7 n Thứ Năm n Ngày 8/5/2025 áp lực học Chủ trương miễn học phí cho học sinh phổ thông trên toàn quốc vừa được Bộ Chính trị thông qua, dự kiến áp dụng từ năm học 2025 - 2026. Chủ trương nhân văn này nhận được sự đồng tình rất lớn song lãnh đạo một số trường học tại TPHCM bày tỏ lo ngại, nếu không được cấp bù kinh phí, việc duy trì chất lượng cơ sở vật chất và hoạt động giáo dục sẽ gặp khó khăn. Ông Đinh Phú Cường, Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Văn Luông (quận 6, TPHCM) cho biết, với một trường có khoảng 2.000 học sinh như đơn vị đang quản lý, mỗi năm ngân sách quận cấp khoảng 1,8 tỷ đồng để nhà trường sửa chữa, duy tu cơ sở vật chất những hạng mục nhỏ. Học sinh được miễn học phí, vị lãnh đạo trường THCS Nguyễn Văn Luông cảm thấy vui mừng nhưng cũng mong sớm được nắm thêm thông tin về việc nhà trường có được cấp ngân sách bù vào phần hao hụt từ thu học phí hay không. “Chúng tôi lo về việc cấp bù sắp tới như thế nào, nếu không đủ sẽ phải tính phương án xã hội hóa, nhưng thủ tục xã hội hóa hiện rất nhiêu khê và khó thu hút. Khi thiếu hụt nguồn lực, cơ sở vật chất ít nhiều sẽ bị ảnh hưởng. Để bảo đảm quyền lợi học sinh và chất lượng giáo dục, việc cấp bù kinh phí đầy đủ và kịp thời là điều mà các trường học đang kỳ vọng”, ông Cường chia sẻ thêm. Cùng chung lo lắng, lãnh đạo một trường THPT tại quận Tân Bình cho hay nhà trường cũng đang chờ hướng dẫn từ các cấp quản lý để xây dựng phương án cho năm học tới. “Vài tháng nữa là năm học mới bắt đầu. Chúng tôi vừa mừng cho học trò nhưng cũng lo kinh phí sẽ không có đủ cho việc sửa sang cơ sở vật chất”, vị này nói. Ở góc độ quản lý ngành, ông Trần Khắc Huy, Trưởng phòng Kế hoạch - Tài chính, Sở GD&ĐT, TPHCM, nhìn nhận học phí chỉ là một phần trong tổng nguồn thu để duy trì hoạt động trường học, bên cạnh các nguồn xã hội hóa, hỗ trợ khác. Do đó, việc miễn học phí không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động thường xuyên của nhà trường. “Nhà nước sẽ cấp bù nguồn thu học phí này. Thay vì phụ huynh đóng thì ngân sách Nhà nước sẽ hỗ trợ, đảm bảo nhà trường vẫn có kinh phí để hoạt động bình thường”, ông Huy khẳng định. Khi được hỏi về tổng số tiền ngân sách cần cấp bù cho việc miễn học phí tại TPHCM, vị đại diện Sở GD&ĐT TPHCM nói rằng, chưa có con số cụ thể. “Đây mới là chủ trương vừa được Bộ Chính trị thông qua. Trong thời gian tới, Chính phủ sẽ có nghị định hướng dẫn thực hiện, từ đó mới xác định được cụ thể số lượng học sinh được miễn học phí cũng như kinh phí cần thiết cho từng địa phương. TPHCM dự kiến sẽ có số liệu cụ thể vào tháng 7 hoặc tháng 8 tới”, ông Huy nói. ANH NHÀN Khi được hỏi về tổng số tiền ngân sách cần cấp bù cho việc miễn học phí tại TPHCM, đại diện Sở GD&ĐT TPHCM cho biết, việc miễn học phí không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động thường xuyên của nhà trường. Chủ trương miễn học phí cho học sinh phổ thông trên toàn quốc vừa được Bộ Chính trị thông qua, dự kiến áp dụng từ năm học 2025-2026 ẢNH: ANH NHÀN VỪA HỌC VĂN HÓA, VỪA PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG Cho đến nay, bậc tiểu học trên cả nước đang triển khai 100% học sinh học 2 buổi/ngày. Ở bậc THCS, THPT tùy điều kiện từng địa phương triển khai. Ông Nguyễn Xuân Hồng, Giám đốc Sở GD&ĐT Nam Định cho biết từ tháng 3, trường THCS trên toàn tỉnh triển