điện Việt Nam. Trong quá trình xây dựng Nhà máy thủy điện Hòa Bình, khi đó với vai trò là Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất (sau là Tổng cục Mỏ - Địa chất), ông Trần Đức Lương nhiều lần lên công trường. Xuất thân là một kỹ sư địa chất, ông mang đậm phong cách làm việc khoa học, thận trọng nhưng quyết liệt. TS Nê khẳng định, ông Trần Đức Lương là người có công lao lớn trong quá trình xây dựng nhà máy thủy điện Hòa Bình và đã có rất nhiều ý kiến quan trọng, góp phần xây dựng thành công công trình. Những đóng góp lớn của ông còn thể hiện ở việc tham gia các quyết sách xây dựng thủy điện trên bậc thang Sông Đà, trong khoảng những năm 1995-2000. Trong suốt thời kỳ đảm nhận vai trò Phó Thủ tướng Chính phủ phụ trách lĩnh vực năng lượng, ông Trần Đức Lương còn để lại nhiều dấu ấn sâu sắc, nhất là trong công tác chỉ đạo chiến lược và triển khai thực tế các dự án điện lớn - từ quy hoạch dài hạn cho đến tổ chức thi công cụ thể. “Ông Trần Đức Lương là một trong những lãnh đạo trực tiếp tham gia chỉ đạo xây dựng và phê duyệt các quy hoạch điện quốc gia giai đoạn đầu của thời kỳ đổi mới, bao gồm Quy hoạch Điện IV, V, VI. Đây là những quy hoạch có tính chất định hình lâu dài cho hệ thống điện Việt Nam trong bối cảnh nhu cầu tăng trưởng năng lượng bùng nổ, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước bước vào giai đoạn tăng tốc. Những quy hoạch này đã tạo nền tảng cho việc phát triển đồng bộ các nguồn điện và lưới điện truyền tải trên cả nước”, TS Nê kể. DƯƠNG HƯNG - TUYẾT HẠNH Vị lãnh đạo giản dị, gần dân Những quyết định lịch sử cho ngành năng lượng Trong ký ức của người dân xã Phổ Khánh (thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi), cố Chủ tịch nước Trần Đức Lương không chỉ là mØt nhà lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước, mà còn là người con hiền lành, gần gũi, luôn đau đáu với sự phát triển của quê hương nghèo khó nơi ông sinh ra và lớn lên. Công lớn phát triển thủy điện Việt Nam
4 n Thứ Bảy n Ngày 24/5/2025 XÃ HỘI Vụ án liên quan đến Công ty cổ phần VN Pharma là một minh chứng cho điều đó. TỘI ÁC KHÓ DUNG THỨ Hơn 10 năm trước, vụ buôn bán thuốc chữa ung thư giả H-Capita 500mg đã làm dư luận cả nước phẫn nộ, phơi bày những lỗ hổng nghiêm trọng trong hệ thống kiểm soát, cấp phép và thẩm định thuốc. Công ty cổ phần VN Pharma bị phát hiện làm giả hồ sơ để nhập khẩu 9.300 hộp thuốc chữa ung thư không rõ nguồn gốc, kém chất lượng. Ông Nguyễn Minh Hùng, Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần VN Pharma cùng nhiều đồng phạm bị xử lý hình sự về tội “Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh”. Một số cán bộ tại Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế), Cục Hải quan TPHCM bị xem xét trách nhiệm. Nhiều người đứng đầu doanh nghiệp và cán bộ vướng vòng lao lý nhưng người chịu tổn thương lớn nhất sau sự việc đau lòng này là các bệnh nhân và thân nhân, bởi họ đã đặt niềm tin trọn vẹn vào hệ thống y tế. Nhớ lại khoảng thời gian ấy, anh Đình Phú (46 tuổi, ngụ tại quận 12, TPHCM) vẫn không khỏi đau lòng. Mẹ anh mắc bệnh ung thư dạ dày và phải từ quê nhà Quảng Ngãi vào Bệnh viện Ung Bướu TPHCM điều trị. Để có tiền trị bệnh, anh Phú phải bán cả mảnh đất hương hỏa và vay mượn thêm từ người thân, bạn bè. Ban ngày anh làm công nhân xây dựng, ban đêm lại vào viện chăm sóc mẹ. Không lâu sau thời gian chống chọi với bệnh tật, mẹ anh