THỨ BẢY 17/5/2025 SÕ 137 0977.456.112 TRANG 11 TRANG 14 TRANG 10 TRANG 12 TRANG 7 TRANG 6 TRANG 2 TRANG 3 nghị trường Tổng Bí thư Tô Lâm trao tác phẩm điêu khắc ánh sáng “Việt Nam - những trang sử vàng” tặng Khu di tích quÕc gia đặc biệt Kim Liên Ấn tượng Lễ hội Làng Sen VIỆT NAM-THÁI LAN: NÂNG CẤP QUAN HỆ LÊN ĐỐI TÁC CHIẾN LƯỢC TOÀN DIỆN “Mũi tên xanh” truyền cảm hứng Có nên tồn tại mô hình đại học 2 cấp? Rủi ro mua vàng trên mạng CÔNG TY DƯỢC PHẢI “CẮT PHẾ” TỚI 30% ĐỂ ĐƯỢC BÁN THUỐC VÀO BỆNH VIỆN "NÓNG" VFF thỏa thuận hợp tác với nhiều cường quÕc bóng đá DOANH NGHIỆP “MA” VÀ HÓA ĐƠN KHỐNG 64.000 TỶ ĐỒNG: Hành động cụ thể, thực chất CHUYỆN HÔM NAY Hai ngày qua, nghị trường Quốc hội sôi nổi thảo luận vào dự thảo Nghị quyết về cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân - một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, là lực lượng tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. n VĂN KIÊN XEM TIẾP TRANG 3 “Có vụ việc, cơ quan chức năng đã phát hiện tới hơn 600 doanh nghiệp “ma” xuất trên 1 triệu hóa đơn khÕng, với giá trị giao dịch lên tới gần 64.000 tỷ đồng”, đại biểu QuÕc hội Nguyễn Thị Việt Nga cho hay. Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) ẢNH: NHƯ Ý
2 THỜI SỰ n Thứ Bảy n Ngày 17/5/2025 Lễ hội Làng Sen năm 2025 diễn ra từ ngày 10 - 19/5 với quy mô toàn quốc gồm chuỗi các hoạt động đặc sắc, ý nghĩa. Chương trình được tỉnh Nghệ An phối hợp với Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bộ Công an tổ chức. Ngoài các nghi lễ trang trọng như: Lễ dâng hoa tại Tượng đài Bác Hồ (thành phố Vinh), lễ dâng hương, dâng hoa, báo công, tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Khu Di tích quốc gia đặc biệt Kim Liên, phần hội văn hóa, thể thao, du lịch được tổ chức với nhiều hoạt động phong phú, đa dạng của hàng trăm nghệ sĩ, diễn viên đến từ nhiều tỉnh, thành, đơn vị trên cả nước. KHÁNH THÀNH TƯỢNG ĐÀI “BÁC HỒ VỀ THĂM QUÊ” Điểm nhấn của chương trình là đêm Khai mạc Lễ hội Làng Sen, khánh thành tượng “Bác Hồ về thăm quê” và chương trình nghệ thuật đặc sắc với chủ đề: “Tượng đài trong muôn triệu trái tim” diễn ra vào ngày 15/5 tại sân vận động Làng Sen (xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, Nghệ An). Buổi lễ có sự tham dự của Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước; lãnh đạo các bộ, ban, ngành, cơ quan Trung ương, Quân khu 4; lãnh đạo địa phương các tỉnh, thành phố trên cả nước cùng đông đảo du khách thập phương tham gia. Tại buổi lễ, ông Nguyễn Đức Trung - Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An nhấn mạnh: “Lễ hội Làng Sen là sự kiện văn hóa có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của nhân dân cả nước nói chung và Nghệ An nói riêng, nhằm thể hiện sự tôn vinh, lòng thành kính tri ân của cả dân tộc đối với Bác. Thông qua các hoạt động tại lễ hội nhằm tuyên truyền về cuộc đời, sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và quê hương của Người. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Bác. Đây cũng là dịp để giới thiệu với cả nước và bạn bè quốc tế về hình ảnh một Nghệ An năng động, thân thiện, luôn rộng mở những cơ hội hợp tác, phát triển”. Đặc biệt, trong đêm khai mạc Lễ hội Làng Sen 2025 còn diễn ra chương trình khánh thành Tượng đài “Bác Hồ về thăm quê”. Tượng đài được lấy cảm hứng từ khoảnh khắc xúc động khi Bác về thăm quê hương lần thứ 2 với hình ảnh Bác giản dị, gần gũi giữa vòng tay yêu thương của đồng bào quê hương được nghệ thuật hoá thành hình tượng điêu khắc giàu tính biểu cảm. Toàn bộ công trình gồm các hạng mục chính: Tượng đài “Bác Hồ về thăm quê”; núi mô phỏng; rừng tre mô phỏng; ao sen; cây xanh cảnh quan; lối vào chính và đường dạo nội bộ; sân vận động; cây đa. Tượng Bác được đúc bằng đồng ép thủy lực nguyên khối. Thân tượng cao 7,9m, phần đế 0,4m, chân đế đặt tượng cao 2,25m và tổng chiều cao công trình là hơn 10m. Công trình được khởi công xây dựng, khánh thành năm 2025 đúng vào dịp kỷ niệm sinh nhật lần thứ 135 năm của Bác. Tại buổi lễ khánh thành, Thượng tướng Trần Quốc Tỏ - Ủy viên Ban Chấp hành T.Ư Đảng, Phó Bí thư Đảng ủy Công an T.Ư, Thứ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh: “Tượng “Bác Hồ về thăm quê” mang ý nghĩa chính trị, văn hóa sâu sắc, thể hiện lòng tri ân của Đảng, Nhà nước, nhân dân và lực lượng Công an nhân dân đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đặc biệt, đối với lực lượng Công an nhân dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành tình cảm đặc biệt và những lời chỉ dẫn ân cần. Người đã để lại nhiều di sản vô giá, tiêu biểu là: Sáu điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân, đã trở thành kim chỉ nam hành động, động lực thôi thúc các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Công an nỗ lực rèn luyện, phấn đấu, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”. Đêm khai mạc Lễ hội Làng Sen còn gây ấn tượng với chương trình nghệ thuật đặc sắc, nội dung phong phú gồm 3 chương: “Tiếng gọi non sông”, “Lời Bác sáng mãi muôn đời”, “Tượng đài trong muôn triệu trái tim”, tái hiện hành trình vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh từ lúc ra đi tìm đường cứu nước đến khi trở thành biểu tượng bất diệt trong lòng dân tộc. Chương trình nghệ thuật là tấm lòng, tình cảm thành kính của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Nghệ An nói riêng, nhân dân cả nước nói chung kính dâng lên Người nhân dịp kỷ niệm ngày sinh nhật. Khép lại chương trình là màn pháo hoa nghệ thuật rực rỡ diễn ra trong vòng 15 phút, hòa trong âm vang hào hùng của ca khúc “Như có Bác trong ngày vui đại thắng”. Đây là khoảnh