10 nThứ Năm n Ngày 15/5/2025 ĐỜI SỐNG “NGẦU” NHƯNG VẪN BẢO VỆ ĐƯỢC MÌNH Tham dự diễn đàn có gần 1.000 học sinh đến từ Trường THPT Hà Huy Tập, Trường THCS Lê Lợi, Trường THCS Bàu Quán, TP Vinh, Nghệ An. Trong thời lượng cho phép, Ban tổ chức đã nhận được nhiều câu hỏi của các em học sinh. Em Minh Hằng lớp 10 D1, Trường THPT Hà Huy Tập đặt câu hỏi: Nếu thuốc lá mới được ngụy trang dưới hình ảnh thời thượng và cá tính, thì làm thế nào bạn có thể trở nên “ngầu” theo cách riêng mà vẫn bảo vệ được chính mình? Trước câu hỏi này, TS Trần Hằng Ly, chuyên gia tâm lý, Khoa Tâm lí - Giáo dục trường Sư Phạm, Trường Đại học Vinh cho rằng, để trở nên ngầu hơn trong mắt mọi người, mỗi cá nhân không cần sử dụng thuốc lá điện tử. Các em nên phát triển giá trị bản thân bằng cách theo đuổi đam mê, sở thích lành mạnh, tập trung phát triển giá trị của bản thân. Lí giải câu hỏi của học sinh Thùy Trâm lớp 10D1, Trường THPT Hà Huy Tập, lý do thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng được xem là “cạm bẫy ngọt ngào” đối với thanh thiếu niên, và làm thế nào để học sinh có thể nhận diện và tránh xa cạm bẫy này, TS Trần Hằng Ly cho biết, việc nhiều học sinh tiếp cận có nhiều nguyên nhân, trong đó do lứa tuổi tâm lí, trong khi đó các em chưa có đầy đủ nhận thức. “Thuốc lá, thuốc lá điện tử và các chất gây nghiện mới đang len lỏi vào đời sống học đường, với tư cách là giáo viên, tôi mong các em học sinh phải trang bị cho mình các kĩ năng để phòng tránh. Đồng thời nhà trường phải phối hợp với gia đình, cộng đồng để truyền tải những thông tin nhằm phòng tránh chất gây nghiện len lỏi trong trường học”, TS Trần Hằng Ly nói. TS Trần Hằng Ly đưa ra giải pháp như xây dựng môi trường lành mạnh từ trong gia đình, trường học, để phát triển tâm lí lành mạnh cho các em học sinh. Học sinh Lầu Nguyễn Hương Mơ (lớp 12A5, Trường Phổ thông trung học Dân tộc nội trú Nghệ An) nhận thức được rằng, thuốc lá, thuốc lá điện tử hay các chất gây nghiện đều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Từ góc nhìn của học sinh, Hương Mơ cho rằng, bố mẹ và thầy cô có thể nhận biết qua một số dấu hiệu như: cơ thể có mùi lạ, thường xuyên ngậm hoặc cầm vật giống thuốc; lén lút sử dụng điện thoại hoặc đi ra ngoài bất thường. Ngoài ra, tâm lí thay đổi, học tập sa sút hoặc giao du với bạn xấu cũng là những dấu hiệu đáng lưu ý. MUA BÁN DỄ DÀNG, LỘ LIỄU Đại úy Trần Hữu Đắc, Phòng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Nghệ An cho biết, thời gian vừa qua, thực trạng buôn bán thuốc lá điện tử, thuốc lá hun nóng và các chất gây nghiện mới tại Nghệ An nói chung và thành phố Vinh nói riêng tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp. “Hiện nay, việc công khai mua bán trên mạng xã hội diễn ra công khai. Bất kỳ đối tượng nào cũng đều có thể tìm các trang hội nhóm trên mạng xã hội để truy cập, mua, bán công khai, do đó việc quản lý việc mua bán thuốc lá điện tử gặp nhiều khó khăn”, Đại úy Trần Hữu Đắc nói. Từ năm 2024 đến nay, Công an tỉnh Nghệ An đã phát hiện xử lý nhiều vụ việc. Em Lê Anh Quân, học sinh lớp 12T2, học sinh Trường THPT Hà Huy Tập là một trong ba học sinh tham gia tọa đàm cho rằng, hành động mua thuốc lá điện tử diễn ra phổ biến, đặc biệt giới trẻ qua thời gian gần đây ngày càng mua và sử dụng nhiều. Đây là vấn đề nhức nhối cần quan tâm. Em cho rằng, giải pháp đưa ra là Nhà nước cần thắt chặt hơn về thị trường mua bán thuốc lá, đồng thời đưa ra những chế tài nặng hơn đối với những người mua bán thuốc lá trái phép; đa dạng hóa hình thức tuyên truyền thông điệp về thuốc lá điện tử, chất gây nghiện đặc biệt trong trường học. Học sinh Phan Quỳnh Phương (lớp 12C1, trường THPT chuyên Phan Bội Châu) cho biết, việc từ chối lời mời gọi của các bạn không hề dễ dàng. Đa số học sinh đều sợ làm phật lòng bạn bè của mình hay áp lực từ nỗi sợ bị cô lập, hoặc trở nên khác biệt so với mọi người khiến ta khó từ chối. “Ở độ tuổi chúng em còn thiếu sót kinh nghiệm, muốn được công nhận từ bạn bè, chính vì thế nên ta lầm tưởng việc chấp nhận lời rủ rê sẽ tăng thể diện cho bản thân. Một lý do nữa là chúng em