Phú qua đời, để lại một khoảng trống không gì bù đắp được. “Không biết mẹ tôi có uống phải thuốc giả không nhưng khi báo chí đưa tin về vụ việc, tôi căm phẫn vô cùng. Nhiều người vì đồng tiền mà bất chấp mạng sống của người bệnh, đem đến sự mất mát cho hàng nghìn gia đình”, anh Phú nghẹn ngào. Chia sẻ từ góc nhìn chuyên môn, bác sĩ Phan Tấn Thuận, Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến, Trưởng đơn vị Thử nghiệm lâm sàng (CRU) Bệnh viện Ung Bướu TPHCM, nhấn mạnh rằng trong điều trị ung thư, nơi từng viên thuốc có thể quyết định sự sống hay cái chết, sự xuất hiện của thuốc giả là hiểm họa không thể dung thứ. “Thuốc thật thì có thể đo lường được hiệu quả như khối u thu nhỏ, chỉ số xét nghiệm cải thiện. Tuy nhiên, với thuốc giả hoặc thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc, mọi thứ chỉ là hy vọng ảo. Bệnh nhân mất đi thời gian vàng để điều trị đúng cách”, bác sĩ Thuận cho hay. Theo bác sĩ Phan Tấn Thuận, nhiều loại thuốc đông y, thuốc tễ hiện nay được trộn thêm hoạt chất corticoid để tạo hiệu quả nhanh chóng. Người dùng khi uống cảm thấy khỏe hơn, ăn ngon ngủ tốt nhưng không hề biết, corticoid có thể gây tổn thương gan, thận, ảnh hưởng đến hệ nội tiết nếu sử dụng lâu dài. Những loại thuốc tăng cân hay kích thích ăn uống cho trẻ em có nguy cơ dẫn đến béo phì, rối loạn phát triển và ảnh hưởng nghiêm trọng đến tuyến thượng thận. Một khi tuyến thượng thận đã bị tổn thương, việc điều trị sẽ rất phức tạp, dễ để lại di chứng suốt đời. Một chuyên gia y tế cho biết, kết quả nghiên cứu của các chuyên gia lâm sàng Mỹ và Canada đã chỉ ra, đối với bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn, mỗi giờ trôi qua mà người bệnh chưa được điều trị với thuốc kháng sinh hiệu quả thì cơ hội sống giảm khoảng 12%. Khi bệnh nhân bắt đầu sốc nhiễm khuẩn với biểu hiện hạ huyết áp, nếu được điều trị kháng sinh hiệu quả ngay trong nửa giờ đầu thì khả năng sống sót là hơn 80%. Cơ hội sống sót sẽ giảm dần và nếu tới 12 giờ kể từ khi hạ huyết áp mới được điều trị kháng sinh hiệu quả thì cơ hội sống sót chỉ còn khoảng 10% và sau 36 giờ thì gần như không còn cơ hội sống sót cho người bệnh. “Nếu uống phải thuốc giả, thuốc kém chất lượng, tính mạng người bệnh sốc nhiễm khuẩn gần như không được bảo đảm vì không đủ về liều lượng, dùng thuốc mà như là không dùng, thậm chí còn đưa thêm chất lạ, chất độc hại vào cơ thể”, vị chuyên gia cho hay. Đáng lo ngại hơn, khi bệnh nhân sử dụng thuốc giả, các chỉ số lâm sàng và dữ liệu phản ứng phụ ghi nhận tại bệnh viện có thể không còn chính xác. Điều này làm rối loạn việc đánh giá hiệu quả của thuốc thật, thậm chí khiến những loại thuốc đạt chuẩn bị hiểu lầm là kém hiệu quả hoặc có tác dụng phụ nghiêm trọng. “Với dữ liệu bị bóp méo như vậy, đội ngũ y tế không thể đưa ra những quyết định chính xác. Hậu quả là phác đồ điều trị bị điều chỉnh sai, bệnh nhân không nhận được liệu pháp phù hợp, hệ thống y tế bị tổn hại và chi phí y tế bị lãng phí nghiêm trọng”, vị chuyên gia này phân tích. NHIỀU LỖ HỔNG CHẾT NGƯỜI Theo Đại biểu Quốc hội Phạm Khánh Phong Lan, Chủ tịch Hội Dược học TPHCM, từ vụ VN Pharma đến kháng sinh Health 2000 cho thấy vấn nạn thuốc giả chưa hề giảm. Đặc biệt, vào giữa tháng 4 năm nay, khi Bộ Y tế công bố 21 sản phẩm thuốc giả, trong đó có 4 loại giả mạo thuốc đã được cấp phép lưu hành, ngành y tế Việt Nam đối mặt với một “cú sốc mới”. Bà Lan cho