9 n Thứ Năm n Ngày 8/5/2025 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ trăm tuổi bảo vệ, cải tạo xứng tầm. Tuy nhiên, các cựu chiến binh mong muốn tiếp tục có sự đầu tư để hoàn thiện hơn. Cựu chiến binh Bùi Kim Điều cho rằng, trong các di tích liên quan đến Chiến thắng Điện Biên Phủ, địa điểm đóng Sở Chỉ huy Chiến dịch của ta ở Mường Phăng (nơi Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng Bộ Chỉ huy trực tiếp chỉ huy toàn bộ chiến dịch) cần tiếp tục đầu tư thêm. “Đường đi vào đó còn lởm chởm, nhà di tích thì đơn sơ, thiếu hệ thống kết nối. Tôi mong Nhà nước quy hoạch một luồng tham quan khép kín; bắt đầu từ Mường Phăng, qua Him Lam, A1 và kết thúc ở Hầm Đờ Cát… Làm được như vậy sẽ giúp người dân và du khách cảm nhận trọn vẹn chiến dịch và chiến thắng của quân ta”, ông Điều nói. Ông Cư đề nghị Nhà nước có sự đầu tư tốt hơn đối với di tích ở Mường Phăng. “Tôi thấy, nếu cứ để mãi những tranh tre, nứa gỗ như hiện nay thì có lẽ năm nào cũng phải sửa, thay mới vì mối mọt. Tôi hy vọng, khu di tích có thể được cải tạo, nâng cấp, làm với loại chất liệu bền hơn. Có thể vẫn là tre nứa nhưng có công nghệ để bảo quản bền lâu, hạn chế được việc tu bổ hàng năm, giữ được nguyên bản. Làm sao khi chúng tôi không còn nữa, thế hệ sau này vẫn có thể đến đây học tập, tìm hiểu lịch sử mà cha ông mình đã chiến đấu”, ông Cư mong muốn. HẢI ĐƯỜNG Hoa học trò Có một thời, lũ trẻ đến trường không chỉ mang theo cặp sách, mà còn mang theo cả một hành trình mệt mỏi kéo dài từ tờ mờ sáng đến tận tối mịt. Học ở trường, học thêm buổi trưa, buổi chiều rồi cha mẹ đón qua các trung tâm luyện thi buổi tối. Lưng cong vì đeo ba lô nặng trĩu sách vở, vai lệch đi vì chồng tài liệu tham khảo, còn đôi mắt - dù mới lớp Ba, lớp Bốn - đã phải đeo cặp kính cận dày cộp. Không ít đứa trẻ lớn lên với ký ức về một tuổi thơ bị chia năm xẻ bảy: học chính khóa, học thêm, luyện đề, ôn thi, thi thử… Và cả những chiều chẳng kịp chơi đùa, những tối ăn vội bát cơm để kịp giờ học thêm. Có em đi học về khi phố đã lên đèn, bữa tối thành bữa khuya, giấc ngủ chập chờn bên chồng bài vở. Sự phát triển tự nhiên của tuỏi trẻ bị gián đoạn: thấp còi, suy dinh dưỡng, tâm lý căng thẳng. Một thế hệ đã từng lớn lên như thế - vội vàng, tất bật, và thiếu vắng tuổi thơ. Cha mẹ cũng không kém phần khốn khổ. Họ chạy đua tìm lớp chọn, trường điểm mỗi đầu cấp. Người tìm cách chuyển hộ khẩu, người chạy chọt xin cho con vào “trường chuyên, lớp chọn”. Có những gia đình chấp nhận đi xa hàng chục cây số mỗi ngày, chỉ để con được học ở ngôi trường top đầu. Bữa cơm nhà hiếm hoi trở thành cuộc họp bàn chọn thầy cô luyện thi, chọn lớp luyện chữ đẹp, học thêm toán tư duy, ngoại ngữ… Nhưng rồi một điều giản dị mà nhân văn đã dần hiện ra như ánh sáng đầu ngày: Chủ trương tổ chức cho học sinh học hai buổi. Nhưng học hai buổi không phải để nhồi kiến thức, mà để học kỹ năng, học để trải nghiệm, để trẻ được sống đủ, sóng có kỹ năng, có trách nhiệm. Học sinh đến trường vào buổi sáng, học kiến thức cần thiết. Buổi