13 XÃ HỘI Thứ Bảy n Ngày 10/5/2025 ĐÌU HIU, Ế ẨM Chợ An Đông (quận 5) từng được xem là vựa hàng thời trang lớn nhất của TPHCM hiện vắng bóng người mua. Trưa ngày 8/5, chia sẻ với Tiền Phong, bà Nguyễn Thị Hà (tiểu thương ngành thời trang đã gắn bó với chợ An Đông hơn 20 năm) cho biết, thời “hoàng kim” khách đến nườm nượp, tiểu thương bán không ngơi tay. “Nhưng nay, khách giảm hơn 50%. Cuối tuần có nhiều đoàn khách du lịch đến nhưng chỉ xem chứ không mua. Giờ buôn bán chỉ mong gắng gượng được ngày nào hay ngày đó” - bà Hà trầm tư nói. Chợ An Đông trước đây chủ yếu bán sỉ khắp các tỉnh thành thì nay, khách mua lẻ đều được phục vụ tận tình. Mừng rơn khi có khách, chị Trần Thị Lý (38 tuổi, kinh doanh vải áo dài) vui vẻ nói: “Khách mua một xấp vải nhưng xem vài chục xấp, tôi cũng đáp ứng, miễn sao khách hài lòng thì thôi. Khách mua vải xong muốn may áo dài, tôi có luôn dịch vụ may đo lấy liền trong vòng 3 giờ đồng hồ. Nói chung mà mình phục vụ “tận răng”, bán buôn thiệt tình, vui vẻ, giá cả phải chăng thì mới có khách”. Tại chợ Bình Tây (quận 6), khu vực kinh doanh bánh kẹo trên lầu cũng vắng hoe, nhiều sạp hàng đóng cửa kín mít, treo bảng sang sạp, cho thuê kèm theo số điện thoại. “Vắng khách lắm nên nhiều sạp hàng thuê bên ngoài chợ để dễ tiếp cận khách hơn. Nhiều sạp hàng treo bảng cho thuê cả năm nay rồi nhưng không ai hỏi -ông Lý Bình (tiểu thương) nói. Có sạp hàng kinh doanh các loại rau trái Đà Lạt lại nằm ngay mặt tiền chợ Gò Vấp (quận Gò Vấp) nhưng bà Nhi (56 tuổi) lắc đầu ngao ngán: “Sức mua giảm tới 50 - 60%. Tôi sống được là nhờ có mối nhà hàng, quán ăn, nhiều bạn hàng mới chỉ trông vào khách đi chợ thì lỗ nặng. Để mở rộng tệp khách hàng, bà Nhi tập tành lên mạng bán online. Nhưng do lớn tuổi, không rành công nghệ, cộng thêm việc bị ảnh hưởng chỉ vì vài bình luận tiêu cực. Không khí ảm đạm không chỉ xuất hiện ở các chợ dân sinh mà còn lan tới những “thiên đường mua sắm” nổi tiếng như chợ Bến Thành, Tân Định (quận 1). TPHCM hiện có 232 chợ, trong đó 152 chợ dân sinh đang xuống cấp nghiêm trọng về cơ sở vật chất lẫn vệ sinh. Sức hút của chợ truyền thống ngày càng suy giảm trong mắt người tiêu dùng trẻ, hiện đại. HẾT THỜI? Theo báo cáo mới đây của Sở Công Thương TPHCM, sau dịch bệnh COVID-19 chỉ có khoảng 70-80% tiểu thương quay lại chợ; mãi lực các ngành hàng như quần áo, vải vóc giảm đến 40-50% so với trước dịch bệnh. Sự thích nghi và chuyển mình của chợ truyền thống so với các loại hình khác diễn ra rất chậm. Nhiều chuyên gia thị trường nói rằng, mô hình thương mại hiện đại như siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện lợi lại mở rộng nhanh chóng. Thêm vào đó, xu hướng mua sắm trực tuyến ngày càng phổ biến, khiến chợ truyền thống bị lấn sân rõ rệt. Bên cạnh đó, tâm lý người tiêu dùng ngày nay cũng có nhiều thay đổi. Họ ưu tiên lựa chọn nơi mua sắm có nguồn gốc hàng hóa rõ ràng, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, giá