rằng, thuốc giả dễ dàng lách luật, tuồn ra thị trường nằm ở chỗ: việc cấp số đăng ký thuốc chủ yếu dựa trên giấy tờ hồ sơ, thay vì kiểm tra thẩm định khắt khe trên thực tế nhà máy sản xuất. Quá trình giả mạo hồ sơ từng xảy ra mà không bị phát hiện, một phần do quá tải số đăng ký. Chủ tịch Hội Dược học TPHCM dẫn chứng: Việt Nam hiện có hơn 22.000 số đăng ký thuốc. Con số này gấp đôi Nhật Bản và Singapore, trong khi số lượng hoạt chất lại ít hơn. Việc cấp phép tràn lan mà thiếu định hướng đang tạo điều kiện cho thuốc giả, thuốc kém chất lượng len lỏi vào thị trường. “Việt Nam công bố tỷ lệ thuốc giả dưới 0,1% đặt ra câu hỏi lớn: Đó là năng lực kiểm soát thực sự, hay chỉ phản ánh hệ thống kiểm nghiệm yếu, lấy mẫu không đại diện và quy trình cấp phép lỏng lẻo?”, bà Lan đặt vấn đề. Nhiều chuyên gia luật còn chỉ ra những lỗ hổng pháp lý về pháp luật tạo cơ hội cho tội phạm. Theo luật sư Trương Quốc Hòe, Trưởng Văn phòng luật sư Interla, hiện nay thuốc giả không chỉ nhái vỏ ngoài mà còn tinh vi hơn bằng cách trộn một phần hoạt chất thật hoặc làm nhái công thức. Đây là hình thức thuốc giả nhưng khó bị phát hiện vì hàm lượng hoạt chất chưa đủ gây hiệu quả điều trị, cũng chưa đủ để bị quy kết vi phạm rõ ràng nếu kiểm tra không kỹ. Luật sư Hòe cho biết hiện khái niệm thuốc giả được quy định tại Điều 6 của Luật Dược và Điều 3 Nghị định 98/2021. Tuy nhiên, các định nghĩa còn chung chung và chưa cụ thể hóa từng dạng hành vi khiến công tác xử lý gặp khó khăn, thậm chí bỏ lọt tội phạm. Một số cá nhân lợi dụng kẽ hở này để đưa thuốc kém chất lượng vào thị trường, gây nguy hiểm cho người bệnh. Từ góc độ pháp lý, luật sư Phan Thành Tâm, Công ty Luật Kim Thành (Đoàn Luật sư TPHCM) cho rằng sản xuất và kinh doanh thuốc giả là “tội ác”, đòi hỏi phải có khung hình phạt đủ sức răn đe. Dù Bộ luật Hình sự đã quy định mức án cao nhất đến tử hình nhưng việc áp dụng lại rất khó khăn do rất khó chứng minh hậu quả nghiêm trọng bởi thiếu nạn nhân cụ thể hoặc thiếu kết quả giám định rõ ràng. ANH NHÀN - VÂN SƠN Với tâm lý “có bệnh thì vái tứ phương”, nhiều bệnh nhân không ngần ngại vay mượn, bán nhà, cầm cố tài sản để mua thuốc đặc trị với hy vọng khỏi bệnh. Tuy nhiên, nếu mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng thì bệnh không những không khỏi mà thuốc giả có thể trở thành liều “độc dược” cướp đi khát vọng sống của bệnh nhân. Việc giám sát chất lượng thuốc trong điều trị cho người bệnh cũng được các cơ sở y tế xem là lá chắn chống thuốc giả ẢNH: V.S Tội ác dưới vỏ bọc chữa bệnh Kỳ 2: Thuốc giả khiến bệnh nhân mất đi thời gian vàng điều trị, gây nên những nguy hiểm khôn lường cho sức khỏe ẢNH: V.S Đại biểu Quốc hội Phạm Khánh Phong Lan, Chủ tịch Hội Dược học TPHCM đề xuất cần mạnh tay hơn với thuốc giả ẢNH: V.S Luật sư Phan Thành Tâm đề xuất bổ sung tội danh mới liên quan đến quảng cáo thuốc không phép, xử lý nghiêm hành vi lừa đảo qua nền tảng số, livestream trá hình bán thuốc. Đồng thời, cần sửa Luật Dược để điều chỉnh hoạt động thương mại điện tử trong lĩnh vực y tế bởi đây là lỗ hổng đang bị lợi dụng triệt để. CAM GO CUỘC CHIẾN