khắc thiêng liêng, lay động hàng triệu con tim, lan tỏa mạnh mẽ tinh thần yêu nước và niềm tự hào dân tộc đến với mọi người. CHUỖI HOẠT ĐỘNG ĐẶC SẮC, Ý NGHĨA Trong khuôn khổ Lễ hội Làng Sen 2025 và hướng tới kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày 15/5, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước, lãnh đạo các bộ, ban, ngành và địa phương đã thành kính dâng hoa, dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu Di tích quốc gia đặc biệt Kim Liên, Đền Chung Sơn - Đền thờ gia tiên Chủ tịch Hồ Chí Minh (huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An), trao tặng tác phẩm điêu khắc “Việt Nam những trang sử vàng”; thăm và tặng sách cho Thư viện Làng Sen; thăm, tặng quà người có công, gia đình chính sách và gặp mặt, động viên cán bộ, viên chức, người lao động tại Khu Di tích Kim Liên; trao tặng phòng thực hành giáo dục STEM cho Trường THPT Kim Liên. Trước đó, Tổng Bí thư Tô Lâm đến thăm, tặng quà Mẹ Việt Nam Anh hùng Lê Thị Sáu (102 tuổi, trú tại thành phố Vinh, Nghệ An). Sau chương trình khai mạc, Lễ hội Làng Sen 2025 tiếp tục diễn ra đến hết ngày 19/5 với chuỗi các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao đậm đà bản sắc dân tộc thu hút đông đảo cơ quan chức năng, các đơn vị và người dân tham gia như: Triển lãm “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” diễn ra từ ngày 16-19/5; Hội thi thể thao Lễ hội Làng Sen (16/5); Hội diễn “Tiếng hát Làng Sen” toàn quốc năm 2025 (16/5). Chương trình giao lưu, gặp mặt các nhân vật tiêu biểu với chủ đề “Thanh niên làm theo lời Bác” (17/5); Chương trình giao lưu nghệ thuật “Hoa tháng 5 dâng Người”, “Lời ca dâng Bác” (18/5); Chương trình nghệ thuật “Hồ Chí Minh - Người là niềm tin tất thắng” và Bế mạc chương trình Lễ hội Làng Sen diễn ra vào đêm 19/5. THU HIỀN - NGỌC TÚ QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG HIEÁU n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ va ø Nam Trung Boä : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 243 Ngoâ Quyenà , TP Laoø Cai, tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä 18 Le â Thanh Nghò, phöônø g Honà g Ha,ø TP Ha ï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM Lễ hội Làng Sen 2025 diễn ra ở quy mô toàn quốc, với chuỗi hoạt động sôi nổi, đặc sắc, là hoạt động chính trị, văn hóa có ý nghĩa quan trọng hướng tới Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025). Đây cũng là dịp để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân thể hiện lòng biết ơn, thành kính đối với Bác Hồ kính yêu. Tổng Bí thư Tô Lâm trao tác phẩm điêu khắc ánh sáng “Việt Nam - những trang sử vàng” tặng Khu di tích quốc gia đặc biệt Kim Liên Lễ hội Làng Sen 2025 là sự kiện chính trị, văn hóa trọng điểm, hướng tới Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025) Ấn tượng Lễ hội Làng Sen “Mong rằng, từ Lễ hội Làng Sen toàn quốc 2025, giá trị di sản về tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh, tinh thần học tập và làm theo Bác sẽ tiếp tục được lan tỏa mạnh mẽ. Những ấn tượng tốt đẹp về quê hương và con người xứ Nghệ mộc mạc, đằm thắm và trọn vẹn nghĩa tình sẽ để lại ấn tượng tốt đẹp trong quý đại biểu, nhân dân, du khách gần xa”. Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An NGUYỄN ĐỨC TRUNG
Sáng 16/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân. Nhất trí cao sự cần thiết ban hành Nghị quyết, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) cho rằng, đây là bước đi quan trọng, kịp thời thể chế hóa quan điểm chỉ đạo nhất quán của Đảng, đặc biệt trong các văn kiện Đại hội XIII và gần đây là Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị. Đồng tình với chủ trương chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, theo bà Nga, đây là hướng đi phù hợp với thông lệ quốc tế, góp phần giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp, khuyến khích khởi nghiệp, sáng tạo và mở rộng sản xuất. Tuy nhiên, nữ đại biểu đoàn Hải Dương lưu ý, nếu không có cơ chế hậu kiểm đủ mạnh, minh bạch và hiệu quả thì chính sách này rất dễ trở thành kẽ hở để các công ty “ma” lợi dụng. Bà Nga đề nghị bổ sung rõ các yêu cầu cụ thể đối với hệ thống hậu kiểm trong việc liên thông dữ liệu giữa các cơ quan thuế, hải quan, ngân hàng; kiểm tra thực địa; ứng dụng công nghệ số trong giám sát; và chế tài đủ sức răn đe. Đồng thời, cần quy định rõ các ngành, lĩnh vực buộc phải tiền kiểm, trên cơ sở rủi ro và kinh nghiệm quốc tế, để tránh áp dụng tràn lan hoặc lỏng lẻo. HỖ TRỢ CHÍNH SÁCH ĐẤT ĐAI, LÃI SUẤT Tại phiên thảo luận, đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TPHCM) cho rằng, Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về kinh tế tư nhân có ý nghĩa rất quan trọng, đặc biệt tại thời điểm đất nước đang chuẩn bị bước vào giai đoạn kỷ nguyên tăng tốc phát triển. Về chính sách hỗ trợ tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất, kinh doanh, ông Ngân đề nghị bổ sung quy định, với các địa phương có thế mạnh về đất đai, phải tạo cơ chế để các địa phương có thể thành lập, mở rộng các khu công nghiệp. Qua đó tạo điều kiện để doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa thuê với giá hỗ trợ, ưu đãi. Đại biểu đoàn TPHCM cũng đề nghị có chính sách hỗ trợ về tài chính tín dụng cho khu vực kinh tế tư nhân. Do đó, nghị quyết cần có một điều khoản quy định về quỹ đất sạch, hỗ trợ lãi suất tín dụng cho khu vực tư nhân. “Cần phải làm rõ cơ chế hỗ trợ từ ngân sách ở đâu. Ngân hàng thương mại có thể giải ngân để cho doanh nghiệp vay được”, ông Ngân nói. Đại biểu Trần Văn Tuấn (đoàn Bắc Giang) đề nghị, cùng với việc xây dựng ban hành nghị