khai dạy học 2 buổi/ngày. Theo tìm hiểu của phóng viên, việc dạy học 2 buổi/ngày tại các địa phương chủ yếu thực hiện dạy văn hóa, các thành phố lớn có thêm hoạt động liên kết dạy ngoại ngữ trong thời gian học chính khóa. Trong đó, buổi 1 dạy theo chương trình quy định của Bộ GD&ĐT, buổi 2 dạy ngoại ngữ liên kết và học tăng cường một số môn như Văn, Toán, ngoại ngữ có thu tiền (một hình thức học thêm trong trường học). Chính vì vậy, khi Thông tư 29 về học thêm dạy thêm của Bộ GD&ĐT có hiệu lực từ học kì II năm học này, nhiều trường THCS lúng túng không biết triển khai các hoạt động giáo dục như thế nào cho học sinh (vì không được dạy thêm có thu tiền trong nhà trường). Nhiều trường cho học sinh nghỉ buổi chiều hoặc lửng lơ giữa giờ khiến phụ huynh chạy đôn chạy đáo tìm chỗ học thêm hoặc sắp xếp thời gian đón con tan trường lệch giờ làm. Như vậy, có thể thấy, việc dạy học 2 buổi/ngày hiện nay chỉ đảm bảo dạy các môn văn hóa cho học sinh để thi, kiểm tra đánh giá. Nhà trường gần như bỏ trống dạy kĩ năng, thực hiện các chương trình giáo dục phát triển toàn diện học sinh theo chương trình giáo dục phổ thông 2018. PGS.TS Nguyễn Xuân Thành, Hiệu trưởng Trường Bồi dưỡng Cán bộ Quản lí, Hà Nội chia sẻ, dạy học 2 buổi/ngày thực chất là mô hình full day school (ở trường cả ngày). Theo đúng nghĩa này, không gian trường học dành 1 ngày cho học sinh để vừa học văn hóa, vừa phát triển kĩ năng, thể chất một cách toàn diện. Điều này có nghĩa ngoài học văn hóa, học sinh còn được tham gia các hoạt động giáo dục, trải nghiệm trong chính không gian nhà trường. Theo ông Thành, những trường chưa đủ cơ sở vật chất học 2 buổi/ ngày vẫn có thể triển khai các hoạt động giáo dục để phát triển toàn diện cho học sinh. Không gian của trường ngoài lớp học, còn có thư viện, phòng học đa năng, sân khấu, vườn trường... để học sinh hoạt động. Trường nào chưa có, Nhà nước phải xây dựng bổ sung. Ở những nơi có thể triển khai hoạt động dạy học 2 buổi/ngày, nhưng chỉ đủ phòng học, chưa đủ sân chơi, bãi tập, phòng đa năng, phòng thực hành, giáo viên có thể thực hiện các hoạt động giáo dục, hoạt động trải nghiệm, dạy kĩ năng cho học sinh trong không gian lớp học. Khi đó, không nên nhồi nhét học văn hóa 4 tiết buổi sáng, 3 tiết buổi chiều, buổi sáng học Toán, buổi chiều lại học Toán. Như thế không đúng tinh thần của việc dạy học 2 buổi/ngày. Buổi sáng học, buổi chiều giáo viên giao nhiệm vụ học tập cho học sinh, thực hiện các hoạt động giáo dục và đều có thể thực hiện trong không gian lớp học. Ví dụ, buổi chiều có thể giao cho các nhóm học sinh trong lớp một trong các hoạt động: Thuyết trình một vấn đề nào đó gắn với chương trình môn học, sáng tác tiểu phẩm, sáng tác điệu nhảy. Khi đó, học sinh sử dụng không gian lớp học để thực hiện các hoạt động giáo dục này. “Không gian để thực hiện trải nghiệm giáo dục linh hoạt. Những trường cơ sở vật chất đủ rộng có thể sử dụng không gian ngoài lớp. Tôi từng tham quan các trường nước ngoài, học sinh có thể thực hiện hoạt động trải nghiệm ở khắp nơi trong trường như hành lang, thư viện, bất kì khoảng trống nào trong trường”, ông Thành nói. Trong công văn 5512 (Bộ GD&ĐT ban hành năm 2020, về xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường), khi nói về hoạt động dạy học có nói đến hoạt động vận dụng. Hoạt động này được ghi chú rất