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Đào Hồng Lan khẳng định, cuộc chiến chống hàng giả trong lĩnh vực y tế là nhiệm vụ không mới nhưng ngày càng phức tạp, đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ của toàn ngành và các cơ quan liên quan. Trong bối cảnh tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong lĩnh vực y tế ngày càng diễn biến phức tạp, đặc biệt là sữa giả, thực phẩm chức năng giả, thuốc giả, Bộ Y tế tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc nhằm kiểm điểm tiến độ thực hiện các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và triển khai các giải pháp cấp bách trong Tháng cao điểm đấu tranh phòng chống hàng giả là sữa, thực phẩm chức năng và thuốc. KHÔNG CÓ VÙNG CẤM TRONG XỬ LÍ HÀNG GIẢ Theo báo cáo tại hội nghị, từ năm 2020 đến tháng 5/2025, Cục An toàn thực phẩm đã kiểm tra hơn 400 cơ sở, xử phạt 198 cơ sở vi phạm với tổng số tiền hơn 23,7 tỷ đồng. Trong năm 2024, lĩnh vực dược phẩm, mĩ phẩm và dược liệu chứng kiến hơn 260 cuộc kiểm tra từ các cục chuyên môn và thanh tra Bộ, xử lí hành chính 46 vụ việc với tổng số tiền phạt trên 2,5 tỷ đồng. Đặc biệt, Bộ Y tế đã chuyển 31 vụ việc liên quan đến thực phẩm chức năng giả, chứa chất cấm, sử dụng giấy tờ giả cho cơ quan công an điều tra. Tại Thanh Hóa, phối hợp giữa Sở Y tế và lực lượng công an đã dẫn đến việc triệt phá một đường dây sản xuất, buôn bán thuốc giả quy mô lớn trong các năm 2024 - 2025. Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh, quan điểm chỉ đạo xuyên suốt của Bộ Y tế là kiên quyết xử lí nghiêm các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc trong lĩnh vực y tế, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”. Tuy nhiên, người đứng đầu ngành y tế cũng thẳng thắn chỉ ra những bất cập trong công tác hậu kiểm tại nhiều địa phương. “Việc triển khai hậu kiểm chưa nghiêm, nhiều nơi chưa báo cáo hoặc thiếu phối hợp khi phát hiện khó khăn”, bà Lan nói, đồng thời yêu cầu các tỉnh, thành phố nâng cao vai trò của chính quyền cấp cơ sở trong quản lí. Hiện Bộ Y tế đang xây dựng hai nghị định mới liên quan đến phân cấp, phân quyền trong quản lí nhà nước, trong đó định hướng “phân cấp tối đa cho địa phương”, Bộ tập trung ban hành văn bản pháp lí và hướng dẫn. THỊ TRƯỜNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ: “MẶT TRẬN NÓNG” Bộ trưởng Đào Hồng Lan cũng lưu ý về thách thức quản lí sản phẩm y tế trên nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội. “Nếu không kịp thời chấn chỉnh, đây sẽ là kẽ hở lớn ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm và sức khỏe người dân”, tư lệnh ngành cảnh báo. “Nếu chúng ta không kịp sớm chấn chỉnh, đây cũng là nội dung khó khăn cho quản lí, đặc biệt lĩnh vực an toàn thực phẩm liên quan đến 3 bộ cùng quản lí, việc buôn bán sản phẩm liên quan đến nhiều công đoạn”, Bộ trưởng Đào Hồng Lan nói. Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, Bộ Công Thương trong chia sẻ dữ liệu, điều tra các vụ việc, đồng thời đẩy mạnh truyền thông để người dân có thể nhận diện và cảnh giác với hàng giả, hàng nhái trong lĩnh vực y tế. Bộ Y tế thừa nhận công tác quản lí thuốc, mĩ phẩm, thực phẩm chức năng và thiết bị y tế hiện còn nhiều bất cập. Trong đó, nổi bật là tình trạng vi phạm ngày càng tinh vi với sự hỗ trợ của công nghệ hiện đại để sản xuất hàng giả; hoạt động kinh doanh trực tuyến khó kiểm soát; công tác thanh tra, kiểm nghiệm ở tuyến cơ sở còn hạn chế do thiếu nhân lực và trang thiết bị. Trước thực trạng này, Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản quan trọng như Chỉ thị 13/CT-TTg, các Công điện số 40, 41, 55 và 65, được Bộ Y tế cụ thể hóa bằng các kế hoạch hành động. Nổi bật là Kế hoạch số 