quyết này, cần nghiên cứu, sửa đổi kịp thời các luật liên quan, trong đó có một số dự án luật đã đưa vào trong chương trình kỳ họp 9, nhằm hỗ trợ tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất, kinh doanh. Theo đó, cần có một số quy định hỗ trợ cụ thể như hỗ trợ đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp, vườn ươm công nghệ… “Quy định này sẽ giúp các doanh nghiệp khu vực kinh tế tư nhân thuận lợi hơn trong việc tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất, kinh doanh - một trong những rào cản lớn đặt ra hiện nay”, ông Tuấn nói. LUÂN DŨNG “Có vụ việc, cơ quan chức năng đã phát hiện tới hơn 600 doanh nghiệp “ma” xuất trên 1 triệu hóa đơn khống, với giá trị giao dịch lên tới gần 64.000 tỷ đồng”, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga cho hay. Từ ba lĩnh vực giáo dục và đào tạo, tài chính, khoa học và công nghệ, các đại biểu Quốc hội sẽ lựa chọn 2 bộ trưởng để chất vấn tại kỳ họp thứ 9. Tổng thư ký Quốc hội đã gửi phiếu xin ý kiến các vị đại biểu Quốc hội về dự kiến nhóm vấn đề chất vấn và người trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 9. Các đại biểu Quốc hội sẽ đề nghị lựa chọn 2 trong số 3 nhóm vấn đề chất vấn và người trả lời chất vấn. Nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Trong đó, nội dung chất vấn dự kiến bao gồm thực trạng và giải pháp phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục đại học gắn với yêu cầu tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội; việc thực hiện quy định của pháp luật về dạy thêm, học thêm… Trách nhiệm trả lời chính là Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn. Phó Thủ tướng Lê Thành Long, bộ trưởng các bộ Tài chính, Nội vụ, Y tế, Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Khoa học và Công nghệ, Công an cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề liên quan. Nhóm vấn đề thứ hai thuộc về lĩnh vực tài chính. Nội dung chất vấn dự kiến gồm giải pháp về công tác tài chính cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng, làm mới động lực tăng trưởng cũ, xác lập, thúc đẩy động lực tăng trưởng mới… Trách nhiệm trả lời chính là Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc, bộ trưởng các bộ liên quan cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình. Nhóm vấn đề thứ ba thuộc lĩnh vực khoa học và công nghệ, gồm việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; giải pháp thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý nhà nước, xây dựng chính quyền số… Trách nhiệm trả lời thuộc về Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng. Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, cùng bộ trưởng các bộ liên quan cùng “chia lửa” trả lời chất vấn, giải trình. Quốc hội sẽ chất vấn các nhóm vấn đề thuộc trách nhiệm của 2 bộ trưởng. Cuối phiên chất vấn, Thủ tướng (hoặc phó thủ tướng được ủy quyền) sẽ trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về những vấn đề liên quan đến công tác điều hành của Chính phủ. Phiên chất vấn được tổ chức trong thời gian 1,5 ngày (từ chiều 19/6 đến hết ngày 20/6). LUÂN DŨNG Những trưởng ngành lên “ghế nóng” Với những cơ chế, chính sách nổi trội về thuế, phí, đất đai, cũng như không được thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp quá một lần trong năm…, Dự thảo Nghị quyết được kỳ vọng sẽ mở đường cho khu vực này tăng tốc, bứt phá bằng cam kết tháo gỡ rào cản thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển. Theo đánh giá của cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân, đây những tín hiệu tích cực, thể hiện tinh thần kiến tạo, phục vụ, vì sự phát triển của doanh nghiệp. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng là làm sao để tinh thần cải cách, tiến bộ trong các văn bản đó sớm đi vào cuộc sống? Làm sao để tinh thần phụng sự doanh nghiệp lan tỏa, thẩm thấu vào đội ngũ cán bộ, công chức trong bộ máy, từ đó không còn hiện tượng tiêu cực, nhũng nhiễu, vòi vĩnh, gây khó doanh nghiệp. Thực tế cho thấy, các quy định của pháp luật dù có đúng, có hay đến đâu nhưng nếu cán bộ thực thi không có tinh thần trách nhiệm, yếu kém về đạo đức thì doanh nghiệp vẫn gặp muôn vàn khó khăn. Điển hình như vấn đề ngăn chặn thanh tra, kiểm tra chồng chéo, từ năm 2017, Chính phủ đã có chỉ thị yêu cầu không được thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp quá một lần trong một năm. Chính phủ cũng đã nghiêm cấm cán bộ vòi vĩnh, nhũng nhiễu doanh nghiệp. Tuy vậy, theo phản ánh của dư luận, tình trạng “đoàn thanh tra này vừa đi, đoàn kiểm tra khác lại tới” còn diễn ra, khiến doanh nghiệp quay như chong chóng, tiêu tốn nhiều thời gian và mất nhiều chi phí. Một số doanh nghiệp để yên ổn làm ăn, buộc phải phong bao, phong bì cho qua chuyện. Khi tham gia thảo luận vào dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân, đại biểu Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) thẳng thắn phản ánh tình trạng, giấy tờ của doanh nghiệp đã được công khai trên hệ thống, cơ quan thanh tra, kiểm tra có thể trích xuất xem trên môi trường mạng. Nhưng khi thực hiện nhiệm vụ, nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra vẫn yêu cầu doanh nghiệp phải xuất trình, khiến doanh nghiệp phải thuê cả chuyến xe để chở giấy tờ phục vụ cho việc thanh tra, rất phiền phức. Ngoài ra, trong thực tiễn, tình trạng cán bộ né tránh, đùn đẩy, chậm trễ trong giải quyết thủ tục hành chính, đầu tư, kinh doanh vẫn là vấn đề gây nhiều bức xúc trong cộng đồng doanh nghiệp. Tình trạng “trên trải thảm, dưới rải đinh” vẫn là lực cản, làm lãng phí thời gian, cơ hội kinh doanh và tiền bạc của doanh nghiệp. Để