rõ là chỉ được thực hiện sau một số bài học có nội dung phù hợp. Giáo viên giao cho học sinh đầu bài mở, học sinh nộp sản phẩm, không tổ chức dạy học trên lớp. Giáo viên chỉ cần thực hiện theo yêu cầu của Bộ, học sinh đã có rất nhiều không gian, hoạt động để phát triển. Khi đó, nhà trường đóng cổng, không đóng phòng học cả ngày. NGHIÊM HUÊ các nghị quyết đã có, mà lựa chọn những vấn đề then chốt nhất, điểm nghẽn lớn hiện nay để tập trung chỉ đạo, tạo chuyển biến rõ ràng, cụ thể trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo. Trình Bộ Chính trị cho chủ trương về Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hoá, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo; thời hạn hoàn thành trong tháng 5 này. Tổng Bí thư cũng thống nhất chủ trương các trường tiểu học, trung học cơ sở tổ chức dạy học 2 buổi/ ngày tuỳ theo điều kiện của từng địa phương về cơ sở vật chất, tài chính và giáo viên; có lộ trình thực hiện từng bước chủ trương này, trong đó cần kết hợp Nhà nước đầu tư là chính với khuyến khích xã hội hoá. Việc dạy học 2 buổi/ngày bảo đảm không thu phí và giảm áp lực với học sinh, tăng cường dạy học về văn hóa, nghệ thuật bảo đảm cho học sinh phát triển toàn diện. Tổng Bí thư giao Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo, các bộ, ngành, địa phương chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về cơ sở vật chất, giáo viên, nội dung chương trình dạy học, hoạt động giáo dục để các trường tiểu học, trung học cơ sở dạy học 2 buổi/ngày bảo đảm nâng cao chất lượng giáo dục. Thời gian thực hiện từ năm học 2025 - 2026. HỖ TRỢ ĂN TRƯA Tổng Bí thư kết luận: Thống nhất chủ trương Nhà nước hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở ở các xã biên giới, trong đó ưu tiên các xã biên giới miền núi (đối tượng bao gồm cả học sinh là người dân tộc thiểu số và học sinh là người dân tộc Kinh sinh sống tại các xã biên giới). Các địa phương cần tập trung xây dựng hoàn thiện các trường liên cấp nội trú, bán trú cho các xã biên giới, tạo thuận lợi cho việc học tập và sinh hoạt của học sinh. Chú ý, xây dựng trường học phải có đủ phòng học, phòng thực hành thí nghiệm, có nước sinh hoạt, nhà bếp, nhà tắm, nhà vệ sinh, có sân chơi, chỗ ở cho giáo viên; các xã biên giới giáp quốc gia nào thì cần dạy tiếng nước đó cho học sinh để sau này có điều kiện tăng cường giao lưu nhân dân giữa 2 nước. Thực hiện chủ trương này theo lộ trình, phù hợp với tình hình kinh tế của đất nước. Trong quá trình tổ chức thực hiện cần tăng cường kiểm tra, giám sát, nghiêm cấm việc bớt xén tiêu chuẩn ăn của học sinh. Trước mắt thực hiện tại những xã biên giới đất liền, bắt đầu từ năm học 2025 - 2026 (tháng 9/2025); trên cơ sở kết quả thực hiện sẽ sơ kết để nhân rộng dần ra toàn quốc. Khuyến khích các địa phương có thể cân đối kinh phí thì thực hiện ngay chủ trương này trên địa bàn quản lý của mình. TRƯỜNG PHONG Cơ sở vật chất vẫn đảm bảo khi miễn học phí THỜI SỰ NĂM HỌC TỚI: ƯU VIỆT, NHÂN VĂN Tổng Bí thư kết luận: Thống nhất chủ trương Nhà nước hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở ở các xã biên giới, trong đó ưu tiên các xã biên giới miền núi (đối tượng bao gồm cả học sinh là người dân tộc thiểu số và học sinh là người dân tộc Kinh sinh sống tại các xã biên giới). TPHCM:
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==