614/KH-BYT thực hiện Công điện 41 và 55; Quyết định 1703/QĐ-BYT triển khai Công điện 65 và Chỉ thị 13. Bộ Y tế cũng thành lập Tổ công tác đặc biệt do Thứ trưởng làm Tổ trưởng, với sự tham gia của lãnh đạo các cục, vụ trực thuộc. Cục Quản lí Dược là cơ quan thường trực, chịu trách nhiệm điều phối hoạt động của Tổ công tác trong đợt cao điểm phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Đặc biệt, từ ngày 15/5 đến 15/6/2025, các cục chuyên môn đã thành lập nhiều đoàn kiểm tra đột xuất trên toàn quốc nhằm siết chặt quản lí hoạt động sản xuất, kinh doanh dược phẩm, mĩ phẩm, thực phẩm chức năng và thiết bị y tế. Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lí về an toàn thực phẩm; siết quản lí việc đăng ký, quảng cáo, lưu hành sản phẩm - đặc biệt là thực phẩm bảo vệ sức khỏe; kiểm soát chặt hoạt động công bố và truy xuất nguồn gốc sản phẩm, nhất là trên sàn thương mại điện tử; đồng thời nâng mức xử phạt đối với hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả trong lĩnh vực y tế. THÁI HÀ Phát biểu khai mạc, GS.TS Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K nhấn mạnh: “Công tác phòng chống ung thư là một thách thức lớn của ngành y tế toàn cầu. Trong đó, đội ngũ điều dưỡng đóng vai trò thiết yếu, không chỉ thực hiện kĩ thuật chuyên môn mà còn hỗ trợ tâm lí, giảm đau, quản lí tác dụng phụ và tạo điều kiện hồi phục tốt nhất cho người bệnh”. Theo nhận định của Tổ chức Y tế Thế giới dịch vụ chăm sóc của điều dưỡng là một trong những trụ cột chính của hệ thống y tế. Những người điều dưỡng vẫn luôn được ví như những “chiến sĩ thầm lặng”, như “ánh sao đêm” túc trực tại bệnh viện với người bệnh từng phút, từng giờ. Cùng với các bác sĩ, điều dưỡng chính là điểm tựa của người bệnh, là những người trực tiếp chăm sóc, đồng hành và gắn bó với người bệnh nhiều nhất trong hành trình điều trị. Tại Bệnh viện K, đây còn là đội ngũ cán bộ y tế đông đảo nhất với vai trò hết sức quan trọng, góp phần đảm bảo chất lượng khám chữa bệnh cho hàng nghìn lượt bệnh nhân mỗi ngày. Họ chính là những người tiếp sức, nỗ lực cùng các y bác sĩ suốt cả quá trình chăm sóc, chữa trị cho bệnh nhân. Đồng quan điểm, TS Dương Huy Lương, Phó Cục trưởng Cục Quản lí Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) nhấn mạnh vai trò ngày càng rõ nét của điều dưỡng ung thư trong các lĩnh vực từ xây dựng chính sách, quản lí chăm sóc đến đào tạo, thực hành và nghiên cứu. Ông thẳng thắn chỉ ra những khó khăn mà ngành điều dưỡng đang đối mặt: "Nhiều người vẫn có quan niệm sai lầm rằng điều dưỡng chỉ là người phục vụ theo y lệnh bác sĩ. Trong khi đó, điều dưỡng hiện nay không chỉ thiếu về số lượng mà còn hạn chế về năng lực chuyên môn so với khu vực. Nhiều người hành nghề chưa tương xứng với trình độ đào tạo, trong khi công tác đào tạo còn chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn”. TS Dương Huy Lương đề xuất ngành y tế cần có các chính sách đãi ngộ xứng đáng, đầu tư đào tạo, cải thiện môi trường làm việc và nhìn nhận đúng vai trò của điều dưỡng trong hệ thống y tế. Ông khẳng định: “Phát triển đội ngũ điều dưỡng là chìa khóa để nâng cao chất lượng chăm sóc, hướng tới mục tiêu sức khỏe toàn dân và phát triển bền vững". Với chủ đề “Nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh ung thư: Từ lí thuyết đến thực hành”, hội thảo năm nay diễn ra với các phiên chuyên đề phong phú: phiên toàn thể, phiên vệ tinh