ngăn chặn tình trạng này, đại biểu Nguyễn Văn Thân (đoàn Thái Bình) tha thiết đề nghị Quốc hội bổ sung vào dự thảo Nghị quyết các quy định về trách nhiệm của các cơ quan thực thi công vụ, tránh tình trạng xin - cho. “Tôi tha thiết đề nghị nội dung này vào dự thảo Nghị quyết, để ngăn chặn tình trạng nhũng nhiễu, trì trệ”, ông Thân nói. Kinh tế tư nhân sẽ là “đầu kéo” giúp Việt Nam bứt phá, nhưng chỉ khi tháo gỡ rào cản cả trong quy định pháp luật lẫn đội ngũ thực thi. Doanh nghiệp chỉ có thể “cất cánh” khi môi trường kinh doanh thực sự rộng mở, không chỉ trên giấy tờ, trong lời nói mà cả trong cách thức thi hành công vụ, trong công tác kiểm tra, thanh tra... Muốn vậy, cần sự vào cuộc đồng bộ của cơ quan công quyền, đội ngũ cán bộ, công chức và chính cộng đồng doanh nghiệp chung tay biến tinh thần đổi mới của Đảng, của Nhà nước thành hành động cụ thể, để khu vực kinh tế tư nhân thực sự trở thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. V.K Hành động cụ thể, thực chất Thực tế đã cho thấy, nhiều đối tượng đã lợi dụng chính sách thông thoáng để lập ra hàng trăm công ty không hoạt động thực tế, mua bán hóa đơn, trốn thuế, rửa tiền, gây thất thu ngân sách và làm méo mó môi trường cạnh tranh. 3 nThứ Bảy n Ngày 17/5/2025 THỜI SỰ DOANH NGHIỆP “MA” VÀ HÓA ĐƠN KHỐNG 64.000 TỶ ĐỒNG: CHUYỆN HÔM NAY TIẾP THEO TRANG 1 “Nóng” nghị trường Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Dương) ẢNH: NHƯ Ý
4 nThứ Bảy n Ngày 17/5/2025 XÃ HỘI Chia sẻ với PV Tiền Phong về dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, GS.TS Bùi Xuân Phong - nguyên Chủ tịch Hội Kinh tế và vận tải đường sắt Việt Nam - cho biết, theo tinh thần của Nghị quyết số 68 về phát triển kinh tế tư nhân của Bộ Chính trị, ngày càng có nhiều doanh nghiệp tư nhân muốn tham gia thực hiện dự án. TẬN DỤNG NGUỒN VỐN TƯ NHÂN Mới đây, VinSpeed đề xuất được tham gia đầu tư dự án theo hình thức đầu tư trực tiếp, thay cho hình thức đầu tư công hoặc đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP). Đáng chú ý, doanh nghiệp này đề xuất thực hiện dự án trong vòng 5 năm - bằng một nửa thời gian thực hiện dự án ban đầu. Ông Phong cho rằng, không chỉ VinSpeed, hiện nay rất nhiều nhà thầu Việt Nam cũng muốn tham gia vào công đoạn thi công dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Tuy nhiên, đường sắt là ngành đòi hỏi công nghệ phức tạp không chỉ về công trình, cơ khí mà còn cả về điện, vận tải và kinh tế. Với dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam lại càng đòi hỏi yêu cầu đặc biệt. Vì thế, doanh nghiệp Việt Nam chỉ nên tham gia vào những công đoạn không đòi hỏi công nghệ cao, phù hợp với năng lực của mình và đảm bảo đáp ứng được nguồn nhân lực chất lượng cao. “Thách thức hiện nay đối với các doanh nghiệp Việt Nam muốn tham gia vào siêu dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là cần phải mua, hoặc chuyển giao công nghệ từ các quốc gia phát triển về đường sắt tốc độ cao, đồng thời cần học hoặc thuê chuyên gia nước ngoài có trình độ cao”, ông Phong bày tỏ. Ở góc nhìn khác, chuyên gia giao thông Nguyễn Xuân Thủy đánh giá doanh nghiệp tư nhân Việt Nam ngày càng có năng lực phát triển với bộ máy tổ chức gọn nhẹ, có tính quyết đoán và phân bổ kinh phí hiệu quả. Do đó, ông Thủy có niềm tin vào việc doanh nghiệp tư nhân có thể tham gia nhiều hơn vào dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Tuy nhiên, đây là một bài toán khó vì kinh nghiệm làm đường sắt tốc độ cao của các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam chưa có, dẫn đến việc phải thuê đội ngũ chuyên gia và kiến trúc sư nước ngoài - những người chưa có kinh nghiệm và sự nghiên cứu sâu sắc về đặc thù đường sắt nước ta. TS Thủy cho rằng cần có sự phối hợp giữa Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân khi làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, trong đó Nhà nước giao quyền cho doanh nghiệp tư nhân ở một mức độ nào đó để tạo ra sức mạnh chung, nhằm đạt hiệu quả trong vấn đề về vốn, đầu tư, quản lý, công nghệ... Đặc biệt, có thể để Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam thay mặt vai trò của Nhà nước trong việc quản lý hoạt động của doanh nghiệp tư nhân thực hiện dự án. Theo ông Thủy, ngành đường sắt Việt Nam đã trải qua hơn 100 năm phát triển nên có bề dày về kinh nghiệm để tư vấn và định hướng cho doanh nghiệp thực hiện. Ở chiều ngược lại, cần có cơ chế để doanh nghiệp tư nhân độc lập trong một số khâu thực hiện dự án. “Đã đến lúc chúng ta phải tận dụng nguồn vốn từ kinh tế tư nhân, sự năng động, quyết toán và tính quản lý chặt chẽ của họ để tham gia thực hiện dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Tuy nhiên, con đường đi còn rất dài chứ không thể thực hiện được ngay được”, ông nói. CƠ HỘI NỘI ĐỊA HÓA Trao đổi với PV Tiền Phong, PGS.TS Nguyễn Hồng Thái - Phó Chủ tịch Hội Vận tải đường sắt Việt Nam - nói rằng, Việt Nam coi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là một trong những trụ cột chính của kế hoạch công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Dự án được định hướng sử dụng vốn đầu tư công là chủ yếu và ít phụ thuộc vào nước ngoài, tạo cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào thị trường xây lắp giá trị khoảng 33,5 tỷ USD và tiếp cận lĩnh vực công nghiệp đường sắt vô cùng tiềm năng mà dự án mang lại. Tuy nhiên, việc thực hiện một dự án mang tầm vóc lớn lao như đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam sẽ đi kèm không ít thách thức về công nghệ, nhân lực, tài chính và pháp lý, đặt ra những câu hỏi lớn cho các nhà hoạch định chính sách cũng như cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam. Theo ông Thái, thách thức lớn nhất của Việt Nam khi thực hiện dự án nằm ở khả năng điều phối đa ngành. Bộ Xây dựng cần giải hàng loạt bài toán thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau như: quốc phòng-an ninh, tài chính, kế hoạch-đầu tư, khoa học công nghệ, nghiên cứu - đào tạo, quy hoạch tích hợp không gian nhà ga, quy hoạch vùng và đầu tư nước ngoài. Phó Chủ tịch Hội Vận tải đường sắt Việt Nam cho rằng các doanh nghiệp Việt Nam muốn tham gia vào công đoạn thi công dự án cũng phải giải cùng một lúc nhiều bài toán. Đó là yêu cầu tiêu chuẩn về kỹ thuật và công nghệ hàng đầu thế giới; tốc độ 350 km/h đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt về thiết kế, thi công và kiểm soát chất lượng; các yếu tố như độ võng của dầm cầu, tương tác động lực giữa tàu và hầm, hệ thống tín hiệu phải đạt mức chính xác tuyệt đối… Tuy nhiên trên thực tế, hiện nay các doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa có sẵn nguồn nhân lực về kỹ sư đường sắt chất lượng để xây dựng dự án đường sắt tốc độ cao vô cùng phức tạp, đòi hỏi yêu cầu công nghệ, kỹ thuật chính xác tuyệt đối và chưa có tiền lệ này. “Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam không chỉ là cơ hội cho sự phát triển khả năng tự chủ vượt bậc của hạ tầng giao thông Việt Nam, mà còn là bài kiểm tra lớn về năng lực và sự đồng lòng của các doanh nghiệp trong nước. Với quyết tâm từ Chính phủ, sự hỗ trợ từ các chính sách vĩ mô, cùng tinh thần sáng tạo, chủ động của doanh nghiệp Việt Nam thì dự án này không chỉ là cơ hội nâng cao năng lực thi công, tạo điều kiện để Việt Nam nội địa hóa ngành công nghiệp đường sắt”, ông Thái nhấn mạnh. LỘC LIÊN “Đã đến lúc chúng ta phải tận dụng nguồn vốn từ kinh tế tư nhân, sự năng động, quyết toán và tính quản lý chặt chẽ của họ để tham gia thực hiện dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Tuy nhiên, con đường đi còn rất dài chứ không thể thực hiện ngay được”, chuyên gia giao thông Nguyễn Xuân Thủy nói. ĐƯỜNG SẮT TỐC ĐỘ CAO BẮC - NAM: Đã đến lúc tận dụng nguồn vốn tư nhân, nhưng... Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có chiều dài hơn 1.540 km, từ Hà Nội đến TPHCM, với tốc độ thiết kế lên đến 350 km/h. Đây là một trong những dự án đầu tư công lớn nhất trong lịch sử, với tổng mức đầu tư hơn 67 tỷ USD. Dự án dự kiến khởi công trước ngày 31/12/2026 và hoàn thành vào năm 2035. Cuộc thi Viết thư Quốc tế UPU lần thứ 54 (năm 2025) do Liên minh Bưu chính Thế giới (UPU) tổ chức với chủ đề: “Tưởng tượng bạn là đại dương. Hãy viết một bức thư cho ai đó giải thích lý do và cách họ nên làm để chăm sóc, bảo vệ bạn thật tốt”. Vượt qua 1,5 triệu học sinh, em Phạm Đoàn Minh Khuê, lớp 10C2, trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng đã giành giải Nhất. Mến mộ tài năng điện ảnh của ông James Cameron qua các bộ phim “Titanic” và “Avatar” nổi tiếng thế giới, Minh Khuê nghĩ đến một kịch bản phim về đại dương để gửi đến đạo diễn. Với tư cách mình là đại dương, em viết: “Con đã khiến nhân loại khóc vì ‘Titanic’, kinh ngạc vì ‘The Abyss’, chìm đắm trong ‘Avatar’. Nhưng giờ ta cần một bộ phim nói sự thật, câu chuyện của chính ta: Ta đang bị giết và ta chết, loài người cũng tận thế! Ta muốn bộ phim mang tên: “Lời thỉnh cầu của đại dương”. Từ nội dung kịch bản mà Minh Khuê thể hiện qua bức thư gửi ông James Cameron, ai cũng mong muốn ước mơ của cô nữ sinh ở thành phố biển Đà Nẵng và của hàng triệu trái tim yêu đại dương trên thế giới được nhà làm phim nổi tiếng quan tâm. Ban giám khảo đánh giá cao bức thư của Minh Khuê vì đã biết cách dẫn dắt, lồng ghép chủ đề một cách tinh tế. Đặc biệt, em đã xây dựng một kịch bản hoàn hảo cho bộ phim về đại dương. Đây là lần thứ 9, học sinh Đà Nẵng giành giải Nhất cuộc thi cấp quốc gia sau 37 mùa thi được tổ chức tại Việt Nam. Bức thư của Phạm Đoàn Minh Khuê đã được Ban Tổ chức dịch ra tiếng Pháp gửi UPU tại Thụy Sĩ dự thi quốc tế. NGUYỄN HOÀI Cần có sự phối hợp giữa Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân khi làm đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam ẢNH MINH HỌA: BÁO CHÍNH PHỦ Nữ sinh Đà Nẵng giành giải Nhất viết thư UPU Hóa thân thành đại dương, viết một kịch bản gửi gắm đến đạo diễn lừng danh James Cameron để kêu cứu, bức thư của em Phạm Đoàn Minh Khuê, lớp 10C2, trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng đã giành giải Nhất cuộc thi viết thư UPU lần thứ 54. Lễ trao giải diễn ra sáng 16/5. Nữ sinh Phạm Đoàn Minh Khuê giành giải Nhất cuộc thi viết thư UPU lần thứ 54
5 nThứ Bảy n Ngày 17/5/2025 KINH TẾ THIỆT HẠI “KÉP” Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Đỗ Đức Hồng Hà, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cho rằng, việc Nghị quyết 68 nhấn mạnh nguyên tắc “phân định rõ trách nhiệm hình sự với hành chính, dân sự; giữa pháp nhân và cá nhân” thể hiện tư duy pháp quyền hiện đại, nhằm hạn chế tình trạng “hình sự hóa quan hệ kinh tế, dân sự”. Đây là sự tiếp nối và cụ thể hóa các yêu cầu trong cải cách tư pháp, đảm bảo tính công minh, đúng người, đúng tội, không làm cản trở các hoạt động kinh tế bình thường. Bên cạnh đó, nghị quyết cũng đã nhấn mạnh ưu tiên các biện pháp dân sự, hành chính và khắc phục hậu quả trước khi truy cứu trách nhiệm hình sự. “Chủ trương “ưu tiên áp dụng các biện pháp về dân sự, kinh tế, hành chính trước” thể hiện sự nhân văn, linh hoạt và có tính phòng ngừa cao, phù hợp với thực tiễn xử lý vi phạm trong môi trường kinh doanh. Điều này giúp doanh nghiệp, doanh nhân có cơ hội sửa sai, khắc phục hậu quả, tránh bị xử lý hình sự một cách vội