3 n Thứ Ba n Ngày 20/5/2025 THỜI SỰ ĐỘ TUỔI KHÔNG THỂ LÀ THƯỚC ĐO NĂNG LỰC Tiếp tục chương trình kỳ họp, sáng 19/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân. Tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) quan tâm đến một trong những điều kiện để được xem xét, bổ nhiệm thẩm phán TAND Tối cao là “có độ tuổi từ đủ 45 tuổi trở lên”. Bà Nga cho rằng, việc đưa ra tiêu chuẩn về độ tuổi cứng như vậy là chưa thực sự hợp lý và cần được cân nhắc kỹ lưỡng. “Độ tuổi không thể là thước đo phản ánh năng lực, phẩm chất hay kinh nghiệm. Hiện nay, trong thực tế có nhiều cán bộ, thẩm phán trẻ tuổi nhưng rất tài năng, bản lĩnh, kinh nghiệm xét xử phong phú, từng giải quyết nhiều vụ án lớn và đạt được nhiều thành tích xuất sắc trong quá trình công tác”, đại biểu đoàn Hải Dương cho hay. Từ phân tích trên, bà Nga cho rằng, việc giới hạn tuổi tối thiểu có thể dẫn tới “bỏ sót” người có đủ tiêu chuẩn, năng lực nhưng tuổi đời chưa đủ theo quy định để bổ nhiệm thẩm phán tòa án nhân dân tối cao. Vì vậy, bà Nga đề nghị không nên quy định tiêu chuẩn độ tuổi từ 45 tuổi trở lên như dự thảo mà chú trọng đến các tiêu chuẩn về năng lực chuyên môn, thời gian công tác, kinh nghiệm xét xử, đạo đức nghề nghiệp để lựa chọn người có thể được bổ nhiệm làm thẩm phán tòa án nhân dân tối cao. “Nếu vẫn cần có giới hạn về độ tuổi thì nên bổ sung thêm cơ chế linh hoạt như trường hợp đặc biệt, người dưới 45 tuổi nhưng có đủ điều kiện về năng lực, thành tích nổi bật và được đánh giá xuất sắc trong công tác có thể được xem xét bổ nhiệm thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao”, bà Nga cho hay. "SỐ LƯỢNG THẨM PHÁN KHÔNG CẦN THIẾT PHẢI ĐÔNG NHƯ ĐỀ XUẤT" Tại phiên thảo luận, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng, việc giao thẩm quyền xét xử các vụ án phúc thẩm cho Tòa án nhân dân tối cao là phù hợp trong bối cảnh không còn tòa án nhân dân cấp cao và tòa án nhân dân cấp tỉnh chưa có hiệu lực. Viện dẫn đề xuất Tòa án nhân dân tối cao được thành lập một số tòa án phúc thẩm trực thuộc, ông Phạm Văn Hòa đánh giá, việc này là cần thiết vì sẽ thay cho hội đồng thẩm phán xét xử những vụ án kháng nghị và giám đốc thẩm, tái thẩm của tòa án cấp tỉnh chuyển lên. “Trong mỗi năm, tòa án nhân dân tối cao xét xử hàng ngàn vụ việc. Do vậy, việc có tòa án phúc thẩm trực thuộc sẽ giảm gánh nặng cho tòa tối cao”, ông Hòa nêu quan điểm và đề nghị giao thêm thẩm quyền trong xét xử phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm cho các tòa phúc thẩm. Đối với đề xuất tăng số lượng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao từ 13 - 17 lên 23 - 27 người, đại biểu đoàn Đồng Tháp cho rằng, nếu đề xuất tòa phúc thẩm được xét xử giám đốc thẩm hoặc tái thẩm thay cho hội đồng thẩm phán, thì số lượng thẩm phán không cần thiết phải đông như đề xuất trên. Đề xuất tăng số lượng thẩm phán kể trên cũng là mối quan tâm của đại biểu khi phát biểu tại phiên thảo luận ở tổ trước đó. Giải trình nội dung này, Tòa án nhân dân tối cao tiếp tục khẳng định, việc tăng số lượng thẩm phán tòa tối cao lên thành từ 23 - 27 người là cần thiết. Theo thống kê, tòa tối cao và các tòa án cấp cao đang phải giải quyết khoảng 11.200 đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm/năm; xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm khoảng 1.000 vụ/năm. Cũng theo giải trình, việc bổ sung điều kiện bổ nhiệm tuy có mở rộng nguồn nhưng vẫn bảo đảm nhân sự được bổ nhiệm phải là thẩm phán Tòa án nhân dân và có các điều kiện, tiêu chuẩn khác tương đương hoặc cao hơn so với tiêu chuẩn, điều kiện của luật hiện hành. Người được xem xét bổ nhiệm thẩm phán tòa tối cao trong trường hợp đặc biệt này đều đã giữ chức vụ trưởng từ đủ 5 năm trở lên. LUÂN DŨNG Đại biểu Quốc hội cho rằng, một trong những điều kiện để được xem xét, bổ nhiệm thẩm phán TAND Tối cao là “có độ tuổi từ đủ 45 tuổi trở lên ” có thể dẫn tới “bỏ sót” người có đủ tiêu chuẩn, năng lực. Bởi trên thực tế, có nhiều cán bộ, thẩm phán trẻ tuổi nhưng rất tài năng, vì vậy cần cân nhắc kỹ về quy định này. Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) ẢNH: NHƯ Ý Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) ẢNH: NHƯ Ý Tòa án nhân dân tối cao tiếp tục khẳng định, việc tăng số lượng thẩm phán tòa tối cao lên thành từ 23 - 27 người là cần thiết. Theo thống kê, tòa tối cao và các tòa án cấp cao đang phải giải quyết khoảng 11.200 đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm/năm; xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm khoảng 1.000 vụ/năm. LÝ DO CẦN CHUYỂN TIẾP CƠ CHẾ ĐẶC THÙ Sáng 19/5, Quốc hội nghe tờ trình, thẩm tra về việc chuyển tiếp áp dụng một số cơ chế đặc thù tại một số địa phương sau khi thực hiện sắp xếp bộ máy, mở rộng địa giới hành chính theo chủ trương của Đảng, Nhà nước. Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Nghị quyết 60/2025 của Hội nghị Trung ương 11 khóa XIII đã quyết nghị chính quyền địa phương sẽ tổ chức theo 2 cấp, kết thúc hoạt động của cấp huyện. Sau sáp nhập, số lượng đơn vị hành chính (ĐVHC) giảm từ 63 xuống còn 34 tỉnh, thành. Đến nay, cả nước có 10 địa phương, gồm: Hà Nội, Hải Phòng, Thanh Hóa, Nghệ An, Huế, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Buôn Ma Thuột, TP HCM và Cần Thơ đang được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù theo các luật, nghị quyết riêng của Quốc hội. Trong đó, Hải Phòng, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Đắk Lắk (liên quan đến TP Buôn Ma Thuột), TP HCM và Cần Thơ sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ tổ chức lại chính quyền địa phương theo 2 cấp. Việc sáp nhập cấp tỉnh, kết thúc hoạt động cấp huyện sẽ dẫn tới thay đổi về ranh giới địa lý, phạm vi quản lý cũng như quy mô dân số, địa vị pháp lý của các địa phương. “Do đó, cần có quy định chuyển tiếp việc tiếp tục áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù đang được thực hiện tại các địa phương thuộc diện sắp xếp” - Chính phủ cho hay. Theo Chính phủ, các cơ chế, chính sách đặc thù được xây dựng gắn liền với vị thế, vai trò và những đặc điểm riêng biệt của từng địa phương hoặc khu vực đô thị lõi. TẠO ĐỘNG LỰC TĂNG TRƯỞNG MỚI Đáng chú ý, Hải Phòng là thành phố cảng, công nghiệp, dịch vụ logistics. Trong khi đó, Đà Nẵng là trung tâm du lịch, dịch vụ, công nghệ cao. Khánh Hòa chú trọng phát triển kinh tế biển, du lịch biển. Còn TP HCM là đầu tàu kinh tế của cả nước và Cần Thơ là trung tâm động lực của vùng ĐBSCL. “Việc duy trì các cơ chế, chính sách đặc thù cho các địa phương đang áp dụng, sau khi sáp nhập và sắp xếp ĐVHC 2 cấp sẽ tạo điều kiện để tạo động lực tăng trưởng mới, sức bật cho các địa phương” - Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng nêu. Trên cơ sở đó, Chính phủ đề xuất Quốc hội cho phép các địa phương sau sáp nhập, gồm Hải Phòng, Đà Nẵng, Khánh Hòa, TP.HCM và Cần Thơ được tiếp tục thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù trước đây. Cùng với đó, các xã, phường mới tương ứng tại địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) sau sắp xếp cấp xã tiếp tục được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù mà Quốc hội đã cho phép thực hiện. Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi - cho rằng, việc cho phép chuyển tiếp áp dụng một số cơ chế, đặc thù tại địa phương sau sắp xếp không chỉ đơn thuần là mở rộng phạm vi áp dụng cơ chế, mà còn liên quan đến nhiều mặt về kinh tế, ngân sách. Từ đó, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ đánh giá tác động chính sách bảo đảm giữ nguyên tắc cân đối thu chi theo đúng Luật Ngân sách Nhà nước. Cũng có ý kiến đề nghị với các thành phố áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù sáp nhập vào các tỉnh, cần xác định lại tỷ lệ điều tiết để hạch toán, phân chia ngân sách trung ương - địa phương. LUÂN DŨNG Đề xuất chuyển tiếp cơ chế đặc thù tại 6 tỉnh, thành sau sáp nhập Một góc thành phố Hải Phòng ẢNH: HỒNG PHONG Chính phủ khẳng định, việc duy trì các cơ chế, chính sách đặc thù cho các địa phương đang áp dụng, sau khi sáp nhập và sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) 2 cấp sẽ tạo điều kiện để tạo động lực tăng trưởng mới, sức bật cho các địa phương. GIỚI HẠN TUỔI TỐI THIỂU BỔ NHIỆM THẨM PHÁN TAND TỐI CAO: Lo "bỏ sót" tài năng
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==