về nâng cao năng lực điều dưỡng trong quản lí và chăm sóc, các phiên chuyên sâu về ngoại khoa, nội khoa, chăm sóc giảm nhẹ, xạ trị và chẩn đoán hình ảnh. Hội thảo là diễn đàn khoa học uy tín, được tổ chức bài bản và chuyên nghiệp, là dịp để cán bộ điều dưỡng trên toàn quốc và các đồng nghiệp quốc tế trao đổi, chia sẻ kiến thức, cập nhật tiến bộ chuyên môn, từ đó góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh ung thư - nhóm bệnh lí đang gia tăng nhanh chóng và là gánh nặng lớn với ngành y tế hiện nay. Đại diện ban tổ chức cho biết, việc duy trì tổ chức Hội thảo Điều dưỡng ung thư toàn quốc thường niên là một trong những nỗ lực chiến lược của Bệnh viện K và Hiệp hội Điều dưỡng Việt Nam, nhằm khẳng định vị thế ngày càng quan trọng của điều dưỡng trong hệ thống y tế và thúc đẩy phát triển chuyên môn gắn liền thực tiễn điều trị. HÀ MINH “Giờ người dân rất hoang mang, ra đường không biết mặt hàng nào được phép lưu hành, mặt hàng nào là hàng giả, hàng nhái”, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nói tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc nhằm đánh giá tiến độ thực hiện công tác phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong lĩnh vực y tế do Bộ Y tế tổ chức sáng 23/5. 5 nThứ Bảy n Ngày 24/5/2025 XÃ HỘI Dân không biết đâu là hàng thật, hàng giả, ai chịu trách nhiệm? Cơ quan chức năng thu giữ hàng giả Nhiều băn khoăn về chính sách cho điều dưỡng bệnh viện Sáng 23/5, Bệnh viện K tổ chức Hội thảo Điều dưỡng ung thư toàn quốc lần thứ II với sự tham gia của gần 1.000 đại biểu là chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ điều dưỡng trong nước và quốc tế. Cùng với các bác sĩ, điều dưỡng chính là điểm tựa của người bệnh Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan phát biểu tại Hội nghị sáng 23/5 CHỐNG THUỐC GIẢ
KHÔNG TRÁI LUẬT Bộ GD&ĐT vừa đăng tải hồ sơ dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục 2019 lên Cổng thông tin điện tử của Bộ để các cơ quan, tổ chức, cá nhân đóng góp ý kiến. Điểm đáng chú ý của dự thảo này là bỏ bằng tốt nghiệp THCS và giao thẩm quyền cho hiệu trưởng trường THCS xác nhận hoàn thành chương trình thay cho việc Trưởng phòng GD&ĐT cấp huyện cấp bằng tốt nghiệp THCS; giao thẩm quyền cho hiệu trưởng trường THPT cấp bằng tốt nghiệp thay cho Giám đốc Sở GD&ĐT. Việc bỏ cấp bằng tốt nghiệp THCS và phân cấp thẩm quyền xác nhận hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông là yêu cầu tất yếu nhằm thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng, Nhà nước, đáp ứng thực tiễn quản lý giáo dục và tiệm cận thông lệ quốc tế. Việc trao quyền cho người đứng đầu cơ sở giáo dục trong xác nhận, cấp bằng là bước đi cụ thể trong phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm giữa Trung ương và địa phương, giữa cơ quan quản lý và cơ sở thực thi… Từ việc phân cấp công nhận hoàn thành chương trình THCS, cấp bằng tốt nghiệp THPT, dư luận cho rằng Bộ GD&ĐT cũng nên phân cấp hoàn toàn kì thi tốt nghiệp THPT cho địa phương. Cuối tháng 11/2023, tại cuộc họp báo về phương án tổ chức kì thi tốt nghiệp THPT năm 2025 (năm đầu tiên thực hiện thi tốt nghiệp theo chương trình giáo dục phổ thông 2018) của Bộ GD&ĐT, GS.TS Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lí chất lượng khẳng định, Bộ tiếp tục nghiên cứu theo lộ trình để tiến tới giao kì thi về cho các địa phương. Theo ông Chương khi đủ điều kiện