vàng, đồng thời tạo môi trường pháp lý ổn định, hấp dẫn đầu tư”, ông Hà nói. Trong khi đó, Giáo sư Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội nhấn mạnh, yêu cầu không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự sẽ tạo niềm tin, giúp doanh nghiệp và doanh nhân yên tâm đầu tư, mạnh dạn dấn thân vào các cơ hội kinh doanh; từ đó đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế. Theo ông Cường, sứ mệnh cốt lõi của doanh nhân là tạo ra nguồn lực, làm ra tiền và đóng góp cho xã hội thông qua các sản phẩm và việc làm. Tuy nhiên, trong quá trình kinh doanh, không phải lúc nào doanh nghiệp cũng tránh được vi phạm. Do đó, khi xảy ra vi phạm, điều quan trọng là phải xem xét động cơ của doanh nghiệp và doanh nhân. “Nếu động cơ của họ là tạo tiềm lực kinh tế, không vi phạm các quy định pháp luật hoặc đi ngược lại chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, thì cần ưu tiên giải quyết sai phạm bằng các công cụ kinh tế thay vì hình sự hóa”, ông Cường nói. Trên quan điểm đó, ông Cường cho rằng, tư tưởng ưu tiên dùng biện pháp hành chính, dân sự, kinh tế thay thế hình sự mà Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đề ra không phải là nương nhẹ cho doanh nghiệp tư nhân. “Đây là cách lựa chọn xử lý tốt hơn, có lợi hơn cho Nhà nước, xã hội và doanh nghiệp,” ông Cường nhấn mạnh. Theo ông, nếu xử lý hình sự ngay lập tức, doanh nhân sẽ mất cơ hội làm lại, không có điều kiện bù đắp thiệt hại kinh tế. Ngược lại, việc ưu tiên biện pháp kinh tế không chỉ giúp doanh nghiệp khắc phục sai phạm mà còn mang lại lợi ích lớn hơn cho nền kinh tế và xã hội. Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cũng lưu ý rằng, đầu tư kinh doanh đôi khi phải chấp nhận mạo hiểm, và thất bại là điều khó tránh khỏi. Quan trọng là khi thất bại, doanh nghiệp và doanh nhân cần được tạo cơ hội để làm lại. “Việc hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự có thể gây ra thiệt hại “kép”, vừa khiến doanh nhân mất cơ hội sửa sai, vừa làm suy giảm động lực sáng tạo và đổi mới trong cộng đồng doanh nghiệp”, ông Cường nói. BẢO VỆ DOANH NGHIỆP Một điểm nhấn quan trọng trong Nghị quyết 68 được ông Cường đánh giá cao là tinh thần bóc tách trách nhiệm giữa cá nhân và pháp nhân doanh nghiệp, cũng như giữa tài sản, quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp với cá nhân quản lý. Theo ông, về mặt luật pháp, cá nhân sai phạm không đồng nghĩa với việc doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm toàn bộ hoặc bị đóng cửa. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, khi một cá nhân trong doanh nghiệp bị xử lý, dư luận thường có xu hướng nhìn nhận rằng “doanh nghiệp có vấn đề” và sẽ bị thanh tra, kiểm tra. Điều này dễ dẫn đến tình trạng khủng hoảng, gây tổn hại đến uy tín và hoạt động của doanh nghiệp. “Chúng ta cần phân định rõ: cái gì thuộc về xử lý pháp lý và cái gì thuộc về tâm lý dư luận”, ông Cường nhấn mạnh. Việc bóc tách trách nhiệm không chỉ giúp bảo vệ doanh nghiệp khỏi những hệ lụy không đáng có mà còn đảm bảo rằng vi phạm của cá nhân không ảnh hưởng đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Đây là bước tiến quan trọng trong việc xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và khuyến khích sáng tạo. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Đỗ Đức Hồng Hà đánh giá, Nghị quyết 68 giúp ngăn chặn việc lạm dụng xử lý hình sự và bảo đảm nguyên tắc suy đoán vô tội. “Việc không áp dụng xử lý hình sự nếu còn tranh cãi, thiếu căn cứ rõ ràng là biện pháp bảo vệ nguyên tắc pháp quyền, tránh oan sai, bảo vệ uy tín doanh nghiệp. Đồng thời, việc tái khẳng định nguyên tắc “suy đoán vô tội” là cần thiết để nâng cao trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng và tạo niềm tin vào công lý”. Về yêu cầu sửa đổi các bộ luật lớn như hình sự, dân sự, tố tụng hình sự, tố tụng dân sự để bảo đảm nguyên tắc khi xử lý các sai phạm, vụ việc về dân sự kinh tế, ưu tiên áp dụng các biện pháp về dân sự, kinh tế, hành chính trước, cho phép các doanh nghiệp, doanh nhân được chủ động khắc phục sai phạm, thiệt hại; Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp khẳng định, đây là quyết tâm cao của Đảng trong việc hoàn thiện thể chế theo tinh thần bảo vệ quyền con người, quyền công dân, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân trong khuôn khổ pháp luật. “Nghị quyết 68 không chỉ là định hướng pháp lý mà còn là thông điệp chính trị rõ ràng: Nhà nước pháp quyền không dùng công cụ hình sự như một biện pháp can thiệp tùy tiện vào kinh tế”, ông Hà nói. VĂN KIÊN Theo các chuyên gia, việc không hình sự hóa quan hệ kinh tế mà Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị đề ra không phải là nương nhẹ cho doanh nghiệp tư nhân, mà thể hiện tư duy pháp quyền hiện đại, có lợi hơn cho Nhà nước, xã hội và doanh nghiệp. “CAO TỐC” CHO KINH TẾ TƯ NHÂN: Bài 4: Không hình sự hóa quan hệ kinh tế Việc nghiên cứu xây dựng Luật Phát triển kinh tế tư nhân lần đầu tiên được đề cập. Trao đổi với PV Tiền Phong, TS. Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME) - khẳng định yêu cầu này rất cấp thiết trong bối cảnh hiện nay, thúc đẩy kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. Theo ông Nam, các quy định liên quan kinh tế tư nhân đang nằm rải rác ở nhiều văn bản khác nhau, nghị quyết của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội, Luật Đầu tư, Luật Cạnh tranh, Luật Doanh nghiệp, Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa… gây khó khăn trong áp dụng, đặc biệt với các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Cơ quan nhà nước khi thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ cũng khó tra cứu. “Luật chuyên biệt về phát triển kinh tế tư nhân cần hệ thống hóa lại các quy định, tạo hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch, dễ thực hiện; loại bỏ những mâu thuẫn, chồng chéo”, ông Nam nhấn mạnh. Phó Chủ tịch VINASME cho rằng cần thiết có luật để tạo môi trường công bằng cho khu vực tư nhân tiếp cận các nguồn lực, như đất đai, vốn, cơ hội kinh doanh, tham gia vào các công trình, dự án trọng điểm; vô hiệu hóa những quy định bất lợi như định hướng chỉ đạo trong Nghị quyết 68 mới ban hành; giải quyết tranh chấp, bảo vệ quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp, chống lại các hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Phát triển kinh tế tư nhân làm sao để khuyến khích được khu vực này đổi mới sáng tạo hơn nữa, chuyển đổi số, khởi nghiệp gắn liền với đổi mới, kinh tế tuần hoàn… Luật mới phải cập nhật những xu thế này để không tụt hậu. “Cần rà soát toàn diện các luật, nghị quyết, quy định liên quan đến kinh tế tư nhân. Luật phát triển kinh tế tư nhân ra đời tập trung vào các chính sách tổng thể, còn các luật chuyên ngành đã có chi tiết hóa trong từng lĩnh vực”, ông Nam đề xuất. Phó Chủ tịch VINASME kỳ vọng, Luật Phát triển kinh tế tư nhân sớm ban hành, thể chế hóa đầy đủ chủ trương Nghị quyết 68, phấn đấu đưa kinh tế tư nhân trở thành một trong những động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân. Đến năm 2030, khu vực này sẽ đóng góp khoảng 55-58% GDP, 35-40% tổng thu ngân sách nhà nước và giải quyết việc làm cho khoảng 84-85% tổng lao động xã hội. Năng lực cạnh tranh quốc gia sẽ được nâng cao, thông qua sự phát triển của các tập đoàn kinh tế tư nhân mạnh. Môi trường kinh doanh minh bạch tạo kỳ vọng thu hút thêm nguồn vốn đầu tư trong nước, quốc tế, giải phóng sức sản xuất. “Làm sao để người dân yên tâm lấy tiền ra đầu tư kinh doanh, thay vì đầu cơ bất động sản, đổ vào vàng chờ tăng giá?”, ông Nam trăn trở. VIỆT LINH Hoạt động chế biến thủy sản xuất khẩu của một doanh nghiệp phía Nam ẢNH: NHƯ Ý Xây dựng Luật phát triển kinh tế tư nhân Ngày 11/5, Tổng Bí thư Tô Lâm có bài viết “Động lực mới cho phát triển kinh tế”, yêu cầu sớm nghiên cứu xây dựng Luật Phát triển kinh tế tư nhân, sửa các quy định liên quan, bảo đảm thể chế hóa đầy đủ chủ trương tại Nghị quyết 68. TS Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VINASME Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Đỗ Đức Hồng Hà Đại biểu Hoàng Văn Cường Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Đỗ Đức Hồng Hà, việc Nghị quyết 68 yêu cầu phân biệt giữa tài sản hợp pháp với tài sản vi phạm pháp luật thể hiện sự thận trọng và công bằng. Điều này không chỉ đảm bảo quyền tài sản - một quyền hiến định, mà còn giúp hạn chế tác động tiêu cực của quá trình điều tra đến hoạt động kinh doanh bình thường.
6 KHOA GIÁO n Thứ Bảy n Ngày 17/5/2025 KHÓ ĐỊNH DANH Năm 2022, tại hội thảo mô hình tổ chức, hoạt động của các đại học (ĐH) ở Việt Nam do ĐH Quốc gia Hà Nội phối hợp cùng Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội tổ chức, GS.TSKH Lâm Quang Thiệp, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH, Bộ GD&ĐT đã có bài viết ĐH đa lĩnh vực thiết kế, thực thi, vấn đề và giải pháp. Ông cho biết, đầu thập niên 1990, khi Chính phủ chủ trương xây dựng một số trường ĐH mạnh, Thủ tướng Võ Văn Kiệt yêu cầu Bộ GD&ĐT thiết kế các ĐH này và Bộ đã đề nghị xây dựng 2 ĐH quốc gia là ĐH Quốc gia Hà Nội và ĐH Quốc gia TPHCM, 3 ĐH vùng là ĐH Thái Nguyên, ĐH Huế, ĐH Đà Nẵng theo mô hình đa lĩnh vực. Thời điểm đó, phần lớn các trường ĐH của Việt Nam có quy mô rất nhỏ, việc xây dựng các ĐH đa lĩnh vực phần lớn được triển khai theo hướng sáp nhập một số trường ĐH đơn lĩnh vực. Nhưng mô hình này bộc lộ nhiều khó khăn, bất cập trong quản lí. Do đó, Chính phủ phải giữ nguyên vị trí các trường thành viên, không thay đổi các chức vụ quản lí trước đây, do đó các quy chế tổ chức ĐH quốc gia và ĐH vùng được xây dựng theo mô hình ĐH hai cấp. Tuy nhiên, GS. Lâm Quang Thiệp đánh giá, mô hình này đã vô hiệu hóa các ưu thế của mô hình ĐH đa lĩnh vực, làm nảy sinh nhiều vấn đề về quản trị và quản lí các ĐH. Luật Giáo dục ĐH 2018 đã bỏ khái niệm ĐH 2 cấp trong phần định nghĩa. GS. Lâm Quang Thiệp cho rằng, sự tồn tại cấp quản lí trung gian của “đại học” là một cơ chế gây nhiều vấn đề và mâu thuẫn. Vì vậy, ông nêu ý kiến, tốt hơn hết các ĐH quốc gia và ĐH vùng nên xây dựng theo mô hình ĐH thực sự, không nên sử dụng mô hình ĐH hai cấp. Chia sẻ với phóng viên Tiền Phong, GS.TSKH Vũ Hoàng Linh, Chủ tịch Hội đồng trường, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội) nêu bất cập trong tên gọi khi quan hệ quốc tế của các trường ĐH thành viên trong ĐH quốc gia. “Chúng tôi giới thiệu là university (trường ĐH), ở trên chúng tôi lại có một university nữa. Các nước trên thế giới không hiểu giáo dục ĐH Việt Nam như thế nào mà lại có university trong university (trường ĐH trong ĐH)”, GS. Vũ Hoàng Linh nói. Ông chia sẻ, Chính phủ sắp ban hành nghị định về ĐH quốc gia, nhen lên hy vọng xác định rõ vai trò, vị thế và cơ chế đặc thù của mô hình ĐH này. Các nội dung khác về hoạt động của trường ĐH trực thuộc ĐH quốc gia, ông Linh khẳng định cho đến nay chưa phát sinh vấn đề lớn. Tuy nhiên cũng cần rà soát, đánh giá để điều chỉnh, phát triển mạnh mẽ hơn. TÁI CẤU TRÚC Lãnh đạo một trường ĐH trực thuộc ĐH quốc gia chia sẻ, bản chất của cấp ĐH quốc gia hay ĐH vùng chỉ là cái “áo”, chưa bao giờ là “tốt gỗ”. Theo vị này, quan trọng là trường ĐH đào tạo có chất lượng, không nên quá tập trung vào cái áo bên ngoài. “Tất nhiên, cái