chiều, các em được ở lại - không phải để làm thêm bài tập hay học trước chương trình, mà để bước vào một thế giới khác: học đàn piano, tập gảy guitar, học múa, học hát, học vẽ tranh, học bơi, học cách làm việc nhóm và kỹ năng sống. Những trò chơi dân gian như ô ăn quan, nhảy dây, kéo co, rồng rắn lên mây… như quên lãng, nay sẽ có cơ hội quay lại sân trường như một nhịp thở truyền thống ấm áp giữa thời hiện đại, thay cho những cú lướt smart phone, những trò tiêu khiển vô bổ. Một đứa trẻ không chỉ cần được dạy để có kiến thức vượt qua kỳ thi, mà còn cần được nuôi dưỡng để sống đẹp. Các em có cơ hội khám phá năng khiếu, được trải nghiệm nghệ thuật, rèn luyện thể chất, học cách xử lý tình huống, biết lắng nghe và có một trái tim thấu cảm. Những buổi chiều không còn là cuộc đua kiến thức, mà là hành trình phát triển toàn diện về tâm hồn và nhân cách. Học hai buổi, với một chương trình cân bằng và nhân bản, chính là cách ta trả lại tuổi thơ cho con trẻ. Làm sao để các em lớn lên có những ký ức đáng nhớ - không chỉ là điểm số hay bằng khen, mà là buổi chiều ngồi bên bạn vẽ một bức tranh, là lần đầu tiên chạm tay vào phím đàn, là ánh nắng đổ nghiêng khi chơi trò rồng rắn, là làn nước mát pha lẫn tiếng cười giòn tan trong sóng nước hồ bơi. Một thế hệ được nuôi dưỡng như vậy sẽ lớn lên khỏe mạnh, nhân ái, có bản sắc văn hoá và tinh thần dân tộc. Các em sẽ không chỉ là những “sản phẩm giáo dục”, mà sẽ là những con người toàn diện - có khả năng sáng tạo, biết sống tử tế, biết trân trọng truyền thống và lan tỏa giá trị nhân văn. Bởi suy cho cùng, mục tiêu của giáo dục không chỉ là tạo ra những học sinh giỏi, mà là vun bồi lớp người tử tế. Và để làm được điều đó, đôi khi chỉ cần bắt đầu từ một quyết định nhỏ - học hai buổi một ngày, nhưng sống đủ cả đời. KHÁNH AN SỔ TAY ngoái. Năm nay, được xây cho nhà mới tôi vui lắm, cảm ơn bộ đội biên phòng, cán bộ, Nhà nước đã quan tâm”, anh hàng xóm dịch lại lời chị Lùng Seo Pằng. Chúng tôi liên lạc gặp Ma Seo La, vợ của Vàng Seo Lùng (SN 1995). Chị La đang đi làm thuê để lấy tiền nuôi các con ăn học. Hỏi về dự tính xây nhà mới, chị La cho hay, căn nhà mới của gia đình sẽ xây bằng gạch, khoảng 80m2. “Dự tính chi phí khoảng 180 triệu đồng. Bộ đội Biên phòng hỗ trợ 60 triệu đồng, Nhà nước hỗ trợ 60 triệu đồng, còn thiếu thì tôi vay thêm Ngân hàng Chính sách xã hội địa phương”, chị La dự tính. Tính toán mạch lạc vậy nhưng chị Ma Seo La vẫn còn lo: “Có nhà mới cũng vui nhưng cũng lo vì vừa phải đi làm thuê để nuôi con, vừa phải trả nợ. Tuy nhiên, tôi quyết tâm xây nhà mới để bố mẹ chồng và các con có nơi sinh sống ổn định. Chúng tôi sẽ trồng cây sa nhân để bán lấy tiền trả ngân hàng”. Phía sau nhà anh Dín, máy xúc đang khẩn trương san gạt đắp nền nhà mới để kịp ngày mai bộ đội cùng dân bản sẽ di chuyển nhà cũ ra đó. Phần nền nhà cũ sẽ được khởi công xây dựng mới. GÓP CÔNG VÀ GIÚP CẢ TIỀN Rời nhà anh Vàng Seo Dín chúng tôi đến thăm 3 hộ gia đình khác ở bản Lũng Pâu, Pảo Tủng ở xã Tung Chung Phố và bản Mã Tuyển (thị trấn Mường Khương). Đây là các gia đình khó khăn được Bộ đội biên phòng Đồn Mường Khương hỗ trợ xóa nhà tạm trong dịp này. Trong đó, nhà ông Đỗ Văn Nhật (SN 1959) đã đổ xong móng. Thấy chúng tôi đến thăm, ai cũng phấn khởi khi chỉ nay mai thôi họ sẽ được về nhà mới trước mùa mưa bão đang đến gần. “Khi định được ngày tháo dỡ, di chuyển nhà mới, cả cán bộ, chiến sỹ của Đồn Biên phòng Mường Khương đã có mặt từ sớm. Người lên nóc tháo dỡ từng tấm fibro xi măng, người nhổ từng cái đinh, tháo từng tấm gỗ xếp cẩn thận. Việc cứ trôi ào ào. Chỉ trong một ngày, ngôi nhà cũ đã được di chuyển để nhường chỗ cho anh em thợ đào móng, ghép sắt, đổ bê tông”, ông Nhật cho hay. Đến từng nhà, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Mường Khương Đại úy Vàng Văn Vinh đều hỏi han từng người xem tiến độ công trình thế nào, có vướng mắc gì không. “Chúng tôi sẽ bố trí lực lượng, xây dựng kế hoạch tháo dỡ nhà cũ, di dời tài sản, đảm bảo việc xây dựng diễn ra nhanh chóng, an toàn. Chúng tôi tập trung giúp các gia đình việc nặng nhọc như tháo dỡ, di chuyển nhà cũ cho các hộ để họ có thể làm nhà mới”, Đại úy Vinh cho biết. Đại úy Vinh kể, để bà con yên tâm và cũng để các đơn vị thi công tin tưởng, Đồn Biên phòng Mường Khương còn trực tiếp thuê thợ, thuê thiết kế theo nhà tiêu chuẩn. Có như thế, công tác xây dựng nhà cho bà con mới được đảm bảo chất lượng và tiết kiệm. Tôi hỏi, việc huy động nguồn lực để hỗ trợ người dân được thực hiện thế nào? Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Mường Khương cho biết: “Chính gia đình quân nhân trong đơn vị đã chung tay đóng góp theo tinh thần “giàu một bó khó một nén”. Mỗi người một nén, một vài viên gạch nhỏ nhưng tổng số tiền huy động trong đơn vị lên đến 40 triệu đồng đấy!”. Đại úy Vinh kể, khi phát động phong trào xóa nhà tạm cho người dân, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Mường Khương rất quyết liệt và xông xáo trong vận động nguồn lực. Nhờ những lá thư ngỏ, những cuộc vận động trực tiếp, đơn vị đã quyên góp thêm được 180 triệu đồng từ các nhà hảo tâm. Số tiền quyên góp được sẽ hỗ trợ những hộ đặc biệt khó khăn xóa nhà tạm, nhà dột nát lần này. (Còn nữa) Đ.A Huyện Mường Khương vừa phát động thi đua “90 ngày đêm” xóa bỏ nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn, với mục tiêu hoàn thành trước ngày 30/6. Qua rà soát, trong giai đoạn 2024- 2025, huyện đặt mục tiêu xóa bỏ 4.244 căn nhà tạm, nhà dột nát. Tính đến nay, toàn huyện đã xây dựng được 2.604 ngôi nhà, đạt hơn 61% kế hoạch. Bộ đội Đồn Biên phòng Mường Khương hỗ trợ người dân tháo dỡ, di dời nhà cũ nát Năm nay là năm lẻ nên các chiến sỹ Điện Biên Phủ tại tỉnh Điện Biên chưa gặp gỡ, ôn lại kỷ niệm xưa. Tuy nhiên, ông Điều, ông Cư đều mong muốn tổ chức các buổi gặp gỡ thế hệ cựu binh Điện Biên Phủ để các ông ôn lại kỷ niệm, góp phần truyền lửa cho các thế hệ trẻ. Cựu chiến binh Bùi Kim Điều xúc động nhìn lại bức ảnh kỷ niệm cùng đồng đội tại Hầm Đờ Cát
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==