chưa được trang bị kiến thức, kỹ năng để phòng tránh, từ chối lời mời gọi hút thuốc lá, thuốc lá điện tử”, Quỳnh Phương nói. TẠO MÔI TRƯỜNG CỞI MỞ ĐỂ CHIA SẺ Bác sĩ Nguyễn Đức Tài, Phó Trưởng khoa Tâm thần Nhi lão niên, Bệnh viện Tâm thần Nghệ An chỉ ra, thực trạng sử dụng thuốc lá điện tử có 2 xu hướng là trẻ hóa: chuyển từ lứa tuổi người lớn sang các bạn học sinh. Xu hướng thứ 2 là chuyển từ việc sử dụng thuốc lá truyền thống sang thuốc lá điện tử. “Cha mẹ có thể tạo ra môi trường cởi mở. Cởi mở để các bạn cảm thấy an toàn và có thể chia sẻ. Ngoài ra, nhà trường có thể quan sát khía cạnh bạn bè. Vì học sinh lứa tuổi dành thời gian cho bạn bè, học theo bạn bè. Vì vậy con em mình nếu chơi cùng, đi theo nhóm bạn sử dụng thuốc lá thì tỉ lệ sử dụng thuốc lá điện tử sẽ cao hơn”, bác sĩ Nguyễn Đức Tài nói. Phát biểu tại diễn đàn, nhà báo Lê Minh Toản, Phó Tổng biên tập báo Tiền Phong bày tỏ lòng cảm ơn Sở GD&ĐT Nghệ An, Tỉnh Đoàn Nghệ An, các cơ quan đồng hành và toàn thể các em học sinh đã góp phần làm nên một Diễn đàn Điều em muốn nói rất có ý nghĩa, đầy tính nhân văn và thời sự. Thông qua diễn đàn này, nhà báo Lê Minh Toản bày tỏ mong muốn chính những người làm quản lý giáo dục, chuyên gia đồng hành cùng với các em học sinh thông qua những câu chuyện của các em đưa ra để truyền tải, đưa ra giải pháp. “Ngay từ trên ghế nhà trường, các em học sinh chuẩn bị cho mình một tâm thế về thể chất với sức khỏe và tinh thần để nói không với thuốc lá, thuốc lá điện tử và chất gây nghiện. Từ lâu chúng ta đã nhìn thấy những môi trường hiểm họa xung quanh trường học, cận kề nhất là thuốc lá, thuốc lá điện tử, chất gây nghiện mới”, nhà báo Lê Minh Toản nói. Những con số báo cáo chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Nếu người trẻ không tự tạo cho mình một sức đề kháng, cảnh giới phòng chống từ sớm chắc chắn sẽ không thoát khỏi ma trận cám dỗ của thuốc lá, thuốc lá điện tử và chất gây nghiện mới. NHÓM PV Hôm qua, 14/5, Sở GD&ĐT Nghệ An phối hợp với báo Tiền Phong, Tỉnh Đoàn Nghệ An tổ chức diễn đàn Điều em muốn nói năm 2025 với chủ đề Nói không với thuốc lá, thuốc lá điện tử và chất gây nghiện mới. Thông điệp các em học sinh muốn gửi tới qua diễn đàn lần này là mong có môi trường lành mạnh để học tập, phát triển. Giúp học sinh tránh “bẫy ngọt ngào” của thuốc lá Các em học sinh chia sẻ tại diễn đàn ẢNH: PHẠM TRƯỜNG Hà Myo đốt nóng sân khấu “Điều em muốn nói”: Đừng thử! Đừng tò mò! Ca sĩ Hà Myo, Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2022 cho biết, lần thứ hai quay trở lại Nghệ An với diễn đàn Điều em muốn nói mang đến nhiều cảm xúc. Nghệ sĩ cho rằng, có những thứ thoạt nhìn rất “cool” (ngầu), rất “thời thượng”, nhưng ẩn sau đó là nguy cơ khôn lường như thuốc lá điện tử, thuốc lá truyền thống hay các chất kích thích. “Hà Myo chỉ muốn nói với các em một điều đơn giản: Đừng thử! Đừng tò mò! Bởi có những thứ chỉ cần thử một lần là đã phải trả giá bằng cả một tương lai. Thay vì để bản thân bị cuốn vào những thứ độc hại, hãy dành thời gian cho những hoạt động ý nghĩa hơn như học tập, thể thao, nghệ thuật, tình nguyện… Những trải nghiệm đó không chỉ giúp các em trưởng thành mà còn khiến các em tự hào về chính mình. Là một nghệ sĩ, Hà Myo chọn âm nhạc để lan tỏa thông điệp. Còn các em - mỗi bạn đều có thể là một “người truyền cảm hứng” cho bạn bè xung quanh, chỉ bằng một hành động: Nói không với thuốc lá, và sống thật chất, thật sạch”, Hà Myo nhắn gửi. DIỄN ĐÀN ĐIỀU EM MUỐN NÓI 2025: Phát biểu tại diễn đàn, TS Trần Văn Lam, Phó Vụ trưởng Vụ Học sinh, sinh viên, Bộ GD&ĐT đánh giá cao sáng kiến của báo Tiền Phong và Sở GD&ĐT Nghệ An, Tỉnh Đoàn Nghệ An trong việc tổ chức diễn đàn “Điều em muốn nói”. Đây là cách làm có chiều sâu, có sức lan tỏa, bởi thay vì tuyên truyền một chiều, chương trình đã khơi dậy tiếng nói của chính các em học sinh, giúp các em mạnh dạn bày tỏ quan điểm, thể hiện sự chủ động và trách nhiệm trong việc bảo vệ bản thân và cộng đồng khỏi tác hại của thuốc lá. Các diễn giả tham gia diễn đàn ẢNH: TRỌNG TÀI
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==