áo cũng quan trọng, nhưng chỉ quan tâm tới nó (như vài chục năm qua) thì lãng phí thời gian. Hãy xem, chỉ cần so về cơ sở vật chất, liệu có cơ sở giáo dục ĐH nào của Việt Nam xứng đáng so với một trường top 10, thậm chí top 20 vùng châu Á. Hai ĐH quốc gia đã ra đời 30 năm nhưng đến nay, cơ sở vật chất vẫn chưa có gì”, vị lãnh đạo này nói. Do đó, vị này cho rằng, thật khó khẳng định mô hình đó có hiệu quả hay không nếu đi vào thực chất. TS. Lê Văn Út (Trường ĐH Văn Lang) cho rằng, Việt Nam không nên để trường ĐH trong ĐH như hiện nay, cần dịch chuyển và tái cơ cấu cho phù hợp với xu hướng thế giới. Theo TS. Út, mô hình ĐH hai cấp đang làm mất tính tự chủ, khó đột phá. Ông cho rằng, chỉ có ĐH và dưới là trường/khoa như ĐH Bách khoa Hà Nội, ĐH Kinh tế Quốc dân, ĐH Kinh tế TPHCM. Khi tái cơ cấu ĐH hai cấp, trường ĐH nào muốn tự chủ có thể cho “li khai”, các trường ĐH còn lại trở thành trường/khoa trực thuộc. Tại tọa đàm góp ý Dự án Luật Giáo dục ĐH sửa đổi do Bộ GD&ĐT vừa tổ chức, ông Bùi Xuân Hải, Hiệu trưởng Trường ĐH Hải Phòng cho rằng, hệ thống ĐH hai cấp khiến các trường thành viên lâm vào tình cảnh một cửa hai khóa, vừa chịu sự quản lí của cấp ĐH, vừa chịu sự quản lí của cơ quan nhà nước. Theo ông Hải, các trường ĐH thành viên trực thuộc ĐH quốc gia, ĐH vùng cần được trao quyền tự chủ tương tự như các trường độc lập, tạo điều kiện cho sự phát triển toàn diện. Trong bản dự thảo báo cáo đánh giá tác động của Luật Giáo dục ĐH, Bộ GD&ĐT đã nhìn nhận rằng mô hình này ĐH hai cấp tạo ra nhiều thách thức, phức tạp và tiềm ẩn rủi ro trong công tác tổ chức, quản lí, đặc biệt khi triển khai cơ chế tự chủ. Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn cho biết, mô hình ĐH hai cấp đã được thảo luận nhiều. Tuy nhiên, ông cho rằng, ĐH quốc gia và ĐH vùng là những đơn vị được Nhà nước quản lí theo sứ mạng, có vị thế riêng. Vì vậy, nên bàn về quản trị bên trong, không phải vấn đề bỏ ĐH quốc gia hay ĐH vùng, xem xét mô hình này cần cải tiến như thế nào. NGHIÊM HUÊ Đại học quốc gia, đại học vùng tại Việt Nam đang ở mô hình đại học 2 cấp (trường đại học trong đại học). Nhân việc Bộ GD&ĐT lấy ý kiến sửa đổi Luật Giáo dục đại học 2018, một số chuyên gia đề xuất nên bỏ, hoặc tái cấu trúc mô hình đại học 2 cấp. Sinh viên ĐH Quốc gia Hà Nội trong lễ tốt nghiệp ẢNH: HOA BAN Lãnh đạo một trường ĐH trực thuộc ĐH quốc gia đề xuất Chính phủ, Bộ GD&ĐT cần xác định, trong thời gian 20-30 năm tới, Việt Nam có cần mô hình ĐH hai cấp như hiện nay không, nếu không cần nên chuyển sang mô hình khác phù hợp với thực tế. Quốc Khánh và Hồng Phúc có “duyên” cùng nghiên cứu khoa học với nhau ngay từ khi chập chững bước chân vào lớp 10 THPT Phan Huy Chú. Lớp do cô Nguyễn Thị Châu Loan làm chủ nhiệm, khi đó đã đặt vấn đề, ngoài học tập, nhà trường khuyến khích nghiên cứu khoa học. Quốc Khánh và Hồng Phúc đã chứng minh được sự kiên trì, đam mê để đi nghiên cứu khoa học với nhau suốt 3 năm THPT bằng 3 đề tài được các cấp trao giải thưởng. Khánh chia sẻ, việc thực hiện dự án “Yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ bị thao túng tâm lý trong mối quan hệ bạn bè đồng trang lứa”, xuất phát từ thực tiễn. Nam sinh tìm hiểu, quan sát các bạn cùng trang lứa, trong đó có một số bạn thể hiện sự lo lắng, căng thẳng về học tập cũng như các vấn đề trong cuộc sống. Khi tìm hiểu về nguyên nhân, em bất ngờ vì một trong các lý do có thể có là yếu tố thao túng tâm lý. Tìm hiểu sâu hơn về vấn đề thao túng tâm lý, hai học sinh thấy đây là một đề tài hay, phản ánh đúng thực trạng đời sống học đường nhưng chưa nhiều người đề cập nên tìm hiểu. Ban đầu, hai bạn tìm hiểu kiến thức về lý thuyết, sau đó mới xây dựng bảng hỏi để tiến hành khảo sát ở đối tượng học sinh THPT ở các trường học khác nhau. Qua các đợt khảo sát ý kiến học sinh, điều Khánh và Phúc bất ngờ là kết quả có nhiều học sinh trả lời thừa nhận có biểu hiện của tình trạng bị thao túng tâm lý nhưng các bạn không có giải pháp để thoát khỏi cảm giác đó. Khi đề tài lọt vào vòng trong, Ban giám khảo đặt nhiều câu hỏi khó tuy nhiên, do trước đó đã được đọc, nghiên cứu tài liệu cũng như khảo sát thực tế kỹ càng nên không phải là thách thức đối với nhóm tác giả. Nghiên cứu khoa học ở trường THPT đã nhen nhóm ngọn lửa đam mê cho Hồng Phúc. Nữ sinh dự định sẽ theo đuổi chuyên ngành Tâm lý học của Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQG Hà Nội) để tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về lĩnh vực. Từ thực tế cuộc sống, dự án có thể góp tiếng nói thúc đẩy sự quan tâm của thầy cô, cha mẹ học sinh, người lớn trong xã hội về việc giảm áp lực, định kiến đối với người trẻ. Cha mẹ học sinh cũng quan tâm, có giải pháp đối với sức khỏe tâm thần của con cái vì thực tế, dường như hiện nay vấn đề này đang bị coi nhẹ hoặc ít được quan tâm. HÀ LINH Nguy cơ bị thao túng tâm lý trong trường học Nghiên cứu đề tài “Yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ bị thao túng tâm lý trong mối quan hệ bạn bè đồng trang lứa”, Nguyễn Vũ Hồng Phúc và Nguyễn Quốc Khánh, học sinh lớp 12, Trường THPT Phan Huy Chú (Hà Nội) đã xuất sắc giành giải Nhất tại Cuộc thi Nghiên cứu Khoa học, Kỹ thuật cấp Quốc gia dành cho học sinh trung học năm học 2024 - 2025. Nguyễn Quốc Khánh (trái), Nguyễn Vũ Hồng Phúc (phải) và cô giáo Nguyễn Thị Châu Loan (giữa) Có nên tồn tại mô hình đại học 2 cấp? Cô Cao Thanh Nga, Hiệu trưởng Trường THPT Phan Huy Chú cho rằng, qua những nghiên cứu của học sinh, thầy cô giáo cũng có cơ hội hiểu sâu hơn về tâm lý học đường và những vấn đề mà học sinh đang đối mặt.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==