để thực hiện phân cấp cho các địa phương, các cơ sở giáo dục tổ chức kì thi đánh giá chất lượng đầu ra ở cấp THPT thay cho phương thức một kì thi quốc gia, trong cùng một thời điểm như hiện nay. Đây là lần đầu tiên, Bộ GD&ĐT khẳng định sẽ thực hiện lộ trình phân cấp mạnh mẽ này. TS Đặng Tự Ân, nguyên Vụ trưởng Vụ Tiểu học, Bộ GD&ĐT, Giám đốc Quỹ hỗ trợ Đổi mới Giáo dục Phổ thông Việt Nam (VIGEF) cho rằng, Bộ GD&ĐT nên giao hoàn toàn kì thi tốt nghiệp THPT cho địa phương. Để làm được điều này, Bộ phải tách độc lập đơn vị khảo thí (thuộc Cục Quản lí chất lượng, nơi ra đề thi tốt nghiệp THPT). Đơn vị khảo thí này trực thuộc nhà nước, có nhiệm vụ ra đề thi để đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông, giống như tổ chức khảo thí của Hoa Kỳ (ETS). Bộ GD&ĐT đang có vai trò vừa đá bóng, vừa thổi còi trong việc đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông. Một chuyên gia đề xuất, Bộ GD&ĐT chỉ nên có trách nhiệm ban hành quy định khung thời gian tổ chức thi phù hợp với kế hoạch năm học (lịch tổ chức thi chung) để bảo đảm thống nhất trong cả nước; ban hành khung quy chế thi và hướng dẫn tổ chức thi và xét công nhận tốt nghiệp; ban hành cấu trúc, định dạng đề thi và đề thi tham khảo; ban hành kế hoạch thanh kiểm tra và phân tích dữ liệu kết quả để đánh giá chất lượng và yêu cầu giải trình khi cần thiết. Nhiệm vụ của địa phương là thực hiện tất cả các khâu của kì thi theo quy chế thi và hướng dẫn tổ chức thi của Bộ GD&ĐT trong đó có nhiệm vụ tự ra đề thi theo quy định Bộ GD&ĐT; có thể sử dụng đề thi của các địa phương khác trong cùng đợt thi của kì thi. Tổ chức kì thi vào các thời điểm phù hợp với địa phương trong khung thời gian do Bộ GD&ĐT quy định. Việc này hoàn toàn phù hợp với Luật Giáo dục 2019 và giao quyền chủ động cho địa phương. BỘ GD&ĐT NẮM ĐIỂM TRỌNG YẾU Thực tế, từ năm 2023 đến nay, vai trò của Bộ GD&ĐT trong Quy chế thi tốt nghiệp THPT không thay đổi. Bộ có trách nhiệm chỉ đạo tổ chức kì thi; quyết định phương án xử lí các trường hợp đặc biệt và các tình huống bất thường khác; cung cấp các hệ thống phần mềm, văn bản hướng dẫn và tổ chức tập huấn để phục vụ công tác tổ chức thi bảo đảm thống nhất trên toàn quốc; thành lập Ban Chỉ đạo thi cấp quốc gia; chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thanh tra, kiểm tra kì thi. Năm 2020, khi chuyển kì thi THPT quốc gia gồm 2 mục đích xét tốt nghiệp, xét tuyển ĐH thành kì thi tốt nghiệp THPT do những bất cập trong việc đề thi khó có thể gánh được 2 mục tiêu khác nhau. Khi đó, Bộ GD&ĐT khẳng định, kì thi tốt nghiệp THPT có mục đích xét tốt nghiệp THPT và đánh giá chất lượng đào tạo phổ thông. Về tuyển sinh, các trường ĐH có thể sử dụng để xét tuyển. Tuy nhiên, sau 4 kì thi, đến năm nay, dường như mục tiêu của kì thi tốt nghiệp THPT bắt đầu quay về mục tiêu của kì thi THPT quốc gia. Tại cuộc làm việc với các đơn vị thuộc Bộ GD&ĐT về công tác chuẩn bị cho kì thi tốt nghiệp THPT 2025 hôm 22/5, Thứ trưởng thường trực Phạm Ngọc Thưởng lưu ý, công tác ra đề thi phải bảo đảm đánh giá đúng năng lực thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018, thể hiện rõ độ phân hóa để phục vụ tốt cả mục tiêu xét tốt nghiệp và tuyển sinh. Như vậy, khó có thể có chuyện Bộ “buông” kì thi tốt nghiệp THPT hoàn toàn cho địa phương. Bởi theo lí luận của Bộ, địa phương cơ bản đã chịu trách nhiệm các khâu in sao đề, coi thi, chấm thi, kiểm