cả niêm yết minh bạch. Trong khi nhiều chợ vẫn tồn tại tình trạng hàng giả, hàng nhái, gian lận giá, không hóa đơn, thiếu vệ sinh… khiến niềm tin bị xói mòn. Tuy nhiên, PGS.TS Hoàng Công Gia Khánh, Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế - Luật cho rằng, chợ truyền thống vẫn đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, là nơi kết nối giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng, đặc biệt tại các khu dân cư và vùng ven đô. Chợ không chỉ là nơi buôn bán mà còn là nét văn hóa đặc trưng, gắn với đời sống người Việt. Việc duy trì và phát triển hệ thống chợ cần gắn với văn hóa tiêu dùng bản địa, đồng thời phải thích nghi với xu thế hiện đại. Theo TS.Đào Hà Trung, Chủ tịch Hội Công nghệ cao TPHCM, chợ truyền thống cần tìm bản sắc riêng, tăng cường kinh doanh đặc sản địa phương, phân loại mô hình theo ngành nghề. Có thể mở rộng khung giờ hoạt động tới 24 giờ mỗi ngày, tổ chức chợ phiên định kỳ, tối ưu hóa không gian theo từng thời điểm trong ngày, phục vụ từng nhóm khách hàng khác nhau. LÊN ĐỜI CHO CHỢ TRUYỀN THỐNG Thời gian qua, Sở Công thương cùng với các chuyên gia để khảo sát, đánh giá và đưa ra các giải pháp cải thiện hiệu quả hoạt động chợ. Một trong những định hướng trọng tâm là chuyển đổi công năng một số chợ dân sinh hoạt động không hiệu quả thành siêu thị, hoặc mô hình “siêu thị - chợ kết hợp”. Ông Nguyễn Nguyên Phương, Phó giám đốc Sở Công thương TPHCM nói rằng, mục tiêu nhằm thay đổi mô hình chợ theo hướng hiện đại, nâng cao chất lượng dịch vụ, thu hút đầu tư tư nhân để từng bước tái thiết lại hệ thống chợ phù hợp với Nghị định 60/2024/NĐ-CP. Bà Nguyễn Ngọc Quế Phương, Trưởng BQL chợ Bình Tây (quận 6) cho rằng, chợ truyền thống cần quy hoạch lại mô hình hoạt động. Theo đó, có thể phát triển thành chợ phiên, chợ chuyên đề như phố vải Soái Kình Lâm để thu hút khách du lịch. Hiện chợ Bình Tây đã xây dựng đề án phát triển du lịch kết hợp mua sắm và đã làm việc với một số doanh nghiệp lữ hành để nắm bắt nhu cầu của du khách. Bà Phạm Thị Sành, Trưởng BQL chợ Hòa Hưng (quận 10) đề xuất, cần có sự quản lý hiệu quả đối với hoạt động bán hàng online để bảo đảm tính cạnh tranh lành mạnh; chấn chỉnh, dẹp chợ tạm, chợ cóc và tình trạng buôn bán lấn chiếm lòng lề đường để tạo điều kiện cho chợ truyền thống tiếp tục tồn tại và phát triển. Đại diện BQL nhiều chợ truyền thống khác cũng cho biết, đã sẵn sàng tổ chức các hoạt động để thu hút khách du lịch. Các chợ mong muốn có các chính sách hỗ trợ nhằm giúp những chợ truyền thống dần chuyển mình thành điểm đến du lịch hấp dẫn đối với cả khách trong và ngoài nước. Bà Trần Như Quỳnh, Phó phòng Quản lý thương mại, Sở Công Thương TPHCM cho biết, Sở sẽ đề xuất với UBND TPHCM những chính sách cụ thể cho từng chợ, hỗ trợ tiểu thương vượt khó thông qua ưu đãi thuế, cho vay vốn, tập huấn kỹ năng bán hàng online… “Một số chợ dân sinh hoạt động không hiệu quả có thể được chuyển đổi