tra, phúc khảo, xét tốt nghiệp THPT, công bố. Bộ chỉ ban hành văn bản pháp luật, thanh kiểm tra. Tổ chức 1 kì thi như hiện nay giảm tốn kém, đảm bảo công bằng. Thực chất, dù địa phương chịu trách nhiệm lớn về kì thi nhưng Bộ đang nắm yếu tố trọng yếu là ra đề thi. Việc này sẽ quyết định Bộ có quyền chi phối kì thi thực hiện một mục tiêu xét tốt nghiệp THPT hay đa mục tiêu bao gồm cả việc ràng buộc các trường ĐH lấy kết quả xét tuyển sinh ĐH. NGHIÊM HUÊ Hôm qua, 23/5, Sở GD&ĐT Hà Nội tổ chức lễ tuyên dương khen thưởng học sinh giỏi tiêu biểu Thủ đô năm học 2024-2025. Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Trần Thế Cương cho biết, năm học 2024-2025, quy mô giáo dục Thủ đô đứng đầu cả nước với 2.913 cơ sở giáo dục với gần 2,3 triệu học sinh, hơn 140.000 cán bộ, giáo viên, 355 cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Thành phố đã xây mới, thành lập mới được 35 trường học; tỷ lệ trường công lập đạt chuẩn quốc gia đạt gần 80%... Tỉ lệ học sinh tốt nghiệp THPT chung toàn thành phố đạt 99,81%, tăng 5 bậc so với năm 2023, cao nhất trong nhiều năm qua. Học sinh Thủ đô tiếp tục khẳng định vị trí dẫn đầu cả nước trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế, với 200 học sinh đoạt giải quốc gia Bà Vũ Thu Hà, Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội khẳng định, năm học 2024-2025, học sinh Thủ đô tiếp tục khẳng định vị trí dẫn đầu cả nước trong các kì thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế. Bà Vũ Thu Hà đề nghị ngành giáo dục Thủ đô tiếp tục thực hiện hiệu quả các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển giáo dục và đào tạo: đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ 2 trong nhà trường và phát triển năng khiếu nghệ thuật cho học sinh; thực hiện các giải pháp thu hẹp khoảng cách, chất lượng giữa nội thành và ngoại thành. Em Đỗ Hà Phương, lớp 12D2, Trường THPT Việt Đức đại diện học sinh được tuyên dương chia sẻ, cách đây ít ngày, em cùng bạn Nguyễn Đức Thái (học cùng trường) tham dự Hội thi khoa học và kĩ thuật quốc tế tại Hoa Kỳ. Dự án “Vật liệu oxy hóa hiệu năng cao lithium vanadium oxide ứng dụng xử lý môi trường” của hai học sinh đã xuất sắc giành giải Nhì lĩnh vực hóa học và giải Đặc biệt từ nhà tài trợ. Đây cũng là giải thưởng cao nhất của đoàn Việt Nam từ trước đến nay tại cuộc thi này. Phương còn giành giải Nhất cuộc thi Khởi nghiệp cấp quốc gia năm 2024. Phương từng là Á khoa kì thi tuyển sinh lớp 10 cách đây 3 năm. Phương cho rằng, thành công đều không đến từ một mình, đó là nhờ sự định hướng, sự chỉ đạo sát sao và tạo điều kiện của Sở GD&ĐT Hà Nội, sự tận tâm của thầy, cô giáo, sự yêu thương, động viên của bố mẹ và sự chia sẻ của bạn bè. NGHIÊM HUÊ 6 n Thứ Bảy n Ngày 24/5/2025 Góp ý Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, các chuyên gia và nhà quản lý đề xuất phân cấp hoàn toàn kì thi tốt nghiệp THPT về địa phương. Thí sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2024 ẢNH: NGỌC TÚ KHOA GIÁO TS Đặng Tự Ân đề xuất, đơn vị khảo thí cần được tách độc lập với Bộ GD&ĐT để đánh giá khách quan chất lượng đào tạo cùng với việc giao kì thi tốt nghiệp THPT hoàn toàn cho địa phương. Hà Nội tuyên dương 851 học sinh giỏi tiêu biểu Học sinh giỏi tiêu biểu nhận phần thưởng tại lễ tuyên dương ẢNH: PHẠM THẢO Nên giao kì thi tốt nghiệp THPT cho địa phương
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==