thành siêu thị, siêu thị kết hợp với chợ, hoặc có thể chuyển đổi thành chợ phiên, chợ bán các sản phẩm đặc thù, chuyên biệt...” - bà Quỳnh nhấn mạnh. UYÊN PHƯƠNG Thu hẹp quy mô, cải tạo chợ truyền thống, chuyển đổi công năng chợ dân sinh thành siêu thị hoặc điểm du lịch nhằm thích nghi với xu thế mới...là những giải pháp TPHCM đang tính tới khi chợ truyền thống đang trong tình trạng đìu hiu. Tìm “thuốc” hồi sinh chợ truyền thống Chính phủ ban hành Nghị định số 100/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 8/5/2025 về sửa đổi, bổ sung Nghị định số 56/2025/NĐCP ngày 3/3/2025 quy định chi tiết một số điều của Luật Điện lực về quy hoạch phát triển điện lực, phương án phát triển mạng lưới cấp điện, đầu tư xây dựng dự án điện lực và đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án kinh doanh điện lực. Cụ thể, Nghị định 100 sửa đổi, bổ sung tên Điều 15 của Nghị định 56 thành “Cơ chế bảo đảm tiêu thụ nguồn khí thiên nhiên khai thác trong nước; nguyên tắc chuyển ngang giá nhiên liệu sang giá điện và sản lượng điện hợp đồng tối thiểu dài hạn cho các dự án nhiệt điện khí.” Đồng thời, Nghị định số 100 sửa đổi, bổ sung khoản 3, khoản 4 Điều 15 Nghị định số 56 về cơ chế phát triển các dự án nhiệt điện khí. Các dự án nhiệt điện khí sử dụng khí thiên nhiên khai thác trong nước được vận hành, huy động ở mức tối đa theo khả năng cấp khí, đáp ứng các yêu cầu ràng buộc về nhiên liệu, công suất và sản lượng phát điện khả dụng của dự án nhiệt điện khí, nhu cầu và ràng buộc kỹ thuật của hệ thống điện quốc gia. Quy định tại điểm a khoản này áp dụng cho các dự án nhiệt điện khí được cơ quan nhà nước có thẩm quyền ra văn bản thông báo chấp thuận kết quả nghiệm thu hoàn thành công trình của chủ đầu tư và bắt đầu vận hành phát điện bằng khí thiên nhiên khai thác trong nước trước ngày 1/1/2036. VIETNAM PLUS Quy định mới về cơ chế phát triển các dự án nhiệt điện khí Chợ truyền thống vắng khách, người bán nhiều hơn người mua ẢNH: U.P Một số chợ dân sinh sẽ được chuyển đổi thành siêu thị, chợ kết hợp siêu thị, chợ phiên… ẢNH: U.P Sở Công thương TPHCM cho biết, hiện thành phố đang triển khai thực hiện Nghị định số 60/2024/ NĐ-CP về phát triển và quản lý chợ nhằm nâng cao vai trò, chức năng, hiệu quả quản lý nhà nước đối với lĩnh vực chợ trên địa bàn thành phố. Theo đó sẽ xây dựng hệ thống chợ hiện đại, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc, kế thừa và phát huy giá trị di sản kiến trúc truyền thống… Hoạt động thương mại được khuyến khích phát triển phù hợp với tính chất, quy mô các điểm du lịch; hệ thống hạ tầng thương mại tạo thành địa điểm tham quan, mua sắm hấp dẫn cho du khách và du khách trở thành khách hàng quan trọng, là giải pháp “xuất khẩu tại chỗ” của thương mại. Sở Công Thương TPHCM hiện đang triển khai Đề án đổi mới chợ truyền thống, dự kiến hoàn thành và nghiệm thu vào tháng 6/2025.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==